Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Klinika Szybkiej Diagnostyki i Terapii

Klinika Szybkiej Diagnostyki i Terapii

Ginekologicznej

Ginekologicznej

Oddział Ginekologii Operacyjnej i

Oddział Ginekologii Operacyjnej i

Zachowawczej

Zachowawczej

IV Szpital Miejski im. dr H. Jordana w Łodzi

IV Szpital Miejski im. dr H. Jordana w Łodzi

Definicja:

Definicja:

Porodem przedwczesnym nazywamy zakończenie

Porodem przedwczesnym nazywamy zakończenie

ciąży między 22 a 37 tygodniem jej trwania.

ciąży między 22 a 37 tygodniem jej trwania.

Częstość porodów wynosi ok. 10 %

Częstość porodów wynosi ok. 10 %

Przyczyny przedwczesnego ukończenia ciąży:

Przyczyny przedwczesnego ukończenia ciąży:

- „idiopatyczny” poród przedwczesny

- „idiopatyczny” poród przedwczesny

- przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego

- przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego

- jatrogenny poród przedwczesny

- jatrogenny poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Czynniki ryzyka:

Czynniki ryzyka:

- przedwczesne ukończenie ciąży w wywiadzie

- przedwczesne ukończenie ciąży w wywiadzie

- krwawienie w II i/lub III trymestrze

- krwawienie w II i/lub III trymestrze

- nieprawidłowe zagnieżdżenie łożyska

- nieprawidłowe zagnieżdżenie łożyska

- przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego

- przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego

- ciąża mnoga

- ciąża mnoga

- wielowodzie

- wielowodzie

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Czynniki ryzyka: c.d.

Czynniki ryzyka: c.d.

-

-

czynniki matczyne

czynniki matczyne

:

:

niski status socjo-ekonomiczny, wiek ciężarnej poniżej

niski status socjo-ekonomiczny, wiek ciężarnej poniżej

18 r.ż. i powyżej 40 r.ż., tryb życia, masa ciała, brak

18 r.ż. i powyżej 40 r.ż., tryb życia, masa ciała, brak

właściwej opieki prenatalnej, palenie papierosów,

właściwej opieki prenatalnej, palenie papierosów,

nadużywanie alkoholu i leków, choroby wikłające

nadużywanie alkoholu i leków, choroby wikłające

przebieg ciąży : nadciśnienie, cukrzyca, choroby nerek.

przebieg ciąży : nadciśnienie, cukrzyca, choroby nerek.

-

-

czynniki maciczne

czynniki maciczne

:

:

mięśniaki macicy, przegrody w macicy, macica

mięśniaki macicy, przegrody w macicy, macica

dwurożna, niewydolność szyjki

dwurożna, niewydolność szyjki

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Czynniki ryzyka: c.d.

Czynniki ryzyka: c.d.

-

-

czynniki infekcyjne

czynniki infekcyjne

:

:

zakażenie wewnątrzmaciczne, bakteriomocz

zakażenie wewnątrzmaciczne, bakteriomocz

bezobjawowy, ostre odmiedniczkowe zapalenie

bezobjawowy, ostre odmiedniczkowe zapalenie

nerek, stany zapalne szyjki i pochwy (neisseria,

nerek, stany zapalne szyjki i pochwy (neisseria,

chlamydia, mycoplasma, ureaplasma)

chlamydia, mycoplasma, ureaplasma)

-

-

czynniki płodowe

czynniki płodowe

:

:

wewnątrzmaciczne obumarcie płodu, hypotrofia

wewnątrzmaciczne obumarcie płodu, hypotrofia

płodu, wady wrodzone.

płodu, wady wrodzone.

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Wcześniactwo

Wcześniactwo

Konsekwencje:

Konsekwencje:

- niewydolność oddechowa

- niewydolność oddechowa

- krwotok śródczaszkowy

- krwotok śródczaszkowy

- dysplazja oskrzelowo-płucna

- dysplazja oskrzelowo-płucna

- przetrwały przewód tętniczy

- przetrwały przewód tętniczy

- martwicze zapalenie jelit

- martwicze zapalenie jelit

- retinopatia wcześniacza

- retinopatia wcześniacza

- posocznica

- posocznica

- mózgowe porażenie dziecięce

- mózgowe porażenie dziecięce

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Zapobieganie przedwczesnemu

Zapobieganie przedwczesnemu

ukończeniu ciąży:

ukończeniu ciąży:

- identyfikacja i usunięcie wpływu czynników ryzyka –

- identyfikacja i usunięcie wpływu czynników ryzyka –

edukacja ciężarnych

edukacja ciężarnych

- farmakologiczne leczenie nadmiernej czynności

- farmakologiczne leczenie nadmiernej czynności

skurczowej macicy

skurczowej macicy

- zwalczanie zakażeń dróg rodnych

- zwalczanie zakażeń dróg rodnych

- zakładanie szwu okrężnego na szyjkę macicy

- zakładanie szwu okrężnego na szyjkę macicy

- oszczędzający tryb życia

- oszczędzający tryb życia

- poprawa dostępu do opieki prenatalnej

- poprawa dostępu do opieki prenatalnej

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Rozpoznanie zagrażającego porodu

Rozpoznanie zagrażającego porodu

przedwczesnego

przedwczesnego

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

- skurcze macicy (powyżej 4/godzinę)

- skurcze macicy (powyżej 4/godzinę)

- napięcie w obrębie miednicy

- napięcie w obrębie miednicy

- wzrost ilości wydzieliny pochwowej lub zmiana jej

- wzrost ilości wydzieliny pochwowej lub zmiana jej

charakteru (plamienie, krwawienie)

charakteru (plamienie, krwawienie)

- bóle kręgosłupa w okolicy krzyżowej

- bóle kręgosłupa w okolicy krzyżowej

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Postępowanie z ciężarnymi

Postępowanie z ciężarnymi

- ocena parametrów życiowych pacjentki: RR,

- ocena parametrów życiowych pacjentki: RR,

temperatura, tętno

temperatura, tętno

- ocena stanu płodu – NST, KTG, USG

- ocena stanu płodu – NST, KTG, USG

- badanie ginekologiczne: ocena wydzieliny

- badanie ginekologiczne: ocena wydzieliny

pochwowej, ocena stanu szyjki

pochwowej, ocena stanu szyjki

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Rozpoznanie porodu przedwczesnego

Rozpoznanie porodu przedwczesnego

- zmiana w rozwarciu szyjki > 1 cm w kolejnym

- zmiana w rozwarciu szyjki > 1 cm w kolejnym

badaniu

badaniu

lub

lub

- rozwarcie szyjki macicy > 3 cm

- rozwarcie szyjki macicy > 3 cm

lub

lub

- długość szyjki w USG < 2 cm

- długość szyjki w USG < 2 cm

lub

lub

- dodatni test fibronektyny płodowej w wydzielinie

- dodatni test fibronektyny płodowej w wydzielinie

szyjkowo-pochwowej

szyjkowo-pochwowej

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Leczenie:

Leczenie:

- celem jest zredukowanie do minimum umieralności i

- celem jest zredukowanie do minimum umieralności i

zachorowalności okołoporodowej noworodków oraz

zachorowalności okołoporodowej noworodków oraz

długotrwałych konsekwencji wcześniactwa.

długotrwałych konsekwencji wcześniactwa.

Pacjentka musi być przekazana do ośrodka III poziomu

Pacjentka musi być przekazana do ośrodka III poziomu

opieki perinatalnej

opieki perinatalnej

Wdrożenie profilaktyki infekcji noworodka

Wdrożenie profilaktyki infekcji noworodka

wywoływanych przez streptokoki

wywoływanych przez streptokoki

Podanie glikokortykosterydów w celu zmniejszenia

Podanie glikokortykosterydów w celu zmniejszenia

ryzyka zgonu , RDS i IVH u noworodka

ryzyka zgonu , RDS i IVH u noworodka

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Leki tokolityczne:

Leki tokolityczne:

- blokery kanału wapniowego – nifedypina

- blokery kanału wapniowego – nifedypina

- B-mimetyki – fenoterol

- B-mimetyki – fenoterol

- siarczan magnezu – MgSO4

- siarczan magnezu – MgSO4

- niesterydowe leki przeciwzapalne – indometacyna

- niesterydowe leki przeciwzapalne – indometacyna

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

Skuteczna tokoliza powoduje wygaszenie czynności

Skuteczna tokoliza powoduje wygaszenie czynności

skurczowej macicy.

skurczowej macicy.

Sposób ukończenia ciąży

Sposób ukończenia ciąży

:

:

-

-

poród drogami natury

poród drogami natury

: obecna samoistna czynność

: obecna samoistna czynność

skurczowa, ciągłe monitorowanie KTG, znieczulenie

skurczowa, ciągłe monitorowanie KTG, znieczulenie

zewnątrzoponowe, szerokie nacięcie krocza.

zewnątrzoponowe, szerokie nacięcie krocza.

-

-

cięcie cesarskie

cięcie cesarskie

: tylko ze wskazań położniczych –

: tylko ze wskazań położniczych –

dolna granica wieku ciążowego 25 tygodni, płód

dolna granica wieku ciążowego 25 tygodni, płód

niedonoszony w innym położeniu niż główkowe

niedonoszony w innym położeniu niż główkowe

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny