Mikroekonomia

W1

T1:

Przedmiot zainteresowania ekonomii. Metody

badawcze.

T2:

Rynkowy mechanizm popytu i podaży

Procesy gospodarowania
Teoria ekonomii a praktyka gospodarcza

Metody badań

Czynniki produkcji i metody produkcji
Krzywa możliwości produkcyjnych
Systemy ekonomiczne

.

Rynek

T1:

(dokończ.)

co?, jak?, dla kogo?



Problem –
przyklad



Przyklad 1: Szoki
cenowe na rynku
ropy



Problem: sprzeczność
między
nieograniczonymi
potrzebami ludzkimi
w zakresie dóbr i
usług a
ograniczonością
niezbędnych do ich
wytworzenia zasobów

Szoki cenowe na rynku

ropy

5

0

20

40

60

80

100

120

140

Spot Oil Price

West Texas Intermediate (Dollars per Barrel)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Spot Oil Price

West Texas Intermediate (Dollars per Barrel)

Źródło: FRED St. Louis Database

6

skutki:

• stosowanie metod wytwarzania

ograniczających zużycie ropy
[ jak?]

• wzrost zakupów substytutów –

wzrost cen – zachęta do produkcji
[co?]

• gospodarka światowa wytwarzała

więcej dla krajów OPEC a mniej
dla RFN i Japonii [dla kogo?].

7

Przyklad 2: Podział dochodu

1992r

Kraje
ubogie

Kraje o
średnim

poziomie
dochodu

Główne
kraje

naftowe

Kraje
uprzemysł

owione

Dochód na
1

mieszkańc
a (GBP)

200

1200

3900

17500

% ludności
świata

58

21

0,4

15

% dochodu
światoweg
o

4

11

1

72

Źródło: Begg D.,Fischer S., Dornbusch R., Mikroekonomia PWE, W-wa 1997, s.32

dane ekonomiczne

wskaźniki

wielkości nominalne i realne

modele ekonomiczne

wykresy i funkcje

9

1. Dane ekonomiczne



szeregi czasowe



przekrojowe



czasowo-
przekrojowe

• jednowymiarowe
• wielowymiarowe

10

2. Wskaźniki



wyrażają względną wartość danej
zmiennej w stosunku do jej wartości
w okresie bazowym (wskaźniki
dynamiki)
np.:1,015 1,000 0,980



wyrażają udział wartości danej
zmiennej w odniesieniu do ogólnej
wartości grupy zmiennych (wskaźniki
struktury)
np.: 0,45

11

3. Wielkości nominalne i

realne

"

0

"

"

0

"

JCK

WN

WR 

wielkość w cenach
stałych z okresu
bazowego

wskaźnik cen dla
okresu bazowego

wielkość w
cenach
bieżących

Realne wielkości
• korygowane są o zmiany poziomu cen
• mogą dotyczyć każdej zmiennej wyrażonej w

pieniądzu

12

przykład:

Indeks cen w

okresie

bazowym

Kurs USD w

cenach

bieżących

Kurs USD w

cenach stałych

z okresu

bazowego

96Q1

1,000

2,544

2,544

96Q2

1,049

2,669

2,544

96Q3

1,071

2,741

2,559

96Q4

1,115

2,831

2,539

13

4. Modele ekonomiczne



pewne uproszczenie rzeczywistości



pokazują związki między zmiennymi

występującymi w modelu



zazwyczaj w postaci równań

matematycznych (modele

ekonometryczne)

UWAGA !
Modele pokazują przeciętne zależności (lub
zmiany towarzyszące) między badanymi
zmiennymi a nie zależności ścisłe.

14

liczba przewiezionych
pasażerów

ce

n

a

b

ile

tu

a

u

to

b

u

so

w

e

g

o

model przewozów
pasażerów
oznaczający
przeciętną zależność
między ceną biletów
a liczbą
przewiezionych
pasażerów

wyższym cenom
biletów odpowiada
mniejsza liczba
przewiezionych
pasażerów

Nie wszystkie punkty leżą na linii, gdyż na liczbę
przewiezionych pasażerów wpływają też inne czynniki.

15

5. Wykresy i funkcje



Z wykresów można odczytać nie

tylko zależności między zmiennymi

dotyczące kierunku tych zależności

ale też siły zależności

linia prosta (funkcja liniowa): do
określenia związku między zmiennymi
potrzebne są informacje na temat kąta
nachylenia i punktu przecięcia z osią lub
osiami.

16

b

ax

y

xy





)(

kąt nachylenia określa siłę i kierunek badanej zależności: o
ile należy obniżyć cenę biletów aby przejazdy pasażerskie
wzrosły o jednostkę
punkt przecięcia informuje przy jakiej cenie biletów nikt nie
korzysta z przejazdów danym środkiem transportu

liczba pasażerów
x

cena biletów
y

b

ax

y

x

y









)

(

kąt
nachyleni
a

punkt
przecięcia
z osią y

17

liczba
pasażerów x

cena biletów
y

y

b

ax

y

x







)

(

kąt
nachyleni
a

punkt
przecięcia
z osią y

y

a

a

b

x

1





kąt przecięcia informuje o ile
zmniejszą się przejazdy pasażerskie
jeśli cena biletów wzrośnie o
jednostkę
punkt przecięcia informuje ilu
pasażerów chciałoby podróżować
danym środkiem komunikacji za
darmo

18

liczba pasażerów
x

cena biletów
y

b

ax

y

x

y





)

(

Funkcja potęgowa

0

0





b

a

określa względną siłę i
kierunek badanej
zależności

interpretacja „b”: informuje o ile %
zmniejszą się przejazdy
pasażerskie jeśli cena biletów
wzrośnie o 1 %

19