Mineralokortykoid
Mineralokortykoid
y
y
struktura, biosynteza, funkcje
struktura, biosynteza, funkcje
Jolanta
Jolanta
Walaszczyk
Walaszczyk
gr.3
gr.3
Przedstawiciele
Przedstawiciele
aldosteron
aldosteron
11-deoksykortykosteron
11-deoksykortykosteron
(30-50 razy słabsze
działanie niż aldosteron)
kortykosteron
kortykosteron
(1000-krotnie słabsze działanie)
kortyzol
kortyzol
(1000-krotnie słabsze działanie)
Budowa
Budowa
steroidy: struktura 17-węglowego
steroidy: struktura 17-węglowego
cyklopentanoperhydrofenantrenu
cyklopentanoperhydrofenantrenu
złożona z 4 pierścieni
złożona z 4 pierścieni
21-węglowe steroidy (pregnany)
21-węglowe steroidy (pregnany)
(dodatkowe at.C w pozycji 10, 13
(dodatkowe at.C w pozycji 10, 13
i łańcuch boczny w pozycji C
i łańcuch boczny w pozycji C
17
17
)
)
aldosteron
aldosteron
11β,21-dihydroksy-3,20-diokso-4-pregnen-18-al
11β,21-dihydroksy-3,20-diokso-4-pregnen-18-al
DOC
DOC- 21-hydroksy-4-pregnen-3,20-dion
Biosynteza
Biosynteza
W warstwie
W warstwie
kłębkowatej kory
kłębkowatej kory
nadnerczy
nadnerczy
Regulacja biosyntezy i
Regulacja biosyntezy i
sekrecji
sekrecji
Receptory dla
Receptory dla
mineralokortykoidów
mineralokortykoidów
nerki
nerki
ślinianki przyuszne
ślinianki przyuszne
gruczoły potowe
gruczoły potowe
jelito grube
jelito grube
serce
serce
hipokamp
hipokamp
Ligandy dla receptorów
Ligandy dla receptorów
MR
MR
aldosteron- główny ligand
kortyzol- ma większe powinowactwo do MR niż aldosteron,
ale w głównych tkankach docelowych dla aldosteronu
dehydrogenaza 11β-hydroksysteroidowa przekształca
kortyzol do kortyzonu, który nie wiąże się z MR
11-deoksykortykosteron– wiąże
się do MR in vitro, ale w
warunkach fizjologicznych nie
wywiera efektów, gdyż bardzo
silnie jest związane przez CBG
kortykosteron- zarówno silnie
wiązany przez CBG, jak
i przekształcany do
11-oksypochodnych
Działanie aldosteronu
Działanie aldosteronu
Główne zadanie aldosteronu polega na
oszczędzaniu wody i sodu
oszczędzaniu wody i sodu oraz utrzymaniu
prawidłowej objętości płynu zewnątrzkomórkowego
prawidłowej objętości płynu zewnątrzkomórkowego
w kanalikach dystalnych
i zbiorczych nerki
zwiększa resorpcję Na
+
oraz sekrecję jonów K
+
i
H
+
zmniejsza utratę sodu z
potem, śliną i
zawartością jelita
grubego
Wpływ na transport
Wpływ na transport
jonów
jonów
zwiększa aktywność
enzymów
mitochondrialnych,
przez co nasila
powstawanie ATP
koniecznego do
działania pompy
sodowo-potasowej
umiejscowionej w błonie
komórkowej bieguna
podstawnobocznego
komórek kanalikowych
zwiększa liczbę kanałów sodowych w błonie komórkowej
luminalnego bieguna komórek kanalikowych
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę