ROZWIĄZANIE
STOSUNKU PRACY
Porozumienie stron
Wypowiedzenie
Przyczyny rozwiązania stosunku
pracy
Pracownik rozwiązuje, bo znalazł
nową pracę
Pracodawca rozwiązuje, bo pracownik
nie spełnia jego oczekiwań
Pracownik rozwiązuje, bo pracodawca
nie płaci mu wynagrodzenia
Pracodawca
rozwiązuje,
bo
zautomatyzował proces produkcji
Bo zupa była za słona
Sposoby rozwiązania
stosunku pracy
Art. 30 k.p.
Porozumienie stron
Wypowiedzenie
Rozwiązanie bez wypowiedzenia
Upływ terminu/wykonanie pracy
Porozumienie stron
Założenie – forma najbardziej
przyjazna,
odpowiadająca
obu
stronom i niekonfliktowa.
Praktyka – zastępuje inne formy,
szczególnie
rozwiązanie
bez
wypowiedzenia,
brak
regulacji
prawa pracy pozwalających na
podważenie porozumienia stron.
Przykład
Pracownica
rozwiązuje
z
pracodawcą stosunek pracy. Nie
wie, że w tym momencie jest w
ciąży. Dowiaduje się o tym fakcie
kilka dni po zawarciu porozumienia
rozwiązującego.
Postaci jednostronnego
rozwiązania stosunku pracy
Uprawnienia
asymetryczne:
Asymetria przesłanek
Rozwiązanie za wypowiedzeniem
Istota
wypowiedzenia
–
wypowiedzenie w innym sensie,
niż wypowiedzenie cywilistyczne:
Oświadczenie woli jednej ze stron
stosunku pracy powodujące, o ile
zostanie
złożone,
rozwiązanie
stosunku
pracy
po
upływie
określonego czasu
Dlaczego asymetria?
Art. 32. Każda ze stron może rozwiązać za
wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na:
okres próbny,
czas nie określony.
ALE
W oświadczeniu pracodawcy [czyt. TYLKO
PRACODAWCY] o wypowiedzeniu umowy o
pracę zawartej na czas nie określony lub o
rozwiązaniu
umowy
o
pracę
bez
wypowiedzenia
powinna
być
wskazana
przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub
rozwiązanie umowy. (art. 30 par. 4 k.p.)
Okres wypowiedzenia
Art. 33 – 36 k.p. określają okresy wypowiedzenia w
przypadku poszczególnych umów.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na
czas nie określony jest uzależniony od okresu
zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
1) 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej
niż 6 miesięcy,
2) 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co
najmniej 6 miesięcy,
3) 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co
najmniej 3 lata. (art. 36 par. 1 k.p.)
Zasady liczenia okresu
wypowiedzenia
Art. 30 § 2
1
. Okres wypowiedzenia
umowy o pracę obejmujący tydzień
lub miesiąc albo ich wielokrotność
kończy się odpowiednio w sobotę
lub w ostatnim dniu miesiąca.
Pytanie - przykład
Pracownik
został
zatrudniony
na
podstawie umowy na czas nieokreślony
w dniu 1.02.2008 r. W dniu 21 lipca
(poniedziałek) otrzymał wypowiedzenie.
Stosunek pracy rozwiąże się:
a) 1 sierpnia (piątek)
b) 2 sierpnia (sobota)
c) 9 sierpnia (sobota)
d) 31 sierpnia (niedziela)
Uchwała z dnia
4 kwietnia 1979 r. I PZP 33/78
Do okresu zatrudnienia, od którego
zależy
długość
okresu
wypowiedzenia umowy o pracę
zawartej na czas nie określony w
rozumieniu art. 36 § 1 k.p., wlicza
się
okres
wypowiedzenia
tej
umowy.
Ochrona przed rozwiązaniem
stosunku pracy
Postaci ochrony:
a)
Ochrona ogólna
- Konsultacja zamiaru rozwiązania
- Istnienie przyczyny uzasadniającej
rozwiązanie stosunku pracy
b)
Ochrona szczególna (ograniczenia
dopuszczalności
rozwiązania
ze
względów społecznych)
Konsultacja (wypowiedzenie – art. 38
k.p.)
O zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o
pracę zawartej na czas nie określony pracodawca
zawiadamia na piśmie reprezentującą pracownika
zakładową
organizację
związkową,
podając
przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy.
Jeżeli zakładowa organizacja związkowa uważa, że
wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione, może w
ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia zgłosić na
piśmie pracodawcy umotywowane zastrzeżenia.
Po rozpatrzeniu stanowiska organizacji związkowej, a
także w razie niezajęcia przez nią stanowiska w
ustalonym terminie, pracodawca podejmuje decyzję
w sprawie wypowiedzenia.
Funkcje konsultacji
Teoria:
Możliwość wypowiedzenia się organizacji
związkowej
i
zmiana
decyzji
przez
pracodawcę na skutek rozsądnych racji
związku
Praktyka:
Pracodawca i tak nie zmieni zdania, a
konsultacja umożliwia ucieczkę pracownika
na chorobowe (vide art. 41 k.p.)
Uzasadnienie wypowiedzenia
Aspekt formalny:
Wskazanie przyczyny w oświadczeniu
pracodawcy (art. 30 k.p.)
Aspekt materialny:
Podanie przyczyny konkretnej (fakt),
zrozumiałej
dla
pracownika
i
rzeczywistej,
której
doniosłość
upoważnia do wypowiedzenia (art. 45
k.p.)
Skuteczność wypowiedzenia
Każde
wypowiedzenie,
nawet nieuzasadnione
lub niezgodne z prawem
jest skuteczne i wymaga
jego
podważenia
na
drodze sądowej
Roszczenia pracownika
Uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne
=> przywrócenie do pracy
Odszkodowanie
1.
Przy wypowiedzeniu umowy na czas
określony – alternatywa
2.
Przy wypowiedzeniu umowy na okres
próbny, czas określony, wykonania pracy
– tylko odszkodowanie (art. 50 k.p.)
Umowa na czas określony wybór
roszczenia
Zasada – pracownik wybiera
Wyjątek – niemożliwość/niecelowość
przywrócenia (art. 45 par. 2 k.p.)
Wyjątek od wyjątku – nie dotyczy
związkowców
Wyjątek od wyjątku od wyjątku – jest
jeszcze art. 8 k.p.!
Odszkodowanie
Charakter prawny:
Ustawowe
ryczałtowe
odszkodowanie
niezależne od zaistnienia szkody i jej
wysokości.
Wysokość – art. 47
1
k.p.
Od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie mniej niż za
okres wypowiedzenia.
Wysokość – art. 50
Okres próbny – do kiedy miał trwać
Inne – do kiedy miały trwać, nie więcej niż za
3 miesiące
Pozew o przywrócenie do pracy
Konstrukcja:
Art. 187 k.p.c. i 126 k.p.c.
Pozew powinien czynić zadość warunkom
pisma procesowego, a nadto zawierać:
1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach
o prawa majątkowe także oznaczenie wartości
przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem
sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
2) przytoczenie
okoliczności
faktycznych
uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby
uzasadniających również właściwość sądu.
Termin
Art. 264 par. 1 k.p.
Odwołanie
od
wypowiedzenia
umowy o pracę wnosi się do sądu
pracy w ciągu 7 dni od dnia
doręczenia
pisma
wypowiadającego umowę o pracę.
Konsekwencje prawomocnego
przywrócenia do pracy (I)
Art. 48 k.p.
§ 1. Pracodawca może odmówić ponownego zatrudnienia
pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy
nie zgłosił on gotowości niezwłocznego podjęcia pracy,
chyba że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn
niezależnych od pracownika.
§ 2. Pracownik, który przed przywróceniem do pracy
podjął zatrudnienie u innego pracodawcy, może bez
wypowiedzenia,
za
trzydniowym
uprzedzeniem,
rozwiązać umowę o pracę z tym pracodawcą w ciągu 7
dni od przywrócenia do pracy. Rozwiązanie umowy w tym
trybie pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą
z rozwiązaniem umowy o pracę przez pracodawcę za
wypowiedzeniem.
Konsekwencje prawomocnego
przywrócenia do pracy (II)
(art. 47 k.p.) Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku
przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za
czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2
miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3
miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc. Jeżeli umowę o
pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w
art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu
macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały
czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także
przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z
pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko w okresie
korzystania z urlopu macierzyńskiego albo gdy
rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z
mocy przepisu szczególnego.
Konsekwencje prawomocnego
przywrócenia do pracy (III)
Art. 51. § 1. Pracownikowi, który podjął pracę w
wyniku przywrócenia do pracy, wlicza się do okresu
zatrudnienia okres pozostawania bez pracy, za który
przyznano wynagrodzenie. Okresu pozostawania bez
pracy, za który nie przyznano wynagrodzenia, nie
uważa się za przerwę w zatrudnieniu, pociągającą za
sobą
utratę
uprawnień
uzależnionych
od
nieprzerwanego zatrudnienia.
§ 2. Pracownikowi,
któremu
przyznano
odszkodowanie, wlicza się do okresu zatrudnienia
okres pozostawania bez pracy, odpowiadający
okresowi, za który przyznano odszkodowanie.