ZASADY KWALIFIKOWANEJ
PIERWSZEJ POMOCY W
OBRAŻENIACH KLATKI PIERSIOWEJ,
BRZUCHA ORAZ MIEDNICY
URAZY KLATKI PIERSIOWEJ
Złamany mostek
Połamane żebra
Najczęstsze mechanizmy
• wypadek
komunikacyjny
• upadek z
wysokości
• przygniecenia
przez ciężkie
przedmioty
• rany postrzałowe
czy kłute
GŁÓWNE OBJAWY :
• Duszność
• Ból
• Krwioplucie
• Sinica
• Niesymetryczne ruchy klatki piersiowej
• Ruchy paradoksalne
• Otwarte rany
• Objawy wstrząsu
• Tkliwość
• Niestabilność
Najczęstsze urazy klatki
piersiowej
• Otwarta odma opłucnowa
• Wiotka klatka piersiowa
• Złamania żeber
• Niestabilna klatka piersiowa
• Tamponada osierdzia
• Krwawienia do jamy
opłucnej
• Pęknięcie aorty
• Stłuczenie serca
Złamanie pięciu żeber
Postępowanie ogólne
• Jak najszybsze udrożnienie dróg
oddechowych ze zwróceniem uwagi na
ochronę kręgosłupa szyjnego
• Podanie tlenu w dużym przepływie
• Wspomaganie wentylacji
• Zatamowanie krwotoków i zamknięcie ran
• Nie wyjmować ciał obcych
• Pozycja siedząca/półsiedząca ułatwia
oddychanie(tylko w przypadku
przytomnego)
Otwarta odma opłucnowa
• Jest wynikiem drążącego urazu klatki
piersiowej
• W ścianie klatki piersiowej znajduję się
dziura (szersza niż tchawica lub jej
wielkości), przez którą wlatuje i
wylatuje powietrze do jamy opłucnowej
- rana ssąca
• Następuje zaburzenie wentylacji i
niedotlenienie
Otwarta odma opłucnowa
Otwarta odma opłucnowa
Postępowanie:
• Udrożnić drogi oddechowe
• Zamknąć otwartą ranę:
– Gazą, gumową rękawiczką-przyklejoną z
3 stron
– Opatrunkiem Ashermana - z zastawką
Zamkniecie rany szczelnie grozi
przekształceniem odmy otwartej w
prężną.
• Podać tlen w dużym przepływie
Opatrunek
Ashermana
Opatrunek
trójstronny
Wiotka klatka piersiowa
• Złamanie co najmniej 3 żeber w co
najmniej
dwóch miejscach
• Wyłamany fragment porusza się
paradoksalnie do reszty klatki
piersiowej
• Stłuczenie tkanki płuca pod
wyłamanym fragmentem może
powodować odmę, krwiak opłucnej i
zaburzenia oddychania
Wiotka klatka piersiowa
Postępowanie:
• Udrożnić drogi oddechowe
• Wspomagać wentylację
• Podać tlen w dużym przepływie
• Ustabilizować wyłamany fragment
ręcznie, później grubym opatrunkiem
Cel działań
• Przywrócenie i utrzymanie drożności
dróg oddechowych
• Zapewnienie skutecznej wymiany
gazowej
• Utrzymanie wydolnej perfuzji tkanek
• Przeciwdziałanie hipowolemii
URAZY BRZUCHA
Anatomia
Część
podprzeponowa
Brzuch właściwy
Urazy brzucha
• Stanowią około 2% wszystkich urazów
• Są dużo mniej groźne
niż urazy klatki piersiowej
(śmiertelność 10-30 %)
• Często powodują
obfite krwawienie
narządów wewnętrznych
tj. wątroba czy śledziona
Najczęstsze mechanizmy
urazu
• Tępe(80 % )
– Uderzenie tępym narzędziem
– Uraz od pasów bezpieczeństwa w
samochodzie
– Upadki z wysokości
• Penetrujące(20 % )
– Postrzał- wysoka śmiertelność
– Rana zadana ostrym przedmiotem
Rana
penetrująca
Uraz tępy
Objawy:
• Brzuch twardy, bolesny – uszkodzenie w
przewodzie, zapalenie otrzewnej
• Brzuch miękki i tkliwy – krwotok wewnętrzny
• Rana powłok brzusznych – mogą być widoczne
jelita
• Zmiana zabarwienia skóry powłok brzusznych
• Powiększający się obwód brzucha – często
sugeruje masywny krwotok wewnętrzny
• Objawy wstrząsu
• Spłycenie oddechu – dla zmniejszenia bólu.
Postępowanie
• Udrożnienie dróg oddechowych oraz
kontrola oddechu i tętna
• Podanie tlenu w dużym przepływie
• Bez objawów wstrząsu – ułożenie
poszkodowanego w pozycji półleżącej ze
zgiętymi kończynami dolnymi
• Z objawami wstrząsu – ułożenie w tzw.
pozycji przeciwwstrząsowej – z uniesionymi
kończynami dolnymi o 30 stopni.
Pozycja przeciwwstrząsowa
Pozycja bezpieczna-
półsiedząca ze zgiętymi
nogami
Postepowanie
• Zapewnienie komfortu termicznego
• Jeśli ma miejsce wytrzewienie –
należy pokryć narządy wilgotnym,
jałowym opatrunkiem. Nie wolno
wprowadzać ich do jamy brzusznej!
• Jeśli widoczne są tkwiące w
powłokach jamy brzusznej ciała obce
– nie wolno ich usuwać, należy
zabezpieczyć je opatrunkiem!
Wytrzewienie
Okrycie wytrzewienia jałowym opatrunkiem
i zabezpieczanie przed wyschnięciem w folii.
Zapewnienie komfortu termicznego
OBRAŻENIA MIEDNICY
Rozejście spojenia łonowego
Złamanie obu gałęzi kości łonowej
Anatomia
Narządy męskie w pobliżu miednicy
Narządy żeńskie w pobliżu miednicy
Główne mechanizmy urazu
•Wypadek komunikacyjny
•Upadek, skok z dużej
wysokości
•Przejechanie przez ciężki
pojazd
•Nagły i silny skurcz mięśni
•Przewrócenie się z pozycji
stojącej u osób starszych
Złamaniom miednicy
często towarzyszy
uszkodzenie cewki
moczowej, pęcherza
moczowego,
odbytnicy czy
spojenia łonowego
ze względu na ich
bliskie położenie.
• Złamania izolowane - dotyczą jednej
kości.
Złamania kości łonowej, kości kulszowej
lub talerza
kości biodrowej bez przemieszczenia
• Złamania wielomiejscowe - większość
złamań kości łonowych i kości kulszowych
mogą się łączyć
z uszkodzeniem stawów krzyżowo-
biodrowych lub
złamaniami kości biodrowej z jej
przemieszczeniem.
• Złamania złożone - połączone z
nadwichnięciem
i zwichnięciem odłamów - uszkodzenie
pierścienia
miednicy.
Rodzaje złamań miednicy
Objawy
• Silny ból
• Bolesność
• Niemożność poruszania kończynami
dolnymi, chodzenia
• Skrócenie kończyny dolnej
• Zniekształcenie obrysów miednicy
• Zatrzymanie moczu
Postępowanie
• Udrożnić drogi oddechowe
• Podać tlen w wysokim przepływie
• Ułożenie płasko na ziemi
• Użycie chusty lub profesjonalnego stabilizatora do
unieruchomienia miednicy
• Ustabilizowanie miednicy po obu stronach np.
woreczkami z piaskiem
• Unieruchomienie kończyn dolnych podkładając pod
kolana koc ( zgięcie nóg zmniejsza ból)
• Okolice lędźwi wypełnić tkaniną tak, aby wypełnić
przestrzeń pomiędzy nimi a podłożem
• Utrzymanie komfortu termicznego
Ustabilizowanie kończyn dolnych za pomocą
koca włożonego pod kolana
Profesjonalny pas
stabilizujący
miednicę-
unieruchamia
miednicę
i kompresuje naczynia
krwionośne co
zmniejsza
krwawienie i obniża
ryzyko
hemodynamicznej
destabilizacji pacjenta
Koniec