Wykład 3
Psychologia w zarządzaniu
Zespół w organizacji
Zbiór więcej niż 2 osób, podlegających
takim samym oddziaływaniom, świadomych
interakcji zachodzących między nimi,
postrzegających siebie jako członków grupy
i identyfikujących się z nią,
a także mających wspólny cel i normy oraz
tworzących pewną charakterystyczną
strukturę.
Grupy formalne (kierownicze i zadaniowe)
i nieformalne (grupy interesów i przyjaźni)
Efektywność pracy zespołu
Etapy pracy
Zalety i wady pracy
grupowej
Definiowanie
problemu
Szukanie rozwiązań
Wybór najlepszego
rozwiązania
Wdrażanie decyzji
Osiąganie celu
zadaniowego
Zalety:
Łatwość przyjmowania różnych
perspektyw
Generatywność (co 2 głowy to
nie jedna)
Wady:
Efekt polaryzacji
Myślenie grupowe - konformizm
Dyfuzja odpowiedzialności
Lenistwo społeczne
Czas podejmowania decyzji
Różnorodność stylów pracy
Zespół
pracy
twórczej
Zespół
wykonawczy
Typy zadań a efektywność
grupy
Zadania kompensacyjne
Wynik grupy to wynik średni wynikający z indywidualnej
pracy każdego z członków grupy
Zadania dysjunkcyjne
Wynik grupy to wynik najlepszego członka grupy
Zadania koniunkcyjne
Wynik grupy to wynik najsłabszego członka grupy
Zadania addytywne
Wynik grupy jest złożeniem pracy każdego członka grupy
+ efekt synergii (lepszy niż którykolwiek wynik
indywidualny)
Grupy powinny realizować zadania addytywne lub kompensacyjne
Role w grupie
Koordynator - przewodniczenie zespołowi,
koordynowanie wykonywania zadań, ustalanie
celów, określanie porządku pracy, ustalanie
priorytetów, utrzymywanie dyscypliny,
podsumowywanie, decydowanie.
Lider - Pobudzanie zespołu do działania,
wspieranie pomysłów, zorientowanie na zadania,
dążenie i gotowość do stawienia czoła inercji i
brakowi efektywności, przebojowość,
podejmowanie wyzwań.
Badacz zasobów - Rozeznanie w możliwościach,
wychodzenie na zewnątrz zespołu, łączenie ludzi
i poszukiwanie nowości, ciekawość,
podejmowanie wyzwań, realizm i pragmatyzm.
Role w grupie
Pracownik zespołu - Wspieranie emocjonalne
członków zespołu, zorientowanie na innych,
kształtowanie ducha zespołu i dbanie o niego,
łagodzenie konfliktów, reagowanie na potrzeby
zespołu.
Pomysłodawca - Kreowanie pomysłów,
innowacyjność i oryginalność, puszczanie wodzy
fantazji.
Sędzia - Trzeźwe myślenie, odpowiedzialność za
efekty wypracowane przez zespół, krytycyzm,
zrównoważenie w sądach i obiektywizm.
Kontroler - Dopracowywanie szczegółowych
rozwiązań, porządkowanie procedur i dbanie o
ich przestrzeganie, krytycyzm i sceptycyzm.
7
Zespoły projektowe
Grupa osób, które łączy wspólny cel/zadanie, a
nie struktura formalna organizacji.
Członkowie zespołu są specjalistami z różnych
dziedzin i charakteryzują się zróżnicowanymi
kompetencjami.
Celem zespołu projektowego jest wykonanie
zadania, które jest niemożliwe do wykonania
(lub nieefektywnie wykonywane) w ramach
tradycyjnej struktury organizacji.
Czas działania zespołu jest ograniczony do
czasu wykonania zadania (od kilku tygodni do
kilku lat).
Grupa ma swojego kierownika, który jednak
ma ograniczone kompetencje związane
jedynie z wykonywaniem tego zadania
8
Praca zespołu projektowego a struktura sieciowa
Źródło:
Kożusznik, 2005, s.92
9
Zyski dla organizacji z delegowania
zadań do zespołów projektowych
Elastyczne, szybkie działanie, dostosowujące się do
wymogów zmiennej sytuacji
Pełne wykorzystanie różnorodnych kompetencji
pracowników
Nabywanie nowych umiejętności przez pracowników
(rozwój ich kompetencji)
Przezwyciężanie rutyny w wykonywaniu zadań
Wymiana informacji oraz integrowanie ludzi z
różnych obszarów organizacji (zwiększenie
efektywności działania całej organizacji)
Delegowanie zadań przez kierowników jednostek
organizacyjnych, które wykraczają poza ich
podstawowe zadania (możliwość skupienia się na
ważnych dla danej jednostki zadaniach)
10
Zagrożenia wynikające z istnienia
zespołów projektowych w organizacji
Brak zaangażowania członków zespołu, jeśli traktują
projekt jako drugorzędny wobec ich podstawowych
obowiązków w organizacji
Konflikty i nieporozumienia związane z wypracowywanie
wspólnych zasad pracy i koncepcji rozwiązań
Konflikty interpersonalne wynikające z potrzeby
dominacji czy poczucia ważności swoich ról
poszczególnych członków zespołu
Konflikty pomiędzy kierownikiem zespołu projektowego a
kierownikami jednostek organizacyjnych, do których
należą członkowie zespołu dotyczące czasu i
zaangażowania w pracę
Konflikt wewnętrzny członków zespołu dotyczący
określenia wagi zadania projektowego i pozostałych
zadań wynikających z ich podstawowych obowiązków
jako pracowników danej jednostki organizacyjnej
(dylemat podwójnego podporządkowania)
Cechy efektywnego zespołu
Ambitny, inspirujący cel/zadanie do wykonania
Akceptowane przez wszystkich sposoby pracy
Uzupełniające się umiejętności specjalistyczne i
zróżnicowana wiedza
Uzupełniające się umiejętności interpersonalne,
role grupowe
Ograniczona liczebność
Wyraźna odpowiedzialność każdego członka
zespołu za wynik pracy zespołu
Spójność grupy i duży poziom zaangażowania