Jacek Madany
STANY ODWODNIENIA
I TERAPIA PŁYNAMI –
cz.II
Katedra i Klinika Chorób
Wewnętrznych Zwierząt
Wydział Medycyny
Weterynaryjnej
AR Lublin
Plan wykładów (2)
1. Wstęp:
a. Przestrzenie wodne organiz
b. Stany odwodnienia i jego
konsekwencje klinicz. i metabol.
c. Ocena stopnia odwodnienia
2. Terapia płynami:
a. Wskazania
b. Przygotowania. Pyt.
Podstaw.
3. Błędy i powikłania terapii
4. Podsumowanie
2.b. Terapia płynami.
Przygotowania. Pytania
podstaw.
1. Obliczenie całkowitej ilości
płynów w ml.
2. Wybór potrzebnych płynów.
3. Wybór drogi podawania.
4. Ustalenie szybkości
podawania
płynów drogą i.v.
5. Sposób kontrolowania i
przebiegu podawania płynów.
6. Korekcja zaburzeń elektrol. i
ph
2.b. Terapia płynami.
1.Obliczanie całkowitej il.
płynów
Ilość potrzebnych płynów jest sumą 3
składników:
1. Deficyt wodny:
Stopień odwodnienia x masa ciała w kg x
1000
2. Zapotrzebowanie dobowe:
Psy 50 ml/kg, koty 44 ml/kg
3. Dodatkowe, utrzymujące się straty:
szacuje się ½ zapotrzebowania dobowego
Przykład obliczania il.
płynów
Pies, samiec, mieszaniec, 20 kg, 5 lat,
stopień odwodnienia 8%
1. Ilość potrzebnych płynów:
• Deficyt wody 20 kg x 0.08 x 1000 = 1600 ml
• Zapotrzebowanie dobowe 20 x 50 = 1000 ml
• Dodatkowe straty - ½ zapotrz. dob. = 500 ml
Razem 3100 ml
2.b. Terapia płynami.
2. Rodzaje stosowanych
płynów
1. Roztwory krystaloidów - izotoniczne,
np. 0.9% NaCl, płyn Ringera, 5% Glukoza
2. Roztwory krystaloidów - hipertoniczne,
np. 3-7% NaCl, 10-40% Glukoza, 20% mannitol
3. Roztwory koloidów,
np. żelatyny, skrobie, dekstrany
4. Krew i preparaty krwiopochodne,
np. osocze, krwinki
2.b. Terapia płynami.
3. Drogi podawania płynów
*
Dożylna
* Dootrzewnowa
* Doszpikowa
* Podskórna
* Pokarmowa
2.b. Terapia płynami.
4. Szybkość podawania
płynów
* Szybkość wyjściowa 1 kropla /sek.
* Po 2-3 minutach ocena tonów serca,
cech jakościowych tętna, liczby
oddechów.
- Gdy nie ma zmian - szybkość można
zwiększyć do 2 kropli /sek.
- Gdy są zmiany – szybkość należy
zmniejszyć do 1 kropli /2 sek. i nadal
kontrolować stan pacjenta
2.b. Terapia płynami.
5. Sposób kontrolowania
zw.
* Terapia płynami jest
czynnością z grupy
intensywnej terapii
* Zwierzęta są
hospitalizowane
* T. p. wykonywana winna
być w warunkach
zapewniających 24
godzinną kontrolę lekarską
i opiekę pielęgniarską
2.b. Terapia płynami.
6. Korekcja zaburzeń
elektrolitowych
Uzupełnianie potasu
Dodaje się odpowiednią ilość KCl
do 1 L płynów w zależności od
stopnia odwodnienia:
* Stopień odw. lekki – 20 mEq K/L
* Stopień odw. śr. – 30-40 mEq K/L
*Stopień odw. ciężki – 60 mEq K/L
Zaleca się KCL,
bo 1 ml KCL = 2 mEq K
2.b. Terapia płynami.
6. Zwalczanie kwasicy
metabolicznej
Dodaje się odpowiednią ilość
dwu-
węglanów NaHCO
3
w zależności od
stopnia odwodnienia:
* Stop. odw. lekki – 3 mEq/kg m.c.
* Stop. odw.średni –6 mEq/kg m.c.
* Stop. odw.ciężki –9 mEq/kg m.c.
Zaleca się 8.4% NaHCO
3,
bo 1 ml = 1mEq dwuwęglanów
Wskazówki do infuzji
płynów
1. 2 etapy podawania:
•
I etap – wypełniający 4-6 godzin
•
II etap – podtrzymujący 18-20 godzin
2. • I etap – 0.9% NaCl, płyn Ringera, najlepszy
mleczanowy płyn Ringera
• II etap – 5% Glukoza, 0.9% NaCl w prop. 2:1
3. Droga – zależy od stopnia odwodnienia
4. Szybkość – I etap - możliwie szybko,
II etap – wolniej
5. Konieczna stała kontrola tonów serca, liczby i
jakości tętna, liczby i jakości oddechów
3. Możliwe błędy i
powikłania
I. Błędy merytoryczne -
lekarskie:
1. brak rozpoznania
2. stosowanie płynów „na
ślepo”, bez obliczeń
3. Niewłaściwy dobór płynów:
* złe rozpoznanie = złe płyny
* dobre rozpoznanie – złe płyny
4. Niewłaściwa ilość płynów:
* zbyt mała ilość
* zbyt duża ilość
3. Możliwe błędy i powikłania –
c.d.
II. Błędy techniczne i organizacyjne
1. Powikłania po podaniu płynów:
- infekcje miejscowe i ogólne
- zatory, zakrzepy
- zapalenie żył
2. Błędy z szybkości podawania:
- zbyt wolne podawanie -brak efektu
- zbyt szybkie podaw. - obrzęk płuc
3. Komplikacje z braku nadzoru:
- usunięcie, połknięcie kateteru
- krwawienia
- przegryzienie, połknięcie sondy
Przykład leczenia
Pies, samiec, mieszaniec, 20 kg, 5 lat, stopień
odwodnienia 8%
1. Ilość potrzebnych płynów:
•
Deficyt wody 0.08 x 20 x 1000 = 1600 ml
•
Zapotrzeb. dobowe 20 x 50 = 1000 ml
•
Dodatkowe straty - ½ z. d. = 500 ml
Razem 3100 ml
2. Płyny:
I etap – mleczanowy płyn Ringera
II etap – 5% Glukoza, NaCl 2:1
+ KCl
+ dwuwęglany
c.d. przykładu leczenia
3. Droga podania – bezwzględnie
dożylna!
4. Czas podania – I etap 4 – 6 godzin
II etap 18 – 24 godzin
5. Szybkość –
3100 x 20 = 62000 : 8640 = 7 kropli/10
s
Powodzenia…!