TWORZYWA SZTUCZNE

STOSOWANE W PROTETYCE

Rodzaje tworzyw sztucznych

Tworzywa akrylowe

Najczęściej występują w postaci proszku, płynu, żelu,

płatków lub arkuszy.

Skład:

• Polimetakrylan metylu

• Organiczny tlenek jak inicjator procesu polimeryzacji

• Barwniki nieorganiczne pozwalają dopasować kolor

płyty protezy do koloru błony śluzowej pacjenta

(czysty akrylan po spolimeryzowaniu jest

przezroczysty)

• Wysuszone włókna syntetyczne dodawane w celu

poprawy estetyki

Właściwości:

• Ogólnie niska wytrzymałość

• Umiarkowana elastyczność

• Są kruche i miękkie

• Względnie wysoka odporność na zniszczenia na skutek

użycia

• Niska temp. odkształcenia (95 C)

• Wykazuje znaczny skurcz polimeryzacyjny

• Sorpcja wody względnie wysoka – zanurzenie protezy

w wodzie rekompensuje skurcz polimeryzacyjny, co

powoduje lepsze przyleganie protezy do podłoża w

jamie ustnej

• Adhezja do metalu i porcelany jest niska

• Do akrylowych zębów zaś dość dobra

Obróbka tworzywa

akrylowego

Polega na dodaniu do akrylanu gumy butadienowo –

styrenowej oraz przez zastosowanie kopolimerów

uzyskanych przez połączenie monomerów

hydroksymetakrylanowych z metakrylanem metylu.

Właściwości po obróbce:
• Zwiększona odporność na gwałtowne uderzenia
• Wzrost zdolności zginania i obniżenie sztywności
• Nieznaczne obniżenie sorpcji wody

Tworzywa stosowane do wyrobu sztucznych

zębów

Tworzywa plastikowe

• Stosuje się polimery akrylanowe i modyfikowane polimery

akrylanowe

• Zasadniczą różnicą pomiędzy tworzywami używanymi do

wyrobu płyty protezy i do wyrobu zębów polega na

stosowaniu w tym drugim odpowiednich barwników, dzięki

czemu można wytwarzać zęby o różnym odcieniu

• Wykonuje się stosując warstwy materiału różniące się

między sobą kolorem oraz grubością – możliwe jest

uzyskanie jak najnaturalniejszego efektu

• Część przydziąsłową sporządza się z materiałów nie

usieciowionych (tylko takie łączą się chemicznie z

materiałami używanymi do wyrobu płyt protezy)

• Mocne, ale miękkie, mniej odporne na ścieranie – stosuje

się je w miejscach, gdzie nie występują duże siły żucia,

gdzie występuje naturalne uzębienie w przeciwstawnym

łuku, u pacjentów z zanikłym wyrostkiem zębodołowym

Porcelana
• Nie łączą się z płytą protezy , aby zapewnić

utrzymanie zębów należy zastosować metalowe
piny lub retencje mechaniczną

• Twarde, bardzo odporne na ścieranie – stosuje się

w przeciwstawnych sytuacjach niż zęby
plastikowe

• Nie można korygować kształtu zębów- taka próba

prowadzi do usunięcia zewnętrznej warstwy tzw.
glazury

Proces wykonania protezy

1)Wykonanie wycisku
2)Sporządzenie modelu gipsowego (pozytyw)
3)Sporządzenie modelu woskowego na modelu

gipsowym

4)Umieszczenie sztucznych zębów w wosku, w taki sam

sposób w jaki będą później ustawione w protezie

5)Tak wykonany model powinninen być pokazany

pacjentowi, by móc skorygować ewentualne błędy

6)Przygotowanie protezy do puszkowania:
Na tym etapie model woskowy jest ‘obrabiany’ – zostają

wymodelowane szyjki zębów, zostaje nadany

pożądany kształt zębom, następuje wypolerowanie

zębów, usunięcie resztek wosku z powierzchni protezy.

Tak przygotowany model jest gotowy do puszkowania.

Puszkowanie protez

Jest to proces zamiany wosku na akryl, zachodzący w

puszce polimeryzacyjnej.

1)

Umieszczenie modelu w puszce polimeryzacyjnej

2)

Zatapianie modelu w masie gipsowej

3)

Po związaniu gipsu puszkę zanurza się w gorącej
wodzie (kilka minut), następuje usuwanie wosku

4)

Gips pokrywa się warstwą izolatora alginatowego

5)

Do zamkniętej puszki upycha się ciasto akrylowe,
którego nadmiar jest wyciskany pod ciśnieniem

6)

Po usunięciu nadmiaru akrylanu puszkę umieszcza się
w łaźni wodnej na ok. 8 godz. lub dłużej

7)

Po upływie określonej czasu wyciąga się puszkę z
łaźni, otwiera, oddziela protezę od masy gipsowej i
oczyszcza

Metody

puszkowania

protez

• Zamknięte- metoda wtryskowa z następstwem

tłoczenia, metoda odlewnicza oraz metoda wtryskowo-
odlewnicza

• Otwarte – ciasto akrylowe nakładane jest do

rozłożonej formy gipsowej, po czym formę składa się,
a następnie sprasowuje (upycha ciasto pod
ciśnieniem), do tego rodzaju puszkowania używa się
specjalnych puszek z ruchomym denkiem

• Odwrotne - polega na umieszczeniu (obciętego i

zwilżonego) modelu w dolnej części puszki

bez

wykonywania wału

zęby sztuczne przechodzą do

przeciwodlewu, a płyta znajduje się w części dolnej
puszki

• Wprost - na brzegach siecznych zębów przednich i

powierzchniach żujących przedtrzonowych i
trzonowych

tworzy się z gipsu wał

, który stanowi

łożysko i ochronę zębów

Błędy polimeryzacji

• -

porowatość w gotowym tworzywie o różnej wielkości

pęcherzyków, spowodowana uwalnianiem monomeru (zbyt szybko
prowadzony proces polimeryzacji)

• -szorstkość powierzchni, spowodowana niedociśnieniem (złe

sprasowanie)

• -smugi czerwone (źle wymieszane tworzywo)
• -smugi białe (za późno sprasowane tworzywo)
• -mniejsza wytrzymałość (szybka polimeryzacja)
• -sieć pęknięć (kropla monomeru na tworzywie akrylowym

Podścielanie protez

Jest to uzupełnienie wewnętrznej strony płyty

protezy. Umożliwia ponowne dokładne jej
przyleganie do podłoża oraz pozwala na
dostosowanie protezy do istniejących aktualnie w
jamie ustnej warunków. Stosuje się je głównie do
protez całkowitych.

Materiały stosowane do podścielania mogą być

długoterminowe lub czasowe – lecznicze.

Metody podścielania protez

1. Metoda bezpośrednia – polega na uzupełnieniu w

jamie ustnej wewnętrznej strony protezy

szybkopolimeryzującym tworzywem akrylowym.

Wadą tej metody nie zawsze daje się dokładnie

rozprowadzić po nie polerowanej wewnętrznej

powierzchni protezy ciasta akrylowego co

powoduje nierówności i pogrubienia w przyleganiu

protezy.

2. Metoda pośrednia – podściela się protezę w jamie

ustnej materiałem wyciskowym (najczęściej

stosowane pasty wyciskowe lub masy sylikonowe),

który w pracowni stomatologicznej zostaje

wymieniony na właściwe tworzywo protezy.