Podejmowanie decyzji
2
Decyzja
Postanowienie będące wynikiem
dokonania dowolnego wyboru.
Jest ona uogólnieniem celu działań,
analizy i oceny warunków
wykonania zadań, planu i układu
działań.
3
Typy decyzji
Wyróżniamy:
Ze względu na strukturę i częstotliwość
podejmowanych
decyzji:
Decyzje zaprogramowane – mające
kompletną strukturę lub powtarzające się z
pewną częstotliwością (albo i jedno, i drugie).
Decyzje niezaprogramowane – o niezbyt
wyraźnej strukturze, podejmowane znacznie
rzadziej niż decyzje zaprogramowane.
4
Ze względu na stopień realizacji zakładanego celu
działania:
Decyzje idealne - decyzje podejmowane przy pełnej
świadomości warunków ich realizacji, w pełni
umożliwiające osiągnięcie zakładanego celu. “Idealne”,
czytaj, abstrakcyjne, nierealne.
Decyzje optymalne - to rozwiązania, dla których
istnieje zespół kryteriów (zasad) pozwalających na
porównanie pełnego ich zbioru, a wybrane rozwiązanie
jest z punktu widzenia tych kryteriów (zasad) najlepsze
ze wszystkich innych.
Decyzja satysfakcjonująca - to rozwiązanie, dla
którego istnieje zespół kryteriów i według których
określone są minimalne warunki wykonywania zadania,
a wybranie go odpowiada tym wszystkim kryteriom.
Typy decyzji
5
Podejmowanie decyzji
Jest procesem polegającym na
zebraniu i przetwarzaniu informacji
do wyboru jednego wariantu
spośród pewnego ich zestawu.
6
Modele podejmowania
decyzji
Racjonalny – decyzja wynika z logicznego,
uporządkowanego działania, obejmuje wszystkie operacje
myślowe od rozpoznania problemu, aż do jego finalizacji.
Proceduralny (biurokratyczny) – decyzja musi być
podjęta zgodnie z przyjętymi regułami, procedurami,
przepisami.
Fundamentalistyczny – decyzje wynikają z przyjętych
koncepcji, teorii lub narzuconego systemu wartości.
Pragmatyczny (kompromisowy) – decyzja stanowi
rozwiązanie kompromisowe, uwzględniające sprzeczne
stanowiska.
Tradycyjny – decyzja podejmowana jest pod wpływem
zgromadzonych doświadczeń i tradycji w działaniu.
Wizjonerski – decyzja oparta jest na wewnętrznym
przekonaniu decydenta, inspiracji czy olśnieniu.
Polityczny – decyzja jest wynikiem gry sił, przewagi jednej
grupy nad drugą.
7
Umiejętności kierownicze
konieczne do podejmowania
decyzji
Wykorzystywanie swojej oraz pracowników wiedzy i
kompetencji
Chęć do pracy zespołowej
Analityczne myślenie
Rozwiązywanie trudnych problemów i
wypracowanie rozwiązania
W każdych warunkach (pewności, ryzyka,
niepewności) potrafi podjąć decyzję
Posługuje się metodami i technikami
Odgrywa cztery decyzyjne role:
Rola przedsiębiorcy
Rola przeciwdziałającego zakłóceniom
Rola rozdzielającego zasoby
Rola negocjatora
8
Istota procesu
podejmowania decyzji
Decyzje błyskawiczne – są wynikiem nawyków i rutyny
Intuicja – uwzględnianie naszych emocji
Określenie celu – sprecyzowanie problemu i podzielenie
celu na kilka łatwiejszych do osiągnięcia celów pośrednich
Znaczenie informacji – odpowiednia liczba informacji
Różne możliwości – po zebraniu informacji mamy do
wyboru kilka wariantów, aby wybrać odpowiedni można
stosować techniki takie, jak twórcze myślenie, analiza
najgorszego wariantu i burza mózgów
Skalowanie szans – kalkulowanie ryzyka, jak i korzyści
Kalkulowanie ryzyka – matematyczne wyliczenie ryzyka
Myślenie perspektywiczne – konsekwencje bliższej i
dalszej przyszłości
9
Model sieci
Twórcze
możliwości
Realne
warianty
Trzy
warianty
Alternatywy
Wybrane
rozwiązanie
10
Technika burza mózgów
Postawienie problemu lub zagadnienia do
rozwiązania.
Zbieranie pomysłów - ważna jest liczba, a nie
jakość pomysłów. Pomysły nie mogą być przez
nikogo oceniane, krytykowane i komentowane.
Pomysły mogą być najbardziej śmiałe i
niedorzeczne. Pomysły powinny być notowane.
Analiza pomysłów - dyskusja na temat każdego
rozwiązania i jego ocena.
Wybór najtrafniejszego rozwiązania problemu.
Najlepsze rozwiązanie zostaje wprowadzone w
życie i sprawdzone pod względem
efektywności.
11
Technika twórczego
myślenia
Przygotowanie – etap ciężkiej pracy, zebranie i
posegregowanie informacji, przeanalizowanie problemu
najgłębiej, jak potrafimy oraz zbadanie możliwych
rozwiązań.
Wykluwanie – praca umysłowa nad problemem –
analizowanie, wyobrażanie oraz ocenianie. Problem
dzielony jest na poszczególne części i pojawiają się
nowe powiązania między nimi.
Olśnienie – nowy pomysł pojawia się w świadomości,
stopniowo lub gwałtownie – ten moment najczęściej
następuje wtedy, gdy umysł jest w pełni zrelaksowany.
Wartościowanie – wszystkie wcześniejsze pomysły,
olśnienia, przeczucia i rozwiązania muszą być dokładnie
sprawdzone i ocenione.