INSTRUMENTY
WSPIERANIA
EKSPORTU W
POLSCE
1
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Promocja gospodarcza obejmuje przede
wszystkim :
•
promocję eksportu (wsparcie
promocyjno-informacyjne eksportu)
•
promocję napływu bezpośrednich
inwestycji zagranicznych
promocję bezpośrednich inwestycji
zagranicznych realizowanych przez
przedsiębiorstwa krajowe
2
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
W Polsce promocja eksportu
zapoczątkowana została w 1991 roku ,
poprzez wydzielenie w budżecie środków
na „fundusz promocji”, które służyły
sfinansowaniu instrumentów promocji
gospodarczej realizowanych przez
Ministerstwo Współpracy Gospodarczej z
Zagranicą.
3
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Najważniejsze programy rządowe
dotyczące polityki proeksportowej:
•
„Założenia polityki proeksportowej”
(1993),
•
„Kierunki działań dla pobudzenia
eksportu” (1997),
•
„Ocena sytuacji i propozycje działań dla
polepszenia sytuacji w handlu
zagranicznym Polski” (1999),
•
„Program promocji gospodarczej Polski
do roku 2005” (2003),
•
„Założenia do strategii promocji
gospodarki polskiej 2007-2015” (2007)
4
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Analizując rozwój instrumentów wsparcia
wskazać można na dwa wyraźne trendy:
Wypieranie klasycznych instrumentów
wsparcia przez programy finansowane ze
środków Unii Europejskiej
Decentralizację promocji eksportu.
5
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Instytucje promujące eksport
6
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Ministerstwo Gospodarki
Dysponuje najszerszym instrumentarium wsparcia
eksportu, nadzoruje prace dwóch agencji oraz
posiada sieć placówek zagranicznych (WPHiI przy
Ambasadach).
W ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka, realizuje działanie 6.5 „Promocja
polskiej gospodarki”, które obejmuje:
1. kompleksowe branżowe programy promocji
2. usługi doradcze dla przedsiębiorców oraz
instytucji współpracujących
3. interaktywny portal dla przedsiębiorców
(scalający istniejące obecnie portale
www.exporter.gov.pl oraz www.polska.trade.gov.pl),
4. programy promocji ogólne.
7
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP)
Celem Agencji jest udział w realizacji programów rozwoju
gospodarki, również w zakresie wspierania rozwoju
eksportu. Aktualnie Agencja:
1.
W ramach prowadzonego ośrodka informacyjnego
Enterprise Europe Network, świadczy usługi informacyjne
dla przedsiębiorców, seminaria, konferencje, opracowuje i
dystrybuuje oferty współpracy polskich firm.,
2.
Oferuje możliwość korzystania z Bazy Kooperacyjnej
Komisji Europejskiej (Business Cooperation Database),
3.
Prowadzi międzynarodowa współpracę instytucjonalną,
która opiera się na porozumieniach zawieranych z
zagranicznymi agencjami działającymi na rzecz rozwoju
przedsiębiorczości,
4.
Realizuje instrument jakim jest wsparcie
przedsiębiorców w ramach działania 6.1 PO IG „Paszport
do eksportu”.
8
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Wydziały Promocji Handlu i Inwestycji
(WPHiI)
Wydziały Ekonomiczne Ambasad i
Konsulatów Generalnych RP
9
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i
Koniunktur
Realizuje przede wszystkim zadania o charakterze
wsparcia informacyjnego:
1. Od 1992 wydawany jest, w kilku językach,
informator Polska Twój Partner Gospodarczy,
adresowany do przedsiębiorstw zagranicznych,
2. W strukturze IBRKK funkcjonuje Centrum
Informacji Rynkowej Handlu Zagranicznego,
3. Instytut wspiera portal internetowy
www.trade.gov.pl,
4. Instytut prowadzi portal internetowy
www.handel.ue.pl.
10
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
11
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Administracja samorządowa
Zakres wsparcia różni się w zależności od
województwa, generalnie przedsiębiorcy mogą
ubiegać się o współfinansowanie np. kosztów
udziału w międzynarodowych imprezach targowych i
wystawienniczych oraz misjach gospodarczych.
Planowane jest uruchomienie sieci Centrów Obsługi
Inwestorów i Eksporterów, finansowanej ze środków
europejskich w ramach programu PO IG działanie
6.2.1 „Wsparcie dla sieci obsługi inwestorów i
eksporterów”. Centra ulokowane zostaną na
poziomie Urzędów Marszałkowskich i pełnić mają
funkcje doradcze i informacyjne w zakresie
prowadzenia działalności eksportowej i
inwestycyjnej.
12
INSTRUMENTY WSPARCIA PROMOCYJNO-INFORMACYJNEGO POLSKIEGO
EKSPORTU
Polska Agencja Informacji i Inwestycji
Zagranicznych
13
OCENA SKUTECZNOŚCI POLITYKI PROEKSPORTOWEJ
Analiza SWOT
OCENA SKUTECZNOŚCI POLITYKI PROEKSPORTOWEJ
Mocne strony
Utrwalona pozycja polskich eksporterów na jednolitym rynku
europejskim.
Intensywne wzmacnianie powiązań handlowych z krajami WNP.
Wysoki udział w eksporcie towarów przetworzonych o średnim
poziomie zaawansowania technologicznego.
Duży potencjał zorientowanych proeksportowo firm z kapitałem
zagranicznym.
Rozbudowane instrumentarium finansowego i promocyjnego
wspierania eksportu, zbliżone do standardu obowiązującego w
innych krajach.
Możliwość wykorzystania środków unijnych do współfinansowania
promocyjnego wsparcia eksportu oraz działań na rzecz poprawy
międzynarodowej konkurencyjności przedsiębiorstw.
Aktywność polskich eksporterów: elastyczność działania,
ofensywność, zdolność do wyszukiwania nisz rynkowych.
Zorganizowane środowisko eksporterów.
OCENA SKUTECZNOŚCI POLITYKI PROEKSPORTOWEJ
Słabe strony
Niezadowalający stopień internacjonalizacji gospodarki Polski
Niska skłonność do eksportu firm z kapitałem wyłącznie polskim, w
tym zwłaszcza z sektora MSP.
Znaczne osłabienie wzrostu eksportu w latach 2007-2010.
Spadek opłacalności eksportu w wyniku aprecjacji złotego, rosnących
wynagrodzeń oraz silnego wzrostu cen paliw i surowców.
Niski udział krajów pozaeuropejskich, w tym najbardziej
dynamicznych rynków krajów nowouprzemysłowionych w polskim
eksporcie.
Niski udział w eksporcie wyrobów wysokiej techniki.
Ograniczenie polityki proeksportowej do wykorzystania
bezpośrednich instrumentów wsparcia finansowego i promocyjnego,
brak współdziałania między resortami i instytucjami, od których
zależy rozwój eksportu, kierowanie się własnymi celami i
priorytetami, nierzadko sprzecznymi z potrzebami rozwoju eksportu.
.
OCENA SKUTECZNOŚCI POLITYKI PROEKSPORTOWEJ
Niski stopień wykorzystania większości finansowych i
promocyjnych instrumentów wspierania eksportu.
Słaba ocena skuteczności wsparcia promocyjnego.
Słabości struktury organizacyjnej wspierania eksportu:
rozproszenie systemu, brak jednostki koordynującej oraz
ośrodków zapewniających eksporterom kompleksową obsługę i
pełny dostęp do oferowanych w ramach systemu instrumentów
wsparcia.
Słabość powiązań między sferą B+R i sektorem przedsiębiorstw
oraz niska innowacyjność, utrudniające poprawę
międzynarodowej konkurencyjności oferty eksportowej.
Niekorzystne warunki prowadzenia działalności gospodarczej w
Polsce, zwłaszcza w zakresie rozpoczynania działalności,
uzyskiwania pozwoleń budowlanych i regulowania należności
podatkowych.
OCENA SKUTECZNOŚCI POLITYKI PROEKSPORTOWEJ
Szanse
Szybkie przezwyciężenie kryzysu na rynkach finansowych i
poprawa klimatu koniunkturalnego w gospodarce światowej.
Stworzenie zwartego systemu polityki proeksportowej państwa.
Usprawnienie struktury organizacyjnej bezpośredniego
wspierania eksportu, rozbudowa instrumentarium wsparcia,
powszechniejsze i bardziej efektywne wykorzystanie
instrumentów finansowych i promocyjnych.
Zwiększenie nakładów na promocję eksportu przy
wykorzystaniu funduszy unijnych.
Ekspansja eksportowa na dynamiczne rynki krajów
pozaeuropejskich, m.in. dzięki zasadniczej rozbudowie
potencjału kadrowego i finansowego zlokalizowanych tam
polskich placówek dyplomatyczno-handlowych.
Zwiększenie skłonności do eksportu firm z kapitałem wyłącznie
polskim.
OCENA SKUTECZNOŚCI POLITYKI PROEKSPORTOWEJ
Utrzymanie wysokiego poziomu napływu bezpośrednich inwestycji
zagranicznych do Polski, w tym przez zwiększenie napływu kapitału
zagranicznego z krajów pozaunijnych; wzrost inwestycji
bezpośrednich polskich przedsiębiorstw za granicą.
Zwiększenie nakładów na sferę badawczo-rozwojową,
ukierunkowanie prac badawczych na potrzeby gospodarki,
nasilenie współpracy między sferą B+R i przedsiębiorstwami.
Stała poprawa międzynarodowej konkurencyjności polskiej oferty
eksportowej.
Zasadniczy wzrost udziału wyrobów wysokiej techniki w polskim
eksporcie.
Wypracowanie rozpoznawalnych w świecie marek polskich,
szczególnie w grupie wyrobów o wysokim poziomie
zaawansowania technologicznego.
Uproszczenie systemu regulacji gospodarczych w Polsce,
zwiększenie sprawności funkcjonowania administracji publicznej i
wymiaru sprawiedliwości.
Wejście do euro
OCENA SKUTECZNOŚCI POLITYKI PROEKSPORTOWEJ
Zagrożenia
Wejście gospodarki światowej i europejskiej w fazę długotrwałego
osłabienia wzrostu, lokalnych kryzysów, napięć w
międzynarodowych stosunkach gospodarczych i narastającej
niepewności.
Załamanie napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do
Polski.
Pogłębiający się dualizm polskiej gospodarki, narastanie
dysproporcji w efektywności firm z kapitałem zagranicznym i
kapitałem wyłącznie polskim, malejąca skłonność tych ostatnich do
eksportu.
Utrzymująca się niesprawność polityki proeksportowej: brak
nowych rozwiązań organizacyjnych, narastająca atomizacja
systemu wspierania eksportu, niewielka popularność instrumentów
wsparcia finansowego i promocyjnego oraz ich niska skuteczność.
Petryfikacja europocentrycznej orientacji polskiego eksportu i
narastający deficyt w obrotach z krajami zamorskimi.
OCENA SKUTECZNOŚCI POLITYKI PROEKSPORTOWEJ
Dalsza stagnacja sfery B+R i utrzymująca się słabość jej powiązań
z sektorem przedsiębiorstw oraz brak zasadniczej poprawy
innowacyjności polskich przedsiębiorstw, a w konsekwencji
pogarszająca się konkurencyjność oferty eksportowej, niski nadal
udział wyrobów wysokiej techniki w eksporcie oraz ciągły brak
rozpoznawalnych w świecie polskich marek.
Brak znaczących efektów działań na rzecz poprawy otoczenia
biznesowego w Polsce.
Niepowodzenie planu szybkiego wejścia do strefy euro, zwłaszcza
przy tendencji do aprecjacji złotego.
Dziękuję za uwagę
22