Jacek Madany

STANY ODWODNIENIA

I TERAPIA PŁYNAMI

Katedra i Klinika Chorób

Wewnętrznych Zwierząt

Wydział Medycyny

Weterynaryjnej

AR Lublin

Odwodnienie i terapia

płynami

Plan wykładów (2)

1. Wstęp:
a. Przestrzenie wodne organiz
b. Stany odwodnienia i jego

konsekwencje klinicz. i metabol.

c. Ocena stopnia odwodnienia
2. Terapia płynami:
a. Wskazania
b. Przygotowania. Pyt.

Podstaw.

3. Błędy i powikłania terapii
4. Podsumowanie

1.a. Przestrzenie wodne

organizmu

A.

P. wewnątrzkomórkowa –

ok. 65 %

B. P. zewnątrzkomórkowa –

ok. 25 %

C. P. naczyniowa – ok. 10%

1.b. Stan odwodnienia

• Jest to zespół zaburzeń

wywołany
zmniejszeniem ilości
wody ustrojowej.
W pojęciu klinicznym
odwodnienie oznacza
utratę wody na
zewnątrz, a także stany
nieprawidło- wego jej
rozmieszczenia w
poszczególnych
przestrze- niach
wodnych.

1.b.

Stan odwodnienia -

przykłady

•

Choroby z wymiotami,

biegunką,

wielomoczem

•

Choroby nerek

•

Urazy, krwotoki

•

Przewlekłe choroby

narządowe z utratą

apetytu i pragnienia

1.b. Kliniczne konsekwencje

odwodnienia

• Zmniejszenie ilości płynu śródtkankowego

(anoreksja, osłabienie mięśniowe,
hipotermia,)

• Postępujące objawy niedotlenienia (zmiana

barwy bł. śluz., przysp. i spłycenie o, przysp.
t, duszność, nietolerancja wysiłkowa)

• Odwodnienie krwi (wzrost hematokrytu,

wzrost lepkości, hemokoncentracja),

• Kompensacyjne zmniejszenie wydalania wody

(oliguria, niedokrwienie nerek, anuria, suchy
kał, nasilenie kwasicy)

1.b. Metaboliczne

konsekwencje

odwodnienia

• Niedotlenienie

komórkowe

• Przesunięcia jonów

sodu, chloru w

poszczególnych

przestrzeniach wodnych

• Przesunięcia potasu z

przestrzeni wewnątrz-

komórkowej na

zewnątrz

• Spadek ph – kwasica

metaboliczna

• Zwiększony katabolizm

białek, tłuszczów,

węglowodanów

1.c. Diagnozowanie stanów

odwodnienia

Objawy kliniczne:

• Wywiad: wymioty, biegunka, częstomocz, krwotok

… lub utrata apetytu, pragnienia, spadek masy ciała

• Suchość błon śluzowych
• Zapadnięcie gałek ocznych
• Zmniejszenie elastyczności skóry
• Zwiększenie czasu wypełniania naczyń włosowatych
• Objawy nerwowe: zaburzenia świadomości, skurcze

toniczno-kloniczne

1.c. Diagnozowanie stanów

odwodnienia

UTRATA

MASY CIAŁA

W %

ZAPADNIĘCIE

GAŁEK

OCZNYCH

ZMNIEJSZENIE
ELASTYCZNOŚ

Ci

SKÓRY (w

sek)*

HEMATOKRYT

STĘŻENIE

BIAŁKA W

SUROWICY

[g/dl]

4 – 6

+/-

-

40 – 45

7 – 8

6 – 8

++

2 – 4

50

8 – 9

8 –

10

+++

6 – 10

55

9 – 10

10 –

12

++++

20 – 45

60

12

Stopień odwodnienia x masa ciała zw. =

deficyt wodny

2. a. Terapia płynami.

Wskazania

1.

Stany odwodnieniowe

+ choroba podstawowa:

internistyczna, infekcyjna, stan przed-, po- operacyjny

2.

Wstrząs

+ jego przyczyna: sercowa, pozasercowa

3.

Sztuczne odżywianie

: wszystkie sytuacje z utratą

apetytu i/ lub niemożliwością wykorzystania drogi p.o.

4.

Potrzeba transfuzji:

wszystkie wskazania do

transfuzji

2. b. Terapia płynami.

Przygotowania. Pytania

podstaw.

1. Obliczenie całkowitej ilości
płynów w ml.
2. Wybór potrzebnych płynów.
3. Wybór drogi podawania.
4. Ustalenie szybkości

podawania

płynów drogą i.v.
5. Sposób kontrolowania i
przebiegu podawania płynów.
6. Korekcja zaburzeń elektrol. i

ph

2.b. Terapia płynami.

1.Obliczanie całkowitej il.

płynów

Ilość potrzebnych płynów jest sumą 3

składników:

1. Deficyt wodny:
Stopień odwodnienia x masa ciała w kg x

1000

2. Zapotrzebowanie dobowe:
Psy 50 ml/kg, koty 44 ml/kg
3. Dodatkowe, utrzymujące się straty:
szacuje się ½ zapotrzebowania dobowego

Przykład obliczania il.

płynów

Pies, samiec, mieszaniec, 20 kg, 5 lat,

stopień odwodnienia 8%

1. Ilość potrzebnych płynów:
• Deficyt wody 20 kg x 0.08 = 1600 ml
• Zapotrzeb. dobowe 20 x 50 = 1000 ml
• Dodatkowe straty - ½ z.d. = 500 ml
Razem 3100 ml

Do zobaczenia za tydzień!