Urazy ściany klatki
piersiowej
otwarte (przenikające) – ciągłość ściany
klatki piersiowej zostaje przerwana
zamknięte (tępe) – nie dochodzi do
połączenia jamy opłucnej z otoczeniem
zewnętrznym
•
pojedyncze złamania żeber
•
wiotka klatka piersiowa
Pojedyncze złamania
żeber
(lokalizacja)
Żebra
•
I – III
- złamania rzadko
- może im towarzyszyć uszkodzenie aorty lub naczyń
ramienno głowowych
- rtg. w projekcji wg. Przybylskiego tj. zdjęcia A-P z
odrzuconymi obojczykami
•
IV – X
- najczęstsze złamania ( głównie w lini pachowej tylnej )
•
XI – XII
- złamania rzadko
- może im towarzyszyć uszkodzenie wątroby, śledziony i
przepony
Pojedyncze złamania żeber
(zaburzenia w fizjologii
oddychania)
ból w czasie wdechu i kaszlu
ograniczenie ruchomości ściany klp. oraz
zmniejszenie wentylacji
zastój w pęcherzykach płucnych,
gromadzenie się wydzieliny w drzewie
oskrzelowym
niedodma, zapalenie płuc
Pojedyncze złamania
żeber
(diagnostyka)
rtg. klp. projekcja P-A i skośna
w niektórych przypadkach rtg. nie
uwidacznia złamania ( po 3-6 tyg.
widoczny zrost w miejscu złamania )
bolesność palpacyjna w miejscu złamania
Pojedyncze złamania
żeber
(leczenie)
leki przeciwbólowe
leki przeciwzapalne
blokada nerwów międzyżebrowych ( po
wykonaniu blokady kontrola radiologiczna w
celu wykluczenia ewentualnej odmy )
tzw. plastrowanie ?
leczenie związane z toaletą drzewa oskrzelowego
Wiotka klatka piersiowa
W wyniku silnego, tępego urazu dochodzi
do złamania rusztowania kostnego klatki
piersiowej z wytworzeniem wolnego
fragmentu ściany wykazującego oddechowe
ruchy opaczne.
podczas urazu na klatkę działają duże siły
rozłożone na większej powierzchni
zwykle towarzyszą im obrażenia narządów
wewnętrznych
duże zaburzenia w fizjologii oddychania
Wiotka klatka piersiowa
(zaburzenia w fizjologii
oddychania)
oddech paradoksalny
zapadnięcie się płuca i jego bezpowietrzność wskutek
odmy opłucnowej, krwiaka lub pęknięcia przepony i
przemieszczenia trzew jamy brzusznej do klp.
„mokre płuco pourazowe”
Przyczyny:
•
- odruchowy skurcz naczyń i następowy obrzęk
pęcherzyków płucnych
•
- niedotlenienie zwiększające przepuszczalność
środbłonków i powiększające obrzęk
•
- zwiększone wydzielanie śluzu przez tchawicę i oskrzela
•
- trudności w usunięciu wydzieliny ze względu na płytki
oddech i nieskuteczny kaszel
stłuczenie płuca
Wiotka klatka piersiowa
(pourazowa niewydolność
oddechowa)
podwyższenie się tętniczego ciśnienia
krwi
przyspieszenie akcji serca
bladość
zimne poty
niewyraźna mowa
skłonność do drgawek
zaburzenia świadomości
Wiotka klatka piersiowa
(kolejność postępowania)
zapewnienie drożności dróg oddechowych
umożliwienie rozprężenia płuca
( usunięcie powietrza i krwi z opłucnej )
uzupełnienie strat krwi
ustabilizowanie ściany klp.
leczenie przyczynowe utrzymującej się
odmy lub krwiaka
Wiotka klatka piersiowa
(leczenie)
część przypadków można leczyć jedynie za
pomocą ogólnie lub miejscowo
działających środków przeciwbólowych
oraz fizykoterapii oddechowej
stabilizacja ściany klatki piersiowej
operacyjna ( drut, płytka, blaszka
stabilizująca )
respirator ( 5 – 18 dni )
Złamanie mostka
Objawy:
- ból
- badaniem fizykalnym: zniekształcenie
- możliwość współistnienia obrażeń wew.
( stłuczenie serca, uszkodzenie wielkich
naczyń )
Diagnostyka:
- rtg. klp ( zdjęcie boczne )
Leczenie:
- zachowawcze ( leki przeciwbólowe )
- operacyjne nastawienie i stabilizacja odłamów
kostnych
Uszkodzenia płuca
stłuczenie płuca – jest to
uszkodzenie miąższu w
wyniku tępego urazu klp.
rozerwanie płuca – najczęściej
powstaje w wyniku urazów
przenikających
Stłuczenia płuca
Mechanizm urazu polega na ucisku i
natychmiastowym zwolnieniu miąższu
płuca, co powoduje krwawienie i przesięk
wewnątrzpęcherzykowy, około naczyniowy
i około oskrzelowy.
Zmniejszenie się sprawności dyfuzji i
hipoksja.
Mechanizmy odpowiedzialne
za powstanie stłuczenia
płuca
implozja: gwałtowne rozprężenie się
powietrza znajdującego się w obrębie płuc,
prowadzące do rozciągnięcia i przerwania
ściany pęcherzyków płucnych
rozdarcie pęcherzyków płucnych
spowodowane różnicami w przyśpieszeniu, z
jakimi przemieszczają się różne struktury
klp.
zjawisko Spallinga: powstanie fali
wstrząsowej na granicy między płynem a
powietrzem prowadzącej do rozerwania tej
granicy
Stłuczenie płuca
Rtg. klp. – plamiste, bez wyraźnej granicy
obszary
zacienienia miąższu płuca, które mogą być
pojedyncze lub mnogie ( zwykle po 4 godz. )
CT – pozwala wcześniej wykryć stłuczenie płuca
Objawy:
•
duszność
•
przyspieszony oddech
•
krwioplucie
•
hipoksja
•
wzmożona sekrecja w drzewie oskrzelowym
•
w niektórych przypadkach ARDS
Stłuczenie płuca
(leczenie)
Zależy od stopnia upośledzenia wydolności
oddechowej
•
tlenoterapia
•
rehabilitacja oddechowa
•
ograniczenie podaży płynów
•
leki steroidowe
•
leki moczopędne
•
antybiotyk
•
heparyna
•
wentylacja mechaniczna
Stłuczenie płuca
(wskazania do wentylacji
mechanicznej)
•
podeszły wiek
•
mnogie i rozległe stłuczenia
•
mnogie złamania żeber
•
możliwość przewodnienia
•
znaczna hipoksemia
•
wcześniej istniejąca choroba płuc
•
stałe pogarszanie się obrazu
radiologicznego
•
częstość oddechów > 40 / min
pO2 < 60 mm Hg
pCO2 > 50 mm Hg
Rozerwanie płuca
Może dotyczyć:
•
naczyń krwionośnych
•
miąższu płucnego
•
drzewa oskrzelowego
Często towarzyszy mu odma opołucnowa z
krwiakiem
Leczenie:
•
drenaż opłucnowy
•
torakotomia
Częstość występowania
krwiaka i odmy
opłucnowej
w przypadku ran drążących
50-60
%
po urazach tępych
60-70
%
Odma opłucnej
Powstaje wtedy kiedy powietrze
dostaje się do jamy opłucnowej
powodując zapadnięcie się płuca.
Rodzaje odmy:
zamknięta
prężna
otwarta
Odma opłucnowa
zamknięta
Objawy:
ból w klatce piersiowej
duszność
Badanie fizykalne:
osłabiony szmer oddechowy
odgłos opukowy nadmiernie jawny
Rozpoznanie:
rtg. klp. – w pozycji stojącej w czasie
wydechu
Leczenie:
drenaż ssący
Odma prężna
Ciągły przeciek powietrz do jamy opłucnej bez
możliwości ewakuacji
Stałe, stopniowe zwiększanie ciśnienia w jamie
opłucnej
Płuco oraz śródpiersie ulegają przemieszczeniu
w kierunku przeciwnej połowy klp.
Upośledzenie powrotu krwi żylnej do serca
Zmniejszony rzut serca
Odma prężna
Objawy:
•
duszność
•
niedotlenienie
•
spadek ciśnienia tętniczego krwi
•
nadmiernie wypełnione żyły szyjne
Leczenie:
Natychmiastowe odbarczenie
nadciśnienia w jamie opłucnej za
pomocą igły lub drenu.
Odma otwarta
Powietrze wahadłowo przemieszcza się
przez ubytek w ścianie klatki piersiowej.
Leczenie:
natychmiastowe zaopatrzenie ubytku
za pomocą szczelnego opatrunku
( operacyjne zamknięcie ubytku )
drenaż ssący ( z osobnego nacięcia )
Krwiak opłucnej
Główne źródła krwawienia:
•
tętnica piersiowa wew.
•
tętnica międzyżebrowa
•
rozerwany miąższ płucny
Zaburzenia hemodynamiczne w wyniku
działania dwóch mechanizmów:
•
hipowolemia
•
upośledzenie czynności
oddechowej
Krwiak opłucnej
Badanie fizykalne:
•
osłabiony szmer oddechowy
•
odgłos opukowy stłumiony
Rozpoznanie:
•
rtg. klatki piersiowej ( w pozycji stojącej )
•
punkcja diagnostyczna
Leczenie:
•
drenaż ssący
•
torakotomia ( 10 – 15 % przypadków )
bezpośrednio po wprowadzeniu drenu
ewakuuje się 1500 ml. krwi
Przez 3 – 4 godz. utrzymuje się
krwawienie o nasileniu 200 – 300
ml/godz.