Problemy wieku średniego i
późnej dorosłości

Średnia dorosłość



Okres od 35-40 do 55-60 roku życia



Zmiany fizjologiczne



Ulega pogorszeniu wzrok, głównie problem z

dalekowzrocznością



Spadek zdolności słyszenia dźwięków o wysokiej

częstotliwości



Zmniejszanie się ilości kubków i spadek

wrażliwości smakowej



Spadek pompowanej przez serce krwi



Obniżona sprawność nerek



Obniżone wydzielanie enzymów trawiących

Przekwitanie



Przechodzi go kobieta ok. 50 roku
życia



Wiąże się z zaprzestaniem funkcji
prokreacyjnych



Okres ten nazywana się okresem
klimakterium



Poprzedza on menopauzę o 2 do 5 lat

Najbardziej typowymi objawami

Najbardziej typowymi objawami

osłabienia funkcji hormonalnej

osłabienia funkcji hormonalnej

jajników są:

jajników są:



Zaburzenia naczynioruchowe

Zaburzenia naczynioruchowe



uderzenia gorąca



nagłe dreszcze



zlewne poty

Zmiany w skórze

Zmiany w skórze



staje się bardziej sucha, pomarszczona i
wiotka. przerzedzają się włosy



hirsutyzm (męskie owłosienie twarzy)



Zaburzenia dotyczące układu

Zaburzenia dotyczące układu

moczowo-płciowego

moczowo-płciowego



zanika narząd rodny, zmiany zanikowe
pochwy



suchość pochwy



nawracające infekcje układu moczowego



nietrzymanie moczu



Zmiany w gruczołach piersiowych

Zmiany w gruczołach piersiowych



zanika tkanka gruczołowa sutków,



ich więzadła wiotczeją co w
konsekwencji prowadzi do obwisłych
piersi.



Zaburzenia sfery psychicznej

Zaburzenia sfery psychicznej



zmienność nastroju

zmienność nastroju



spadek zainteresowania życiem seksualnym

spadek zainteresowania życiem seksualnym

(tzw. spadek libido)

(tzw. spadek libido)



bezsenność

bezsenność



pogorszenie pamięci

pogorszenie pamięci



zmiany w zachowaniu

zmiany w zachowaniu



lęki

lęki



zaburzenia koncentracji uwagi

zaburzenia koncentracji uwagi



trudności w podejmowaniu decyzji

trudności w podejmowaniu decyzji



drażliwość, płaczliwość

drażliwość, płaczliwość

Andropauza



przekwitanie męskie



rozpoczyna się w różnym wieku -

najczęściej pomiędzy 50. a 60. rokiem

życia, choć może wystąpić także wcześniej,

po 35 - 40 roku życia.

Andropauza



W okresie tym dochodzi do
stopniowej



niedobór męskich hormonów, głównie
testosteronu...



hormonu wzrostu



hormonu szyszynki - melatoniny.

Testosteron



jest najważniejszym hormonem
wytwarzanym przez jądra
odpowiedzialnym



za rozwój drugo- i trzeciorzędowych



cech płciowych oraz wpływie na rozwój masy
mięśniowej.



Ponadto wzmaga popęd



Poziom testosteronu u mężczyzn między
40 a 70 rokiem życia może obniżyć się o
prawie 40%,

Niedobory hormonalne
powodują:



podwyższona

pobudliwość

nerwowa,

drażliwość,



zaburzenia koncentracji i pamięci,



obniżenie nastroju (skłonność do depresji),



męczliwość,



zaburzenia snu,



zawroty i bóle głowy,



uderzenia "gorąca" do głowy,



nadwrażliwość na chłód,

Niedobory hormonalne
powodują:



spadek masy mięśniowej i siły,



wzrost tkanki tłuszczowej,



spadek masy kostnej (osteoporoza) i bóle

stawowe.



zaburzenia życia seksualnego



spadek popędu płciowego (libido)



zaburzenia wzwodu i wytrysku.

Jak często występuje
andropauza?



Można przyjąć, że objawami andropauzy

dotkniętych jest:

- 10 - 20 %  mężczyzn w wieku pomiędzy 50. a

60. rokiem życia,

- 20 - 30 %  mężczyzn pomiędzy 60. a 70.

rokiem życia,

- 30 - 40 %  mężczyzn w ósmej dekadzie życia

oraz

- 40 - 50 %  mężczyzn po 80. roku życia.

Czynniki ryzyka



niewłaściwy tryb życia,



nieprawidłowe odżywianie,



palenie tytoniu,



choroby towarzyszące

np. nadciśnienie,

cukrzyca, choroba wieńcowa, podwyższony

poziom cholesterolu,),



nadużywanie alkoholu



genetycznie zaprogramowany proces

przedwczesnego starzenia się. 

Objawy klimakterium



Niespodziewane napady gorąca



Dysfunkcje układu moczowego



Zmniejszone wydzielanie śluzu w
pochwie



Obniżenie poziomu estrogenów –
ryzyko ostereoporozy

Rozwój zaangażowania w prace



Pozycja zawodowa ustabilizowana



Osiągnięty status majątkowy



Ustabilizowana sytuacja finansowa



Autorytet



Satysfakcja z pracy

Niektórzy podkreślają, że może pojawiać się kryzys w rozwoju
kariery zawodowej

-Rozbieżność między oczekiwaniami a wykonywaną pracą

-Podejmowane są decyzje o zmianie pracy (vVillant, Levinson)

Czynniki burzące ten obraz



Niska płaca



Brak awansu



Zbytnie przeciążenie pracą



Brak wpływu na charakter
wykonywanej pracy



Małe jej urozmaicenie

Prowadzi to często do dolegliwego stresu fizycznego i

emocjonalnego

Wypalenie zawodowe



Cechuje je



Wyczerpanie emocjonalne



Poczucie utraty wiary w efektywność
pracy



Towarzyszy temu stres



Długotrwały stres powoduje wypalenie
zawodowe

Objawy wypalenia zadowego



Zmęczenie



Bezsenność



Bóle głowy



Nadużywanie alkoholu

Trzy fazy Wypalenia zawodowego
(C. Maslach)



Wyczerpanie emocjonalne



Depersonalizacja



Brak poczucia własnych osiągnięć

Wyczerpanie emocjonalne

Objawami są



zniechęcenie do pracy;



coraz mniejsze zainteresowanie sprawami
zawodowymi;



obniżona aktywność, pesymizm, stałe
napięcie psychofizyczne, drażliwość;



zmiany somatyczne - chroniczne zmęczenie,
bóle głowy, bezsenność, zaburzenia
gastryczne, częste przeziębienia itp.

Przejawami Depersonalizacji są:



obojętność i dystansowanie się wobec
problemów klienta;



powierzchowność;



skrócenie czasu i sformalizowanie
kontaktów;



cynizm.

Objawami obniżonego poczucia
dokonań osobistych są:



spostrzeganie swojej pracy z klientami w

negatywnym świetle;



niezadowolenie z osiągnięć w pracy;



przeświadczenie o braku kompetencji;



utrata wiary we własne możliwości;



poczucie niezrozumienia ze strony

przełożonych;



stopniowa utrata zdolności do rozwiązywania

pojawiających się problemów i niemożność

przystosowania się do trudnych warunków

zawodowych.

Problemy życia rodzinnego



Dojrzewanie dzieci



Konieczność refleksji i zmiany postaw ze
strony rodziców



Wyjście naprzeciw



Potrzebie autonomii



Eksplorowaniu świata



Niezależności dzieci



Dawanie wsparcia i pomocy



Trudności z realizacją zadań



Kryzys wieku średniego



Gorzka refleksja na temat własnego
przemijania



Dostrzeganie zmian regresywnych



Problemy w relacjach partnerskich



Obawa o przyszłość



Stres związany z koniecznością opieki nad
starzejącymi się rodzicami



Zaburzenie autopercepcji



samooceny



Syndrom opuszczonego gniazda



Dotyka głównie kobiety/matki



Ojców, którzy nie zajmowali się dziećmi

Problemy starości



Adaptacja do starości



Teorie aktywności



Teorie wycofania się



Teorie stresu starzenia się



Stres ze starzeniem się sprawia



Następuje redefinicja własnej działalności



Redukcja cech



Dbanie o zaspokojenie potrzeb fizjologicznych i
bezpieczeństwa



Ale też ogólna stymulacja

Problem umierania i śmierci



Faza preterminalna



Powrót do przeszłości



Nadawanie mu nowego sensu



Wizja śmierci wymusza:



Synchronizacja myśli i uczuć



Treści świadomych i nieświadomych



Lęk przed śmiercią



Organizuje całe doświadczeni



Nadaje sensu cierpieniom



Dzięki temu człowiek może odejść bez żalu i bez
lęku