Wywłaszczenie 

nieruchomości

Podstawa 
prawna

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 
r. 
o gospodarce  nieruchomościami 
 -  Rozdział 4 



 Art. 21 Konstytucji 

Rzeczpospolitej Polskiej z 2 
kwietnia 1997



 Ustawa z dnia 14 czerwca 

1960 roku kodeks postępowania 
administracyjnego

Wywłaszczenie 
nieruchomości

     

Polega na pozbawieniu lub ograniczeniu, w 

drodze decyzji, prawa własności, prawa 
użytkowania wieczystego lub innego prawa 
rzeczowego na nieruchomości. Wywłaszczenie 
nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele 
publiczne nie mogą być zrealizowane 
w inny sposób niż przez pozbawienie 
albo ograniczenie praw
 do nieruchomości, 
a prawa te nie mogą być nabyte 
w drodze umowy.

Etapy wywłaszczenia 
nieruchomości

  

Rokowania



 Postępowanie wywłaszczeniowe



 Rozprawa administracyjna



 Decyzja o wywłaszczeniu



 Moment wywłaszczenia



 Odszkodowanie za wywłaszczenie



 Nieruchomość zamienna



 Zwrot nieruchomości

Rokowan
ia

   Rokowania to niesformalizowane i 
nieposiadające charakteru prawnie wiążącego 
negocjacje, które zmierzają do uzgodnienia 
niezbędnych postanowień umowy. Umowa zostaje 
zawarta dopiero wówczas, gdy negocjujący 
osiągną porozumienie w zakresie wszystkich 
istotnych postanowień. Jeżeli rokowania nie były 
przeprowadzone, to wszczęte postępowanie 

wywłaszczeniowe będzie 

bezprawne.

Postępowanie 
wywłaszczeniowe

   Wszczęcie postępowania 
wywłaszczeniowego poprzedza złożenie 
wniosku o wywłaszczenie. Następuje po 
bezskutecznym upływie 2 miesięcznego 
terminu do zawarcia umowy, wyznaczonego 
na piśmie. Termin ten liczy się od dnia 
zakończenia rokowań.

Rozprawa 
administracyjna

   Przeprowadza ją starosta, który uprzednio 
wzywa strony do złożenia wyjaśnień, 
dokumentów i innych dowodów oraz do 
stawienia się na rozprawie. Nie 
przeprowadza się natomiast rozprawy, jeżeli 
wywłaszczeniem ma być objęta 
nieruchomość o nieuregulowanym stanie 
prawnym. Rozprawa kończy się wydaniem 
decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości

Moment 
wywłaszczenia

   Przejście prawa własności na rzecz 
Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki 
samorządu terytorialnego następuje z 
dniem,
 w którym decyzja 
o wywłaszczeniu 
nieruchomości 
stała się ostateczna.

Odszkodowanie za 
wywłaszczenie

   Odszkodowanie ustala starosta, wykonujący 
zadanie z zakresu administracji rządowej, w 
decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości. 
Wysokość odszkodowania ustala się według 
stanu i wartości wywłaszczonej nieruchomości 
w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. 
Ustalenie wysokości 

odszkodowania 

następuje po 

uzyskaniu opinii 

rzeczoznawcy 

majątkowego, 

określającej 

wartość nieruchomości.

Nieruchomość 
zamienna

   

Taki sposób rozliczenia możliwy jest jedynie za 

zgodą wywłaszczonego właściciela. Nieruchomość 
zamienną przyznaje się z zasobu nieruchomości 
Skarbu Państwa, jeżeli wywłaszczenie 
następuje na rzecz Skarbu Państwa, 
lub z zasobu jednostki samorządu 
terytorialnego, jeżeli wywłaszczenie 
następuje na rzecz tej jednostki. 
Różnicę między wysokością 
odszkodowania ustalonego w decyzji,
 a wartością nieruchomości zamiennej 
wyrównuje się przez dopłatę pieniężną

Zwrot 
nieruchomości

   Nieruchomość wywłaszczona nie może być użyta 
na cel inny niż określony w decyzji o wywłaszczeniu, 
chyba że poprzedni właściciel lub jego spadkobierca 
nie złożą wniosku o zwrot tej nieruchomości.
Poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą 
żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej 
części, jeżeli stała się zbędna na cel określony w 
decyzji o wywłaszczeniu.
W przypadku niezłożenia wniosku o zwrot 
wywłaszczonej nieruchomości lub jej części w 
terminie 
3 miesięcy od dnia otrzymania 
zawiadomienia o możliwości zwrotu, 
uprawnienie do zwrotu nieruchomości
 lub jej części wygasa

Odwoła
nie

   Od decyzji o wywłaszczenie 
przysługuje odwołanie. Powinno ono 
nastąpić w terminie 14 dni od wydania 
postanowienia o wszczęcie 
postępowania wywłaszczeniowego.
 Odwołanie należy wnieść
 do wojewody.

Dziękuję