podinsp.

podinsp.

Ilona Kieres-Salamonski

Ilona Kieres-Salamonski

Centralne Biuro Śledcze Komendy Głównej

Policji

,

Narkotyki gwałtu” Date Rape

Drugs”

GHB – kwas gamma -

hydroksymasłowy

GHB

W ostatnich latach daje się zauważyć wzrost podaży i
nadużywanie kwasu gamma hydroksymasłowego /GHB/ ,
narkotyku zaliczanego do grupy depresantów. Jest to
silny związek psychoaktywny, głęboko zmieniającym
świadomość. Po spożyciu szybko wchłania się do
krwioobiegu. Stymuluje wydzielanie dopaminy. W Polsce
jest zaliczany do grupy substancji psychotropowych. GHB
występuje naturalnie w ciele każdego człowieka. Jest
naturalnym składnikiem organizmu, posiadającym szereg
cech neuroprzekaźnika. GHB, jako lek początkowo
wykorzystywany był do narkozy podczas operacji
chirurgicznych, leczenia chorych na bezsenność i
alkoholików.

Podany

dożylnie

powodował

stan

hipnotyczny.

Po 40 latach z leku przekształcił się w powszechnie
używany narkotyk, początkowo stosowany w USA i
Kanadzie, a ostatnio coraz częściej również w
Europie. Do popularności GHB na zachodzie
przyczyniła się jego dość niska cena (10 – 50
dolarów za 100 g). Prosta metoda syntezy, oraz
fakt, iż coraz częściej jest środek ten jest
wykorzystywany do obezwładniania nieświadomych
i niewinnych osób.

GHB – ogólna

charakterystyka

• Pierwsza synteza – lata 20 XX wieku;

• Lata 60-te XX – popularyzacja jako środka

przeciwbólowego i stosowanego w hipnozie;

• W minimalnych ilościach produkowany przez

ludzki organizm;

• Silna bardzo szybko działająca na ośrodkowy

układ nerwowy substancja o charakterze

depresyjnym;

• Stany euforii, halucynacje, rzekoma funkcja

stymulująca wzrost masy mięśniowej

GHB - wygląd

• Biały proszek lub bezbarwna ciecz
• Słony mydlany smak

GHB - otrzymywanie

• ANALOGI GHB:

• GBL – gamma-butyrolakton ,

• BD – 1,4-butanodiol,

• GHV – kwas gamma-

hydroksywalerianowy,

• GVL – gamma-waleriolakton

ANALOGI GHB

ANALOG

NAZWA
CHEMICZNA

PREKURSOR W
PRODUKCJI :

METABOLIZUJE
W :

GBL

gamma-

butyrolakton

GHB

GHB

BD

1,4-butandiol

GBL

GHB

GHV

kwas gamma-

hydroksywaleri

anowy

#

#

GVL

gamma-

walerolakton

GHV

GHV

GHB - właściwości

• Bardzo szybko absorbowane i metabolizowane przez

ludzki organizm;

• Początek działania po ok.15 – 30 min., działanie

utrzymuje się ok. 3 – 6 godz.;

• Obecność w moczu ok. 8-12 godz. , we krwi od 4 do

8 godz.;

• Standardowe testy – brak identyfikacji;

• GHB używany jako tzw. „ Date Rape Drugs”

GHB – efekty po spożyciu

DAWKA

EFEKTY

1 gram lub mniej

stan relaksacji podobny do

odurzenia alkoholowego

1 do 2 gram

euforia, zmniejszenie

zahamowania, zwiększenie

doznań zmysłowych i

„apetytu” seksualnego,

zwiększona stymulacja

sensoryczna

2 do 4 gram

zaburzenia mowy i zdolności

motorycznych

4 gram i więcej

zdenerwowanie, agresywność,

utrata koordynacji, zaburzenia

systemu oddechowego,

niemożność utrzymania moczu

i stolca, wymioty, zachwiane

stany świadomości,

przedawkowanie - ŚMIERĆ

GHB - wykorzystywanie

• Świat kulturystyki – błędna wiara w

stymulację masy mięśniowej;

• Osoby uzależnione – próby

wyeliminowania głodu alkoholowego;

• Zwiększenie doznań zmysłowych i apetytu

seksualnego;

• Jako Date Rape Drugs
• W leczeniu narkolepsji (USA – 2002 r. i

część krajów UE) – w preparacie XYREM

GBL oraz 1,4-BD

• Koniec lat 90-tych wyraźny wzrost konsumpcji GHB;

• Wprowadzenie GHB na listy substancji

kontrolowanych (CND – 2001, Szwecja 2000, USA
1996);

• Wzrost konsumpcji GBL oraz 1,4-BD;

• Ryzyko dot. konsumpcji GHB, GBL i 1,4-BD jest

bardzo podobne;

GBL i 1,4-BD

• Brak europejskich i światowych statystyk n/t obrotu

tymi substancjami;

• Szwecja (2003 r. – łączny obrót tymi substancjami to ok.

650 t.,)

• USA produkcja GBL w 2002 roku to ok. 135 000 m³;

• Legalne wykorzystanie – przemysł elektroniczny,

farbiarski (składniki w produkcji plastyku, gumy),

środek klejący, czyszczenie powierzchni, itp.

GBL, 1,4-BD - legislacja

• W większości państw poza kontrolą;

• USA – 18.02.2000r dodanie GBL do Listy I

Chemikaliów;

• Włochy (Ustawa o środkach odurzających i

narkomanii z 1999) – pozwolenie min. zdrowia na

produkcję, import – eksport – licencje;

• Norwegia – GBL kontrolowany jest jak GHB,

natomiast 1,4-BD podlega kontroli na podstawie

Ustawy o produktach medycznych.

GBL, 1,4-BD – nielegalne

wykorzystanie

• Prekursory w nielegalnej produkcji GHB;

• Bardzo prosty sposób produkcji GHB – odpowiednie

proporcje (soda kaustyczna, kwas cytrynowy, woda);

• Nielegalne laboratoria : np. USA (2001 – 13, 2002 –

7), Niemcy (2003 – 2), Polska (2007 – 1)

KETAMINA

NAZWY ULICZNE:
„K”
„Super K”,
„Special K”
„Vitamin K”
„Super Acid”
„Super C”
„Purple”
„Jet”
„Cat Valium”

KETAMINA

• 1961 laboratorium Park Davis (USA) Calvin Stevens

dokonał po raz pierwszy syntezy ketaminy (CI581);

• Poszukiwanie substancji zastępczej dla PCP;

• 1965

dopuszczenie

ketaminy

jako

środka

znieczulającego;

• Pojawienie się pierwszych przypadków rekreacyjnego

zażywania ketaminy;

• Lata 60-te stosowana przez armię amerykańską w

Wietnamie (jako środek znieczulający)

• 1966 opatentowanie ketaminy przez laboratorium Park

Davis;

• 1969 dopuszczenie ketaminy do obrotu (recepta) –

KETALAR;

• Lata 70 i 80 – rozpowszechnienie ketaminy zarówno jako

środka terapeutycznego oraz „rekreacyjnego”;

• Lata 80 próby wciągnięcia ketaminy na listy substancji

kontrolowanych

KETAMINA

• Szeroko stosowana w weterynarii jako środek

znieczulający;

• Profil farmakologiczny bardzo podobny do PCP

(obojętność na ból, brak kontaktu z otoczeniem);

• Od 1987 r. do 2000 r. zarejestrowano 12 zgonów

związanych z użyciem ketaminy (7 w USA i 5 w

Europie);

• Posiada właściwości przeciwbólowe;

• Podobnie jak GHB wykorzystywana jest jako „Date

Rape Drugs”

KETAMINA

• Ketamina występuje albo w postaci bezbarwnej
cieczy albo białego proszku

KETAMINA - użycie

• Stosowana

doustnie,

wstrzykiwana

domięśniowo lub dożylnie, może być również
palona jak „crack”;

• Efekty występują 5-10 min. po spożyciu;

• Efekty podobne są jak po spożyciu PCP, jednak

trwają tylko 30-60 min.

Chlorowodorek flunitrazepamu:

ROHYPNOL

• NAZWY ULICZNE:

• Circles

Forget-me pill

Forget pill

La rocha

Lunch money

drug

Mexican valium

Pingus

R-2Reynolds

Roach-2

Roaches

Roachies

Roapies

Robutal

Rochas dos

RopeRophies

Rophy

Ropies

Roples

Row-shay

Ruffies

Wolfies

• Nazwa handlowa dla flunitrazepamu;
• Flunitrazepam

–

grupa

benzodiazepamów

( działanie podobne do valium tylko 10 razy

silniejsze);

• Nielegalne zastosowanie odnotowuje się od lat 70

w Europie i 90 w USA;

• Rohypnol występował w postaci tabletek i

zazwyczaj sprzedawany był przez producenta w

konturowych (foliowych) opakowaniach (podobnie

jak lekarstwa), w obrocie na rynku nielegalnym

wprowadzało to w błąd osoby używające

przeświadczone o legalności tego specyfiku i

braku zagrożenia podczas jego zażywania.

ROHYPNOL

ROHYPNOL

• Tabletki

Rohypnolu

produkowane

przez

koncern ROCHE przed 1997 r. posiadały biały
kolor. Jedna strona posiadała pojedyncze lub
krzyżujące się wgłębienia. Z kolei druga
strona posiadała logo „ROCHE” z cyfrą „1” lub
„2” umieszczoną w kole.

• firma „Hoffman – La Roche” zmieniła formułe

i design z: 2 mg, białych tabletek na nowe
0,5 oraz 1 mg kapsułki (tabletki) koloru
oliwkowo – zielonego, z numerem „542”,
zawierających środek koloru niebieskiego

ROHYPNOL – zmiana

formuły

FLUNITRAZEPAM - zastosowanie

• Flunitrazepam, aktywna substancja zawarta w

Rohypnolu wykorzystywana jest w medycynie, w

celu wywołania snu, a także stosowana jest w

znieczuleniu

ogólnym

przed

operacją

chirurgiczną;

• W

trakcie

stosowania,

Rohypnol

może

wywoływać: senność, zawroty głowy, bóle głowy,

luki w pamięci, osłabienie mięśni, a także w

rzadkich przypadkach pobudzenie, agresywność,
halucynacje oraz koszmary senne

• Rohypnol może być używany doustnie w

formie tabletek, rozgnieciony i palony na
aluminiowej

foli,

wdychany

w

formie

sproszkowanej, bądź też wstrzykiwany;

• Stan

odurzenia

po

zażyciu

Rohypnolu

przypomina stan odurzenia alkoholowego;

• W

większych

dawkach

pojawiają

się

paradoksalne efekty w postaci agresywności i
gwałtownego zachowania;

• Czasami Rohypnol używany jest w celu

wywołania

zwiększonego

poziomu

agresywności

u

osób,

które

dążą

do

popełnienia

przestępstw

przy

użyciu

przemocy.

ROHYPNOL – zastosowanie

ROHYPNOL – nielegalne

zastosowanie

• często używany jest w kombinacji z alkoholem

lub innymi narkotykami;

• Mieszanka piwa oraz tabletek Rohypnolu, która

bardzo często używana jest wśród młodych

osób biorących udział w ulicznych bijatykach;

• Zgniecione tabletki Rohypnolu są czasami

mieszane z haszyszem i palone przy pomocy

fajki;

• Rohypnol jest stosowany również przez

heroinistów, w celu zwiększenia efektów

działania heroiny

• Osoby używające amfetaminę lub ekstazy

(MDMA) mogą używać Rohypnolu, w celu

ulżenia reakcjom abstynencji, bądź też w celu

tzw. „wyciszenia się” po dłuższym okresie

używania amfetaminy lub ekstazy

ROHYPNOL – nielegalne

zastosowanie

• Jako „Date Rape Drugs”;

• Efekty po spożyciu Rohypnolu pojawiają

się po ok. 20 minutach i trwają od 4 do

8 godzin;

• Pojedyncza dawka Rohypnolu, która

zazwyczaj

wynosi

1

mg

może

powodować działanie trwające od 8 do

12 godzin po spożyciu;

• Po 72 godzinach od momentu spożycia

narkotyk nie jest możliwy do wykrycia

w organizmie !

ROHYPNOL - fałszowanie

• Wydział II Zarządu I – październik 2004 r. –

50.000 podrobionych tabletek Rohypnolu

nr

5272

oznaczono

podrobione

tabletki

Rohypnolu, a nr 5257 oryginalne tabletki
Rohypnolu.

Dziękuję za uwagę

,