Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Magdalena Górna

Magdalena Górna

Elementy badania lekarskiego

Elementy badania lekarskiego

Brzuch

Brzuch

Pozycja pacjenta (na wznak, głowa oparta o podłoże, ręce

Pozycja pacjenta (na wznak, głowa oparta o podłoże, ręce

ułożone wzdłuż ciała, nogi lekko zgięte jeśli konieczne.)

ułożone wzdłuż ciała, nogi lekko zgięte jeśli konieczne.)

Badanie całego brzucha obejmuje również badanie dolnej

Badanie całego brzucha obejmuje również badanie dolnej

części klatki piersiowej.

części klatki piersiowej.

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Podział:

Podział:

4 kwadranty

4 kwadranty

9 segmentów

9 segmentów

Płaszczyzny orientacyjne:

Płaszczyzny orientacyjne:

Przezodźwiernikowa (1/2 odległości m-y wcięciem

Przezodźwiernikowa (1/2 odległości m-y wcięciem

szyjnym mostka a spojeniem łonowym, szerokość dłoni

szyjnym mostka a spojeniem łonowym, szerokość dłoni

poniżej wyrostka mieczykowatego, przechodzi przez

poniżej wyrostka mieczykowatego, przechodzi przez

odźwiernik, oś długa trzustki, zgięcie dwunastniczo-

odźwiernik, oś długa trzustki, zgięcie dwunastniczo-

czcze, L1)

czcze, L1)

Podżebrowa (najniższe punkty łuków żebrowych, wnęki

Podżebrowa (najniższe punkty łuków żebrowych, wnęki

nerek, L3)

nerek, L3)

Przezkolcowa (najwyższe punkty grzebieni biodrowych,

Przezkolcowa (najwyższe punkty grzebieni biodrowych,

L4)

L4)

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Oglądanie:

Oglądanie:

Symetria,

Symetria,

Zabarwienie powłok,

Zabarwienie powłok,

Wysklepienie poniżej/powyżej poziomu klatki

Wysklepienie poniżej/powyżej poziomu klatki

piersiowej,

piersiowej,

Tętnienie aorty brzusznej,

Tętnienie aorty brzusznej,

Ruch perystaltyczne jelit,

Ruch perystaltyczne jelit,

Pr

Pr

zepukliny

zepukliny

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Przepuklina:

Przepuklina:

Pępkowa, pachwinowa, udowa, kresy białej,

Pępkowa, pachwinowa, udowa, kresy białej,

mosznowa, pooperacyjna.

mosznowa, pooperacyjna.

Odprowadzalna, nieodprowadzalna,

Odprowadzalna, nieodprowadzalna,

Uwięźnięta.

Uwięźnięta.

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Rozstępy:

Rozstępy:

U ciężarnych,

U ciężarnych,

Po sterydoterapii, w chorobie Cushinga

Po sterydoterapii, w chorobie Cushinga

Objaw Grey Turnera (w OZT)

Objaw Grey Turnera (w OZT)

Zasinienie okolicy lędźwiowej tułowia.

Zasinienie okolicy lędźwiowej tułowia.

Objaw Cullena (w OZT)

Objaw Cullena (w OZT)

Zasinienie w okolicy pępka

Zasinienie w okolicy pępka

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Blizny pooperacyjne:

Blizny pooperacyjne:

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Orientacyjne badanie palpacyjne:

Orientacyjne badanie palpacyjne:

Zaczynamy jak najdalej od miejsca bolesnego!

Zaczynamy jak najdalej od miejsca bolesnego!

Powierzchniowo, wszystkie segmenty.

Powierzchniowo, wszystkie segmenty.

Pozwala określi stopień napięcia powłok,

Pozwala określi stopień napięcia powłok,

obszar zapalenia otrzewnej,

obszar zapalenia otrzewnej,

Obecność płynu w jamie brzusznej.

Obecność płynu w jamie brzusznej.

Obecność guzów oraz powiększenie narządów

Obecność guzów oraz powiększenie narządów

miąższowych (określamy ich

miąższowych (określamy ich

umiejscowienie, kształt, ruchomość,

umiejscowienie, kształt, ruchomość,

konsystencję, ruchomość oddechową).

konsystencję, ruchomość oddechową).

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Szczegółowe badanie

Szczegółowe badanie

palpacyjne:

palpacyjne:

Powtarzamy badanie wszystkich

Powtarzamy badanie wszystkich

segmentów.

segmentów.

Zdecydowany ucisk,

Zdecydowany ucisk,

Jedno lub dwuręcznie.

Jedno lub dwuręcznie.

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Warunkiem dobrze

Warunkiem dobrze

przeprowadzonego

przeprowadzonego

badania jest rozluźnienie

badania jest rozluźnienie

mięśni brzucha!

mięśni brzucha!

U osób szczupłych dobrze

U osób szczupłych dobrze

wyczuwalne tętnienie

wyczuwalne tętnienie

aorty brzusznej.

aorty brzusznej.

Zalegające masy kałowe

Zalegające masy kałowe

wzdłuż okrężnicy, esicy i

wzdłuż okrężnicy, esicy i

odbytnicy.

odbytnicy.

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Prawidłowe narządy miąższowe

Prawidłowe narządy miąższowe

są niewyczuwalne!

są niewyczuwalne!

Wątroba

Wątroba

Sięga do wysokości Th10, tuż poniżej

Sięga do wysokości Th10, tuż poniżej

brodawki sutkowej.

brodawki sutkowej.

Wykorzystujemy ruchy oddechowe

Wykorzystujemy ruchy oddechowe

przepony.

przepony.

Staramy się wyczuć dolny brzeg

Staramy się wyczuć dolny brzeg

prawego płata, „przeskakujący pod

prawego płata, „przeskakujący pod

palcami w trakcie oddychania”.

palcami w trakcie oddychania”.

Opukujemy

Opukujemy

(od okolicy prawego dołu biodrowego

(od okolicy prawego dołu biodrowego

ku podżebrzu) - dolny brzeg

ku podżebrzu) - dolny brzeg

(od 3go międzyżebrza do 6go) –

(od 3go międzyżebrza do 6go) –

górna granica.

górna granica.

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Wątroba

Wątroba

Powiększenie określamy jako

Powiększenie określamy jako

mierne, umiarkowane,

mierne, umiarkowane,

masywne.

masywne.

Ilość cm (palców) na które

Ilość cm (palców) na które

wystaje spod łuku żebrowego.

wystaje spod łuku żebrowego.

Dolny brzeg gładki czy

Dolny brzeg gładki czy

nieregularny.

nieregularny.

Konsystencja miękka, sprężysta,

Konsystencja miękka, sprężysta,

twarda, bolesna uciskowo.

twarda, bolesna uciskowo.

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Marska wątroba?

Marska wątroba?

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Choroby wątroby

Choroby wątroby

Twardówki, skóra

Twardówki, skóra

Pajączki naczyniowe (grzbiet rąk, szyja,

Pajączki naczyniowe (grzbiet rąk, szyja,

twarz) – teleangiektazje

twarz) – teleangiektazje

Drżenie grubofaliste (zgięcie

Drżenie grubofaliste (zgięcie

grzbietowe rąk w nadgarstkach,

grzbietowe rąk w nadgarstkach,

wyprostowanie w stawach

wyprostowanie w stawach

śródręczno-paliczkowych).

śródręczno-paliczkowych).

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Pęcherzyk żółciowy

Pęcherzyk żółciowy

Punkt skrzyżowania brzegu bocznego mięśnia

Punkt skrzyżowania brzegu bocznego mięśnia

prostego brzucha i łuku żebrowego prawego.

prostego brzucha i łuku żebrowego prawego.

Objaw Murphiego (to bolesność przy palpacji w

Objaw Murphiego (to bolesność przy palpacji w

tym punkcie)

tym punkcie)

Objaw Chełmońskiego (bolesność przy

Objaw Chełmońskiego (bolesność przy

opukiwaniu w.w. okolicy).

opukiwaniu w.w. okolicy).

Objaw Courvoisiera (wyczuwalny, powiększony

Objaw Courvoisiera (wyczuwalny, powiększony

pęcherzyk żółciowy bez dolegliwości

pęcherzyk żółciowy bez dolegliwości

bólowych)

bólowych)

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Śledziona

Śledziona

Wyczuwalna przy co najmniej dwukrotnym

Wyczuwalna przy co najmniej dwukrotnym

powiększeniu.

powiększeniu.

Kierunek powiększania – dół i przyśrodek.

Kierunek powiększania – dół i przyśrodek.

Opukiwanie gdy powiększona w dziewiątej

Opukiwanie gdy powiększona w dziewiątej

przestrzeni międzyżebrowej, w linii

przestrzeni międzyżebrowej, w linii

pachowej przedniej.

pachowej przedniej.

Jak odróżni od nerki? (nigdy nie wyczuwamy

Jak odróżni od nerki? (nigdy nie wyczuwamy

górnego bieguna.)

górnego bieguna.)

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Nerki

Nerki

Prawidłowe niewyczuwalne (ewentualnie u

Prawidłowe niewyczuwalne (ewentualnie u

osób szczupłych, przy głębokiej palpacji).

osób szczupłych, przy głębokiej palpacji).

Bolesność okolicy lędźwiowej na

Bolesność okolicy lędźwiowej na

wstrząsanie!!! (Objaw Goldflama).

wstrząsanie!!! (Objaw Goldflama).

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Pęcherz moczowy

Pęcherz moczowy

Stłumienie nad spojeniem łonowym.

Stłumienie nad spojeniem łonowym.

Opukiwanie od pępka w kierunku

Opukiwanie od pępka w kierunku

spojenia łonowego.

spojenia łonowego.

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Opukiwanie brzucha

Opukiwanie brzucha

Poszukiwanie płynu lub gazy w jamie

Poszukiwanie płynu lub gazy w jamie

brzusznej.

brzusznej.

Prawidłowo odgłos bębenkowy.

Prawidłowo odgłos bębenkowy.

Potwierdzenie obecności płynu i jego

Potwierdzenie obecności płynu i jego

przemieszczanie się przy zmianie

przemieszczanie się przy zmianie

pozycji ciała.

pozycji ciała.

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Osłuchiwanie

Osłuchiwanie

Membrana w okolicy śródbrzusza.

Membrana w okolicy śródbrzusza.

Perystaltyka słyszalna okresowo co 5-10 sekund (do

Perystaltyka słyszalna okresowo co 5-10 sekund (do

30sek.).

30sek.).

Określana jako żywa, leniwa, brak.

Określana jako żywa, leniwa, brak.

Ileus (brak perystaltyki lub odgłos metaliczny)

Ileus (brak perystaltyki lub odgłos metaliczny)

Odźwiernik ( pluskanie przy równoczesnym

Odźwiernik ( pluskanie przy równoczesnym

wstrząsaniu nadbrzusza).

wstrząsaniu nadbrzusza).

Aorta brzuszna (prawidłowo tony serca, nie słychać

Aorta brzuszna (prawidłowo tony serca, nie słychać

szmeru naczyniowego).

szmeru naczyniowego).

Wątroba, śledziona (tarcie przy zapaleniu torebki

Wątroba, śledziona (tarcie przy zapaleniu torebki

narządu).

narządu).

Elementy badania

Elementy badania

lekarskiego

lekarskiego

Objawy otrzewnowe:

Objawy otrzewnowe:

Obrona mięśniowa

Obrona mięśniowa

(brzuch deskowaty przy rozlanym zapaleniu)

(brzuch deskowaty przy rozlanym zapaleniu)

Objaw kaszlowy

Objaw kaszlowy

Objaw Blumberga

Objaw Blumberga

Elementy badania lekarskiego

Elementy badania lekarskiego

Bolesne punkty:

punkt McBurneya – znajduje się w linii łączącej pępek z przednim
górnym kolcem biodrowym, na granicy prawej i środkowej trzeciej
części tej linii
punkt Lanza – znajduje się w linii łączącej obydwa kolce biodrowe
przednie górne na granicy prawej i środkowej trzeciej części tej linii
punkt Lenzmanna – znajduje się na tej samej linii, 5 cm na lewo od
przedniego górnego kolca prawej kości biodrowej
ból w powyższych punktach świadczy o zapaleniu wyrostka
robaczkowego (najczęściej)
punkty uciskowe żołądka – 1/3 odl. między pępkiem a wyrostkiem
mieczykowatym
punkt uciskowy dwunastnicy- od pępka -2cm w lewo dwa do góry
punkt Charcota – poniżej punktu McBurneya, uciśniecie tego
miejsca, to jest prawego jajnika może świadczyć o jego schorzeniu

Objawy :

Objawy :

Objaw Blumberga –

Objaw Blumberga –

ból wywołany gwałtownym oderwaniem ręki

ból wywołany gwałtownym oderwaniem ręki

badającego od powłok brzucha,

badającego od powłok brzucha,

Objaw Goldflama –

Objaw Goldflama –

bolesność na wstrząsanie okolicy lędźwiowej,

bolesność na wstrząsanie okolicy lędźwiowej,

Objaw Rovsinga –

Objaw Rovsinga –

uciski w okolicy lewego dołu biodrowego wywołuje

uciski w okolicy lewego dołu biodrowego wywołuje

ból w okolicy zapalnie zmienionego wyrostka robaczkowego.

ból w okolicy zapalnie zmienionego wyrostka robaczkowego.

Objaw

Objaw

Jaworskiego

Jaworskiego

– u chorego z podniesioną do góry kończyną dolną

– u chorego z podniesioną do góry kończyną dolną

uciskamy palcami okolic

uciskamy palcami okolic

ę

ę

wyrostka robaczkowego, po czym polecamy

wyrostka robaczkowego, po czym polecamy

choremu, by wyprostowaną kończynę obniżył powoli do poziomu.

choremu, by wyprostowaną kończynę obniżył powoli do poziomu.

Objaw Chełmońskiego

Objaw Chełmońskiego

– polega na wywołaniu bólu w czasie wdechu

– polega na wywołaniu bólu w czasie wdechu

przez uderzenie ręką ręki ułożonej w okolicy prawego łuku żebrowego

przez uderzenie ręką ręki ułożonej w okolicy prawego łuku żebrowego

Objaw

Objaw

Courvoisiera

Courvoisiera

– powiększony pęcherzyk żółciowy w przebiegu w

– powiększony pęcherzyk żółciowy w przebiegu w

przebiegu choroby nowotworowej głowy trzustki.

przebiegu choroby nowotworowej głowy trzustki.

Elementy badania lekarskiego

Elementy badania lekarskiego

Pytania?

Pytania?