METODA

INTEGRACJI

SENSORYCZNEJ

AYRES (SI)

Teoria SI bazuje na wczesnych etapach
rozwoju neurofizjologicznego dziecka, gdy zaczynają się
kształtować układy zmysłów.

Prawidłowy rozwój zmysłów, zarówno organów zmysłów
jak i percepcji sensorycznej, stanowi niezbędny warunek
dobrego samopoczucia dziecka, zachowania i
uczenia się bez zaburzeń i dysfunkcji.

Terapia integracji

sensorycznej (SI) Ayres to

neurorozwojowa rehabilitacja

dzieci.

( ang. sensory integration ) jest to proces,

w trakcie którego mózg otrzymując informacje ze

wszystkich zmysłów, segreguje je interpretuje, porównuje z

wcześniejszymi doświadczeniami i w efekcie odpowiada

adekwatną reakcją .

(zachowaniem, ruchem, reakcją obronną ).

Informacje płynące od różnych zmysłów
muszą zostać złożone w jakąś całość, która pozwoli nam
odpowiednio zareagować na sytuację.

Z czasem układ nerwowy dojrzewa,
rozwija się i jest zdolny do integrowania wielu sygnałów naraz
oraz precyzyjnego pokierowania bardziej
złożoną reakcją.

SI

Anna Jean AYRES
(1920-
1988)

Do Polski metoda SI trafiła w 1993 r.
a jej rozpowszechnieniem zajęła się jedna
z pierwszych współpracownic dr A. Jean
Ayres
- Violet F. Maas .

Violet F. Maas

TWÓRCZYNI TEORII SI

Dr A.JEAN AYRES

Dr A. Jean Ayres - psycholog i
terapeuta
zajęciowy, pracownik naukowy
Uniwersytetu
Kalifornijskiego w Los Angeles.

Proces integracji sensorycznej

zaczyna się od pierwszych tygodni życia
płodowego i najintensywniej przebiega do
końca wieku przedszkolnego.

Z rozwojem integracji
sensorycznej wiąże się całokształt
funkcjonowania człowieka.

INTEGRACJA

SENSORYCZNA

Podstawowe znaczenie dla rozwoju

integracji
zmysłowej ma funkcjonowanie trzech
układów

odbierających i analizujących informacje

związane z ciałem, są to:

układ
przedsionkowy,
układ
prioprioceptywny,
układ dotykowy.

INTEGRACJA

SENSORYCZNA

Dysfunkcja integracji któregokolwiek
zmysłów
może doprowadzić do:
zaburzeń kontroli postawy,
zaburzeń napięcia
mięśniowego,
dysfunkcji okoruchowych,
zaburzeń mowy,
trudności w czytaniu i
pisaniu.

Dzieci mają zaburzoną orientację w
przestrzeni,
koordynację ruchową, są niezgrabne.

INTEGRACJA

SENSORYCZNA

To zaburzenia integracji sensorycznej
skomplikowanych procesów
neurofizjologicznych,
leżących u podstaw naszego
zachowania i uczenia się.

Dzięki odpowiedniej, profesjonalnej diagnozie i terapii,

uwzględniającej aktualny poziom rozwoju
neurofizjologicznego dziecka, możemy pomóc dzieciom lepiej
radzić sobie w życiu.

PRZYCZYNY ZABURZEŃ

SI

Zaburzenia te często występują u

dzieci autystycznych,
z mózgowym porażeniem

dziecięcym,

dzieci niedowidzących lub

niedosłyszących

zaburzeniami genetycznymi –

zespół Downa

oraz ze specyficznymi problemami
w uczeniu się
dzieci z upośledzeniem

umysłowym

ZABURZENIA SI

Ze względu na
szczególne
potrzeby rozwojowe i
terapeutyczne metoda
wykorzystywana jest w
pracy z tymi dziećmi.

SI

ZABURZENIA SI
A TERAPIA

ruchowe tzn. jest nadmiernie ruchliwe i
nerwowe,
ma kłopoty z koncentracją uwagi i
koordynacją
cierpi na nadpobudliwość psychoruchową
jest zbyt spokojne, powoli wykonuje
codzienne czynności,
jest nadwrażliwe lub zbyt mało wrażliwe
na bodźce
dotykowe, wzrokowe, słuchowe oraz
ruch
jest opóźniony rozwój mowy i ma
trudności w nauce

najprawdopodobniej
występują
u niego zaburzenia Integracji
Sensorycznej

 

JAK ROZPOZNAĆ

ZABURZENIA SI ?

Jeżeli dziecko ma problemy

Objawy te odnoszą się do różnych
typów
zaburzeń SI dlatego nie jest regułą,
że wszystkie występują u wszystkich
dzieci.

Z drugiej strony, pojedynczy objaw
też nie oznacza zaburzenia dlatego
tak ważna jest indywidualna, wnikliwa
diagnoza.

JAK ROZPOZNAĆ

ZABURZENIA SI ?

NA CZYM POLEGA TERAPIA

INTEGRACJI SENSORYCZNEJ?

Terapię każdego dziecka rozpoczyna się od

dokładnej, indywidualnej diagnozy, na podstawie
kwestionariuszy zaburzeń, obserwacji klinicznej i testów.

W każdym przypadku są przeprowadzane inaczej.

Diagnoza oparta jest na obserwacji dziecka w

zabawie spontanicznej i ukierunkowanej, na pogłębionym
wywiadzie z rodzicami, a u dzieci powyżej 4r.ż. na
specjalistycznych testach.

Głównym celem tej terapii jest

dostarczenie
kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych
po to, by
dziecko, na co dzień potrafiło spontanicznie
formułować
reakcje adaptacyjne i umiejętnie
odpowiedzieć
konkretnym zachowaniem na działający
bodziec ze
środowiska zewnętrznego.

NA CZYM POLEGA

TERAPIA INTEGRACJI

SENSORYCZNEJ?

Stosowanie testów, ćwiczeń i zabaw
z zakresu SI w przypadku dzieci :

wspomagają ich prawidłowy rozwój sensoryczno -
motoryczny,
zapobiegając równocześnie późniejszym problemom i
trudnościom szkolnym

pozwalają również na wczesne wykrycie ewentualnych
nieprawidłowości
w rozwoju dzieci i zastosowanie odpowiedniej interwencji
terapeutycznej

angażują całe ciało, w szczególności zmysły równowagi i
dotyku,
ale również wzrok i słuch

prowadzą do właściwej organizacji pracy układu nerwowego
na poziomie
analizy i synchronizacji bodźców zmysłowych.

NA CZYM POLEGA TERAPIA

INTEGRACJI SENSORYCZNEJ?

Zajęcia odbywają się w sali przeznaczonej do terapii SI.

Podczas terapii wykorzystywane są sprzęty i pomoce,
wspierające rozwój ruchowy dziecka oraz usprawniające jego
funkcjonowanie w różnych sferach

Terapia przeprowadzana jest przez
fizjoterapeutę, terapeutę SI, przy współpracy z
psychologiem, logopedą oraz pedagogami.
Pod okiem terapeuty, a często przy jego
wsparciu, dziecko wykonuje różnorodne
Ćwiczenia , angażujące całe ciało oraz układy

TERAPIA SI
(informacje organizacyjne)

TERAPIA SI

(informacje organizacyjne)

CZĘSTOTLIWOŚĆ SPOTKAŃ 1 - 2 razy w tygodniu

CZAS TRWANIA TERAPI od 6 miesięcy do 2 lat
w zależności od stopnia zaburzeń i trudności,
częstotliwości zajęć oraz motywacji dziecka do ćwiczeń

CZAS TRWANIA JEDNEGO SPOTKANIA 30 lub 50

minut

TERMINY SPOTKAŃ TERAPEUTYCZNYCH ustalane

dogodnie

dla rodziców i terapeutów

stałe dni i

godziny

STRÓJ DO TERAPII

wygodny, luźny,

nie

krępujący ruchów

Polega na wykonywaniu ćwiczeń
w sztucznie stworzonych warunkach

z jakimi można się spotkać na co dzień.

TERAPIA SI

Dziecko nie uczy się konkretnych
umiejętności, lecz poprawiając integrację
sensoryczną wzmaga procesy nerwowe, dzięki
czemu te umiejętności pojawiają się samoistnie,
w naturalny sposób.

Aby ćwiczenia były atrakcyjne dla dzieci, a
jednocześnie
efektywne wykorzystywane są różnorodne przybory i
przyrządy jak
basen z piłkami, trampolina, huśtawki, duże piłki,
tzw. topek , muchomor (do stymulacji układu.
przedsionkowego)
równoważnie, tory przeszkód, przedmioty z różnymi
fakturami i o
różnych kształtach.
Dzieci chodzą po matach "jeżykach", kolorowych
kamieniach.
Ćwiczą na rowerku stacjonarnym i steperze.

TERAPIA SI

Każde ćwiczenie
dostosowane jest
do poziomu rozwojowego i ma
postać
tzw. "twórczej zabawy"

UCISKANIE WAŁKIEM LUB PIŁKĄ
Stymulacja czucia głębokiego które bezpośrednio wpływa na napięcie
mięśniowe, czucie własnego ciała i orientację w przestrzeni. Stymulację
proprioceptywną często stosuje się jako ćwiczenie przygotowujące do
terapii dotykowej.

TERAPIA SI
ĆWICZENIA

TERAPIA SI
ĆWICZENIA

SZCZOTKOWANIE, GŁASKANIE PRZEDMIOTAMI O RÓŻNYCH
FAKTURACH
Przy dużej nadwrażliwości dotykowej, kiedy dziecko nie akceptuje
dotyku innej osoby, zachęcamy je do samodzielnej stymulacji i dopiero
później stymulację rozpoczyna terapeuta.

TERAPIA SI
ĆWICZENIA

HUŚTANIE, RUCH LINIOWY
Stymulacja układu przedsionkowego. Bezpośrednio wpływa na
reakcje równoważne. Dodatkowym utrudnieniem jest
wykonywanie przy tym innych czynności. Dziecko uczy się
planowania ruchu oraz koordynacji oko – ręka.

TERAPIA SI
ĆWICZENIA

TURLANIE
Ćwiczenie skupiania wzroku na przedmiocie. Oczy kontrolują
kierunek turlania. Jednocześnie dziecko nakłada krążki – następuje
stymulacja układu przedsionkowego, dotyku i czucia głębokiego.
Ćwiczenie wymaga odpowiedniego planowania ruchu.

Informacje pochodzą ze stron:

1.www.centrum-sens.pl/integracja_sensoryczna.php
2.www.chatka.puchatka.ists.pl/si.php
3.http://www.centrum-sens.pl/integracja_sensoryczna.php
4. http://www.integracjasensoryczna.org.pl/

Opracowali:
Małgorzata Kowalska
Przemysław Kowalski

PMWSZ w Opolu - FN