Nowoczesne techniki
diagnostyki i leczenia klatki
piersiowej
Historia chirurgii klatki
piersiowej
• 1893 Eisenmenger – I rurka intubacyjna
z mankietem uszczelniającym
• 1898 Killian- pierwsza bronchoskopia
• 1910 – Jacobeaus – pierwsza
torakoskopia
• 1932 – Graham – pierwsza udana
pneumonektomia
Osiągnięcia XX wieku
• Tomografia komputerowa kl piersiowej
stała się standardem u wszystkich
pacjentów torakochirurgicznych.
• Wartość tomografii komputerowej w
torakochirurgii można porównać z
wartością badania rentgenowskiego w
ortopedii.
Nowoczesne metody
obrazowania
• Wielorzędowa tomografia komputerowa
- Przenośna tomografia komputerowa
- Wirtualna bronchoskopia
• MRI
• PET
• PET – CT
• Medycyna nuklearna
- Węzeł wartowniczy ( chirurgia ogólna,
torakochirurgia)
- Badanie analogami somatostatyny
Rodzaje obrazowania
• Struktura czynność
czynność
narządowa molekularna
RTG TK MRI SPECT, PET
bioluminescencja
• Obrazowania nuklearne
• Wizualizacja in vivo obecności i funkcji
biomolekuł zaangażowanych …
PET – F – 18
fluorodeoksyglukoza
• FDG wchodzi do komórki jak glukoza
• FDG nie ulega dalszemu
metabolizmowi
• Gromadzenie FDG w komórce
odpowiada poziomowi zużycia przez
nią glukozy6
PET – F – 18
fluorodeoksyglukoza
NOWOTWORY CHARAKTERYZUJĄ SIĘ:
- Obecnością insulinoniezależnych transporterów
Glc i FDG
- Do kom. Zwiększony napływ FDG
- Nasiloną fosforylację Glc (↑FDG)- ↑stęż. FDG
- Zmniejszoną aktywnością Glc – 6 – fosfatazy –
zmniejszone usuwanie FDG
• Wynikiem jest duży kontrast pomiędzy tkanką
nowotworową a otoczeniem
PET – ograniczenia
(interpretacyjne) wyników
• Utylizacja w zmianach łagodnych
- Procesy zapalne, gruźlica,
ziarninowanie, gojenie
• Wychwyt fizjologiczny ( przepona,
mózg, serce) lub retencja ( ukł.
Moczowy)
Dokładność diagnostyczna FDG
PET w onkologii
• Cień krągły 94%
• Rak przerzutowy 92%
• Rak tarczycy 100%
SUV max – wielkość, która mówi o
maksymalnym pochłanianiu glukozy;
> 2,5 świadczy o tkance patologicznej
– prawdopodobieństwo nowotworu
PET - scan
• Staging w raku płuca
• Miernik odpowiedzi na cykl leczenia –
chemio/radioterapia, w mocno
zaawansowanym stadium, gdy zajęte
są węzły chłonne, gdy są przerzuty
FDG –PET w diag. NDRP
• Diagnostyka obrazowa
- Diagnostyka SPN
- Staging
- poszukiwanie / różnicowanie wznów
- Ocena stopnia złośliwości – rokowanie
• Kontrola skuteczności leczenia
- Ocena doszczętności zabiegu/żywotności tkanki po Chth v Rth
- Ocena odpowiedzi na leczenie
- Prognozowanie skuteczności leczenia
• Procedury pod kontrolą PET
- Biopsja
- Rth
Biopsja pod kontrolą PET -
CT
• Możliwość precyzyjnego określenia
miejsca pobrania materiału
• Pre – scan -> lokalizacja -> biopsja
-> kontrola
• Chory z rozedmą – większe ryzyko
przebicia pęcherza rozedmowego
(ryzyko biopsji)
Nowoczesne metody
diagnostyczne
• EBUS (Ultrasonografia
wewnątrzoskrzelowa)
• NBI (w wąskich pasmach światła)
• AFI (autofluorescencja)
• IRI (podczerwień)
Zjawisko autofluorescencji
Oświetlana światłem UV lub niebieskim
żywa tkanka podlega wzbudzeniu i
emituje światło zielone. Taki rodzaj
fluorescencji naturalnej nosi nazwę
autofluorescencji.
Patologia, śluz (oddesać) świeci na różowo .
Norma : zielona. Krew : czarny.
Zjawisko autofluorescencji
• Detekcja wczesnych zmian neo
• Zastosowanie dodatkowo oświetlenia w
pasmie zielonym
• Autofluorescencja w wideoskopii
• Autofluorescencja – wczesna postać ca
Nienowotworowe a nowotworowe krew i
naczynia krwionośne wyświetlane są w barwie
ciemnozielonej.
Nowotwór – nowotworzenie naczyń
Obrazowanie w wąskich
pasmach NBI
• NBI- narrow band imaging
• Obrazowanie przy wykorzystaniu światła w wąskich pasmach.
Technika pozwala na ocenę rozmieszczenia naczyń w błonie
śluzowej umożliwiając wysoko kontrastowe obrazowanie w
strukturach błony śluzowej i uchwycenie delikatnych wznów.
• Czym jest NBI?
Fakt, że fale świetlne o długości 415nm i 540nm wnikają na
różną głębokość błony śluzowej pozwala na dodatkowe
różnicowanie rozmieszczenia naczyń.
Głębiej położone naczynia – niebieskawy – brązowy kolor.
Powierzchowne naczynia – zielony.
Endo Bronchial Ultra Sound
(EBUS)
• Metoda przyspieszająca diagnostykę
• Wprowadzenie końcówki USG na
fiberoskopie , nakłucie i biopsja
aspiracyjna węzła poza tchawicą
Przetoka i stent oskrzelowo -
płucny
• Wytworzenie bezpośredniego
połączenia pomiędzy drogami
oddechowymi a miąższem płucnym –
zmniejszenie rozdęcia płuca
• Poprawa mechaniki płuca i
przepływów w drogach oddechowych
Jednokierunkowa zastawka
wewnątrzoskrzelowa
• Zapad rozedmowo zmienionego
segmentu lub płata płuca
• Zmniejszenie rozdęcia płuca
Nowoczesne metody lecznicze
i diagnostyczne
• Mediastinoskopia
• VATS
• Stereotaktyczna radiaterapia
• termoablacja
Mediastinoskopia
- Operator stoi u głowy chorego
- Chory leży na wznak z poduszką pod ramionami i
głową; głowa odchylona do tyłu
- Nacina się 2 palce ponad wcięciem mostka
- Dochodzi się do przestrzeni między powięzią
przedtchawiczą a tchawicą
- Mediastinoskop wprowadza się po tchawicy
- Pobiera się węzły chłonne
- Niewielki odsetek powikłań: odma opłucnowa
(uszkodzenie opłucnej śródpiersiowej), uszkodzenie
żyły głównej górnej, żyły nieparzystej, tętnicy płucnej
prawej -> powikłania śmiertelne
Mediastinoskopia rozszerzona
- dojście do okienka aortalno – płucnego
- Do w. chłonnych t. wspólnej lewej
Video Assisted Thoracic
Surgery- VATS
• Chory leży na boku
• Odma otwarta
• Pobranie w. chłonnego, wycięcie
płuca
• Nacięcie w linii pachowej przedniej,
tylnej
• Każdy rodzaj resekcji
• Odpowiednik laparoskopii
Robot chirurgiczny – Da
Vinci
• Maszyna
• Dwuwymiarowy obraz stereoskopowy
• Osoba wykonująca zabieg musi
uciskać czołem, w przeciwnym razie
obraz wygasa
Stereotaktyczna radiochirurgia
( X- knife, SRS)
- Opiera się o rezonans, tomokomputer
- Głowa leży w obręczy, poprzez którą zamocowane są
narzędzia
- Wiązka promieni RTG kierowana wprost na guz w
sposób skupiony
Stereotaktyczna radioterapia (RST)
- Rozkład dawki promieniowania:
Różowy odpowiada 90% zastosowanej dawki
Zielony odpowiada 50%dawki
Fioletowy odpowiada 30% dawki
Termoablacja
- Zniszczenie guza temp. 52 st C
- Temp. Generowana przez fale radiowe
- Dzięki 5 czujnikom temp. można precyzyjnie
kontrolować temp. w guzie
- Potrzebna jest własna pompa, igły
- Wykonuje się podobnie do biopsji guza w TK
- Jeśli guz > 5cm – wbija się głębiej i określa
się 5cm strefę rażenia
- Odbiór ciepła przez naczynia uniemożliwia
całkowite zniszczenie struktury
- Margines zdrowych tkanek – bezpieczeństwa,
powinien wynosić 1cm
Ablacja
• Ciepło pochłaniane jest przez naczynia
otaczające guz < 1 cm ; najpierw dystalne,
potem proksymalne
• Umiejscowienie igły tak, aby niszczyć guz z
1 cm marginesem (margines izolowanych
tkanek )
• Kontrola rozłożenia igieł za pomocą USG lub
TK
• Duży guz- aby wykonać 5 cm ablację trzeba
zacząć 1,5 cm od środka guza
Próba ablacyjna
• Umiejscowienie igły tak aby
zniszczyć guz z marginesem
• Usunięcie igły z guza
Ablacja guza płuca – bad.
Kliniczne
Kryteria włączenia
• Niekwalifikujący się do leczenia
operacyjnego NDRP lub przerzut
• Do 3 zmian, o średnicy mniejszej niż
3cm
• Odległość > 1cm od naczyń i drzewa
oskrzelowego
• PLT > 100 000, INR < 1,5
Kryteria wyłączenia
• Przebyta pneumonektomia
• PS > 2
• Niewydolność narządowa
Powikłania
Odma =pneumothorac
5
19
3
27
Wysięk = pleural
effusion
1
3
0
4
Niedodma= atelectasis 0
1
0
1
pneumonia
0
1
1
2
Inne techniki
• Klej tkankowy – kolejny postęp
techniki