Wykład 15

Relacje nauczyciel – rodzic

w szkole

Zasady współdziałania nauczycieli i
rodziców. Formy współpracy nauczycieli z
rodzicami (zbiorowe i indywidualne).
Trudności w kontaktach z rodzicami

Rodzice przychodzą na spotkanie z Tobą między innymi po to, aby:

•dowiedzieć się, jak radzi sobie ich dziecko w szkole
•wyrobić sobie opinię o Tobie jako osobie wpływającej na

ich dziecko

•zebrać informacje o wymaganiach, oczekiwaniach, ofercie

szkoły

•rozpoznać, z kim dziecko uczy się, bawi, spędza czas —

jaka jest jego klasa

•poznać innych rodziców, szczególnie rodziców jego

przyjaciół i ewentualnych wrogów

•udowodnić sobie, że jest dobrym rodzicem („daję swoją

uwagę i czas sprawom dziecka")

•spełnić oczekiwania współmałżonka, dziecka, rodziny
•zaprezentować się Tobie i innym rodzicom

Źródło:. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd.

Raabe, Warszawa 2002;

Rodzice:

• Mają poczucie, że nie zostaną wysłuchani, ich

wysiłki, by dojść do porozumienia z przedstawicielami
szkoły, pójdą na marne, a rozmowa nic nie zmieni

 
• Wolą unikać kontaktów, bojąc się urazić

nauczyciela, wywołać jego niechęć -
niebezpieczeństwo pogorszenia sposobu
traktowania ich dzieci przez nauczyciela

 
• Słuchanie złych informacji o własnym dziecku

powoduje spadek poczucia ich wartości jako
rodziców - chroniąc własne „Ja", unikają konfrontacji z
nauczycielem

Źródło  E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w:

Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;

Rodzice:

• Czują się bezradni wobec problemu, jaki sprawia dziecko
• Szkoła jako taka (budynek, ławki, dzwonki,

dzienniki itd.) przypomina im okres, gdy sami byli
uczniami. Wchodzą nieświadomie w rolę ucznia
zalęknionego i onieśmielonego autorytetem
nauczyciela

• Nauczyciel nie wzbudza w nich dostatecznego

zaufania - nie mają przekonania, że przekazując
szczerze informacje na swój temat i o własnym
dziecku, nie narażą się na użycie tych informacji
przeciwko nim

Źródło E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w:

Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;

Rodzice:

•Bywa, że rodzice są świadkiem zachowań nauczyciela

poniżającego w ich poczuciu godność dziecka lub
innego rodzica, np. ostrej czy publicznej krytyki - lęk,
ostrożność w stosunku do całej grupy zawodowej

•Rodzice często mają poczucie, iż nie są osobami

naprawdę pożądanymi w szkole- czują, że
zabierają (niepotrzebnie?) nauczycielowi czas, a
najważniejsze decyzje w sprawie ich dzieci
podejmowane są arbitralnie

Źródło E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa

2002;

Nauczyciele:

• Obawiają się pracy z dorosłymi, mają poczucie

niskich kompetencji w tym zakresie

• Przeżywają syndrom wypalenia zawodowego,

odczuwają niechęć do podejmowania trudnych
zadań.

• Nie otrzymują pozytywnych informacji

zwrotnych ze strony rodziców w odpowiedzi na
własne zaangażowanie

• Zła kondycja finansowa nauczycieli ogranicza

możliwość spokojnego przeznaczenia przez nich
czasu i energii na sprawy szkoły

E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe,

Warszawa 2002;

Jak sformułować wypowiedź,

by rodzic podjął z tobą współpracę

i powstała szansa na realną

zmianę w funkcjonowaniu ucznia?

• Zbierz wcześniej informacje o

sytuacji ucznia i jego rodziny od
pedagoga i wychowawcy (ewentualna
dysleksja, choroby, trudna sytuacja
domowa lub w grupie rówieśniczej
itp.)

E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w:

Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;

• Stosuj procedury nieinwazyjnego

komunikowania się — mów o tym, co
dla ciebie jest trudne, niezrozumiałe w
funkcjonowaniu dziecka, nie oceniaj
rodzica, mówiąc mu, co robi źle wobec
własnego dziecka, pytaj rodzica o jego
opinię o dostrzeżonych przez ciebie
zachowaniach,

wskaż

również

pozytywne

aspekty

funkcjonowania

dziecka w szkole

E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik

nauczyciela, Wyd. Raabe, Warszawa 2002;

• Posługuj się dokumentami

wewnątrzszkolnego i przedmiotowego systemu
oceniania, przekaż jasne informacje o ważnych
w tej sytuacji zapisach,odwołuj się do nich;
mów o faktach, a nie ogólnie
— jasno przedstaw obszary i metody pracy
dziecka, które pozwolą mu spełnić wymagania

• Zdobądź więcej informacji o sytuacji ucznia

w
szkole — negatywne oceny z innych
przedmiotów

•

E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd. Raabe,
Warszawa 2002;

• Pokazuj, że wierzysz w możliwość

zmiany— pytaj rodzica, jakie ma pomysły
na pomoc swojemu dziecku i jaką widzi
twoją w tym rolę, przedstaw swoje
propozycje i spytaj o zdanie

• Zadbaj o warunki rozmowy — dyskretne

miejsce bez świadków, wystarczającą ilość
czasu, przestrzeń na rozłożenie
dokumentów

E. Maksymowska, E.Tołwińska-Królikowska, M. Werwicka, Pierwsze spotkanie z rodzicami, str. 1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd.

Raabe, Warszawa 2002;

Typy trudnych rodziców:

• Rodzic awanturniczy
• Rodzic bierno – agresywny
• Rodzic zależno – roszczeniowy
• Rodzic wielkościowy
• Rodzic dramatyzujący
• Rodzic kontrolujący
• Rodzic podejrzliwy
• Rodzic wycofany
• Rodzic potrzebujący pomocy

Źródło

T. Garstka, Kłopotliwy rodzic w pracy nauczyciela, w: Poradnik nauczyciela, Warszawa 2002

Powyższe materiały zostały opracowane

przez Zespół Pedagogów CEN UWr

na podstawie literatury:

1.

Garstka T. , Kłopotliwy rodzic w pracy
nauczyciela, w: Poradnik nauczyciela,
Warszawa 2002

2.

Maksymowska

E.

,

Tołwińska-

Królikowska E., Werwicka M. ,
Pierwsze spotkanie z rodzicami, str.
1-18, w: Poradnik nauczyciela, Wyd.
Raabe, Warszawa 2002;