Okolice klatki piersiowej:

1. Powierzchnia przednia:

a)

okolica nadobojczykowa

b)

okolica podobojczykowa

c)okolica sutkowa – przedłużenie okolicy
podobojczykowej ku dołowi do VI żebra
d)

okolica podżebrowa klatki piersiowej -

ciągnąca się od VI żebra do brzegu żeber

Okolice klatki piersiowej:

2. Powierzchnia boczna:

a)

okolica pachowa

3. Powierzchnia tylna:

a)

okolica nadgrzebieniowa

b)

okolica podgrzebieniowa

c)okolica podłopatkowa
d)

okolica międzyłopatkowa

Linie orientacyjne klatki piersiowej:

1. Ściana przednia:

- linia pośrodkowa ciała
- parzyste linie mostkowe
- parzyste linie środkowo-obojczykowe
- parzyste linie przymostkowe

Linie orientacyjne klatki piersiowej:

2. Ściana boczna:

- parzyste przednie linie pachowe
- parzyste środkowe linie pachowe
- parzyste tylne linie pachowe

Linie orientacyjne klatki piersiowej:

3. Ściana tylna:

- linia kręgowa
- parzyste linie przykręgowe
- parzyste linie łopatkowe

Charakterystyczne punkty kl.

piersiowej:

1. Wcięcie jarzmowe mostka
2. Kąt Ludwika – połączenie rękojeści z trzonem

mostka oraz miejsce przyczepu chrząstek
drugich żeber

3. Uwypuklenie wyrostka ościstego siódmego

kręgu szyjnego

1. Oglądanie
2. Badanie palpacyjne
3. Opukiwanie
4. Osłuchiwanie

Oglądanie:

1. Symetria:

- prawa połowa jest niewiele większa od lewej
- wypełnione dołki nad- i podobojczykowe
- kąt mostkowy jest miernie zaznaczony
- międzyżebrza wypełnione
- łopatki przylegają ściśle do ściany kl.
piersiowej
- barki znajdują się na tym samym poziomie
- kąt nadbrzuszny jest prawie prosty

Oglądanie:

2. Kształt kl. piersiowej:

- kl. piersiowa rozedmowa
- kl. piersiowa krzywicza (np. „pierś kurza”)
- kl. piersiowa lejkowata i szewska

Oglądanie:

3. Ocena ruchomości kl. piersiowej
4. Ocena częstości oddychania (14-20 /min,

stosunek czasowy wdechu do wydechu 2:3)

5. Ocena toru oddychania:

- brzuszny (typus abdominalis)
- piersiowy (typus costalis)

6. Ocena okolicy przedsercowej

- uderzenie koniuszkowe

Badanie palpacyjne:

1. Rozszerzalność kl. piersiowej (ograniczenie

rozszerzalności po stronie zmiany – rozedma,
zwłóknienie płuc, płyn w jamie opłucnej,
złamania żeber)

2. Drżenie piersiowe (dostarcza informacji o

gęstości leżącego pod spodem miąższu lub
obecności zmian w jamie opłucnowej –
warunkiem powstania jest drożność oskrzeli)

Badanie palpacyjne:

2. Drżenie piersiowe cd.:

- osłabione: odma opłucnowa, wysiękowe
zapalenie opłucnej, w miejscu dużego guza w
ścianie kl. piersiowej, w chorobach
wywołujących zatkanie oskrzeli
- wzmożone: w chorobach przebiegających ze
wzmożeniem spoistości płuc – zapalenie , guz,
zawał, zwłóknienie (bez upośledzenia drożności
oskrzela)

Badanie palpacyjne:

3. Krepitacje (trzeszczenia) – odma podskórna
4. Uderzenie koniuszkowe serca – efekt uderzenia

koniuszka serca w czasie skurczu o przednią
ścianę kl. piersiowej, wyczuwalne w V m.ż.
przyśrodkowo od linii środkowo-obojczykowej
lewej.

Opukiwanie:

1. Orientacyjne – oceniające symetryczność

odgłosu (2 m.ż. z przodu kl. piersiowej,
dołki nadobojczykowe, 4 m.ż. w linii środkowo-
obojczykowej, 6 m.ż. w linii pachowej
środkowej , środki okolic nadgrzebieniowych,
międzyłopatkowych, podłopatkowych

2. Szczegółowe – oceniające charakter odgłosu

opukowego, granice płuc, ruchomość granic
płuc.

Linia

Płuco prawe

Płuco lewe

Przymostkowa

V żebro

IV żebro

Środkowo-

obojczykowa

VI żebro

VI żebro

Środkowo-

pachowa

VII żebro

VIII żebro

Łopatkowa

XI żebro

XI żebro

Przykręgowa

X żebro

X żebro

Opukiwanie:

1. Charakter odgłosu opukowego:

- jawny – niskie brzmienie, trwa stosunkowo
długo, stwierdza się go w miejscach przylegania
prawidłowego płuca do ściany kl. piersiowej
(wzór – środek II lewego m.ż.)
- nadmiernie jawny – dźwięk nieco niższy,
trwający dość długo (rozedma, odma
opłucnowa)

Opukiwanie:

1. Charakter odgłosu opukowego cd.:

- stłumiony – dźwięk krótki, o wyższej
częstotliwości, występuje w chorobach narządu
oddechowego, które prowadzą do
bezpowietrzności tkanki płucnej, powstania
bezpowietrznych jam lub znacznego utrudnienia
przewodzenia drgań ściany klatki piersiowej

Opukiwanie serca:

a) Stłumienie względne – rzut sylwetki serca i

dużych naczyń na przednią ścianę klatki
piersiowej (obarczone dużym błędem)

b) Stłumienie bezwzględne – obszar

bezpośredniego przylegania serca do przedniej
ściany klatki piersiowej (lewa granica pokrywa
się z miejscem uderzenia koniuszkowego,
granicę prawą stanowi lewy brzeg mostka,
górna granica to górny brzeg IV żebra)

Osłuchiwanie:

Zadania osłuchiwania kl. piersiowej:
- określenie charakteru szmerów oddechowych
- poszukiwanie szmerów oddechowych
dodatkowych
- zbadanie przewodzenia głosu i szeptu

Osłuchiwanie:

1.

Szmery oddechowe podstawowe:
- szmer oskrzelowy- słyszalny na przebiegu rzutu
tchawicy na kl. piersiową, w innej lokalizacji jest szmerem
patologicznym i świadczy o bezpowietrzności miąższu
płuca przy drożnym oskrzelu (nacieczenie, niedodma)
- szmer pęcherzykowy – najbardziej rozległy szmer
podstawowy, który się słyszy u zdrowych osób w zakresie
przylegania płuc do kl. piersiowej, powstaje przy
przechodzeniu powietrza z oskrzeli o szerszym świetle do
oskrzeli coraz węższych, a z nich do pęcherzyków
płucnych

Osłuchiwanie:

Szmer pęcherzykowy cd.:

- prawidłowy – najlepiej słyszalny podczas

wdechu, a warunkiem powstania jest drożność

oskrzela oraz powietrzność miąższu płuca

- zaostrzony – powstaje w wyniku zwiększania

się oporów w drogach oddechowych (zapalenie

oskrzeli, astma oskrzelowa)

- osłabiony – konsekwencja upośledzenia

przewodzenia szumu (rozedma, niedodma,

choroby opłucnej)

Osłuchiwanie:

2. Szmery oddechowe dodatkowe:

- rzężenia – powstają w oskrzelach i jamach
opłucnych podczas oddychania i kaszlu wskutek
drgań powietrza wywołanych przesuwaniem się
w nich wydzieliny

a) suche – powstają wyłącznie w oskrzelach

przy

obrzmieniu błony śluzowej i

gromadzeniu się w nich gęstej wydzieliny
(świsty – dotyczą małych oskrzeli;

furczenia –

zmiany zlokalizowane w dużych
oskrzelach)

Osłuchiwanie:

Szmery oddechowe dodatkowe cd.:

b) wilgotne – mogą powstawać w oskrzelach i

jamach opłucnych, słyszymy je w zapaleniach

oskrzeli, w rozszerzeniach oskrzeli, w

przypadkach jam na tle gruźlicy; w zależności

od kalibru oskrzeli wyróżniamy

-rz.w. drobnobańkowe

-rz.w. średniobańkowe

-rz.w. grubobańkowe

Osłuchiwanie:

Szmery oddechowe dodatkowe cd.:
- trzeszczenia – powstają na skutek
gwałtownego otwierania się pęcherzyków
płucnych częściowo wypełnionych materiałem
zapalnym lub uciśniętych przez nieczynne
pęcherzyki

Osłuchiwanie serca:

1. Zastawka dwudzielna – okolica uderzenia

koniuszkowego

2. Zastawka tętnicy głównej – II prawe m.ż. przy

mostku

3. Zastawka tętnicy płucnej – II lewe m.ż. przy

mostku

4. Zastawka trójdzielna – przyczep V prawego

żebra do mostka