Narkotyki
Narkotyki
tło - problemy-
tło - problemy-
młodzież
młodzież
„
„
Kominek” pediatryczny
Kominek” pediatryczny
9 grudnia 2005 roku
9 grudnia 2005 roku
historia
historia
6
6
tys. lat temu opisano na sumeryjskich
tys. lat temu opisano na sumeryjskich
tabliczkach właściwości maku
tabliczkach właściwości maku
Papirus Elbersa z 1550 r. p.n.e. - wykaz
Papirus Elbersa z 1550 r. p.n.e. - wykaz
medykamentów w Egipcie, wzmianka o opium
medykamentów w Egipcie, wzmianka o opium
„zdolnym powstrzymać dzieci od zbyt silnego
„zdolnym powstrzymać dzieci od zbyt silnego
krzyku”
krzyku”
V-II r. p.n.e. ostrzeżenia starożytnych mędrców o
V-II r. p.n.e. ostrzeżenia starożytnych mędrców o
niebezpiecznych pochodnych makowca
niebezpiecznych pochodnych makowca
Indie i Chiny - mak i opium docierają w VIII w n.e
Indie i Chiny - mak i opium docierają w VIII w n.e
Bliski Wschód ok. 1500 roku powszechny
Bliski Wschód ok. 1500 roku powszechny
zwyczaj używania narkotyku
zwyczaj używania narkotyku
XVIII i XIX w opium najpopularniejszy lek p/ko
XVIII i XIX w opium najpopularniejszy lek p/ko
bólowi głowy
bólowi głowy
historia
historia
1729 r. chiński cesarz wydał zakaz
1729 r. chiński cesarz wydał zakaz
używania i sprzedaży opium
używania i sprzedaży opium
1839 r. władze mandżurskie poleciły
1839 r. władze mandżurskie poleciły
zniszczyć zapasy opium w Kantonie
zniszczyć zapasy opium w Kantonie
Pierwsza wojna opiumowa z Anglią
Pierwsza wojna opiumowa z Anglią
Przed II wojną światową liczba
Przed II wojną światową liczba
palących mężczyzn w Chinach od 30%
palących mężczyzn w Chinach od 30%
do 60%
do 60%
morfina
morfina
Pierwszy alkaloid opium
Pierwszy alkaloid opium
1805 niemiecki aptekarz z Hanoweru
1805 niemiecki aptekarz z Hanoweru
F.W.Serfumer odkrył i przestrzegał przed
F.W.Serfumer odkrył i przestrzegał przed
skutkami
skutkami
Pracownicy służby zdrowia
Pracownicy służby zdrowia
Po każdej z wojen
Po każdej z wojen
Wojna domowa w Stanach Zjednoczonych
Wojna domowa w Stanach Zjednoczonych
„choroba żołnierska”, bez recept
„choroba żołnierska”, bez recept
1914 Ustawa Harrisona, federalny akt
1914 Ustawa Harrisona, federalny akt
prawny ograniczający tylko do celów
prawny ograniczający tylko do celów
medycznych
medycznych
heroina
heroina
W 1918r. wynalazł niemiecki
W 1918r. wynalazł niemiecki
chemik Dresser, miała leczyć
chemik Dresser, miała leczyć
morfinizm, ale jeszcze groźniejsza
morfinizm, ale jeszcze groźniejsza
Liście ‘koka’
Liście ‘koka’
Legenda indiańska „dzieci słońca” podarowały
Legenda indiańska „dzieci słońca” podarowały
człowiekowi, żeby dać mu „ siłę i sprawić że
człowiekowi, żeby dać mu „ siłę i sprawić że
nieszczęśliwi zapomną o ludzkich nieszczęściach”
nieszczęśliwi zapomną o ludzkich nieszczęściach”
Inkowie używali liści w obrzędach sakralnych
Inkowie używali liści w obrzędach sakralnych
Podbicie Ameryki przez Hiszpanów - szerokie
Podbicie Ameryki przez Hiszpanów - szerokie
rozpowszechnienie
rozpowszechnienie
Dzięki Freudowi kokaina na pocz. XX wieku
Dzięki Freudowi kokaina na pocz. XX wieku
bardziej popularna od opium i morfiny
bardziej popularna od opium i morfiny
Lotnicy w I wojnie światowej- przyśpieszenie
Lotnicy w I wojnie światowej- przyśpieszenie
reakcji
reakcji
Szaleństwo w latach 70-tych
Szaleństwo w latach 70-tych
Haszysz, konopie indyjskie
Haszysz, konopie indyjskie
- żywica żeńskich
- żywica żeńskich
kwiatostanów
kwiatostanów
VI w. p.n.e opis odurzającego działania w Awestach -
VI w. p.n.e opis odurzającego działania w Awestach -
świętym zbiorze pism perskich
świętym zbiorze pism perskich
2800 lat p.n.e. haszysz w Chinach
2800 lat p.n.e. haszysz w Chinach
Kraje wyznawców Mahometa
Kraje wyznawców Mahometa
VII wiek - rejon Morza Śródziemnego
VII wiek - rejon Morza Śródziemnego
Na półkulę zachodnią prawdopodobnie z niewolnikami
Na półkulę zachodnią prawdopodobnie z niewolnikami
Początkowo Meksyk, a w 1910 r. do USA - marihuana
Początkowo Meksyk, a w 1910 r. do USA - marihuana
LSD 25
LSD 25
W 1938r. szwajcarski chemik
W 1938r. szwajcarski chemik
A.Hoffman miliony zwolenników
A.Hoffman miliony zwolenników
Przypadki wymagające czujności otoczenia
Przypadki wymagające czujności otoczenia
( często kontroli analitycznej i
( często kontroli analitycznej i
psychologicznej)
psychologicznej)
Powtarzające się u dziecka incydenty zaburzeń przysennych
Powtarzające się u dziecka incydenty zaburzeń przysennych
i/lub łaknienia, albo zmiana nawyków w tym zakresie
i/lub łaknienia, albo zmiana nawyków w tym zakresie
Zmiana zachowania dziecka ( głównie najczęściej na
Zmiana zachowania dziecka ( głównie najczęściej na
przeciwne)
przeciwne)
Zaburzenia zachowania i/lub emocji m.in typu aspołecznego,
Zaburzenia zachowania i/lub emocji m.in typu aspołecznego,
antyspołecznego, wagary itp.
antyspołecznego, wagary itp.
Zaburzenia intelektualne dziecka , a szczególnie objawy
Zaburzenia intelektualne dziecka , a szczególnie objawy
męczliwości, nierównomierności tempa pracy czy niestałości
męczliwości, nierównomierności tempa pracy czy niestałości
poziomu wydolności
poziomu wydolności
(rodzic, lekarz) incydent drgawek lub pojawienie się
(rodzic, lekarz) incydent drgawek lub pojawienie się
incydentów tików o charakterze rytuałów u dziecka bez
incydentów tików o charakterze rytuałów u dziecka bez
wywiadu neurologicznego
wywiadu neurologicznego
Incydent ostrego zaburzenia psychicznego (pojedynczy) -
Incydent ostrego zaburzenia psychicznego (pojedynczy) -
postrzeganie, rozumienie I zachowanie ( matka, lekarz)
postrzeganie, rozumienie I zachowanie ( matka, lekarz)
Obserwowane przez rodzica lub lekarza ( jeszcze bez analiz)
Obserwowane przez rodzica lub lekarza ( jeszcze bez analiz)
zaburzenia wegetatywne u dziecka lub neurowegetatywne
zaburzenia wegetatywne u dziecka lub neurowegetatywne
( np. napadowe migrenopodobne bóle głowy)
( np. napadowe migrenopodobne bóle głowy)
Nie ma jednoznacznie specyficznych
Nie ma jednoznacznie specyficznych
wskaźników (w początkowych etapach)
wskaźników (w początkowych etapach)
narkoeksperymentowania przez dziecko
narkoeksperymentowania przez dziecko
Wskazane przypadki, niespecyficzne, ale
Wskazane przypadki, niespecyficzne, ale
bardzo charakterystyczne przed fazą
bardzo charakterystyczne przed fazą
uzależnienia powinny być diagnozowane
uzależnienia powinny być diagnozowane
medycznie i psychologicznie
medycznie i psychologicznie
Badanie psychologiczne daje szansę (Indeks
Badanie psychologiczne daje szansę (Indeks
Kliniczny Intoksykacji) uchwycenia zmian
Kliniczny Intoksykacji) uchwycenia zmian
pointoksykacyjnych
pointoksykacyjnych
Prawa pacjenta
Prawa pacjenta
Przymusowemu leczeniu i rehabilitacji
Przymusowemu leczeniu i rehabilitacji
można poddać osobę niepełnoletnią.
można poddać osobę niepełnoletnią.
Decyduje sąd na wniosek:
Decyduje sąd na wniosek:
Przedstawiciela ustawowego
Przedstawiciela ustawowego
Krewnych w linii prostej
Krewnych w linii prostej
Rodzeństwa
Rodzeństwa
Faktycznego opiekuna
Faktycznego opiekuna
Rola psychologa
Rola psychologa
Diagnozowanie
Diagnozowanie
leczenie
leczenie
Rola psychologa
Rola psychologa
Czy w obrazie klinicznym są cechy
Czy w obrazie klinicznym są cechy
wskazujące na rozpoczęcie intoksykacji
wskazujące na rozpoczęcie intoksykacji
Czy są cechy w OUN wskazujące na
Czy są cechy w OUN wskazujące na
intoksykację
intoksykację
Zespół testów psychoorganicznych
Zespół testów psychoorganicznych
oceniających m.in. uwagę, pamięć,
oceniających m.in. uwagę, pamięć,
zdolność uczenia się
zdolność uczenia się
Wymiar całego obrazu klinicznego : na
Wymiar całego obrazu klinicznego : na
ile zmiany w osobowości, popędowości,
ile zmiany w osobowości, popędowości,
stopniu hamowania pepędowości
stopniu hamowania pepędowości
Reakcja rodziców
Reakcja rodziców
Niepożądana reakcja
Niepożądana reakcja
Robią „porządek” z dzieckiem
Robią „porządek” z dzieckiem
Gwałtownie zmieniają wszystko
Gwałtownie zmieniają wszystko
Usprawiedliwiają się i uwalniają z
Usprawiedliwiają się i uwalniają z
poczucia winy
poczucia winy
Pożądane reakcje
Pożądane reakcje
rodziców
rodziców
Rodzice rozpoczynają współpracę od
Rodzice rozpoczynają współpracę od
zgody na profesjonalną pomoc z
zgody na profesjonalną pomoc z
zewnątrz
zewnątrz
Czynniki ryzyka
Czynniki ryzyka
narkomanii oraz
narkomanii oraz
przechodzenia od
przechodzenia od
eksperymentowania do
eksperymentowania do
uzależnienia u
uzależnienia u
młodzieży
młodzieży
Niska spójność rodziny
Niska spójność rodziny
Zbyt niska lub wysoka zdolność
Zbyt niska lub wysoka zdolność
przystosowawcza
przystosowawcza
Brak identyfikacji z rodziną
Brak identyfikacji z rodziną
Zaburzenia emocjonalne w rodzinie
Zaburzenia emocjonalne w rodzinie
Brak umiejętności okazywania dzieciom
Brak umiejętności okazywania dzieciom
uczuć
uczuć
Czynnik zmniejszający
Czynnik zmniejszający
ryzyko nałogu
ryzyko nałogu
Silna i konsekwentna
Silna i konsekwentna
kontrola rodzicielska
kontrola rodzicielska
J.Rogala-Obłękowska
Czy wiesz gdzie można
Czy wiesz gdzie można
kupić narkotyki
kupić narkotyki
IV 1994
IV 1994
XII 2003
XII 2003
Wiem o kilku
Wiem o kilku
miejscach i
miejscach i
osobach
osobach
17%
17%
44%
44%
Wiem o jednym
Wiem o jednym
miejscu i jednej
miejscu i jednej
osobie
osobie
5%
5%
5%
5%
Nie wiem, ale łatwo
Nie wiem, ale łatwo
mogę się
mogę się
dowiedzieć
dowiedzieć
23%
23%
26%
26%
Nic nie wiem
Nic nie wiem
55%
55%
24%
24%
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz
Czy na terenie twojej szkoły są
Czy na terenie twojej szkoły są
sprzedawane narkotyki
sprzedawane narkotyki
Wniosek: szkoła nie jest tak powszechnym miejscem dostępu do narkotyków jak się uważa
Wniosek: szkoła nie jest tak powszechnym miejscem dostępu do narkotyków jak się uważa
IV 1996
IV 1996
XII 2003
XII 2003
tak
tak
14%
14%
26%
26%
nie
nie
37%
37%
37%
37%
Trudno
Trudno
powiedzieć
powiedzieć
49%
49%
37%
37%
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz
Czy kiedykolwiek proponowano Ci
Czy kiedykolwiek proponowano Ci
kupno narkotyków
kupno narkotyków
Wniosek: rozpowszechnienie się zwiększyło
Wniosek: rozpowszechnienie się zwiększyło
IV1994
IV1994
XII 2003
XII 2003
Tak, często
Tak, często
6%
6%
14%
14%
Tak, kilka
Tak, kilka
razy
razy
12%
12%
26%
26%
Tak, raz
Tak, raz
6%
6%
7%
7%
Nie, nigdy
Nie, nigdy
76%
76%
52%
52%
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz
Czy w ciągu ostatniego roku
Czy w ciągu ostatniego roku
używałeś narkotyków, środków
używałeś narkotyków, środków
odurzających
odurzających
Wniosek: skokowy wzrost liczny uczniów eksperymentujących z
Wniosek: skokowy wzrost liczny uczniów eksperymentujących z
narkotykami
narkotykami
IV 1992
IV 1992
XII 2003
XII 2003
tak
tak
5%
5%
24%
24%
nie
nie
95%
95%
76%
76%
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz
Deklaracje kontaktu z
Deklaracje kontaktu z
narkotykami
narkotykami
Marihuana 86%
Marihuana 86%
Amfetamina 23%
Amfetamina 23%
Ekstaza 8%
Ekstaza 8%
Haszysz 7%
Haszysz 7%
Nikt nie wymieniał heroiny
Nikt nie wymieniał heroiny
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz
W roku poprzedzającym badanie
W roku poprzedzającym badanie
zdecydowana większość
zdecydowana większość
młodzieży (76%) nie
młodzieży (76%) nie
eksperymentowała z narkotykami
eksperymentowała z narkotykami
Ważny komunikat profilaktyczny
Ważny komunikat profilaktyczny
Częściej chłopcy
Częściej chłopcy
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz
Grupa zażywająca
Grupa zażywająca
narkotyki
narkotyki
1992 rok
1992 rok
Uczniowie technikum 12%, liceum
Uczniowie technikum 12%, liceum
ogólnokształcące 17%
ogólnokształcące 17%
2003 rok
2003 rok
Prywatne licea ogólnokształcące
Prywatne licea ogólnokształcące
31%, technika 28%
31%, technika 28%
Wniosek: zatarły się różnice pomiędzy młodzieżą z
publicznych LO, a uczniami liceów zawodowych i
zasadniczych szkół zawodowych
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz
Jacy uczniowie sięgali po
Jacy uczniowie sięgali po
narkotyki
narkotyki
1994 i 1999 uczniowie o
1994 i 1999 uczniowie o
najwyższym statusie w szkole
najwyższym statusie w szkole
( najrzadziej przeciętni 8-15%)
( najrzadziej przeciętni 8-15%)
2003 rok - wysoki status był
2003 rok - wysoki status był
czynnikiem chroniącym
czynnikiem chroniącym
13% bardzo dobrych, 19% średnich,
13% bardzo dobrych, 19% średnich,
30% najsłabszych
30% najsłabszych
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz
Moda na narkotyki została
Moda na narkotyki została
wykreowana przez młodzież
wykreowana przez młodzież
bardziej atrakcyjną społecznie
bardziej atrakcyjną społecznie
Młodzież o mniejszych
Młodzież o mniejszych
społecznych możliwościach
społecznych możliwościach
naśladowała uprzywilejowanych
naśladowała uprzywilejowanych
rówieśników
rówieśników
Komunikat Instytutu Psychiatrii I Neurologii, oprac. G.Świątkiewicz