Technika badania fizykalnego
Technika badania fizykalnego
klatki piersiowej.
klatki piersiowej.
Objawy podmiotowe i
Objawy podmiotowe i
przedmiotowe w chorobach
przedmiotowe w chorobach
Układu Oddechowego i
Układu Oddechowego i
Krążenia
Krążenia
Medyczne Studium Zawodowe
Medyczne Studium Zawodowe
ZDZ Katowice
ZDZ Katowice
Maja Grzanka
Maja Grzanka
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
KASZEL
KASZEL
•
Ostry – infekcje GDO, alergia, zatorowość
Ostry – infekcje GDO, alergia, zatorowość
płucna, obrzęk płuc, zapalenie płuc
płucna, obrzęk płuc, zapalenie płuc
•
Przewlekły – zapalenie zatok, astma, refluks,
Przewlekły – zapalenie zatok, astma, refluks,
POChP, gruźlica, nowotwory, ch. serca,
POChP, gruźlica, nowotwory, ch. serca,
polekowy, idiopatyczny, psychogenny
polekowy, idiopatyczny, psychogenny
•
Suchy – zakażenia wirusowe, astma, polekowy
Suchy – zakażenia wirusowe, astma, polekowy
•
Produktywny – infekcja bakteryjna (zapalenie
Produktywny – infekcja bakteryjna (zapalenie
zatok, oskrzeli, płuc), POChP, grzybice
zatok, oskrzeli, płuc), POChP, grzybice
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Krwioplucie
Krwioplucie
•
Wykrztuszanie krwi lub krwistej plwociny
Wykrztuszanie krwi lub krwistej plwociny
•
Obfita plwocina podbarwiona krwią – rozstrzenie
Obfita plwocina podbarwiona krwią – rozstrzenie
oskrzeli
oskrzeli
•
Plwocina ropna i krwista – zapalenie oskrzeli,
Plwocina ropna i krwista – zapalenie oskrzeli,
zapalenie płuc, ropień płuca (gorączka!)
zapalenie płuc, ropień płuca (gorączka!)
•
Plwocina różowa pienista – niewydolność
Plwocina różowa pienista – niewydolność
lewokomorowa serca, zwężenie zastawki mitralnej
lewokomorowa serca, zwężenie zastawki mitralnej
•
Odpluwanie samej krwi – nowotwory płuc,
Odpluwanie samej krwi – nowotwory płuc,
zatorowość płucna
zatorowość płucna
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Krwotok płucny
Krwotok płucny
Masywne krwawienie z dróg
Masywne krwawienie z dróg
oddechowych zazwyczaj >200 ml w
oddechowych zazwyczaj >200 ml w
ciągu 24 h mogące prowadzić do
ciągu 24 h mogące prowadzić do
niewydolności oddechowej.
niewydolności oddechowej.
Stanowi stan bezpośredniego zagrożenia
Stanowi stan bezpośredniego zagrożenia
życia
życia
Przyczyny: nowotwory,
Przyczyny: nowotwory,
urazy
urazy
, gruźlica
, gruźlica
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Duszność
Duszność
Subiektywne odczucie braku powietrza
Subiektywne odczucie braku powietrza
•
Ostra
Ostra
- Odma opłucnowa
- Odma opłucnowa
- Zatorowość płucna
- Zatorowość płucna
•
Przewlekła
Przewlekła
-
Przewlekłe zapalenie zatok
Przewlekłe zapalenie zatok
-
Refluks żołądkowo – przełykowy
Refluks żołądkowo – przełykowy
-
Niewydolność lewokomorowa serca
Niewydolność lewokomorowa serca
-
POChP
POChP
-
Grużlica
Grużlica
-
Nowotwory
Nowotwory
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Sinica
Sinica
•
Niebieskawe zabarwienie skóry i błon
Niebieskawe zabarwienie skóry i błon
śluzowych, wynika ze zwiększonej ilości
śluzowych, wynika ze zwiększonej ilości
odtlenowanej Hb we krwi włośniczkowej
odtlenowanej Hb we krwi włośniczkowej
•
Sinica centralna – widoczna na skórze i
Sinica centralna – widoczna na skórze i
blonach śluzowych. Spowodowana
blonach śluzowych. Spowodowana
zmniejszeniem wysycenia Hb tlenem lub
zmniejszeniem wysycenia Hb tlenem lub
obecnością Hb patologicznej
obecnością Hb patologicznej
•
Sinica obwodowa – widoczna na skórze
Sinica obwodowa – widoczna na skórze
dystalnych części ciała. Spowodowana
dystalnych części ciała. Spowodowana
nadmiernym odtlenowaniem Hb w
nadmiernym odtlenowaniem Hb w
tkankach obwodowych. SaO
tkankach obwodowych. SaO
2
2
jest
jest
prawidłowe
prawidłowe
Objawy w chorobach klatki
Objawy w chorobach klatki
piersiowej
piersiowej
•
Sinica nie jest wiarygodnym
Sinica nie jest wiarygodnym
objawem hipoksemii !!!
objawem hipoksemii !!!
•
Sinica nie występuje u osób z
Sinica nie występuje u osób z
ciężką niedokrwistością
ciężką niedokrwistością
•
Sinica u osób z czerwienicą
Sinica u osób z czerwienicą
ujawnia się wcześniej
ujawnia się wcześniej
•
Sinica spowodowana wadą serca
Sinica spowodowana wadą serca
lub patologiczną Hb nie reaguje
lub patologiczną Hb nie reaguje
na tlenoterapię
na tlenoterapię
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Poszerzenie żył szyjnych
Poszerzenie żył szyjnych
•
Badanie przeprowadzamy u chorego
Badanie przeprowadzamy u chorego
leżącego z klatką piersiową i głową
leżącego z klatką piersiową i głową
uniesioną o 45
uniesioną o 45
o
o
i zwróconą w bok
i zwróconą w bok
•
Prawidłowo żyły szyjne są wypełnione
Prawidłowo żyły szyjne są wypełnione
do wysokości 1-2 cm powyżej wcięcia
do wysokości 1-2 cm powyżej wcięcia
mostka lub zapadnięte na całej długości
mostka lub zapadnięte na całej długości
•
Wypełnienie zwiększa się w czasie
Wypełnienie zwiększa się w czasie
wydechu
wydechu
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Poszerzenie żył szyjnych
Poszerzenie żył szyjnych
Przyczyny:
Przyczyny:
•
Zaawansowana niewydolność serca
Zaawansowana niewydolność serca
•
Tamponada serca
Tamponada serca
•
Zator tętnicy płucnej
Zator tętnicy płucnej
•
Objaw Kussmaula
Objaw Kussmaula
– większe wypełnienie
– większe wypełnienie
żył szyjnych przy wdechu
żył szyjnych przy wdechu
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Ból w klatce piersiowej
Ból w klatce piersiowej
-
Dławicowy
Dławicowy
-
Zawałowy
Zawałowy
-
W zapaleniu osierdzia
W zapaleniu osierdzia
-
W rozwarstwieniu aorty
W rozwarstwieniu aorty
-
Opłucnowy
Opłucnowy
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Kołatanie serca
Kołatanie serca
•
Nieprzyjemne uczucie bicia serca
Nieprzyjemne uczucie bicia serca
wywołane zmianą
wywołane zmianą
częstotliwości, rytmu
częstotliwości, rytmu
lub siły skurczu
lub siły skurczu
. Mogą mu towarzyszyć
. Mogą mu towarzyszyć
zawroty głowy, duszność, dyskomfort w
zawroty głowy, duszność, dyskomfort w
klatce piersiowej,omdlenie, zasłabnięcie.
klatce piersiowej,omdlenie, zasłabnięcie.
Odczuwane jako umiejscowione
Odczuwane jako umiejscowione
w klatce
w klatce
piersiowej i/lub w szyi
piersiowej i/lub w szyi
•
Przyczyny:
Przyczyny:
migotanie przedsionków z
migotanie przedsionków z
szybką akcją komór, trzepotanie
szybką akcją komór, trzepotanie
przedsionków ze zmiennym blokiem,
przedsionków ze zmiennym blokiem,
częste pobudzenia dodatkowe
częste pobudzenia dodatkowe
•
Może być
Może być
napadowe lub nienapadowe
napadowe lub nienapadowe
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Omdlenie kardiogenne
Omdlenie kardiogenne
•
Rozpoczyna się nagle, bez
Rozpoczyna się nagle, bez
poprzedzającej „aury”
poprzedzającej „aury”
•
Chory nie oddaje bezwiednie
Chory nie oddaje bezwiednie
moczu ani stolca
moczu ani stolca
•
Nie występują drgawki
Nie występują drgawki
•
Szybki powrót świadomości
Szybki powrót świadomości
•
Często po wysiłku lub
Często po wysiłku lub
gwałtownej zmianie pozycji
gwałtownej zmianie pozycji
•
Czynnik ryzyka nagłego
Czynnik ryzyka nagłego
zgonu sercowego
zgonu sercowego
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Obrzęki
Obrzęki
•
Gromadzenie się płynu w przestrzeni
Gromadzenie się płynu w przestrzeni
pozakomórkowej i pozanaczyniowej tkanek i
pozakomórkowej i pozanaczyniowej tkanek i
narządów
narządów
•
Obrzęki pochodzenia sercowego umiejscowione
Obrzęki pochodzenia sercowego umiejscowione
są w najniżej położonych okolicach ciała,
są w najniżej położonych okolicach ciała,
towarzyszy im przyrost masy ciała; są
towarzyszy im przyrost masy ciała; są
ciastowate
ciastowate
•
Anasarca
Anasarca
– uogólniony obrzęk – u chorych z
– uogólniony obrzęk – u chorych z
zaawansowaną niewydolnością serca, zespołem
zaawansowaną niewydolnością serca, zespołem
nerczycowym lub niewydolnością wątroby
nerczycowym lub niewydolnością wątroby
Obrzęki
Obrzęki
•
Gromadzenie się płynu w przestrzeni
Gromadzenie się płynu w przestrzeni
pozakomórkowej i pozanaczyniowej tkanek i
pozakomórkowej i pozanaczyniowej tkanek i
narządów
narządów
•
Obrzęki pochodzenia sercowego umiejscowione
Obrzęki pochodzenia sercowego umiejscowione
są w najniżej położonych okolicach ciała,
są w najniżej położonych okolicach ciała,
towarzyszy im przyrost masy ciała; są
towarzyszy im przyrost masy ciała; są
ciastowate
ciastowate
•
Anasarca
Anasarca
– uogólniony obrzęk – u chorych z
– uogólniony obrzęk – u chorych z
zaawansowaną niewydolnością serca, zespołem
zaawansowaną niewydolnością serca, zespołem
nerczycowym lub niewydolnością wątroby
nerczycowym lub niewydolnością wątroby
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Palce pałeczkowate
Palce pałeczkowate
•
Wywołane przewlekłym
Wywołane przewlekłym
niedotlenieniem tkanek
niedotlenieniem tkanek
•
Palce przyjmują kształt
Palce przyjmują kształt
podobny do pałeczek
podobny do pałeczek
dobosza z uniesieniem
dobosza z uniesieniem
paznokcia, który przyjmuje
paznokcia, który przyjmuje
kształt szkiełka zegarkowego
kształt szkiełka zegarkowego
•
Występują głównie w
Występują głównie w
przebiegu chorób serca, ukł.
przebiegu chorób serca, ukł.
oddechowego
oddechowego
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Zaburzenia cyklu i toru oddychania
Zaburzenia cyklu i toru oddychania
•
Tachypnoe
Tachypnoe
•
Bradypnoe
Bradypnoe
•
Hyperpnoe
Hyperpnoe
= oddech pogłębiony =
= oddech pogłębiony =
oddech
oddech
Kussmaula
Kussmaula
– w kwasicy metabolicznej
– w kwasicy metabolicznej
•
Oddech Cheyne’a i Stokesa
Oddech Cheyne’a i Stokesa
– nieregularny,
– nieregularny,
polega na naprzemiennym pogłebianiu i
polega na naprzemiennym pogłebianiu i
spłycaniu oddechu z okresowymi bezdechami.
spłycaniu oddechu z okresowymi bezdechami.
Częsty po
Częsty po
udarze mózgu, po przedawkowaniu
udarze mózgu, po przedawkowaniu
leków, w niewydolności serca
leków, w niewydolności serca
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
Zaburzenia cyklu i toru oddychania
Zaburzenia cyklu i toru oddychania
•
Oddech Biota
Oddech Biota
– szybki, płytki, nieregularny z
– szybki, płytki, nieregularny z
przedłużającymi się okresami bezdechu.
przedłużającymi się okresami bezdechu.
Występuje przy zwiększonym ciśnieniu
Występuje przy zwiększonym ciśnieniu
wewnątrzczaszkowym, uszkodzeniu OUN, w
wewnątrzczaszkowym, uszkodzeniu OUN, w
śpiączce polekowej
śpiączce polekowej
•
Oddech wzdychający
Oddech wzdychający
– przerywany
– przerywany
głębokimi wdechami – zaburzenia nerwicowe i
głębokimi wdechami – zaburzenia nerwicowe i
psychogenne
psychogenne
•
Bezdechy
Bezdechy
i spłycenia oddechu podczas snu
i spłycenia oddechu podczas snu
Objawy w chorobach układu
Objawy w chorobach układu
oddechowego i krążenia
oddechowego i krążenia
•
Zaburzenia cyklu i toru oddychania
Zaburzenia cyklu i toru oddychania
•
Jednostronne osłabienie ruchów klatki
Jednostronne osłabienie ruchów klatki
piersiowej
piersiowej
przy prawidłowych ruchach strony
przy prawidłowych ruchach strony
przeciwnej
przeciwnej
-
Odma opłucnowa
Odma opłucnowa
-
Płyn w jamie opłucnej
Płyn w jamie opłucnej
-
Masywne zwłóknienie opłucnej
Masywne zwłóknienie opłucnej
•
Paradoksalne ruchy klatki piersiowej
Paradoksalne ruchy klatki piersiowej
–
–
zapadanie się klatki piersiowej podczas wdechu
zapadanie się klatki piersiowej podczas wdechu
-
Pourazowe
Pourazowe
-
Stan astmatyczny
Stan astmatyczny
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
•
Oglądanie
Oglądanie
•
Opukiwanie
Opukiwanie
•
Palpacja
Palpacja
•
Osłuchiwanie
Osłuchiwanie
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Oglądanie
Oglądanie
•
Oceniamy:
Oceniamy:
-
Kształt
Kształt
-
Zachowanie się skóry i mięśni
Zachowanie się skóry i mięśni
-
Tor oddychania
Tor oddychania
-
Ew. skrzywienie kręgosłupa
Ew. skrzywienie kręgosłupa
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Opukiwanie
Opukiwanie
•
Topograficzne
Topograficzne
•
Porównawcze
Porównawcze
Linie orientacyjne klatki piersiowej:
Linie orientacyjne klatki piersiowej:
-
Linia środkowa ciała
Linia środkowa ciała
-
Linia środkowoobojczykowa
Linia środkowoobojczykowa
-
Linia pachowa przednia
Linia pachowa przednia
-
Linia pachowa środkowa
Linia pachowa środkowa
-
Linia pachowa tylna
Linia pachowa tylna
-
Linia środkowa tylna
Linia środkowa tylna
-
Linia łopatkowa
Linia łopatkowa
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
•
Opukiwanie porównawcze polega na
Opukiwanie porównawcze polega na
porównywaniu odgłosu opukowego w
porównywaniu odgłosu opukowego w
symetrycznych miejscach klatki
symetrycznych miejscach klatki
piersiowej lub w miejscach
piersiowej lub w miejscach
sąsiadujących ze sobą. Służy do
sąsiadujących ze sobą. Służy do
wykrywania zmian odgłosu opukowego.
wykrywania zmian odgłosu opukowego.
•
Należy opukiwać międzyżebrza a nie
Należy opukiwać międzyżebrza a nie
żebra!
żebra!
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
•
Kolejność opukiwania:
Kolejność opukiwania:
1.
1.
Nad grzebieniami łopatek
Nad grzebieniami łopatek
2.
2.
Okolica międzyłopatkowa
Okolica międzyłopatkowa
3.
3.
Poniżej kąta łopatki
Poniżej kąta łopatki
4.
4.
Okolica nadobojczykowa
Okolica nadobojczykowa
5.
5.
Okolica podobojczykowa
Okolica podobojczykowa
6.
6.
Druga przestrzeń międzyżebrowa P i L
Druga przestrzeń międzyżebrowa P i L
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Rodzaje odgłosu opukowego (wypuku):
Rodzaje odgłosu opukowego (wypuku):
•
Odgłos opukowy jawny
Odgłos opukowy jawny
– stwierdzany kiedy pod
– stwierdzany kiedy pod
ścianą klatki piersiowej znajduje się narząd
ścianą klatki piersiowej znajduje się narząd
powietrzny
powietrzny
•
Odgłos opukowy stłumiony
Odgłos opukowy stłumiony
– nad narządami,
– nad narządami,
które nie zawierają powietrza lub stał się
które nie zawierają powietrza lub stał się
bezpowietrzny, ciało obce w opłucnej (płyn -wysięk,
bezpowietrzny, ciało obce w opłucnej (płyn -wysięk,
krwiak)
krwiak)
•
Odgłos opukowy bębenkowy
Odgłos opukowy bębenkowy
– w warunkach
– w warunkach
fizjologicznych nad żołądkiem i jelitami; nad dużymi
fizjologicznych nad żołądkiem i jelitami; nad dużymi
przestrzeniami zawierającymi powietrze (otwarta
przestrzeniami zawierającymi powietrze (otwarta
odma opłucnej – jeśli duża wypuk może być
odma opłucnej – jeśli duża wypuk może być
metaliczny
metaliczny
)
)
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Palpacja klatki piersiowej:
Palpacja klatki piersiowej:
•
Badanie drżenia głosowego
Badanie drżenia głosowego
– palpacja
– palpacja
symetrycznych części klatki piersiowej gdy
symetrycznych części klatki piersiowej gdy
chory wymawia głośno „44”
chory wymawia głośno „44”
-
Osłabienie gdy ciało obce między płucem a
Osłabienie gdy ciało obce między płucem a
ścianą klatki
ścianą klatki
-
Wzmożenie przy bezpowietrzności płuca i
Wzmożenie przy bezpowietrzności płuca i
drożnych oskrzelach
drożnych oskrzelach
•
Badanie obecności odmy podskórnej
Badanie obecności odmy podskórnej
(powietrze w tkance podskórnej)–
(powietrze w tkance podskórnej)–
trzeszczenie wyczuwalne pod palcami
trzeszczenie wyczuwalne pod palcami
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Osłuchiwanie
Osłuchiwanie
•
Osłuchiwanie płuc
Osłuchiwanie płuc
- Podczas osłuchiwania chory powinien oddychać
- Podczas osłuchiwania chory powinien oddychać
możliwie równo, spokojnie, przez nos.
możliwie równo, spokojnie, przez nos.
Osłuchujemy porównawczo i szczegółowo w
Osłuchujemy porównawczo i szczegółowo w
tych samych miejscach, w których
tych samych miejscach, w których
przeprowadza się opukiwanie (Nad
przeprowadza się opukiwanie (Nad
grzebieniami łopatek, okolica
grzebieniami łopatek, okolica
międzyłopatkowa, poniżej kąta łopatki, okolica
międzyłopatkowa, poniżej kąta łopatki, okolica
nadobojczykowa, okolica podobojczykowa,
nadobojczykowa, okolica podobojczykowa,
druga przestrzeń międzyżebrowa P i L
druga przestrzeń międzyżebrowa P i L
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Rodzaje szmerów oddechowych:
Rodzaje szmerów oddechowych:
•
Szmer pęcherzykowy prawidłowy
Szmer pęcherzykowy prawidłowy
wysłuchuje się
wysłuchuje się
nad zdrowym płucem
nad zdrowym płucem
•
Szmer pęcherzykowy zaostrzony
Szmer pęcherzykowy zaostrzony
ma taki sam
ma taki sam
charakter ale jest znacznie silniejszy
charakter ale jest znacznie silniejszy
-
Nieżyt oskrzeli
Nieżyt oskrzeli
-
Sąsiedztwo nowotworów i wysięków
Sąsiedztwo nowotworów i wysięków
-
Małe nacieki gruźlicze
Małe nacieki gruźlicze
-
Wyrównawczo nad zdrowym płucem
Wyrównawczo nad zdrowym płucem
•
Szmer pęcherzykowy osłabiony/zniesienie szmeru
Szmer pęcherzykowy osłabiony/zniesienie szmeru
-
Zaburzenie drożności dróg oddechowych
Zaburzenie drożności dróg oddechowych
-
Płyn w jamie opłucnej
Płyn w jamie opłucnej
-
Odma opłucnowa
Odma opłucnowa
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
•
Szmer oskrzelowy – fizjologicznie nad
Szmer oskrzelowy – fizjologicznie nad
tchawicą i dużymi oskrzelami,
tchawicą i dużymi oskrzelami,
patologicznie:
patologicznie:
-
Bezpowietrzność miąższu płuc (zapalenie)
Bezpowietrzność miąższu płuc (zapalenie)
-
Nad jamami płuc przy drożnych oskrzelach
Nad jamami płuc przy drożnych oskrzelach
-
Nad rozstrzeniami oskrzeli
Nad rozstrzeniami oskrzeli
•
Szmer oddechowy nieoznaczony
Szmer oddechowy nieoznaczony
•
Szmer oddechowy mieszany
Szmer oddechowy mieszany
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Szmery oddechowe dodatkowe
Szmery oddechowe dodatkowe
•
Rzężenia (wilgotne i suche)
Rzężenia (wilgotne i suche)
•
–
–
powstają kiedy wydzielina w oskrzelach
powstają kiedy wydzielina w oskrzelach
porusza się wraz z powietrzem podczas
porusza się wraz z powietrzem podczas
oddechu lub kaszlu.
oddechu lub kaszlu.
•
Dzielą się na grubo- średnio- i drobnobańkowe
Dzielą się na grubo- średnio- i drobnobańkowe
•
Słyszalne podczas wdechu i wydechu
Słyszalne podczas wdechu i wydechu
•
Występują w zapaleniu płuc, gruźlicy, obrzęku
Występują w zapaleniu płuc, gruźlicy, obrzęku
płuc (rozlane rzężenia), zastoju w krążeniu
płuc (rozlane rzężenia), zastoju w krążeniu
płucnym
płucnym
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
•
Świsty, furczenia, gwizdy
Świsty, furczenia, gwizdy
– powstają przy
– powstają przy
zbitej, śluzowej wydzielinie, która ulega rozrywaniu
zbitej, śluzowej wydzielinie, która ulega rozrywaniu
przy pędzie powietrza .Obecne przy zapaleniu
przy pędzie powietrza .Obecne przy zapaleniu
oskrzeli, grużlicy, astmie, zapaleniu płuc
oskrzeli, grużlicy, astmie, zapaleniu płuc
•
Trzeszczenia
Trzeszczenia
– przeważnie na wdechu. Wywołane
– przeważnie na wdechu. Wywołane
rozklejaniem się zlepionych pęcherzyków. Na
rozklejaniem się zlepionych pęcherzyków. Na
początku i na końcu zapalenia płuc. Trzeszczenia w
początku i na końcu zapalenia płuc. Trzeszczenia w
dolnych partiach płuc nie znikające po głębokim
dolnych partiach płuc nie znikające po głębokim
oddychaniu sugerują początki obrzęku płuc
oddychaniu sugerują początki obrzęku płuc
•
Tarcie opłucnowe
Tarcie opłucnowe
– w wysiękowym zapaleniu
– w wysiękowym zapaleniu
opłucnej, nowotworach opłucnej, gruźlicy.
opłucnej, nowotworach opłucnej, gruźlicy.
Spowodowane ocieraniem się blaszek opłucnej.
Spowodowane ocieraniem się blaszek opłucnej.
Przypomina odgłos chodzenia po śniegu
Przypomina odgłos chodzenia po śniegu
•
Pluskanie
Pluskanie
– kiedy w opłucnej znajdują się
– kiedy w opłucnej znajdują się
równocześnie płyn i powietrze. Podobne do
równocześnie płyn i powietrze. Podobne do
wstrząsania flaszki wypełnionej w połowie wodą
wstrząsania flaszki wypełnionej w połowie wodą
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Osłuchiwanie serca
Osłuchiwanie serca
Tony serca
Tony serca
•
I i II ton to tony
I i II ton to tony
zamknięcia zastawek
zamknięcia zastawek
•
Ton I
Ton I
powstaje na początku skurczu komór
powstaje na początku skurczu komór
i wywołany jest
i wywołany jest
zamknięciem zastawek
zamknięciem zastawek
przedsionkowo – komorowych
przedsionkowo – komorowych
. Jest
. Jest
najlepiej słyszalny nad koniuszkiem serca
najlepiej słyszalny nad koniuszkiem serca
(V przestrzeń po stronie lewej)
(V przestrzeń po stronie lewej)
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
•
Ton II
Ton II
– powstaje na początku rozkurczu komór
– powstaje na początku rozkurczu komór
i wywołany jest zamknięciem się zastawki
i wywołany jest zamknięciem się zastawki
tętnicy głównej (aorty) i pnia płucnego.
tętnicy głównej (aorty) i pnia płucnego.
Najlepiej słyszalny w II i III przestrzeni
Najlepiej słyszalny w II i III przestrzeni
międzyżebrowej przy lewym i prawym brzegu
międzyżebrowej przy lewym i prawym brzegu
mostka
mostka
•
Ton II ma fizjologicznie dwie składowe –
Ton II ma fizjologicznie dwie składowe –
aortalną i płucną,
aortalną i płucną,
które rozszczepiają się na
które rozszczepiają się na
wdechu a łączą na wydechu
wdechu a łączą na wydechu
•
Między tonem pierwszym a drugim jest krótsza
Między tonem pierwszym a drugim jest krótsza
przerwa, między tonem drugim a pierwszym
przerwa, między tonem drugim a pierwszym
jest dłuższa przerwa (przerwa rozkurczowa)
jest dłuższa przerwa (przerwa rozkurczowa)
•
Istnieje także ton III i IV a także cwały
Istnieje także ton III i IV a także cwały
przedsionkowy i komorowy
przedsionkowy i komorowy
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Miejsca osłuchiwania tonów
Miejsca osłuchiwania tonów
serca
serca
•
Zastawka dwudzielna
Zastawka dwudzielna
– w
– w
okolicy koniuszka serca
okolicy koniuszka serca
•
Zastawka trójdzielna
Zastawka trójdzielna
– prawy
– prawy
brzeg mostka przy przyczepie
brzeg mostka przy przyczepie
czwartego żebra
czwartego żebra
•
Zastawka aortalna
Zastawka aortalna
– druga
– druga
przestrzeń międzyżebrowa przy
przestrzeń międzyżebrowa przy
prawym brzegu mostka
prawym brzegu mostka
•
Zastawka pnia płucnego
Zastawka pnia płucnego
–
–
druga przestrzeń międzyżebrowa
druga przestrzeń międzyżebrowa
przy lewym brzegu mostka
przy lewym brzegu mostka
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Ogólne wzmożenie tonów występuje:
Ogólne wzmożenie tonów występuje:
•
Podczas kołatania serca
Podczas kołatania serca
•
Przy chorobach powodujących zwłóknienie płuc
Przy chorobach powodujących zwłóknienie płuc
•
W przeroście serca
W przeroście serca
Ogólne osłabienie tonów występuje:
Ogólne osłabienie tonów występuje:
•
U otyłych osób, przy dużych sutkach lub
U otyłych osób, przy dużych sutkach lub
rozwiniętych mięśniach klatki piersiowej
rozwiniętych mięśniach klatki piersiowej
•
W rozedmie płuc
W rozedmie płuc
•
W przypadku obecności płynu w worku
W przypadku obecności płynu w worku
osierdziowym
osierdziowym
•
W niewydolności krążenia
W niewydolności krążenia
Badanie fizykalne klatki
Badanie fizykalne klatki
piersiowej
piersiowej
Szmery serca
Szmery serca
•
Skurczowe
Skurczowe
-
Stenoza aortalna
Stenoza aortalna
-
Stenoza płucna
Stenoza płucna
-
Niedomykalność mitralna
Niedomykalność mitralna
-
Niedomykalność trójdzielna
Niedomykalność trójdzielna
•
Rozkurczowe
Rozkurczowe
-
Niedomykalność aortalna
Niedomykalność aortalna
-
Niedomykalność tętnicy płucnej
Niedomykalność tętnicy płucnej
-
Stenoza mitralna
Stenoza mitralna
-
Stenoza trójdzielna
Stenoza trójdzielna
•
Ciągłe
Ciągłe
-
Przetrwały przewód tętniczy
Przetrwały przewód tętniczy
Badanie tętna
Badanie tętna
Tętno
Tętno
to falisty ruch tętnic, który
to falisty ruch tętnic, który
powstaje zależnie od czynności serca i
powstaje zależnie od czynności serca i
elastyczności tętnicy
elastyczności tętnicy
Właściwości tętna:
Właściwości tętna:
•
Częstość tętna
Częstość tętna
– liczba uderzeń na
– liczba uderzeń na
minutę
minutę
•
Wypełnienie tętna
Wypełnienie tętna
– zależy od
– zależy od
amplitudy ciśnienia krwi
amplitudy ciśnienia krwi
-
Tętno duże
Tętno duże
– dobrze wypełnione, o
– dobrze wypełnione, o
wysokiej fali
wysokiej fali
-
Tętno małe
Tętno małe
– o fali małej – w
– o fali małej – w
niewydolności krążenia, hipotonii;
niewydolności krążenia, hipotonii;
ledwie wyczuwalne to tzw.
ledwie wyczuwalne to tzw.
Tętno
Tętno
nitkowate
nitkowate
Badanie tętna
Badanie tętna
-
Tętno dziwaczne
Tętno dziwaczne
– zmniejszenie/zanik w
– zmniejszenie/zanik w
czasie wdechu i zwiększenie się na
czasie wdechu i zwiększenie się na
wydechu.Towarzyszy zmiana ciśnienia
wydechu.Towarzyszy zmiana ciśnienia
skurczowego ponad 10 mm Hg
skurczowego ponad 10 mm Hg
-
Tętno naprzemienne
Tętno naprzemienne
– na przemian
– na przemian
występująca fala słabsza i silniejsza.
występująca fala słabsza i silniejsza.
Wskazuje na duże uszkodzenie mięśnia
Wskazuje na duże uszkodzenie mięśnia
sercowego
sercowego
•
Napięcie tętna
Napięcie tętna
– siła oporu jaką stawia
– siła oporu jaką stawia
tętnica palcom badającego. Odpowiada
tętnica palcom badającego. Odpowiada
wysokości ciśnienia krwi (tętno twarde i
wysokości ciśnienia krwi (tętno twarde i
miękkie)
miękkie)
Badanie tętna
Badanie tętna
•
Chybkość tętna
Chybkość tętna
– wyraża się stopniem
– wyraża się stopniem
szybkości wypełniania i opróżniania się tętnicy
szybkości wypełniania i opróżniania się tętnicy
(tętno chybkie i leniwe)
(tętno chybkie i leniwe)
•
Miarowość tętna
Miarowość tętna
– fizjologicznie poszczególne
– fizjologicznie poszczególne
fale występują w równych odstępach czasu
fale występują w równych odstępach czasu
-
Niemiarowość oddechowa
Niemiarowość oddechowa
– przyspieszenie
– przyspieszenie
w czasie wdechu, zwolnienie na wydechu
w czasie wdechu, zwolnienie na wydechu
-
Niemiarowość ekstrasystoliczna
Niemiarowość ekstrasystoliczna
– wywołana
– wywołana
wystąpieniem pobudzeń przedwczesnych
wystąpieniem pobudzeń przedwczesnych
(deficyt tętna, tętno bliźniacze)
(deficyt tętna, tętno bliźniacze)
-
Niemiarowość zupełna
Niemiarowość zupełna
– w migotaniu
– w migotaniu
przedsionków
przedsionków
Tętno żylne
Tętno żylne
•
Tętnienie żył szyjnych
Tętnienie żył szyjnych
synchroniczne z czynnością serca o
synchroniczne z czynnością serca o
kierunku odwróconym. Tętnienie to
kierunku odwróconym. Tętnienie to
nie występuje u wszystkich ludzi.
nie występuje u wszystkich ludzi.
Najlepiej widoczne w pozycji leżącej
Najlepiej widoczne w pozycji leżącej
•
Tętno żylne fizjologiczne –
Tętno żylne fizjologiczne –
ujemne
ujemne
(przedsionkowe)
(przedsionkowe)
•
Tętno żylne patologiczne –
Tętno żylne patologiczne –
dodatnie
dodatnie
(komorowe)
(komorowe)
•
Tętno żylne wątrobowe
Tętno żylne wątrobowe