PIERWSZA

POMOC

SŁOWNIK

•

ABC

•

A (Airway) – zapewnienie drożności dróg oddechowych

•

B (Breathe) skuteczna wentylacja

•

C (Circulate) – uciskanie klatki piersiowej

•

BLS (Basic Life Support) – podstawowe czynności podtrzymujące życie, obejmujące
udrożnienie dróg oddechowych, podtrzymanie oddychania i krążenia

•

CPR (Cardiopulmonary Resuscitation) – resuscytacja krążeniowo – oddechowa (RKO)

•

Hipoglikemia – niedocukrzenie występujące u cukrzyków

•

Hipotermia – znaczne oziębienie ciała

•

NZK – nagłe zatrzymanie krążenia

•

Omdlenie – krótkotrwała utrata przytomności, spowodowana zmniejszonym
dopływem krwi do mózgu ( przytomność powraca po kilku minutach)

•

Resuscytacja – zespół czynności ratunkowych (oddech zastępczy, uciskanie klatki
piersiowej, elektroterapia, farmakoterapia) mających na celu utrzymanie lub
przywrócenie transportu tlenu do tkanek, w wyniku których u poszkodowanego
powróciła spontaniczna czynność serca i spontaniczna (lub wspomagana) czynność
oddechowa

•

RR – ciśnienie tętnicze krwi

•

Wstrząs – dysproporcja między zapotrzebowaniem, a zaopatrzeniem w tlen
poszczególnych narządów na skutek ostrej niewydolności krążenia

•

ZRM – zespół ratownictwa medycznego

PIERWSZA POMOC

•

Pierwsza pomoc to podstawowe czynności
przed przybyciem lekarza, ZRM lub innych
wykwalifikowanych osób, mające na celu
ratowanie zdrowia bądź życia ludzi, którzy
odnieśli obrażenia lub nagle zachorowali.

•

Główne cele udzielanie pierwszej pomocy:

•

Ochrona ludzkiego życia

•

Ograniczenie skutków obrażeń lub choroby

•

Przygotowanie do dalszego postępowania
lekarskiego

ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY

•

Ocena sytuacji

•

Bezpieczeństwo własne i miejsca zdarzenia

•

Ocena poszkodowanego i kontrola czynności
życiowych

•

Wezwanie pomocy

•

Zastosowanie czynności podtrzymujących
funkcje życiowe (np. RKO, tamowanie
krwotoków, zabezpieczenie złamań )

•

Ułożenie poszkodowanego w odpowiedniej
pozycji

•

Ciągła obserwacja poszkodowanego (kontrola
ABC)

•

Zabezpieczenie miejsca wypadku

PIERWSZA POMOC JEST OGNIWEM ŁAŃCUCHA ŻYCIA -

RATUJE ŻYCIE ORAZ ZAPOBIEGA INWALIDZTWU!

•

Podstawowe zabiegi resuscytacyjne to
bezprzyrządowe działania mające na celu
ratowanie życia przez zapewnienie drożności
dróg oddechowych, sztuczne oddychanie i
uciskanie klatki piersiowej oraz zabezpieczenie
groźnych dla życia i zdrowia obrażeń ciała.

•

O życiu człowieka decydują minuty! Brak
prawidłowego oddechu i zachowanego krążenia
prowadzi do wyczerpania się mechanizmów
obronnych organizmu i w krótkim czasie (ok. 3
- 4 min.) do nieodwracalnego procesu
umierania.

PRAWO

•

Art. 162 KK

§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu

grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem

utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu

nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez

narażenia siebie lub innej osoby na

niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego

uszczerbku na zdrowiu, podlega karze

pozbawienia wolności do lat 3

§ 2. Nie popełnia przestępstwa ten, kto nie udziela

pomocy, do której jest konieczne poddanie się

zabiegowi lekarskiemu, albo w warunkach, w

których jest możliwa jest niezwłoczna pomoc ze

strony instytucji lub osoby do tego powołanej

TELEFONY ALARMOWE

997

policja

998

straż

pożarna

999

ratownictwo

medyczne

112

POWIADAMIANIE – ROZMOWA Z

DYSPOZYTOREM CPR – CENTRUM

POWIADAMIANIA RATUNKOWEGO

•

Co ?

– rodzaj wypadku (np. zderzenie się samochodu,

zasłabnięcie)

•

Gdzie ?

– miejsce zdarzenia

•

Ile ?

- liczba poszkodowanych

•

Jaki stan ?

– stan poszkodowanych (nieprzytomny, drgawki)

•

Co robisz ?

– jakie działania zostały już podjęte

•

Kim jesteś ?

– dane personalne osoby zgłaszającej, nr telefonu

Odpowiadaj na pytania dyspozytora i zawsze podaj

dodatkowe informacje o zdarzeniu np. udział cysterny

w wypadku,

NIE ODKŁADAJ PIERWSZY SŁUCHAWKI

ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA

Wczesne

rozpoznanie i

wezwanie

pomocy

aby zapobiec NZK

Wczesne

rozpoczęcie

RKO

aby zyskać na

czasie

Wczesna

defibrylacja

aby przywrócić

czynność serca

Opieka

poresuscytac

yjna

aby przywrócić

jakość życia

Wg wytycznych resuscytacji 2010

BEZPIECZEŃSTWO RATUJĄCEGO I RATOWANEGO

•

Bezpieczeństwo własne i osób postronnych (kontakt z
płynami ustrojowymi, zatrucie substancjami toksycznymi
podczas pożaru, porażenie prądem, psy pilnujące rannych
właścicieli, oblodzenie drogi, rozlany olej, itp.)

•

Środki ochrony osobistej (rękawiczki, maseczki lub
chusteczki do prowadzenia wentylacji usta - usta)

•

Zabezpieczenie miejsca zdarzenia (w zależności od
okoliczności – wypadek komunikacyjny – trójkąt
ostrzegawczy, wyciągnięcie kluczyków ze stacyjki)

•

Ewakuacja z miejsca zdarzenia – gdy należy podjąć RKO,

•

Jeżeli istnieje zagrożenie bezpieczeństwa ratującego lub
ratowanego należy wezwać i czekać na przybycie
odpowiednich służb – policja, straż pożarna, pogotowie
energetyczne, gazowe itp.)

BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE

•

Musisz pamiętać też o swoim

bezpieczeństwie: nie narażaj siebie na

niepotrzebne ryzyko, nie staraj się dotrzeć w

miejsce o dużej ekspozycji, czasem wystarczy

sam kontakt głosowy, żeby zorientować się w

sytuacji.

•

Unikaj kontaktu z krwią osoby rannej i innym

płynami ustrojowymi, pamiętaj, że są to

potencjalne źródła zakażenia niektórymi

chorobami wirusowymi, m.in. wirusami

zapalenia wątroby typu B i C, HIV. Najlepiej

wszystkie czynności wykonuj w

jednorazowych gumowych rękawiczkach, a

do sztucznego oddechu używaj specjalnych

maseczek lub folii ochronnych

ZABURZENIA PRZYTOMNOŚCI

•

KRYTERIA STANU ŚWIADOMOŚCI:

•

Przytomność

•

Nieprzytomność

•

PRZYTOMNOŚĆ – zdolność człowieka do
kontaktu z otoczeniem

•

NIEPRZYTOMNOŚĆ – brak reakcji na bodźce
zewnętrzne (na głos, na ból, wiotkość mięśni)

PRZYCZYNY UTRATY

PRZYTOMNOŚCI

•

NZK

•

Ciało obce w drogach oddechowych

•

Uraz głowy

•

Niedotlenienie

•

Zawał mięśnia sercowego

•

Udar

•

Omdlenie – spadek ciśnienia krwi

•

Krwotoki, oparzenia, złamania i inne urazy

•

Choroby: np. śpiączka hipoglikemiczna, śpiączka wątrobowa

•

Napad drgawkowy (epilepsja)

•

Zatrucia (np. lekami, alkoholem)

•

Porażenie prądem

OMDLENIE

•

Krótkotrwała utrata przytomności

•

Przyczyny:

•

Emocje

•

Duszność

•

Ból

•

Postępowanie:

•

Zapobiegać!

•

Ochrona przed upadkiem

•

Ocena ABC

•

Ułożenie na plecach

•

Pozycja p/wstrząsowa

•

Wezwać ZRM – jeżeli długo nieprzytomny

WSTRZĄS

•

Dysproporcja pomiędzy pożądanym, a rzeczywistym
zaopatrzeniem w krew – w konsekwencji
nieprawidłowe utlenowanie tkanek.

•

Przyczyny:

•

Sercowe (wstrząs kardiogenny)

•

Hypowolemiczny – krwotok, oparzenie (związany z
objętością krwi krążącej)

•

Anafilaktyczny – uczuleniowy (leki, ukąszenia)

•

Bólowy

•

Septyczny

•

Skutki:

•

Centralizacja krążenia (organizm zaopatruje ważne
życiowo organy – mózg, serce, płuca)

•

Śmierć

WSTRZĄS

•

Objawy:

•

Szybkie słabo wyczuwalne tętno

•

Niskie RR (90/x)

•

Blada, spocona, zimna skóra

•

Niepokój, dezorientacja, zaburzenia świadomości

•

Sine - usta, koniuszek nosa, uszy, płytka paznokci

•

Postępowanie :

•

Pozycja p/wstrząsowa (wyjątek – wstrząs
sercowopochodny, urazy czaszkowo mózgowe,
duszność, uraz klatki piersiowej)

•

Komfort termiczny (okrycie folią termiczną, kocem)
i psychiczny (uspokojenie poszkodowanego)

POZYCJA PRZECIWWSTRZĄSOWA

POZYCJA PRZY WSTRZĄSIE KARDIOGENNYM,

URAZIE CZASZKOWO-MÓZGOWYM, DUSZNOŚCI

DRGAWKI

•

Przyczyny:

•

Wrodzone

•

Nabyte (urazy czaszki, guzy mózgu,
niedotlenienie)

•

Inne (narkotyki, alkohol)

•

Temperatura u dzieci – niebezpieczne!
Zapobiegać.

•

Objawy:

•

Drgawki

•

Oddanie stolca, moczu

•

Po napadzie – niepamięć wsteczna

•

Splątanie

•

Senność

DRGAWKI

•

Postępowanie:

•

Zabezpieczenie chorego przed upadkiem

•

Ochrona głowy przed urazami

•

Kontrola oddechu i drożność dróg oddechowych

•

Zachowaj spokój, atak mija po około 2-3 min.

•

Po napadzie ułóż chorego na boku, aby uniknąć

zakrztuszenia lub zadławienia

•

Jeśli nie znasz chorego lub gdy napad się przedłuża

wezwij ZRM

•

Tego nie należy robić:

•

Nie wkładaj nic twardego między zęby

•

Nie otwieraj na siłę zaciśniętej szczęki i żuchwy

•

Nie powstrzymuj na siłę drgawek

•

Nie rób sztucznego oddychania, bezdech podczas napadu jest

jednym z towarzyszących objawów

•

Nie podawaj choremu żadnych płynów, nie krępuj ruchów

chorego

•

Nie budź chorego po napadzie, lecz zapewnij mu spokój

ZAWAŁ MĘŚNIA SERCOWEGO

•

Objawy:

•

nagły, kłujący ból w okolicy mostka;

•

wrażenie ciasnoty w klatce piersiowej;

•

często promieniowanie bólu przez lewe ramię aż do małego palca,

żuchwy, karku

•

niepokój, strach przed śmiercią;

•

chłodna, blada skóra, zimny pot;

•

czasem nudności i wymioty;

•

często nieregularny puls

•

dźwięczenie w uszach

•

trudności w oddychaniu

•

Przyczyny:

•

papierosy

•

wysokie RR (nadciśnienie)

•

otyłość

•

wysoki cholesterol i trójglicerydy

•

siedzący tryb życia

•

cukrzyca

•

brak ćwiczeń fizycznych

•

stres zmniejsza średnicę naczyń

POSTĘPOWANIE

•

Ułożenia chorego w pozycji półsiedzącej (o

ile jest przytomny) lub bocznej ustalonej

(jeśli jest nieprzytomny oddychający),

•

Wezwaniu ZRM

•

Kontroli ABC (jeśli ustanie praca serca i

oddech należy rozpocząć RKO

•

Nie podawać nitrogliceryny przy

objawach wstrząsu

: pacjent blady, zlany

zimnym potem.

•

Czas od wystąpienia pierwszych objawów do

momentu dostarczenia chorego do szpitala

ma decydujące znaczenie dla przeżywalności

i stopnia uszkodzenia mięśnia sercowego.

UDAR

•

Rodzaje:

•

Krwotoczny

•

Niedokrwienny

•

Objawy:

•

Krwotoczny – nagły silny ból głowy, często utrata
przytomności

•

Niedokrwienny – zwykle bez bólu, opadnięcie kącika ust po
jednej stronie, nie umie powiedzieć, źle wymawia słowa,
osłabienie kończyn zwykle po jednej stronie

•

Postępowanie:

•

Ocena ABC

•

Wezwać ZRM

•

Nieprzytomny z zachowanym oddechem – pozycja boczna
ustalona

•

Uspokojenie

•

Do czasu przyjazdu ZRM kontrolować ABC

POZYCJA BEZPIECZNA

HIPOGLIKEMIA

•

Objawy:

•

Mroczki przed oczami

•

Niepokój

•

Drżenie mięśniowe

•

Pobudzenie

•

Zimny pot

•

Utrata świadomości

•

Postępowanie:

•

Jeśli jest możliwość zmierz poziom glukozy

•

Przy zachowanej świadomości podaj bardzo słodki płyn
(herbata, woda z cukrem)

•

Nieprzytomny oddychający - pozycja boczna bezpieczna

•

Powiadomić ZRM

•

Zapewnić komfort termiczny

•

Kontrola ABC

POSTĘPOWANIE PO POKĄSANIU

PRZEZ OWADY I INNE ZWIERZĘTA

•

Jak najszybsze usunięcie żądła

•

Przy ukąszeniach w język lub przypadkowym
połknięciu owada podajemy do ssania kostki
lodu aby zapobiec obrzękom

•

Bezwzględnie jak najszybszy kontakt z
lekarzem, choremu zapewniamy spokój
komfort termiczny i psychiczny

•

W przypadku ukąszenia przez kleszcza jak

najszybciej usuwamy go z naszego ciała

łapiąc za odwłok i przekręcając odwrotnie do

wskazówek zegara

cd

•

Nie smarujemy go niczym gdyż

sprowokujemy u niego cofnięcie do rany

śliny, która jest głównym siedliskiem bakterii

(borelioza) i wirusów (odkleszczowe

zapalenie opon mózgowych)

•

Pamiętajmy o szczepieniach profilaktycznych

(odkleszczowe zapalenie opon mózgowych)

•

Im szybciej zauważymy intruza tym mniejsze

prawdopodobieństwo wystąpienie choroby

•

Przy pokąsaniu przez zwierzęta domowe
ustalamy czy zwierzę było szczepione

•

Ranę można spłukać wodą z mydłem i
zaopatrzyć jałowym opatrunkiem

•

Obowiązkowo skontaktować się z lekarzem

KRWOTOKI I KRWAWIENIA

•

Ogólne zasady:

•

Nie wyciągaj ciał obcych z rany

•

Nie stosuj żadnych maści, zasypek itp.

•

Nie manipuluj przy ranie

•

Nie stosuj opasek uciskowych!!!

•

Unieś zranioną kończynę

•

W razie potrzeby załóż opatrunek uciskowy

•

Postępowanie:

•

Posadź lub połóż rannego aby nie zasłabł

•

Przykryj ranę sterylnym opatrunkiem z gazy jałowej i umocuj
bandażem

•

Gdy opatrunek nasiąknie krwią dołóż następną warstwę uciskając
ranę

•

Unieś wyżej zranioną kończynę

RANY GŁOWY

•

Skóra głowy jest silnie ukrwiona – małe
skaleczenie daje obfite krwawienie

•

Załóż opatrunek umocuj bandażem lub
codofixem

•

Nierówne źrenice – krwawienie
śródczaszkowe

•

Zasinienie wokół oczu (krwiaki okularowe),
wyciek płynu z uszu lub nosa – złamanie
podstawy czaszki

KRWAWIENIE Z NOSA

•

Nie odchylaj głowy
poszkodowanego do
tyłu!!!

•

Zaciśnij skrzydełka nosa
(10-15 min) i poczekaj
na wytworzenie się
skrzepu

•

Chłodne okłady na kark,
nasadę nosa

•

Wydmuchaj nos

AMPUTACJA

•

Ranę opatrujemy opatrunkiem osłonowym z

gazy jałowej

•

Poszkodowanego układamy w pozycji

przeciwwstrząsowej

•

Wezwać pomoc zawiadamiając o amputacji

•

Oddzieloną część umieścić w worku foliowym

i szczelnie go zamknąć

•

Całość włożyć do drugiego worka

wypełnionego zimną wodą może być z lodem

(umieścić informację z nazwiskiem i

imieniem poszkodowanego oraz dokładną

godziną wypadku

•

STARAJMY SIĘ NIE UŻYWAĆ OPASKI

UCISKOWEJ!!!

OPARZENIA

•

Nie smarujemy niczym miejsca oparzenia,
ściągnij biżuterię, zegarek poszkodowanemu

•

Natychmiast ochłodź miejsce oparzenia pod
bieżącą chłodną wodą ok. 20 min, zabezpiecz
jałowym opatrunkiem

•

W przypadku oparzeń dużych powierzchni
ciała ochładzaj oparzenie i natychmiast
wezwij karetkę pogotowia

PRZECHŁODZENIE I ODMROŻENIE

•

Przechłodzenia i odmrożenia zdarzają się również w
temperaturze powyżej 0

o

C

Przechłodzenie to wyziębienie całego ciała, sprzyja
działanie wilgoci i wiatru.

•

NIE ROZGRZEWAMY SIĘ ALKOHOLEM!!!

•

Postępowanie:

•

Zabezpieczenie przed dalszym wyziębieniem -
zmarzniętego przenosimy do chłodnego pomieszczenia,
zdejmujemy mokre ubranie, zawijamy w suche koce,

•

Gdy jest przytomny, podajemy dobrze osłodzone, gorące
napoje, nie wolno nagrzewać pacjenta z zewnątrz

•

Człowiek przechłodzony nie powinien się ruszać,

•

Nie masujemy kończyn i nie podajemy alkoholu

ODMROŻENIA

•

Zdejmujemy ubranie, ogrzewamy ciepłem
własnego ciała (czyli zapewniamy takie
warunki, aby temperatura, którą ogrzewamy
poszkodowanego wynosiła 36,6º - 37ºC) nie
masując i nacierając, zakładamy jałowy
opatrunek,

•

W przypadku głębokich odmrożeń nie zaleca
się żadnych czynności mających na celu
ogrzewanie odmrożonych okolic, jeśli
wytworzyły się pęcherze nie otwiera się ich,
a tylko przykrywa jałowym opatrunkiem,

PORAŻENIE PRĄDEM

Pamiętaj, aby ratując samemu nie być porażonym!!!

•

Działanie prądu polega na pobudzeniu układu

nerwowego i mięśni (skurcze w mięśniach

szkieletowych i sercu, ramienia i dłoni powodują - tzw.

przyklejenie się do przewodu) które ustępują po

wyłączeniu prądu

•

Skutkiem jest: zaburzenie rytmu serca lub zatrzymanie

jego pracy, utrata przytomności, bezdech – działanie na

mózg lub oparzenia skóry,

•

Postępowanie:

•

Upewnij się czy jest bezpiecznie!

•

Jeśli jest możliwość odłącz źródło prądu

•

Jeśli jest bezpiecznie zabezpiecz niewielkie oparzenia

jałowym opatrunkiem

•

W przypadku dużych oparzeń lub utraty przytomności

natychmiast wezwij ZRM

•

W przypadku NZK wdrożyć RKO

ZŁAMANIA I ZWICHNIĘCIA

•

Objawy:

•

Bolesność i obrzęk

•

Ograniczenie ruchów, lub niezdolność do ich wykonywania

•

Przybieranie przez poszkodowanego pozycji oszczędzającej

•

Nieprawidłowe ustawienie lub patologiczna ruchomość

•

Postępowanie:

•

Drobne urazy zabezpiecz w jednej pozycji

•

Zabezpiecz przed dodatkowymi obrażeniami, które mogą

być spowodowane przez końce odłamów złamanej kości

(uszkodzenia naczyń, nerwów, skóry - przekształcenie się

złamania zamkniętego w otwarte).

•

W przypadku złamania otwartego jedna lub kilka ran

krwawiących, mogą być widoczne w ranie fragmenty

kostne

•

W przypadku większych urazów unieruchom w zastanej
pozycji i wezwij ZRM.

KRWOTOK WEWNĘTRZNY SPOWODOWANY

URAZEM

POSTĘPOWANIE W ZADŁAWIENIU U DOROSŁYCH

OCENA

CIĘŻKOŚCI

STANU

PACJENTA

CIĘŻKA

NIEDROŻNOŚĆ

DRÓG

ODDECHOWYCH

(kaszel nieefektywny)

PACJENT

NIEPRZYTOMNY

rozpocznij RKO

PACENT

PRZYTOMNY

5 uderzeń w okolicę

międzyłopatkową

5 uciśnięć nadbrzusza

ŁAGODNA

NIEDROŻNOŚĆ

DRÓG

ODDECHOWYCH

(kaszel efektywny)

ZACHĘTA DO

KASZLU

Kontynuuj ocenę do momentu

pogorszenia się stanu

poszkodowanego i

wystąpienia nieefektywnego

kaszlu lub usunięcia ciała

obcego

CIAŁO OBCE W DROGACH ODDECHOWYCH

•

Rozpoznanie:

•

Relacje świadków

•

Wskazania poszkodowanego

•

Nagły początek, kaszel, dławienie

•

Przebieg zdarzeń:

•

Kaszel efektywny

•

Kaszel nieefektywny

•

Utrata przytomności

POSTĘPOWANIE

•

Kaszel efektywny:

•

Głośny kaszel, w pełni reaguje, wypowiada
słowa

•

Zachęcać do kaszlu

•

Kaszel nieefektywny

•

Niemożność mówienia, cisza lub bezgłośny
kaszel, niemożność oddychania, sinica,
obniżony poziom świadomości

•

Wołaj o pomoc!

•

5 uderzeń międzyłopatkowych

•

5 uciśnięć nadbrzusza

POSTĘPOWANIE

•

Gdy poszkodowany straci przytomność:

•

Upewnij się, że pomoc jest już w drodze

•

Przejdź do algorytmu RKO rozpoczynając od 5
efektywnych wdechów i 30 uciśnięć klatki
piersiowej

BLS – DOROŚLI – KOLEJNOŚĆ POSTĘPOWANIA

•NI

E R

EA

GU

JE

?

•G

ŁOŚNO

W

OŁA

J O

PO

MOC

•U

DR

OŻNIJ

DR

OGI

ODD

ECH

OWE

I SP

RA

WD

Ź

OD

DE

CH

•N

IE

O

DD

YC

HA

P

RA

WID

ŁO

WO

?

•ZA

DZW

OŃ

99

9 L

UB

1

12

•3

0 U

CIŚNIĘĆ

K

LAT

KI

PIE

RSIO

WEJ

•2

O

DD

ECH

Y R

AT

OWN

ICZE

•3

0 U

CIŚNIĘĆ

K

LAT

KI

PIE

RSIO

WEJ

UDRAŻNIANIE DRÓG ODDECHOWYCH

DROŻNOŚĆ DRÓG

ODDECHOWYCH

PRZED UDROŻNIENIEM DRÓG

ODDECHOWYCH

PO UDROŻNIENIU DRÓG

ODDECHOWYCH

OCENA ODDECHU

•

W ciągu 10 sek. utrzymując
drożność dróg oddechowych
oceń czy poszkodowany oddycha:

•

Wzrokiem – ruchy klatki
piersiowej

•

Słuchem – szmery oddechowe

•

Czuciem – ruch wydychanego
powietrza na policzku

•

Ocena

•

Jeśli w tym czasie nie stwierdzisz
oddechu, lub usłyszysz jedno
westchnięcie –

brak oddechu –

poszkodowany nie oddycha!

•

Zastosuj sztuczną wentylację

SZTUCZNA WENTYLACJA

•

Sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń
widoczne ciała obce

•

Udrożnij drogi oddechowe poszkodowanego

•

Zaciśnij skrzydełka nosa poszkodowanego

•

Weź normalny wdech i obejmij szczelnie usta
poszkodowanego swoimi ustami

•

Wdmuchnij powietrze jednostajnie przez ok.
1 sek. i obserwuj unoszenie się klatki
piersiowej

•

2 oddechy ratownicze nie powinny trwać
dłużej niż 5 sek.

•

Kontynuuj 2 oddechy ratownicze w stosunku
30:2

TRUDNOŚCI W WYKONANIU

SKUTECZNEGO WDECHU

•

Ponownie sprawdź jamę ustną

poszkodowanego i usuń z niej wszelkie
przeszkody widoczne ruchem wymiatającym

•

Ponownie sprawdź, czy w wystarczającym

stopniu odchylona jest głowa poszkodowanego
i uniesiony podbródek

UCISKANIE KLATKI PIERSIOWEJ

PRZYKŁADANIE NASADY DŁONI

DO MOSTKA

DŁONIE UŁOŻONE DO UCISKANIA

KLATKI PIERSIOWEJ

WYZNACZENIE MIEJSCA UCISKU KLATKI

PIERSIOWEJ

UCISKANIE KLATKI PIERSIOWEJ

•

Uklęknij obok klatki piersiowej ratowanego, dłonie ułóż na
środku klatki piersiowej i wyprostowanymi rękoma uciskaj
mostek na głębokość co najmniej 4-5 cm; uciski wykonuj
nasadami ułożonych na sobie dłoni, nie dotykając palcami
ściany klatki piersiowej

•

Zwolnij ucisk bez utraty kontaktu rąk z mostkiem; tak
prowadzone uciskania klatki piersiowej powinno być
wykonywane z częstością co najmniej 100 uciśnięć/min,
pomocne może okazać się głośne liczenie. (101, 102, 103…130)
Następnie wykonaj dwa oddechy ratownicze. Uciskanie klatki
piersiowej prowadź do momentu:

•

powrotu czynności życiowych, lub

•

bezpośredniego przekazania poszkodowanego zespołowi
ratownictwa,

•

lub chwili kiedy wyczerpanie fizyczne uniemożliwi Ci dalsze
czynności resuscytacyjne.

RESUSCYTACJA KRĄŻENIOWO – ODDECHOWA - RKO

Działania resuscytacyjne zamykają się w trzech

punktach:

A.

Udrożnienie dróg oddechowych (airway)

B.

Sztuczna wentylacja (breathing)

C.

Masaż pośredni serca (circulation)

•

Przed wykonaniem uciskania klatki

piersiowej sprawdzamy oznaki

zatrzymanego krążenia (nie dłużej niż 10

s):

•

Brak normalnego oddechu, kaszlu lub

ruchu są sygnałem do rozpoczęcia

reanimacji.

KOLEJNOŚĆ CZYNNOŚCI W RKO

Uwaga

: Organizując akcję resuscytacyjną,

należy pamiętać o zapewnieniu
bezpieczeństwa ratownikowi i ratowanemu !!!

•

Ocena bezpieczeństwa

•

Oceń stan osoby poszkodowanej i sprawdź, czy
reaguje: delikatnie potrząśnij za ramiona i głośno
zapytaj: Jak Pan/ Pani się czuje?„

•

Jeśli poszkodowany nie reaguje

•

Zawołaj o pomoc

•

Utrzymując drożność dróg oddechowych, oceń
oddech

•

Jeśli nie oddycha wezwij pomoc

•

Rozpocznij RKO

1 - RATOWNIK

•

Jeśli przyczyną NZK jest podtopienie,
zakrztuszenie, zatrucie, uraz lub jest to
dziecko należy rozpocząć RKO i prowadzić
przez 1 min.- zaczynając od 5 efektywnych
wdechów. Dopiero po tym czasie należy
dzwonić lub udać się po pomoc.

•

W pozostałych przypadkach gdy ratownik
jest sam, a osobą poszkodowaną jest osoba
dorosła, należy w pierwszej kolejności udać
się po pomoc, po powrocie podjąć czynności
ratunkowe.