Globalizacja
Pojęcie globalizacji
Globalizacja to
proces coraz bliższego,
realnego scalania gospodarek
narodowych, przejawiający się w
dynamicznym wzroście obrotów
handlowych, międzynarodowych
przepływów kapitałowych i usługowych
,
będący efektem wzrastającej tendencji do
traktowania przez coraz większą liczbę
przedsiębiorstw całego świata jako rynku zbytu.
Czynniki rynkowe
globalizacji to:
upodabnianie się stylów życia i gustów
(np. McDonald’s),
rozwój turystyki
tworzący nowego klienta
globalnego,
pojawienie się organizacji
działających jako
klienci
globalni
,
wzrost regionalnych i globalnych sieci
dystrybucji,
pojawienie się marek światowych
(Coca-
Cola, Levi’s itp.),
rozwój reklamy globalnej
.
Czynniki kosztowe globalizacji
to:
globalne
korzyści skali i zasięgu
,
efektywność zaopatrzenia
,
usprawnienia logistyczne i postęp w
dziedzinie transportu,
kosztowe zróżnicowanie krajów
,
wysokie koszty rozwoju produktów
,
szybko
zmieniające się technologie
.
Czynniki rządowe globalizacji
to:
sprzyjająca polityka handlowa,
porównywalne standardy techniczne,
powstanie bloków gospodarczych
(np. Unia
Europejska w 1992 roku),
poziom kontroli rządowej,
prywatyzacja
w krajach, gdzie wcześniej
dominowała własność państwowa,
przechodzenie na system wolnorynkowy
gospodarek postkomunistycznych krajów
Europy Wschodniej.
Czynniki konkurencyjne
globalizacji to:
wielkość eksportu i importu
,
konkurenci
z różnych kontynentów i
krajów,
wzrost udziału zagranicznych
podmiotów w strukturze własności,
wzrost globalnych sieci
międzynarodowych współzależności w
poszczególnych dziedzinach
wytwórczości (np. w elektronice).
Czynniki dodatkowe
globalizacji to:
rewolucja w informacji i komunikacji,
globalizacja rynków finansowych,
udogodnienia w podróżowaniu.
Korzyści globalizacji:
rozwój wolnego handlu międzynarodowego
,
wykorzystanie kategorii kosztów
komparatywnych,
efekty skali
w zakresie zaopatrzenia,
produkcji, marketingu i sprzedaży oraz
serwisu,
zmniejszenie ingerencji państwa oraz
likwidacja protekcjonizmu,
liberalizacja
gospodarki i
rozwój demokracji
,
rozwój instytucji międzynarodowych oraz
mediacji między państwami.
Niekorzyści globalizacji
nadmierna koncentracja kapitału i zysków
, a w ślad za tym
koncentracja władzy politycznej i ekonomicznej w słabo
kontrolowanych korporacjach, oraz bankach i innych
instytucjach finansowych o charakterze ponadnarodowym,
osłabienie państwa jako suwerena
,
narastanie
społeczno-ekonomicznych nierówności
w
obrębie poszczególnych krajów oraz pomiędzy narodami;
marginalizacja słabiej rozwiniętych regionów świata
,
szczególnie w Afryce i Azji,
rosnące
zanieczyszczenie środowiska naturalnego
,
grożące powstaniem ekologicznej bariery rozwoju
społeczno-gospodarczego,
koncentrowanie się społeczeństwa na inwestycjach,
produkcji i handlu zagranicznym kosztem rozwoju
społecznego i kulturalnego,
unifikacja wzorców kulturowych
oraz narzucanie przez
ponadnarodowy biznes kosmopolityzmu oraz
amerykańskiej kultury.
Presja globalizacyjna na gospodarkę
wynika głównie z:
Funkcjonowania
globalnych rynków
finansowych
.
Nasilenia konkurencji
globalnej.
Globalizacji
działalności gospodarczej
.
Działania
korporacji transnarodowych
.
Globalizacji przemysłu
.
Globalizacji technologii i wiedzy
.
Istnienia
globalnych instytucji i podmiotów
gospodarczych.
Wzrostu oddziaływania zjawisk zewnętrznych na
rozwój kraju.
Kosztów społecznych
globalizacji.