HISTORYCZNE I

HISTORYCZNE I

WSPÓŁCZESNE FORMY

WSPÓŁCZESNE FORMY

ORGANIZACJI

ORGANIZACJI

SPOŁECZEŃSTWA

SPOŁECZEŃSTWA

•teorie
•typologie społeczeństw
•społeczeństwo postindustrialne
•społeczeństwo globalne
•społeczeństwo informacyjne
•społeczeństwo masowe
•społeczeństwo wolnego czasu
•społeczeństwo otwarte i zamknięte

TEORIE

TEORIE

• Teorie rozwoju społecznego posłużyły do skonstruowania

typologii społeczeństw

•

Rozwój społeczny

Rozwój społeczny: zmiany zachodzące w społeczeństwie,
polegające na zaniku lub powstawaniu nowych zjawisk,
tworzeniu nowych wartości, norm i modeli zachowań

Teoria
linearna:

SPOŁECZEŃSTWO
ULEGA
NIEPRZYPADKOWYM
PRZEMIANOM

W

TOKU

ROZWOJU

HISTORYCZNEGO,
ZMIANY SĄ ŚCIŚLE
UKIERUNKOWANE
(OD PIERWOTNEJ DO
DOCELOWEJ FAZY) I
ZDETERMINOWANE.

Herbert Spencer
Karol Marks

Teoria cykliczna:

SPOŁECZEŃSTWO
PODLEGA

ZMIANOM

POLEGAJĄCYM

NA

PRZECHODZENIU
KOLEJNYCH

FAZ

I

POWROCIE

DO

FAZY

WYJŚCIOWEJ, OWE FAZY
POWTARZAJĄ SIĘ W NIECO
ZMIENIONYCH FORMACH

.

Giambattista Vico

Teorie
dychotomiczn
e:

SPOŁECZEŃSTWA W
TOKU ROZWOJU
HISTORYCZNEGO
PRZECHODZĄ OD
STRUKTURY OPARTEJ
NA GRUPACH
PIERWOTNYCH DO
FORM OPARTYCH NA
GRUPACH
UMOWNYCH

Charles H. Cooley

TYPOLOGIE

TYPOLOGIE

SPOŁECZEŃSTW

SPOŁECZEŃSTW

Marksiści

Marksiści

Kryterium jest:
dominujący sposób i
własność środków
produkcji

Współczesna socjologia

Współczesna socjologia

-Społeczeństwo pierwotne

-Społeczeństwo niewolnicze

-Społeczeństwo feudalne

-Społeczeństwo kapitalistyczne

-Społeczeństwo socjalistyczne

-społeczeństwo pierwotne
(plemienne, ludowe)

Jego

podstawą

są

wspólnoty

rodowe i klany, o silnych więziach,
jego struktura opiera się na rolach
przypisanych

poszczególnym

członkom

wspólnot,

wieku

i

wtajemniczeniu

sakralnym,

reprezentują

kulturę

przedpiśmienną
-

społeczeństwo

rolnicze,

chłopskie, feudalne

Silnie

zhierarchizowane,

z

podziałem na klasy i warstwy
społeczne, mocno zróżnicowane
kulturowo,

do

pracy

wykorzystywano głównie ludzką
pracę, siłę zwierząt i odnawialne
źródła energii, utrzymywano się
głównie z rolnictwa

-społeczeństwo industrialne

Powstało wraz z postępem naukowo-
technicznym,

powstaniem

nowych

technologii

produkcji,

rozwojem

przemysłu, podstawą społeczeństwa są
robotnicy, charakteryzuje się znaczną
mobilnością, jego kulturę charakteryzuje
ujednolicenie

wzorów

zachowań

i

racjonalizacja

ludzkich

działań,

oraz

umasowienie kultury

SPOŁECZEŃSTWO

SPOŁECZEŃSTWO

POSTINDUSTRIALNE

POSTINDUSTRIALNE

• Jego

powstanie

było

możliwe

dzięki

automatyzacji produkcji i

wynikającej z niej zmiany w

strukturze zatrudnienia

• Dominującym

źródłem

zatrudnienia

są

usługi

(ponad

50%

za

utrudnionych)

• W gospodarce dominują

wielkie

ponadnarodowe

korporacje

finansowo-

przemysłowe

• Większość

ludności

mieszka w miastach

SPOŁECZEŃSTWO

SPOŁECZEŃSTWO

GLOBALNE

GLOBALNE

• jako wspólnota wszystkich

ludzi

zamieszkujących

Ziemię

• świat jako „globalna wioska”,

w

której

istnieją

nieograniczone

możliwości

komunikowania

się,

co

wpływa na kształtowanie

świadomości ludzi, rozwój

masowej komunikacji sprzyja

ujednoliceniu

sposobów

życia, wzorców zachowań,

wartości

• w gospodarce ogromna rolę

odgrywają

ponadnarodowe

organizacje, instytucje

SPOŁECZENSTWO

SPOŁECZENSTWO

INFORMACYJNE

INFORMACYJNE

• informacja jest towarem

takim jak inny, a firmy
zajmujące

się

gromadzeniem,
przetwarzaniem,
przekazywaniem

i

użytkowaniem informacji
odgrywają
pierwszoplanową rolę w
gospodarce

• powszechny dostęp do

informacji, zwłaszcza do
Internetu

SPOŁECZENSTWO MASOWE

SPOŁECZENSTWO MASOWE

• charakteryzuje się znacznym

zurbanizowaniem,wysoką
gęstością

zaludnienia

i

ogromnym

znaczeniem

środków masowego przekazu

• małą role odgrywają tu więzi

łączące

ludzi,

tradycja,

wartości

wyższe,

króluje

konsumpcyjny stosunek do
życia,

brak

jest

zainteresowania

bieżącymi

problemami społecznymi, w
życiu

publicznympanuje

bierność

SPOŁECZENSTWO

SPOŁECZENSTWO

WOLNEGO CZASU

WOLNEGO CZASU

• Idea ta powstała w krajach

rozwiniętych, gdzie rozwój

technologii

produkcji

pozwolił

na

znaczne

skrócenie czasu pracy

• Paradoksem jest fakt

powszechne

wykorzystywania wolnego

czasu na dodatkowa pracę,

kosztem życia rodzinnego

• Większa

ilość

wolnego

czasu przyczyniła się do

rozwoju kultury masowej

SPOŁECZENSTWO OTWARTE

SPOŁECZENSTWO OTWARTE

I ZAMKNIĘTE

I ZAMKNIĘTE

• społeczeństwo otwarte:
- to społeczeństwo wolne i

demokratyczne,
zapewniające obywatelom
możliwość

dokonywania

wyborów i ponoszenia za
nie odpowiedzialności

- opiera się na tolerancji i

pluralizmie

- panują pełne swobody

polityczne,
sprawiedliwość

i

poszanowanie prawa

• społeczeństwo

zamknięte:

- obowiązują sztywne

reguły w postaci
zakazów i nakazów

- odcięcie od obcych

wpływów

- życie jednostki jest

podporządkowane
interesowi państwa i
ogółu społeczeństwa