ŻYLAKI KOŃCZYN DOLNYCH

DEFINICJA



Żylak to widoczne, trwałe, odcinkowe rozszerzenie
żyły układu powierzchownego, nadające jej wężowaty,
wydłużony przebieg.



O chorobie żylakowej (przewlekłej
niewydolności żylnej) mówimy, kiedy żyły są
zmienione patologicznie na długich odcinkach
obejmując niekiedy całą kończynę, gdy
występują dolegliwości (bóle, kurcze, uczucie
ciężkości, obrzęki) i stwierdza się zmiany
skórne.

EPIDEMIOLOGIA



20% - 50% populacji w krajach
uprzemysłowionych



Kobiety częściej niż mężczyźni



Zachorowalność 2,6% \ rok dla kobiet



Zachorowalność 2%\rok dla mężczyzn

Żylaki rozpoczynają się najczęściej w miejscach,
gdzie żyły powierzchowne łączą się z

żyłami

głębokimi –



w ujściu żyły odpiszczelowej do żyły udowej,



w ujściu żyły odstrzałkowej do żyły
podkolanowej



na wysokości żył przeszywających.

Przyczyną jest niewydolność zastawek żylnych.

.

SCHEMAT PORÓWNUJĄCY
PRAWIDŁOWĄ ŻYŁĘ - A, DO ŻYLAKA -
B

PODZIAŁ ŻYLAKÓW

Biorąc pod uwagę czynniki usposabiające możemy
wyróżnić żylaki:



pierwotne (powstają samoistnie, przy udziale
czynników sprzyjających[zastój żylny])



wtórne (występują jako powikłanie niedrożności

głębokich żył kończyn dolnych lub przetoki
tętniczo-żylnej)



żylaki o rzadkiej etiologii

PATOFIZJOLOGIA CHOROBY
ŻYLAKOWEJ



Żylaki pierwotne -występują przy prawidłowym
stanie żył układu głębokiego. Spowodowane są
występowaniem mniejszej ilości tkanki sprężystej w
ścianach naczyń żylnych, co zmniejsza ich odporność
na rozciąganie. Rozszerzenie światła przyczynia się
do niewydolności zastawek żylnych, co umożliwia
cofanie się i zaleganie większej ilości krwi, a co za
tym idzie - dalsze poszerzanie naczynia.



Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu żylaków jest
zastój żylny występujący podczas długiego stania,
zwiększone ciśnienie w żyłach na skutek
utrudnionego odpływu (np. ciąża, podnoszenie
ciężarów, zaparcia)

Żylaki Wtórne - powstają na skutek

zwiększonego

przepływu krwi przez żyły powierzchowne

kończyn

dolnych spowodowanego niedrożnością żył
głębokich. Niedrożność jest następstwem

przebytej

zakrzepicy. Niekiedy zwiększony przepływ

może

być spowodowany uszkodzeniem zastawek żył
głębokich lub przeszywających.

Żylaki o rzadkiej etiologii – spowodowane
wrodzonymi lub nabytymi przetokami tętniczo
żylnymi.

RODZAJE ŻYLAKÓW



żylaki kosmetyczne (pajączki, siatkowate) nie
wymagają leczenia choroby, a jedynie
poprawy wyglądu



niewydolność głównych żył układu
powierzchownego (najczęściej żyły
odpiszczelowej)



duże żylaki bez niewydolności głównych żył
powierzchownych



zespoły mieszane

OBJAWY

Wczesne objawy żylaków:



uczucie ciężkości kończyn,



bóle nóg i obrzęki wieczorne,



kurcze łydek,



świąd skóry,



siateczka popękanych żyłek na skórze (corona phlebectatica),



widoczne żylaki.

Zaawansowane objawy żylaków:



duże żylaki,



obrzęki,



zmiany skórne wypryskowe i zapalne, przebarwienia,



zmiany zapalne i zakrzepowe,



wrzód żylny goleni.

TEORIE POWSTANIA ŻYLAKÓW
PIERWOTNYCH



TEORIA OSŁABIENIA ŚCIANY ŻYLNEJ –

Uszkodzenie ściany żylnej przez czynniki
biochemiczne :

- kolagenazy
- elastaza
- kwaśna fosfataza
- dehydrogenazy

OSŁABIENIE ŚCIANY



Wpływ hormonów płciowych

- leczenie hormonami żeńskimi
- I trymestr ciąży

* estrogeny
* progestageny

TEORIA NIEWYDOLNOŚCI
ZASTAWEK ŻYLNYCH



Niewydolność zastawek jest przyczyną:



Refluksu



Żylaków



Nadciśnienia w układzie żylnym

TEORIE HEMODYNAMICZNE



Czynnikiem prowadzącym do powstania
żylaków jest nadmierne ciśnienie
hydrostatyczne panujące w układzie żylnym,
które po przekroczeniu zdolności
wyrównawczych ścian naczyń prowadzi di ich
poszerzenia.

ROZPOZNANIE

W trakcie zbierania wywiadu ważne jest
określenie ewentualnych czynników
powstawania niewydolności żylnej,
zwłaszcza predyspozycji genetycznej

oraz

przebytej zakrzepicy żył głębokich.

LECZENIE



Leczenie przewlekłej niewydolności żylnej
jest złożone :



Kompresoterapia.



Leczenie farmakologiczne.



Operacyjne.

KOMPRESOTERAPIA



Polega na stosowaniu stopniowanego ucisku
zmniejszającego się w kierunku
dogłowowym.



Uzyskuje się to przez stosowanie
indywidualnie dobieranych pończoch o
stopniowym ucisku oraz bandażowanie
chorych kończyn.



Dzięki temu w układzie żył powierzchownych
zmniejsza się zastój krwi, następuje redukcja
obrzęków kończyn, zmniejsza się ryzyko
uszkodzenia skóry w postaci owrzodzeń.

FARMAKOTERAPIA



Sprowadza się do stosowania leków
zmniejszających przepuszczalność i
poprawiających napięcie żył, zwiększających
przepływ chłonki- lekami należącymi do tej
grupy są pochodne diosminy.



Ponadto stosuje się leki obniżające
krzepliwość krwi- pochodne kwasu
salicylowego, heparyny drobnocząsteczkowe.

LECZENIE OPERACYJNE



Ma na celu zmniejszenie refluksu z układu żył
głębokich do żył powierzchownych kończyn
przez niewydolne żyły przeszywające oraz
ujście żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej do
układu głębokiego.

OPERACJA BABCOCKA:
Polega na usunięciu, za pomocą specjalnej

prowadnicy, niewydolnej żyły odpiszczelowej
( stripping) oraz żylakowato
poszerzonych żył powierzchownych i
podwiązaniu perforatorów.

LECZENIE OPERACYJNE

OPERACJA SPOSOBEM LINTONA:



aktualnie rzadko wykonywana metoda leczenia
żylaków kończyn dolnych.



Polega na podpowięziowym podwiązaniu żył
przeszywających.



Dostęp do naczyń uzyskuje się przez wykonanie
cięcia wzdłuż żylakowato zmienionej kończyny i
dotarcie do przestrzeni podpowięziowej.



Zabieg ten stosuje się w przypadku znacznie
zaawansowanych żylaków.



Obarczony jest trudnościami zwiazanymi z
gojeniem się ran ( szpecąca blizna , martwica
skóry).

LECZENIE OPERACYJNE

PODPOWIĘZIOWE ENDOSKOPOWE

PODWIĄZANIE PERFORATORÓW:



Po wprowadzeniu podpowięziowo dwóch
troakarów( roboczy i optyczny) i wykonaniu
odmy dwutlenkiem węgla, wypreparowuje się
żyły przeszywające, zamyka( klipsem, nożem
ultradźwiękowym lub LigaSure), a nastepnie
przecina

INNE METODY MAJĄCE NA CELU
ZAMKNIĘCIE NIEWYDOLNYCH
NACZYŃ ZYLNYCH



TERMOABLACJA ENERGIĄ WYZWALANĄ
PRZEZ FALE CZĘSTOŚCI RADIOWEJ



WEWNĄRZŻYLNA KOAGULACJA LASEREM



ZAMYKANIE NACZYN ZA POMOCĄ PIANEK
OBLITERUJACYCH.

Metody te ze względu na wysokie koszty są

mało rozpowszechnione i do końca nie są
sprawdzone ich skuteczność i bezpieczeństwo
stosowania.