Wykład III. – część II.
Wykład III. – część II.
Objawy psychopatologiczne –
Objawy psychopatologiczne –
(formalne zaburzenia językowe;
(formalne zaburzenia językowe;
zaburzenia życia uczuciowego)
zaburzenia życia uczuciowego)
Andrzej Czernikiewicz
Andrzej Czernikiewicz
2
2
1. Ubóstwo mowy
1. Ubóstwo mowy
-
-
•
zmniejszenie ilości mowy
spontanicznej, co powoduje, iż
odpowiedzi na pytania są krótkie
i pozbawione dodatkowych
informacji.
3
3
2.
2.
Ubóstwo treści
Ubóstwo treści
-
-
•
wypowiedzi są adekwatne co do
długości, ale przenoszą małą
ilość informacji; język staje się
dziwny, nadmiernie abstrakcyjny,
lub nadmiernie konkretny,
występują repetycje i
stereotypie.
4
4
3. Natłok mowy
3. Natłok mowy
-
-
•
wzrost ilości mowy spontanicznej
w porównaniu z oczekiwaniami
sytuacyjnymi, lub społecznymi;
wypowiedzi głośne, emfatyczne ,
trudne do przerwania, przy
tempie przekraczającym 150
słów na minutę.
5
5
4.
4.
Mowa roztargniona
Mowa roztargniona
-
-
•
w czasie wypowiedzi lub dyskusji
nadawca przerywa nagle tekst
lub zdanie, ogniskując swoje
zainteresowanie na aktualnych
bodźcach zewnętrznych.
6
6
5. Uskokowość
5. Uskokowość
-
-
•
odpowiedź na pytanie od jej
początku jest oboczna
(uskokowa) lub w ogóle nie
związana z tematem pytania.
7
7
6. Zbaczanie wypowiedzi
6. Zbaczanie wypowiedzi
-
-
•
wzorce mowy spontanicznej, w
której wypowiedzenia zbaczają z
głównego wątku; w jednej
wypowiedzi obserwuje się kilka
niepowiązanych ze sobą tekstów.
8
8
7. Rozkojarzenie
7. Rozkojarzenie
-
-
•
wzorce mowy , w których tekst
rozbity jest na poziomie zdań
(wypowiedzeń), często z
zaprzeczeniem regułom
gramatyki.
9
9
8. Nielogiczność
8. Nielogiczność
-
-
•
wzorce mowy, w których wnioski
nie są osiągane w sposób
logiczny.
•
Przykład 1. : “Przepraszam ale nie
muszę umyć zęby o tu mam pastę
bo jestem zdrowa mamusia mnie
przywiozła bo czytałam książki w
nocy no nie nie jestem dzieckiem
nie nie.”
10
10
9. Dźwięczenie
9. Dźwięczenie
-
-
•
wzorce mowy, w których dźwięki
mają decydujące znaczenie przy
doborze słów.
•
Przykład 2. : “Chrystusa zawsze
poznam panie doktorze odkryłem
reinkarnację Chrystus krystus
chrzcić krcić chrzest krzest
chriszna Kriszna Chrystus
Krystus.”
11
11
10. Neologizmy
10. Neologizmy
-
-
•
nowe formacje słowne, których
pochodzenie wydaje się być
niezrozumiałe.
•
Przykład 3. :
“predyscyplinowany, hipnoteza,
chcę być ust, renegulacjo,
niebyl”.
12
12
11. Przybliżenia słowne
11. Przybliżenia słowne
-
-
•
używanie zwykłych słów w nowy, często
prywatny sposób lub tworzenie nowych
terminów ze słów ogólnie znanych.
•
Przykład 4. : “dusze skrzypcowe =
dusze muzyków, pieścić = piastować
urząd, pokrewni ludzie = rodzice,
choroba powietrzna = schizofrenia,
romantyzuje = rzeźbi, samolot bez
silnika = szybowiec, słup co słyszy =
telefon.”
13
13
12. Drobiazgowość
12. Drobiazgowość
-
-
•
wzorce mowy niebezpośredniej,
przeładowanej detalami (ale bez
cech natłoku mowy).
14
14
13. Utrata celu
13. Utrata celu
-
-
•
niezdolność wypowiedzi do
osiągania naturalnego finału
tekstu (ale bez wyraźnych cech
zbaczania wypowiedzi).
15
15
14. Perseweracje
14. Perseweracje
-
-
•
ciągłe używanie słów lub zdań na
zasadzie repetycji (poza
repetycjami uwarunkowanymi
społecznie).
16
16
15. Echolalia
15. Echolalia
-
-
•
wzorce mowy, w których
odbiorca jak echo powtarza frazy
pytającego, zwykle z jego
intonacją.
17
17
16. Blokowanie
16. Blokowanie
-
-
•
przerywanie ciągów zdaniowych
co najmniej kilkusekundowymi
blokami, przy czym nadawca nie
uświadamia sobie obecności tych
przerw.
18
18
17. Mowa sztuczna
17. Mowa sztuczna
-
-
•
wypowiedzi sztuczne, formalne,
frazeologiczne, kaznodziejskie, z
innym niż oczekiwano genrem
mowy.
19
19
18. Odnoszenie do siebie
18. Odnoszenie do siebie
-
-
•
nawracanie tematyczne
wypowiedzi do osoby mówcy ,
pomimo ogólnego czy
neutralnego tematu zadanego
tekstu.
20
20
Tekst #
Tekst #
1
1
„No lubię każdego . lubię każdego jak nie
wiem . ładnie panie . prawdziwego
przyjaciela ja mam . prawdziwych
przyjaciół panie mam na ziemi .
prawdziwych przyjaciół mam panie
doktorze . w imię ojca syna . w imię ojca
syna i ducha świętego . panem dziękuję .
prawdziwych przyjaciół mam . skąd mi to
dziecko . bo W.. dobra jest . ona przyjdzie
i wstanie i zrobi . podokuczać może ale
taka głupia . co mówisz . no nie . dobra .
cicho . bada mnie pan doktór . no cicho
bardzo . jak oni przyjadą tak wirają i
noszą bo moje jest . no mówię
normalnie . przynoszą i zabierają . choć
to w jednej i drugiej stronie . pieronie nie
tak . nie spęta . ona przywiezie . nie
trzyma . a ona dorosła . jaka ona dorosła
to nie wiem...”
21
21
Tekst #1
1.
„No lubię każdego . lubię każdego jak nie wiem .
ładnie panie . prawdziwego przyjaciela ja mam .
prawdziwych przyjaciół panie mam na ziemi .
prawdziwych przyjaciół mam panie doktorze . w
imię ojca syna .
2.
w imię ojca syna i ducha świętego . panem
dziękuję .
3.
prawdziwych przyjaciół mam .
4.
skąd mi to dziecko .
5.
bo W.. dobra jest . ona przyjdzie i wstanie i
zrobi . podokuczać może ale taka głupia .
6.
co mówisz . no nie . dobra . cicho . bada mnie
pan doktór . no cicho bardzo .
7.
jak oni przyjadą tak wirają i noszą bo moje jest .
8.
no mówię normalnie .
9.
przynoszą i zabierają . choć to w jednej i drugiej
stronie .
10.
pieronie nie tak .
11.
nie spęta . ona przywiezie . nie trzyma . a ona
dorosła . jaka ona dorosła to nie wiem...”
22
22
Zaburzenia nastroju
Zaburzenia nastroju
•
depresja:(objaw) uczucie smutku,
przygnębienia, zniechęcenia lub
anhedonii
•
apatia: niezdolność do wyrażania
uczuć, emocji, spadek zainteresowań
•
anhedonia: niezdolność do
przeżywania uczuć przyjemnych
23
23
Zaburzenia nastroju
Zaburzenia nastroju
•
mania: (objaw) wzmożone samopoczucie,
wielkościowa samoocena, nadaktywność,
często połączone z natłokiem mowy
•
euforia: optymizm, wesołkowatość,
wzmożone samopoczucie, bez
nadaktywności, w/w objawy są efektem
uszkodzenia OUN, zwykle FL
•
moria: nagłe , zaskakujące wybuchy
dobrego nastroju, związane zwykle z
tendencją do błaznowania
24
24
Zaburzenia nastroju
Zaburzenia nastroju
•
dysforia: uczucie gniewu, złości, bez
przyczyny, często połączone z
zachowaniami agresywnymi
25
25
Lęk i jego manifestacje
Lęk i jego manifestacje
•
lęk: uczucie napięcia, niepokoju, obawy,
których to uczuć przyczyny nie są znane
lub uzasadnione
•
napad paniki: nagły lęk, trwający
kilkadziesiąt minut, któremu towarzyszą
dolegliwości somatyczne , oraz obawa
przed śmiercią lub utratą zmysłów
•
somatyzacja: dolegliwości somatyczne,
najczęściej bólowe, lub ze strony układu
krążenia lub pokarmowego, których
przyczyną jest lęk
26
26
Lęk i jego manifestacje
Lęk i jego manifestacje
•
natręctwa (obsesje i kompulsje):
powracające, absurdalne, przymusowe myśli,
impulsy lub wyobrażenia (obsesje) oraz
rytualne zachowania i czynności (kompulsje)
•
fobia: strach spowodowany obecnością lub
antycypacją specyficznego obiektu (fobia
prosta) lub sytuacji (fobia socjalna),
wyrażająca się napadem paniki w obecności
bodźca lub zachowaniem unikowym przy jego
antycypacji
27
27
częstsze fobie neurotyczne:
achluofobia
fobia ciemności
akrofobia
f. wysokości
agorafobia !!!
f.otwartej przestrzeni
autofobia
f. samotności
klaustrofobia !!
f. zamkniętej przestrzeni
demofobia
f. tłumu
erytrofobia !
f. zaczerwienienia się
mysofobia
f. zarazków i brudu