Prof. zw. dr hab. inż. Celina M.
Olszak
DANE-INFORMACJA-WIEDZA
AGENDA
1. Interpretacja terminu „Informatyka”.
2. Interpretacja terminu „dane-
informacja- wiedza”
3. Rodzaje informacji
4. Cechy informacji
5. Kategorie wiedzy, model
zarządzania wiedzą
6. Przetwarzanie informacji
7. System informacyjny a system
informatyczny
Literatura do przedmiotu
1. Informatyka ekonomiczna. Red. S. Wrycza.
PWE, Warszawa 2010.
2. Strategie i modele gospodarki
elektronicznej. Red. C. M. Olszak i E.
Ziemba. PWN, Warszawa 2007.
3. Informatyka gospodarcza. Red. J. Zawiła-
Niedźwiecki, K. Rostek, A. Gąsiorkiewicz.
CH. BECK 2010.
4. Dąbrowska A., Janoś-Kresło M., Wódkowski
A.: E-usługi a społeczeństwo
informacyjne. Difin 2009.
INFORMATYKA=
INFORmacja+autoMATYK
A
• Dyscyplina wiedzy (nauki)
• Narzędzia wykorzystywane przez
naukę, technikę
• Przemysł wytwarzający sprzęt i
oprogramowanie
INFORMATYKA
jako dyscyplina nauki
Zajmuje się teorią oraz praktyką
przetwarzania informacji przy użyciu
komputerów we wszystkich
dziedzinach
ludzkiej działalności
DANE
INFORMACJE
WIEDZA
Surowe fakty, znaki
zapisane na jakimś
medium
Ujęcie ilościowe
(bada wpływ ilości
informacji na
stopień określoności
obiektu np.
entropia)
Ujęcie jakościowe
(bada własności
informacji oraz jej
znaczenie w
aspekcie
użytkowym)
Wnioskowanie,
uczenie się (zbiór
reguł i faktów)
DANE
INFORMACJA
WIEDZA
INTELIGENC
JA
Zdolność do wykorzystania
wiedzy w podejmowaniu decyzji
i osiąganiu wysokich kompetencji
Kategorie informacji dla
gospodarki
• Operacyjne
• Planistyczne
• Ostrzegawcze
• Opiniodawcze
Cechy użytecznej
informacji
• Adekwatność
• Prawdziwość
• Aktualność
• Jasność i zrozumiałość
Własność informacji
Ochrona informacji
Charakterystyka
informacji
Planowanie
operacyjne
Planowanie
taktyczne
Planowanie
strategiczne
Dokładność
wysoka
Niekoniecznie
wysoka
Szczegółowość
szczegółowe
ogólne
Pewność
Raczej pewne
Niekoniecznie
pewne
Horyzont czasu
teraźniejszość
przyszłość
Częstość
wykorzystywania
duża
Raczej mała
Źródła inf.
wewnętrzne
zewnętrzne
zakres
wąski
szeroki
Forma prezentacji tekstowa
Wykresy, tabele
Natura informacji
ilościowe
jakościowe
Kategorie wiedzy
Cicha i jawna
(Nonaka, Takeuchi)
Cicha i jawna
(Nonaka, Takeuchi)
Proceduralna
(mówiąca jak wykonywać
zadania i realizować
określone procedury)
Proceduralna
(mówiąca jak wykonywać
zadania i realizować
określone procedury)
Deklaratywna
(wskazująca
co należy robić)
Deklaratywna
(wskazująca
co należy robić)
Semantyczna
(dotycząca związków
pomiędzy faktami,
relacjami)
Semantyczna
(dotycząca związków
pomiędzy faktami,
relacjami)
Epizodyczna
(oparta na przypadkach,
zdarzeniach)
Epizodyczna
(oparta na przypadkach,
zdarzeniach)
PRZYSTOSOWANIE
PRZYSTOSOWANIE
UZEWNĘTRZNIANIE
UZEWNĘTRZNIANIE
UWEWNĘTRZNIANIE
UWEWNĘTRZNIANIE
ŁĄCZENIE
ŁĄCZENIE
Wiedza
cicha
Wiedza
formalna
Wiedza
cicha
Wiedza
formaln
a
MODEL SPIRALI WIEDZY
DYKTATURA
INFORMACYJNA
DYKTATURA
INFORMACYJNA
DEMOKRACJA
INFORMACYJNA
DEMOKRACJA
INFORMACYJNA
ANARCHIA
INFORMACYJNA
ANARCHIA
INFORMACYJNA
DOSTĘP DO
INFORMACJI
KONTROL
A
MODELE ZARZADZANIA INFORMACJĄ
w
przedsiębiorstwie
poza
przedsiębiorstwem
obciążenie
danymi (dane
to koszty)
Dystrybucja,
sprzedaż
informacji
dalszemu
otoczeniu
Udostępni
a-
nie
informacj
i
klientom,
kooperant
m
Informa
cja
dostępn
a dla
całego
przedsię
-
biorstwa
Informacja
dostępna dla
niektórych
działów
przedsiębiorstwa
wykorzystanie
Warto
ść
Krzywa wartości
informacji
Przetwarzanie
informacji
• Zbieranie (ankieta, wywiad, obserwacja,
automatyczny sposób zbierania)
• Przechowywanie (archiwizowanie na
maszynowych nośnikach celem ich ponownego
wykorzystania)
• Przekształcanie (obliczenia, podział, agregacja,
selekcja itp.)
• Wyszukiwanie (wyszukiwarki, inteligentni
agenci, data mining)
• Przesyłanie i udostępnianie (sieci, łączność
bezprzewodowa)
Cel – zapewnienie sprawnego oraz właściwego
działania określonego systemu
System informacyjny (SI)
Wielopoziomowa struktura pozwalająca na
transformowanie określonych informacji
wejściowych na informacje wyjściowe za
pomocą odpowiednich procedur i modeli
SI = {P, I, T, O, M, R}
Gdzie:
P- zbiór podmiotów, które użytkują system
I - zasoby informacyjne
T- zbiór narzędzi stosowanych w procesie
przetwarzania inf.
O- zbiór rozwiązań systemowych stosowanych w
danej organizacji
M- zbiór metainformacji
R- relacje pomiędzy poszczególnymi zbiorami
System informatyczny
wyodrębniona część systemu
informacyjnego, która z punktu widzenia
przyjętych celów została skomputeryzowana
Dziękuję za uwagę