SYSTEMY OLEJENIA

SILNIKÓW

SPALINOWYCH

Mateusz Bednarski 228973

Wydział SIMR

Politechnika Warszawska

Cel olejenia



Smarowanie powierzchni części
współpracujących w silniku,



uszczelnienie tłoka w tulei cylindra,



Wytworzenie warstewki oleju między
współpracującymi częściami silnika
(grubość filmu olejowego 1-25
mikrometrów),



Zapewnienie tzw. tarcia płynnego tj.
tarcia w którym nie dochodzi do styku
powierzchni metalowch.

Przebieg olejenia

W celi uzyskania tarcia płynnego należy w
filmie olejowym uzyskać tak duże ciśnienie,
aby nie dopuścić do zetknięcia się powierzchni
współpracujących części.
Powierzchnie te jednak muszą być możliwie
gładkie, aby nie zaczepiały o siebie
nierównościami. Ciśnienie w filmie olejowym
wywołane jest działaniem klina olejowego,
który powstaje przy względnym ruchu
pracujących powierzchni. Ciśnienie w filmie
olejowym wynosi 20-40 MPa.
Najgorsze warunki smarowania występują w
silniku w czasie rozruchu (zimny olej, pompa
nie tłoczy)

Systemy olejenia



Systemy ciśnieniowe



Systemy mieszankowe (1:30-1:50)

Smarowanie pod ciśnieniem

Olejenie pod ciśnieniem

Elementy smarowane ciśnieniowo:
- panewki główne i korbowe,
- panewki wałków rozrządu,
- panewki dźwigni zaworów.
Elementy smarowane rozbryzgowo/ściekowo:
- gładź tulei cylindrów,
- popychacze,
- krzywki wału rozrządu,
- trzonki zaworów,
- koła zębate

Smarowanie natryskowe

W pewnych warunkach (duże
obciążenia, wysokie temperatury
pracy) występuje smarowanie
natryskowe wybranych elementów
specjalnymi dyszami, którymi olej
jest doprowadzony pod ciśnieniem
wprost z pompy oleju.

Przebieg procesu
smarowania



Zassanie oleju z miski olejowej przez pompę
wyposażoną w smok oleju z siatką spełniającą
funkcję prefiltra,



tłoczenie oleju do chłodnicy/wymiennika ciepła
(o ile zastosowano),



tłoczenie oleju do filtra oleju,



tłoczenie oleju do głównego kolektora oleju
połączonego z zaworem redukcyjnym
ustalającym ciśnienie oleju w silniku,



Tłoczenie oleju do łożysk głównych, łożysk
korbowych oraz łożysk wału rozrządu i
mechanizmu zaworów

Układ smarowania z tzw. suchą miską
olejową

Praca silnika przy dużych przechyłach, ryzyko odpłynięcia oleju spod smoka

Smarowanie z suchą miską olejową

W systemie z suchą miską olejową
stosuje się dodatkowy zamknięty zbiornik
oleju i co najmniej dwie pompy oleju.
Jedna z nich (osuszająca) pompuje olej z
miski olejowej do zbiornika, druga zaś
tłoczy olej ze zbiornika do układu
olejenia. By zapobiec zaleganiu oleju w
misce pompa osuszająca powinna mieć
minimum 25 % wyższą wydajność od
tłoczącej. Podczas tłoczenia oleju do
miski powstaje zjawisko pienienia się, aby
uniknąć zasysania oleju z powietrzem
przez pompę tłoczącą stosuje się
odpowietrzniki i siatki zbiornika, który
ponadto często jest chłodnicą oleju.

Pompy oleju



Mechaniczne



O zazębieniu wewnętrznym,



O zazębieniu zewnętrznym,

Elektryczne
(zapewnienie smarowania rozpędzonych
elementów silnika po zgaszeniu - wirnik
turbosprężarki)

Napęd pompy oleju



Od wałka rozrządu (prędkość
obrotowa pompy oleju równa
połowie prędkości obrotowej
silnika),



Od wału korbowego (prędkość
obrotowa pompy oleju równa
prędkości obrotowej silnika)

Gęstość oleju i jego
regulacja

Podczas pracy silnika wraz z temperaturą
zmieniają się gęstość i lepkość oleju w
przewodach. Podczas rozruchu, gdy olej jest
gęsty i zimny nie daje się on łatwo przetłaczać
przez przewody, wzrastające ciśnienie może
prowadzić do rozerwania przewodów lub filtra.
Po rozgrzaniu silnika gęstość i lepkość oleju
zmniejszają się, a więc zmniejszają się opory
przepływu i zwiększają wycieki oleju z łożysk.
Ilość oleju jest regulowana w taki sposób, by
nadciśnienie oleju wynosiło 0,25-0,7MPa.

Filtrowanie oleju

W każdym silniku po montażu, czy remoncie
zostają zanieczyszczenia złożone z drobnych
wiórów, kurzu, pyłu itp. Które w czasie pracy
silnika zostają wypłukane przez olej smarujący.
Olej wypłukuje również z odlewanych części
silnika resztki piasku formierskiego, czy drobne
cząstki startych metali. Wszystkie te
zanieczyszczenia a także cząstki
skoksowanego oleju muszą zostać usunięte,
gdyż mogą prowadzić do zatkania się kanałów
olejowych, zatarcia, i szybkie uszkodzenia
powierzchni współpracujących.

Siatka na smoku pompy olejowej
jako prefiltr

Chłodzenie oleju

Chłodzenie oleju jest wymagane w
silnikach pracujących w szczególnie
ciężkich warunkach, gdzie temp.
Oleju przekracza 140 stopni
Celsjusza. Chłodnice pozwalają
obniżyć temperaturę oleju o 20-25
stopni.

Koniec