Ogniowa klasyfikacja

materiałów

budowlanych

(według

obowiązujących przepisów)

Podstawy prawne

• Ustawa Prawo Budowlane. (Dz. U. Nr

106, poz. 1126 z 2000r. z późn.
zmianami):

Art. 5. „Obiekt budowlany należy

projektować, budować, użytkować i
utrzymywać zgodnie z przepisami, w
tym techniczno – budowlanymi,
obowiązującymi Polskimi Normami
oraz zasadami wiedzy technicznej,...”

• Rozporządzenie Ministra Rozwoju

Regionalnego i Budownictwa z dnia 3
kwietnia 2001r. w sprawie
wprowadzenia obowiązku stosowania
niektórych Polskich Norm dla
budownictwa. (Dz. U. Nr 38, poz.
456),

• Rozporządzenie Ministra

Infrastruktury z dnia 12 kwietnia
2002r. W sprawie warunków
technicznych jakim powinny
odpowiadać budynki i ich
usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690)
- §208 ust. 2, pkt 2) :

„Stosowanie przepisów rozporządzenia

wymaga uwzględnienia:

- wymagań Polskich Norm dotyczących

...”

Materiał budowlany, a

element budowlany

Materiały budowlane

Materiały budowlane

dzielimy ze względu na:

dzielimy ze względu na:

•

toksyczność (

toksyczność (

PN-88/B-02855.

PN-88/B-02855.

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

badania

badania

wydzielania toksycznych produktów rozkładu i spalania materiałów.

wydzielania toksycznych produktów rozkładu i spalania materiałów.

)

)

•

dymotwórczość (

dymotwórczość (

PN-89/B-02856.

PN-89/B-02856.

Ochrona przeciwpożarowa budynków.

Ochrona przeciwpożarowa budynków.

Metoda

Metoda

badania właściwości dymotwórczych materiałów.

badania właściwości dymotwórczych materiałów.

)

)

•

stopień palności (

stopień palności (

PN-B-02874

PN-B-02874

.

.

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

badania

badania

stopnia palności materiałów budowlanych.

stopnia palności materiałów budowlanych.

+

+

PN-B-02854

PN-B-02854

.

.

Ochrona

Ochrona

przeciwpożarowa

przeciwpożarowa

budynków. Metoda badania rozprzestrzeniania płomieni po

budynków. Metoda badania rozprzestrzeniania płomieni po

posadzkach podłogowych.

posadzkach podłogowych.

)

)

•

niepalność (

niepalność (

PN-B-02862.

PN-B-02862.

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

badania

badania

niepalności materiałów budowlanych.

niepalności materiałów budowlanych.

)

)

Elementy budowlane

Elementy budowlane

dzielimy ze względu na

dzielimy ze względu na

stopień rozprzestrzeniania ognia.

stopień rozprzestrzeniania ognia.

•

PN-B-02867

PN-B-02867

.

.

(

(

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

badania stopnia

badania stopnia

rozprzestrzeniania ognia przez ściany.

rozprzestrzeniania ognia przez ściany.

)

)

•

PN-B-02873

PN-B-02873

. (

. (

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

badania stopnia

badania stopnia

rozprzestrzeniania ognia po instalacjach

rozprzestrzeniania ognia po instalacjach

rurowych i przewodach

rurowych i przewodach

w

w

entylacyjnych.

entylacyjnych.

)

)

•

PN-B-02872

PN-B-02872

. (

. (

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

Ochrona przeciwpożarowa budynków. Metoda

badania odporności

badania odporności

dachów

dachów

na ogień zewnętrzny.

na ogień zewnętrzny.

)

)

Materiał należy uznać za

Materiał należy uznać za

niepalny

niepalny

, jeśli:

, jeśli:

Niepalność

Niepalność

•

średni ubytek masy próbek po badaniu nie

średni ubytek masy próbek po badaniu nie

przekroczy 50%.

przekroczy 50%.

•

średni czas trwania utrzymującego się

średni czas trwania utrzymującego się

płomieniowego spalania

płomieniowego spalania

próbek nie przekroczy 20

próbek nie przekroczy 20

s,

s,

•

średnie przyrostów temperatury pieca i powierzchni

średnie przyrostów temperatury pieca i powierzchni

próbki nie

próbki nie

przekroczą 50°C,

przekroczą 50°C,

Stopień palności

*

I stopień palności (

I stopień palności (

materiał

materiał

niezapalny

niezapalny

), gdy:

), gdy:

i

i

śr

śr

= 0  i  

= 0  i  

c

c

śr

śr

Ł

Ł

1

1

F

F

- powierzchnia algebraiczna czasu od 0

- powierzchnia algebraiczna czasu od 0

do 20 min między wykresem różnicy

do 20 min między wykresem różnicy

temperatur spalin i zewnętrznego

temperatur spalin i zewnętrznego

powietrza a prostą stałej temperatury po

powietrza a prostą stałej temperatury po

rozgrzaniu aparatury (stopień razy

rozgrzaniu aparatury (stopień razy

minuta);

minuta);

120

120

- współczynnik przeliczeniowy,

- współczynnik przeliczeniowy,

(stopień razy minuta).

(stopień razy minuta).

t

t

1

1

- czas od chwili rozpoczęcia badania

- czas od chwili rozpoczęcia badania

do chwili zapalenia się dolnej

do chwili zapalenia się dolnej

powierzchni próbki, w sekundach;

powierzchni próbki, w sekundach;

t

t

2

2

- czas od chwili rozpoczęcia badania

- czas od chwili rozpoczęcia badania

do chwili zapalenia się górnej

do chwili zapalenia się górnej

powierzchni próbki, w sekundach;

powierzchni próbki, w sekundach;

100,

100,

1000 - współczynnik

1000 - współczynnik

i

i

przeliczeniow

przeliczeniow

e

e

, w sekundach.

, w sekundach.

*

*

- nie dotyczy

- nie dotyczy

materiałów na posadzki

materiałów na posadzki

podłogowe

podłogowe

III stopień palności (

III stopień palności (

materiał łatwo

materiał łatwo

zapalny

zapalny

), gdy:

), gdy:

i

i

śr

śr

> 1   i  

> 1   i  

c

c

śr

śr

> 1

> 1

II stopień palności (

II stopień palności (

materiał trudno

materiał trudno

zapalny

zapalny

), gdy:

), gdy:

i

i

śr

śr





1   i  

1   i  

c

c

śr

śr





1

1

Posadzki podłogowe

Klasyfikację wykonuje się na podstawie średnich

Klasyfikację wykonuje się na podstawie średnich

arytmetycznych wartości KSP lub KSP-30 z minimum 3

arytmetycznych wartości KSP lub KSP-30 z minimum 3

próbek. Ze względu na wartość średnią KSP lub KSP-30

próbek. Ze względu na wartość średnią KSP lub KSP-30

badany materiał (wyrób) klasyfikuje się następująco:

badany materiał (wyrób) klasyfikuje się następująco:

Krytyczna gęstość strumienia promieniowania cieplnego

Krytyczna gęstość strumienia promieniowania cieplnego

(KSP)

(KSP)

- maksymalna gęstość strumienia promieniowania cieplnego

- maksymalna gęstość strumienia promieniowania cieplnego

padającego na próbkę, przy którym próbka nie podtrzymuje spalania

padającego na próbkę, przy którym próbka nie podtrzymuje spalania

płomieniowego.

płomieniowego.

KSP

KSP

śr

śr

lub KSP-30

lub KSP-30

śr

śr

< 4,5 kW/m

< 4,5 kW/m

2

2

-

-

materiał łatwo

materiał łatwo

zapalny

zapalny

.

.

KSP

KSP

śr

śr

lub KSP-30

lub KSP-30

śr

śr





4,5 kW/m

4,5 kW/m

2

2

-

-

materiał trudno

materiał trudno

zapalny

zapalny

,

,

Dla materiałów rozprzestrzeniających płomień po upływie 30 min

Dla materiałów rozprzestrzeniających płomień po upływie 30 min

przyjąć wartość KSP odpowiadającą zasięgowi czoła płomienia po 30

przyjąć wartość KSP odpowiadającą zasięgowi czoła płomienia po 30

min badania i oznaczyć ją symbolem KSP-30.

min badania i oznaczyć ją symbolem KSP-30.

Dymotwórczość

Podstawę klasyfikacji materiałów stanowią: wartość maksymalnej

Podstawę klasyfikacji materiałów stanowią: wartość maksymalnej

szybkości zmian współczynnika osłabienia kontrastu

szybkości zmian współczynnika osłabienia kontrastu

Y

Y

m

m

i

i

maksymalna wartość współczynnika osłabienia kontrastu

maksymalna wartość współczynnika osłabienia kontrastu

Y

Y

m

m

(

(

wyznaczon

wyznaczon

e

e

dla warunków maksymalnego dymienia

dla warunków maksymalnego dymienia

klasyfikowanego materiału

klasyfikowanego materiału

)

)

. W zależności od tych wartości materiały

. W zależności od tych wartości materiały

dzieli się na:

dzieli się na:

-

-

materiały łzawiące

materiały łzawiące

- materiały, których produkty rozkładu

- materiały, których produkty rozkładu

termicznego i spalania pozostałe w niewielkich ilościach w

termicznego i spalania pozostałe w niewielkich ilościach w

przewentylowanej komorze (50 wymian powietrza) powodują

przewentylowanej komorze (50 wymian powietrza) powodują

podrażnienie oczu.

podrażnienie oczu.

-

-

materiały intensywnie dymiące

materiały intensywnie dymiące

Y

Y

m

m

> 1400 m

> 1400 m

2

2

/kg

/kg

Y

Y

m

m

> 20 m

> 20 m

2

2

/kg · s

/kg · s

-

-

materiały o średniej intensywności dymienia

materiały o średniej intensywności dymienia

800 <

800 <

Y

Y

m

m





1400 m

1400 m

2

2

/kg

/kg

7 <

7 <

Y

Y

m

m





20 m

20 m

2

2

/kg · s

/kg · s

-

-

materiał

materiał

y

y

o małej intensywności dymienia

o małej intensywności dymienia

Y

Y

m

m





800 m

800 m

2

2

/kg

/kg

Y

Y

m

m

7

7





m

m

2

2

/kg · s

/kg · s

Toksyczność

Materiały klasyfikuje się do odpowiednich

Materiały klasyfikuje się do odpowiednich

grup według kryteriów przedstawionych

grup według kryteriów przedstawionych

w tablicy:

w tablicy:

W

W

LC50SM

LC50SM

Właściwości toksyczne produktów

Właściwości toksyczne produktów

rozkładu i spalania materiałów

rozkładu i spalania materiałów





15

15

> 15,

> 15,





40

40

> 40

> 40

bardzo toksyczne

bardzo toksyczne

toksyczne

toksyczne

umiarkowanie toksyczne

umiarkowanie toksyczne

graniczne stężenie danego produktu rozkładu lub

graniczne stężenie danego produktu rozkładu lub

spalania

spalania

 

            

(g/m

(g/m

3

3

) - stężenie powodujące śmierć 50% populacji

) - stężenie powodujące śmierć 50% populacji

przy 30 min ekspozycji.

przy 30 min ekspozycji.

Dachy

Za dachy odporne na działanie ognia zewnętrznego (

Za dachy odporne na działanie ognia zewnętrznego (

nie

nie

rozprzestrzeniające ognia

rozprzestrzeniające ognia

) uznaje się takie dachy, dla których

) uznaje się takie dachy, dla których

badane próbki spełniają następujące wymagania:

badane próbki spełniają następujące wymagania:

Dopuszcza się otwory o powierzchni do 0,25 cm

Dopuszcza się otwory o powierzchni do 0,25 cm

2

2

, tak jednak, aby

, tak jednak, aby

sumaryczna

sumaryczna

powierzchnia otworów nie przekraczała 45 cm

powierzchnia otworów nie przekraczała 45 cm

2

2

(odległość między otworami powinna być większa niż 1 cm).

(odległość między otworami powinna być większa niż 1 cm).

d.

d.

próbka badawcza powinna zachować szczelność w czasie

próbka badawcza powinna zachować szczelność w czasie

badania, tak aby płonące

badania, tak aby płonące

lub tlące części dachu nie spadły

lub tlące części dachu nie spadły

na wewnętrzną stronę dachu.

na wewnętrzną stronę dachu.

c.

c.

na wewnętrznej stronie dachu nie dopuszcza się spalania lub

na wewnętrznej stronie dachu nie dopuszcza się spalania lub

tlenia; nie bierze się

tlenia; nie bierze się

pod uwagę zwęglenia lub zmiany barwy;

pod uwagę zwęglenia lub zmiany barwy;

b.

b.

płynne, płonące produkty spalania powinny gasnąć na drodze

płynne, płonące produkty spalania powinny gasnąć na drodze

średnio 50 cm ; w

średnio 50 cm ; w

żadnym badaniu

żadnym badaniu

długość drogi

długość drogi

gaśnięcia nie może być większa niż 60 cm;

gaśnięcia nie może być większa niż 60 cm;

a.

a.

średnia powierzchnia zniszczenia (również zwęglenia czy

średnia powierzchnia zniszczenia (również zwęglenia czy

przepalenia) jest nie

przepalenia) jest nie

większa niż 0,25 m

większa niż 0,25 m

2

2

; w żadnym

; w żadnym

badaniu powierzchnia zniszczenia nie może

badaniu powierzchnia zniszczenia nie może

być większa niż

być większa niż

0,30 m

0,30 m

2

2

; przy pomiarze powierzchni zniszczenia nie bierze się

; przy pomiarze powierzchni zniszczenia nie bierze się

pod uwagę powierzchni o zmienionej barwie, zakopconej lub

pod uwagę powierzchni o zmienionej barwie, zakopconej lub

o zmienionej

o zmienionej

strukturze;

strukturze;

Instalacje rurowe i

przewody wentylacyjne

Stopień

Stopień

rozprzestrzeniania

rozprzestrzeniania

ognia po instalacjach

ognia po instalacjach

rurowych i

rurowych i

przewodach

przewodach

wentylacyjnych

wentylacyjnych

Dopuszczalne

Dopuszczalne

temperatury

temperatury

w punkcie 1 i

w punkcie 1 i

2

2

[

[

°C

°C

]

]

Spalanie lub tlenie

Spalanie lub tlenie

w okresie

w okresie

obserwacji w

obserwacji w

obszarach II i III

obszarach II i III

Spalanie

Spalanie

lub tlenie

lub tlenie

po czasie

po czasie

badania

badania

Płonące

Płonące

krople lub

krople lub

odpady

odpady

stałe*

stałe*

1

1

2

2

II

II

III

III

instalacje nie

instalacje nie

rozprzestrzeniające

rozprzestrzeniające

ognia

ognia

<450

<450

<450

<450

nie dopuszcza się

nie dopuszcza się

nie

nie

dopuszcza

dopuszcza

się

się

nie

nie

dopuszcza

dopuszcza

się

się

instalacje słabo

instalacje słabo

rozprzestrzeniające

rozprzestrzeniające

ogień

ogień

bez

bez

ograni

ograni

-

-

czeń

czeń

<450

<450

dopuszc

dopuszc

za się

za się

nie

nie

dopuszcz

dopuszcz

a się

a się

nie

nie

dopuszcza

dopuszcza

się

się

nie

nie

dopuszcza

dopuszcza

się

się

instalacje silnie

instalacje silnie

rozprzestrzeniające

rozprzestrzeniające

ogień

ogień

bez

bez

ograniczeń

ograniczeń

dopuszcza się

dopuszcza się

dopuszcza

dopuszcza

się

się

dopuszcza

dopuszcza

się

się

* nie gasnące na drodze 50 cm - palą się na ziemi

* nie gasnące na drodze 50 cm - palą się na ziemi

Ściany

Stopień

Stopień

rozprzestr

rozprzestr

zeniania

zeniania

ognia

ognia

Pomiary

Pomiary

Obserwacja

Obserwacja

temperatura na liniach

temperatura na liniach

L

L

1 i

1 i

L

L

2 w czasie badania,

2 w czasie badania,

[

[

o

o

C

C

]

]

spalani

spalani

e

e

lub tlenie na liniach

lub tlenie na liniach

L

L

1 i

1 i

L

L

2 w okresie obserwacji

2 w okresie obserwacji

(od 15 do 30 minut czasu

(od 15 do 30 minut czasu

badania)

badania)

płonące

płonące

krople i

krople i

odpady

odpady

stałe w

stałe w

czasie

czasie

badań

badań

L1

L1

L2

L2

L1

L1

L2

L2

1

1

450

450

350

350

nie dopuszcza się

nie dopuszcza się

2

2

nie

nie

stawia się

stawia się

ogranicze

ogranicze

ń

ń

350

350

nie dopuszcza się

nie dopuszcza się

3

3

nie stawia się ograniczeń

nie stawia się ograniczeń