NIECHEMICZNE METODY

ZWALCZANIA CHWASTÓW

W UPRAWIE WARZYW

Anna Orłowska

Piotr Nasiadek

METODY ZWALCZANIA

CHWASTÓW

Dzielimy je na:

1.

Metody prewencyjne

• Kwarantanna
• Zabiegi agrotechniczne
• Hodowla i uprawa roślin odpornych

2. Metody interwencyjne

• Zabiegi mechaniczne
• Zabiegi fizyczne
• Zabiegi biologiczne
• Zabiegi chemiczne <nie omawiane przez nas>

KWARANTANNA

Obejmuje działanie organizacyjno-

kontrolne oraz prawne zapobiegające
przenikaniu do kraju określonych
organizmów szkodliwych
podlegających obowiązkowi
zwalczania patogenów, szkodników i
chwastów, które znajdują się na
polskiej liście kwarantannowej, np.
kanianka i zaraza gałęzista

ZABIEGI

AGROTECHNICZNE

Do podstawowych met. Agrotechnicznych zaliczamy:
 Odpowiednie terminy oraz sposoby siewu i sadzenia
 Zrównoważone nawożenie
 Nawożenie organiczne wolne od nasion chwastów
 Niszczenie chwastów w rowach melioracyjnych i

miedzach

 Prawidłowa uprawa roli
 Zmianowanie
 Ściółkowanie gleby słomą, korą z drzew iglastych ,

trocinami lub czarną folią polietylenową

HODOWLA I UPRWA ROŚLIN

ODPORNYCH

Dzięki inżynierii genetycznej

otrzymujemy rośliny odporne. Jest to
efektywny i tani sposób ochrony
roślin. Metoda ta polega na
wszczepieniu genów
odpornościowych do rośliny
uprawnej, czasem nawet z gatunków
bardzo odległych systematycznie tj.
bakterie czy grzyby.

ZABIEGI MECHANICZNE

 podorywka na głębokości 5-8cm po zbiorze

przedplonu

 Bronowanie lub kultywatorowanie w celu niszczenia

wschodzących chwastów

 Głęboka orka przedzimowa, która wydobywa nasiona

chwastów z głębokich warstw gleb

 Wiosenne bronowanie w celu przyspieszenia wschodu

chwastów dzięki czemu niszczymy je kultywatorem
przed siewem

 Pielniki zaopatrzone w noże i gęsiestópki stosowane

do uprawek międzyrzędowych

 Usuwanie ręczne chwastów w rzędach roślin

ZABIEGI FIZYCZNE

Są to metody polegające na termicznym zwalczaniu chwastów:
• SOLARYZACJA- polega na zwalczaniu chwastów i czynników

chorobotwórczych wysoką temperaturą powstałą pod wpływem światła
słonecznego w glebie przykrytej przezroczystą folią przez okres 6-8 tygodni
latem (V-VII), w celu pobudzenia nasion chwastów do kiełkowania. Po ich
wschodach zdejmuje się folię i chwasty zniszczy płytką uprawką lub
termicznie. Można tak postępować kilkakrotnie, aż do wyczerpania “banku
nasion”.

• TERMICZNIE ZWALCZANIE- polega na spalaniu gazu z butli i

bezpośrednim działaniu otwartego płomienia na glebę i chwasty lub
bezpośrednio przez wykorzystanie promieniowania podczerwonego
powstającego w wyniku nagrzewania płomieniem elementów grzejnych
(płyta ceramiczna , siatka stalowa). Zaletą tej metody jest nie wzruszanie
gleby, co ogranicza ponowne pojawianie się chwastów, ale efekt działania
jest krótkotrwały.

• INNE METODY: wydmuchiwanie chwastów z gleby sprężonym powietrzem

przy ciśnieniu 10 atmosfer, promienie mikrofalowe, , użycie fal
elektromagnetycznych, prądu elektrycznego, techniki laserowej,
wyprażanie.

ZABIEGI BIOLOGICZNE

Polega na zwalczaniu chwastów za pomocą wprowadzenia do

gleby organizmów chorobotwórczych (grzybów, bakterii,
wirusów) i owadów. Ta met. nie zawsze prowadzi do całkowitego
zwalczenia chwastów. Powoduje ich gorszy rozwój, poprawiając
szanse roślin uprawnych w środowisku. Wykorzystanie owadów
nie jest proste, ponieważ musiałyby to być gat. polifagiczne,
gdyż na polu występuje wiele gat. chwastów. Introdukcja
agrofagów, albo wykorzystywanie herbicydów biologicznych
opracowanych na bazie bakterii i grzybów nie znalazła
szerszego zastosowania w uprawach polowych, mimo tego, że
stwarza małe zagrożenie dla środowisk. Wadą tej metody jest
wąski zakres zwalczanych gatunków: “jeden patogen lub
szkodnik - jeden gatunek chwastów”, wolne działanie,
podejrzenia o działanie alergenne. Metoda ta ma główne
zastosowanie na użytkach nierolniczych. Nie jest ona
alternatywą dla innych metod, ale może je uzupełniać.