ŹRÓDŁA INFORMACJI

Notatki do egzaminu

INFORMACJA



Informacja (łac. informatio –
przedstawienie, wizerunek; informare –
kształtować, przedstawiać) – termin
interdyscyplinarny, definiowany różnie w
różnych dziedzinach nauki; najogólniej –
właściwość pewnych obiektów, relacja
między elementami zbiorów pewnych
obiektów, której istotą jest zmniejszanie
niepewności (nieokreśloności).

(WTF ?_?)

Podstawowe punkty widzenia informacji:



1. obiektywny – informacja oznacza pewną
właściwość fizyczną lub strukturalną obiektów (
układów,

systemów

), przy czym jest kwestią

dyskusyjną

czy wszelkich obiektów, czy jedynie

systemów samoregulujących się (w tym
organizmów żywych),



2. subiektywny – informacja istnieje jedynie
względem pewnego podmiotu, najczęściej
rozumianego jako

umysł

, gdyż jedynie umysł jest

w stanie nadać elementom rzeczywistości

znaczenie

(sens) i wykorzystać je do własnych

celów

ŹRÓDŁA

Źródło pierwotne (źródło wywołane) – każda

publikacja

, która zawiera oryginalny opis

badań, obserwacji, spostrzeżeń, teorii,
hipotez własnych

autora

. Czyli głównie

oryginle publikacje naukowe, które
publikowane są w czasopismach naukowych,
ale również prace dyplomowe, pamietniki i
autobiografie, również artykuły prasowe,
oryginalne dzieła sztuki itp.

Źródło wtórne (źródło zastane) – każda

publikacja

która nie stanowi opisu oryginalnych badań,
obserwacji, spostrzeżeń, teorii lub hipotez
własnych

autora

, lecz gromadzi i prezentuje dane

pochodzące od innych autorów.

Czyli:



naukowe publikacje przeglądowe (

przeglądy piśmiennictwa

)



książki naukowe o charakterze przeglądowym



podręczniki



większość encyklopedii,

almanachów

, słowników,

kalendarzy, itp.



wszelkie

bazy danych

gromadzące dane nie oparte

na bezpośrednich obserwacjach i eksperymentach,
lecz tworzone w oparciu o informacje ze

źródeł pierwotnych

ŹRÓDŁO INFORMACJI jest to materiał, z

którego czerpane są informacje zaspokajające
określone potrzeby informacyjne. W szerszym
znaczeniu źródłami informacji mogą być
dokumenty, osoby lub

instytucje

( Słownik

terminologiczny informacji naukowej,s.130);



ŹRÓDŁO BEZPOŚRDNIE – informacje uzyskiwane są

bezpośrednio z danego źródła, np. encyklopedie, słowniki.



ŹRÓDŁO POŚREDNIE – kierują pośrednio do
dokumentów:



BIBLIOGRAFIE,



KATALOGI:



BIBLIOTECZNE – pojedyncze, centralne.



HANDLOWE – księgarskie, wydawnicze, aukcyjne.

BIBLIOGRAFIE



BIBLIOGRAFIA – to spis opisów
bibliograficznych, uporządkowany według
określonych kryteriów, spełniający
określone funkcje informacyjne.



METODYKA BIBLIOGRAFICZNA – ustala
zasady sporządzania spisów
bibliograficznych.



TEORIA BIBLIOGRAFII – jedna z
dyscyplin nauk o książce.



ZAKRES BIBLIOGRAFII – dotyczy treści
dokumentów;



PEŁNY – nie dokonuje się selekcji dokumentów ze

względu na treść, np. bibliografie narodowe, bibliografie
ogólne;



OGRANICZONY – wybór dokumentów dotyczących
danego zagadnienia, np. bibliografia osobowa,
regionalna, lokalna, lub dotyczących danej dziedziny,
np. bibliografie dziedzinowe, bibliografie specjalne.



ZASIĘG BIBLIOGRAFII – może być: chronologiczny,
terytorialny, autorski, językowy, wydawniczo-formalny.



CHRONOLOGICZNY – bibliografie retrospektywne
(publikacje wydane w określonym, zamkniętym

okresie), bieżące i prospektywne.

BARIERY INFORMACYJNE



Bariera informacyjna to przeszkoda utrudniająca lub
uniemożliwiająca korzystanie z informacji bądź
rozpowszechnianie informacji […].

[Słownik terminologiczny informacji naukowej, Wrocław 1979; Polsko– Angielski Tezaurus
Informacji Naukowej PATIN, Warszawa 2001]



Bariera informacyjna j.t przeszkoda, która zakłóca
proces przepływu informacji od jej twórcy do
użytkownika [...].

[Lexikon Information und Dokumentation, Lipsk 1984]



Bariery informacyjne pojawiają się zawsze wtedy, gdy
występuje rozbieżność między idealną a aktualną
dostępnością opublikowanej informacji [...] powodują
utrudnienie, opóźnienie lub uniemożliwienie dostępu do
informacji.

[D. E. Haag, Information barriers, Pretoria 1989]

ODBITKA

Odbitka, w

poligrafii

próbna odbitka tekstu,

wykonana w kilku egzemplarzach,
przeznaczona dla korektora w celu
oznaczenia błędów.

Fragment dzieła odbity dodatkowo z
pierwotnego składu całościowego,
wyposażony we własną kartę tytułową i

paginację

. W zbiorach bibliotecznych odbitki

często figurują jako samodzielne pozycje,
obok dzieła w całości.

NADBITKA

Nadbitka, artykuł z czasopisma lub pracy

zbiorowej, wydrukowany osobno z tego
samego składu druk., bez zmiany numeracji
stron, z tytułem nagłówkowym.

PREPRINT

Preprint to wstępna wersja

publikacji naukowej

(zazwyczaj artykułu), która nie została jeszcze
opublikowana w

czasopiśmie naukowym

*Publikacja w tradycyjnym czasopiśmie naukowym często zajmuje

miesiące, a nawet lata od chwili zgłoszenia artykułu, podczas
gdy rozwój nauki następuje w ostatnim czasie znacznie
szybciej. Umieszczenie w

Internecie

preprintów artykułów

pozwala na udostępnienie wyników badań naukowych innym
badaczom bez konieczności długiego oczekiwania na cykl
wydawniczy czasopisma, a tym samym nie opóźnia rozwoju
nauki, tak jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnych
wydawnictw.

REPRINT

Reprint nowe wydanie książki, identyczne z

poprzednim; takiż druk na tańszym papierze;
opublikowany przez innego wydawcę; dodruk
nakładu książki; artykuł, esej, praca
wznowione oddzielnie, będące uprzednio
częścią większej całości. Etym. - ang. 'jw.';
zob.

-; print, zob.

printed

MONOGRAFIA

Monografia praca nauk., poświęcona jednemu

zagadnieniu, jednemu działowi nauki, jednej
osobie, miejscowości, epoce itp.

TRAKTAT

traktat rozprawa naukowa; umowa

międzynarodowa o charakterze polit. a. gosp.

Etym. - nm. traktieren 'częstować, (po)traktować' śrdw.łac.

tractamentum 'postępowanie' i łac. tractatus 'postępowanie;
dyskusja, traktat (rozprawa)' od tractare 'ciągnąć, postępować;
ugaszczać; rozprawiać' (por.

) z trahere, zob.

por.

DYSERTACJA

dysertacja praca pisemna przedstawiona w

celu uzyskania stopnia naukowego; rozprawa
naukowa.

Etym. - łac. dissertatio 'badanie, rozumowanie' od disserere

'dysputować; rozprawiać, roztrząsać'; zob.

dys

- 1; serere,

zob.

seria

PUBLIKACJA ŹRÓDŁOWA

ROZPRAWA NAUKOWA

Rozprawa naukowa - forma wypowiedzi

naukowej lub filozoficznej przybierająca
czasem postać

dysertacji

lub

traktatu

STUDIUM

studium monografia naukowa; plast. szkic,

portret; wyższy zakład a. kurs naukowy.

Etym. - wł. studio 'nauka; studium; jw.; etiuda' z łac. studium

(l.mn. studia) 'usiłowanie; skłonność; zajęcie; nauka'; por.

etiuda

PRZYCZYNEK



1. praca niewielkich rozmiarów, mająca
służyć wyjaśnieniu jakiejś ogólniejszej kwestii



2. wypowiedź, wydarzenie będące zalążkiem
lub zapowiedzią tego, co ma nastąpić

• przyczynkowy

• przyczynkowość

STAN BADAŃ

KOMPEDIUM

Kompendium – w miarę pełny, ale zwykle podany

w sposób skrótowy zasób wiedzy na jakiś
konkretny temat, zawierający "esencję" tej
wiedzy. Kompendium może także stanowić
podsumowanie jakiegoś większego dzieła lub
pracy naukowej. W większości przypadków
koncentruje się na wybranych zagadnieniach
będących przedmiotem badań lub
zainteresowania ludzi (np.

lub

), podczas gdy

"uniwersalna", będąca w swej istocie
kompendium wszystkich kompendiów, stara się
zgromadzić wiedzę z wszystkich dziedzin
poznania.

SŁOWNIK

Słownik – zbiór

słów

lub wyrażeń ułożonych i

opracowanych według jakiejś zasady. Dzieli
się na artykuły hasłowe ułożone w porządku
alfabetycznym, rzadko tematycznym.

Rodzaj słownika określa zasadę budowy

artykułu hasłowego i sposób
uporządkowania. Pod pojęciem tym
rozumiemy też zasób słów jakiejś osoby.

Zob. też: słowniki (koniec prezentacji)

LEKSYKON

leksykon słownik (encyklopedyczny).

CECHY ŹRÓDEŁ INFORMACJI, UKŁAD
KOMUNIKACYJNY, KANAŁY
INFORMACYJNE



http://pl.wikipedia.org/wiki/Informacja

CECHY NOŚNIKA INFORMACJI. ROZWÓJ W CZASIE I
PRZESTRZENI, EWOLUCJA FORM, ZMIANY FUNKCJI.
WSPÓŁISTNIENIE ŚRODKÓW KOMUNIKACJI

NOŚNIKI INFORMACJI

Nośniki informacji - inaczej urządzenia

przechowywania danych są to narzędzia
służące do zbiorowego składowania oraz
odczytu zebranych informacji . Możemy
wyróżnić następujące rodzaje urządzeń



Dyskietki



Pamięci Taśmowe



Dyski magnetyczne (twarde)



Dyski optyczne



Pendrive itp.

DOKUMENTY

Hipertekst:

ZAJRZYJ KONIECZNIE

DOKUMENTY PIERWOTNE, ICH ZNACZENIE
I WARTOŚCI INFORMACYJNE

Dokumenty pierwotne

– przewidziane i stworzone

przez autora o określonej treści i formie (książka,
artykuł w czasopiśmie, sprawozdanie naukowe lub
techniczne).

Wg L. Marszałka, jest to dokument, który nie

przeszedł jeszcze przez proces dokumentowania.

WYDAWNICTWA ZWARTE

ZOBACZ TUTAJ

DOKUMENTY TZW. SPECJALNEGO
PRZEZNACZENIA



Literatura filmowa - firmowa literatura, literatura
techniczno-handlowa, ogół dokumentów
piśmienniczych (publikowanych i niepublikowanych),
przeznaczonych do rozpowszechniania, odnoszących
się do przedsiębiorstw, ich wyrobów i usług;
wytwarzana przez same firmy lub na ich zamówienie;
najogólniej dzieli się je na periodyczne i
nieperiodyczne: wszelkiego rodzaju katalogi przem. i
handl., prospekty, instrukcje obsługi maszyn i
urządzeń, programy produkcyjne i inwestycyjne,
księgi adresowe, informatory, czasopisma firmowe,
gazety targowe, raporty z badań i prac badawczo-
rozwojowych, sprawozdania finansowe, albumy,
kalendarze, ulotki itp.