Ryzyko inwestycyjne na
rynkach finansowych
• Pojęcie ryzyka
• Rodzaje ryzyka
• Sposoby zabezpieczania ryzyka
RYZYKO – prawdopodobieństwo
wystąpienia zdarzenia
utrudniającego/ograniczającego
możliwości zakładanych celów.
1.Możliwość wystąpienia zysków
i strat.
2.Niepewność osiągnięcia
założonego celu
Ryzyko może dotyczyć
:
• instytucji finansowych i/lub
przedsiębiorstw -dotyczy
warunków ich funkcjonowania-
tzw. Ryzyko kredytowe),
• instrumentów finansowych
(dotyczy inwestycji finansowych
–typowe ryzyko inwestycyjne).
W przedsiębiorstwie ryzyko
działalności gospodarczej dzielimy
na:
–ryzyko systemowe
/rynkowe
–ryzyko działalności
gospodarczej /ryzyko
operacyjne i finansowe/
Ryzyko
operacyjne/ryzyko
firmy
dotyczy zakłóceń w realizacji programu
produkcyjnego, ograniczających
osiągnięcie zaplanowanego wyniku
finansowego.
• Ryzyko finansowe:
dotyczy
zakłóceń w realizacji celu działalności
gospodarczej wskutek nieprawidłowości
w kształtowaniu struktury kapitałowej
przedsiębiorstwa
Ryzyko systemowe
• ryzyko zewnętrzne
• ryzyko niezależne od firmy
• ryzyko zakłócające przebieg
cyklu produkcyjnego
Formy ryzyka systemowe
Ryzyko rynku
Ryzyko polityczne
Ryzyko stopy procentowej
Ryzyko walutowe
Ryzyko branży
Ryzyko instrumentów
finansowych to typowe ryzyko
inwestycyjne
na które składa się:
– ryzyko niedotrzymania warunków
inwestycji w dany instrument
finansowy (default risk),
– ryzyko rynkowe (market risk),
– ryzyko otoczenia finansowego,
– ryzyko otoczenia niefinansowego,
– ryzyko wydarzeń (event risk).
RYZYKO RYNKOWE
RYZYKO RYNKOWE
wynika z faktu, że dochód z tytułu
inwestycji w instrument finansowy zależy
od parametrów, które ustala rynek.
= ryzyko ceny (price risk)
Przyjmując za kryterium wpływ ceny
instrumentu finansowego na dochód z
inwestycji wyróżniamy następujące
rodzaje ryzyka rynkowego:
• ryzyko stopy procentowej (interest
rate risk),
• ryzyko kursu walutowego (exchange
rate risk),
• ryzyko płynności (liquidity risk),
• ryzyko zmiany cen rynkowych
instrumentów finansowych (np. akcji,
obligacji),
• ryzyko konkurencji.
STOPA PROCENTOWA JEST
STOPA PROCENTOWA JEST
CENĄ PIENIĄDZA
CENĄ PIENIĄDZA
r
stopa
procentowa =
cena pieniądza
M - wolumen
(ilość) pieniądza
funkcja
Popytu na pieniądz
funkcja podaży
pieniądza
Zmiany w poziomie stopy procentowej
określają WARTOŚĆ PIENIĄDZA i
określają WARTOŚĆ PIENIĄDZA i
generują ryzyko stopy procentowej
generują ryzyko stopy procentowej
Gdy stopa procentowa rośnie wartość
pieniądza spada i odwrotnie. Wartość
pieniądza rośnie w sytuacji, gdy popyt
na pieniądz jest wyższy niż jego podaż,
a spada w sytuacji odwrotnej.
Stopa procentowa wyznaczana jest
odrębnie dla różnych aktywów
finansowych.
Stąd:
Stąd:
• W gospodarce występuje struktura
stóp procentowych,
• ma miejsce hierarchia stóp
procentowych - stopy procentowe
krótkoterminowe są niższe niż
stopy procentowe długoterminowe,
• inwersja stóp procentowych stopy
procentowe krótkoterminowe są
wyższe niż długoterminowe.
Poziom stopy procentowej
Poziom stopy procentowej
w gospodarce
w gospodarce
określają różne czynniki
określają różne czynniki
Do podstawowych zalicza się:
– wielkość podaży i popytu na
pieniądz,
– wysokość inflacji w gospodarce,
– ryzyko będące funkcją czasu.
Stopa procentowa
obliczana jest formułą
%
100
o
o
W
W
WP
r
Gdzie:
Gdzie:
• WP=FV wielkość do jakiej wzrośnie
przepływ lub przepływy środków
pieniężnych w określonym czasie/przy
danej stopie procentowej,
• Wo=PV wartość przepływu lub
przepływów środków pieniężnych w
dniu dzisiejszym, zdyskontowanych
odpowiednią stopą procentową,
• WP - Wo odsetki, dochód inwestora.
STOPA PROCENTOWA
STOPA PROCENTOWA
• określa w procentach (lub w postaci
ułamka) dochód uzyskany z
zainwestowanego kapitału, dlatego
też jest zamiennie określona stopą
dochodu lub stopą zwrotu w okresie
inwestowania (return yield),
• ponieważ różne mogą być okresy
inwestowania kapitału, porównywanie
stóp zwrotu z różnych inwestycji
wymaga określenia okresu bazowego.
OKRESEM BAZOWYM:
OKRESEM BAZOWYM:
• nazywamy umowną jednostkę
czasu, względem której
mierzymy wpływ inwestycji. W
praktyce finansowej jest to
zwykle okres jednego roku.
ROCZNA STOPA PROCENTOWA
ROCZNA STOPA PROCENTOWA
• określona inaczej rentownością
inwestycji wyrażana jest
formułą:
100
365
/
360
t
W
W
WP
r
o
o
Stopa zwrotu z inwestycji
Stopa zwrotu z inwestycji
może przyjąć postać:
może przyjąć postać:
• efektywnej stopy zwrotu
-stopa zwrotu rzeczywiście
zrealizowana w efekcie kapitalizacji
lub reinwestycji przy tej samej stopie
procentowej
1
1
m
ef
m
r
r
• wewnętrznej stopy zwrotu - IRR
-stopa zwrotu w procesie
reinwestowania po innej stopie
procentowej niż IRR
0
1
1
n
t
t
t
r
CF
IRR
Rodzaje stóp procentowych w
gospodarce
• Nominalna stopa procentowa –
wyznaczana jako bieżące oprocentowanie
kapitału pożyczkowego
• Czysta stopa procentowa- bez ryzyka i
inflacji
• Realna stopa procentowa- różnica między
nominalną stopą procentową a inflacją
• Rynkowa stopa procentowa- wyznaczana
przez podaż i popyt na pieniądz \kapitał\
UWAGA! Im wyższe ryzyko
UWAGA! Im wyższe ryzyko
inwestycyjne tym wyższa
inwestycyjne tym wyższa
stopa zwrotu z inwestycji
stopa zwrotu z inwestycji
Ryzyko inwestycji w instrumenty
finansowe można ograniczać
poprzez:
• rating instrumentów finansowych,
• dywersyfikację portfela
inwestycyjnego,
• tzw. transakcje terminowe .
RATING INSTRUMENTÓW
RATING INSTRUMENTÓW
FINANSOWYCH
FINANSOWYCH
Credit - rating
Credit - rating
• proces oceny i klasyfikacji ryzyka
inwestycyjnego dłużnych papierów
wartościowych kończących się
przyznaniem oceny wiarygodności
finansowej,
• względna miara ryzyka rozpatrywanego
w relacji do innych walorów,
CREDIT - RATING
CREDIT - RATING
nadawany jest podmiotom
gospodarczym krajowym i
zagranicznym (rating
ubezpieczeniowy, rating
różnorodnych przedsiębiorstw
emitujących instrumenty
finansowe), a także państwom
(sovereign rating).
SOVEREIGN RATING
polega na ocenie ryzyka
niespłacenia zobowiązań przez obce
państwa i podmioty zagraniczne.
Jest ratingiem długów zaciąganych
przez rządy i gwarantowanych przez
nie. Dotyczy ryzyka kraju, w
szczególności ryzyka politycznego i
ryzyka transferu.