FORMY
WSPARCIA
OSÓB W
PODESZŁYM
WIEKU WIEKU

Marlena Cichosz
Studentka II roku II ˚
Uniwersytet Medyczny
w Łodzi

KRÓTKO O STAROŚCI...

Starzenie się jest nieuniknionym procesem

zachodzącym w każdym z nas.

Starość przebiega w różny sposób, ma różne

oblicza.

Nie powinna być utożsamiana z chorobą,

ponieważ to kolejny etap naszego życia,
następującym po okresie dojrzałości.

KRÓTKO O STAROŚCI...

Do najważniejszych problemów ludzi

starszych można zaliczyć:



samotność,



chorobę,



inwalidztwo,



życie w ubóstwie,



poczucie nieprzydatności.

KRÓTKO O STAROŚCI...

Wszystkie te problemy wskazują na uogólniania
i marginalizację osób starszych, czego
przykładem może być stopniowe eliminowanie
ich z aktywnego życia zawodowego
i społecznego w momencie przekraczania
granicy wieku emerytalnego.
W miarę przybywania lat potrzeby człowieka się
zmieniają. Ogromnej wagi zaczynają nabierać
dotychczasowo banalne sprawy dnia
codziennego, pojawia się refleksja dotycząca
przeszłości.

KRÓTKO O STAROŚCI...

Polskie społeczeństwo się starzeje. Osoby
w wieku powyżej 65 roku życia stanowią
obecnie ok. 14,7 proc. populacji, a w roku
2035 - wg szacunków GUS - będzie ich
ponad 23 proc. Prognozy wskazują
ponadto dodatkowo na wyraźny wzrost
liczby osób w późnej starości, czyli po 80
roku życia.

KRÓTKO O STAROŚCI...

Osoby starsze wymagają odpowiedniej opieki
medycznej, dostosowanej do ich potrzeb
i specyfiki schorzeń. Zwykle chorują na wiele
chorób jednocześnie (co najmniej 3-4) i zażywają
sporo lekarstw. Dlatego na świecie od
kilkudziesięciu lat rozwijana jest geriatria –
specjalistyczna dziedzina medycyny, kompleksowo
zajmująca się zdrowiem, chorobami i opieką nad
osobami w wieku podeszłym.

Geriatria kompleksowo łączy fizyczne,
psychiczne, funkcjonalne i społeczne
problemy starszych pacjentów, pozwalając
całościowo oceniać i rozwiązywać złożone
problemy wieku podeszłego

KRÓTKO O STAROŚCI...

Sytuacja osób starszych w polskim
społeczeństwie jest bardzo ciężka, brakuje
podstawowych środków pomocy. Istnieją
placówki i instytucje wspierające osoby
w podeszłym wieku, takie jak np.



domy pomocy społeczne,



domy spokojnej starości,



hospicja,

ale jest ich wciąż zbyt mało.

Podstawą kompleksowego systemu opieki
geriatrycznej jest odpowiednia liczba lekarzy tej
specjalizacji. NIK (Najwyższa Izba Kontroli) zwraca
uwagę, że w Polsce liczba geriatrów jest znacznie
za niska: w połowie 2014 r. było jedynie 321
geriatrów, czyli średnio 0,8 geriatry na 100 tys.
mieszkańców.

Kolejna trudność to brak oddziałów geriatrycznych
oraz poradni.

PAMIĘTAJ !!!

Starość to sprawa
osobowości. Starsza
pani zadbana, ubrana
i umalowana stosownie
do swojego wieku,
mająca poczucie humoru
i okazująca światu żywe
zainteresowanie, jest tylko
starszą babcią czy nadal
też atrakcyjną kobietą???

PAMIĘTAJ !!!

Pomoc i wsparcie
seniora w codziennym
życiu umożliwia mu
jak najdłuższe
prawidłowe
funkcjonowanie
w środowisku
lokalnym.

PODZIAŁ FORM OPIEKI NAD

OSOBAMI STARSZYMI:

1) Opieka sprawowana w systemie opieki

zdrowotnej w ramach Narodowego Funduszu
Zdrowia:

Opieka instytucjonalna w systemie opieki
zdrowotnej realizowana w:



Zakładach opiekuńczo-leczniczych



Poradniach



Hospicjach



Oddziałach szpitalnych o profilu:



Geriatrycznym



Dla przewlekle chorych



Medycyny paliatywnej



Psychogeriatrycznym

PODZIAŁ FORM OPIEKI NAD

OSOBAMI STARSZYMI CD:

Opieka domowa z systemie opieki zdrowotnej:



Pielęgniarska opieka długoterminowa w domu pacjenta



Opieka nad pacjentem wentylowanym mechanicznie

2) Opieka sprawowana w systemie pomocy

społecznej:

Opieka instytucjonalna w systemie pomocy społecznej
realizowana w Domach Pomocy Społecznej
( publicznych i niepublicznych).

Opieka półstacjonarna w systemie pomocy społecznej
realizowana w Dziennym Domu Pomocy Społecznej
oraz Ośrodkach Wsparcia dla Osób Starszych

Opieka domowa w systemie pomocy społecznej –
usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze

realizowana jest w zakładach opiekuńczo-
leczniczych, na oddziałach szpitalnych,
w hospicjach oraz poradniach. Opiekę
domową w systemie opieki zdrowotnej sprawują
pod nadzorem lekarza pierwszego kontaktu:



pielęgniarki środowiskowo-rodzinne,



pielęgniarki domowe na podstawie kontraktu na
świadczenia pielęgniarskie,



wielodyscyplinarne zespoły opieki
długoterminowej.

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W

SYSTEMIE OPIEKI ZDROWOTNEJ :

ZAKŁADY OPIEKUŃCZO-LECZNICZE

Zakład opiekuńczo-leczniczy jest zakładem stacjonarnym
udzielającym całodobowych świadczeń zdrowotnych,
obejmujących swoim zakresem leczenie, pielęgnację
i rehabilitację osób
niewymagających
hospitalizacji oraz
zapewnia im
pomieszczenia
i wyżywienie odpowiednie
do stanu zdrowia.
W zakładzie tym pacjent
może przebywać na
okres czasowy lub na
stałe.

ZAKŁAD OPIEKI LECZNICZEJ CD:

Celem zakładu opiekuńczo-leczniczego

jest:



objęcie całodobową opieką i leczeniem
osób, które przebyły ostrą fazę leczenia
szpitalnego,



mają ukończony proces diagnozowania,
leczenia operacyjnego lub
intensywnego leczenia
zachowawczego,

ZAKŁAD OPIEKI LECZNICZEJ CD:

Celem zakładu opiekuńczo-leczniczego jest:



nie wymagają już dalszej hospitalizacji,
jednak ze względu na stan zdrowia
i stopień niepełnosprawności oraz brak
możliwości samodzielnego
funkcjonowania w środowisku domowym
wymagają stałego nadzoru lekarskiego,
profesjonalnej pielęgnacji i rehabilitacji.

 ZAKŁAD OPIEKUŃCZO-

PIELĘGNACYJNY

Zakład opiekuńczo-pielęgnacyjny – udziela
całodobowych świadczeń zdrowotnych, które
obejmują swoim zakresem pielęgnację,
opiekę i rehabilitację osób nie wymagających
hospitalizacji oraz zapewnia im kontynuację
leczenia farmakologicznego, pomieszczenie
i wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia,
a także prowadzi edukację zdrowotną tych
osób i członków ich rodzin.

 ZAKŁAD OPIEKUŃCZO-

PIELĘGNACYJNY CD:

Celem zakładu pielęgnacyjno- opiekuńczego jest:



zapewnienie okresowej intensywnej opieki
pielęgniarskiej:



rekonwalescentom, umożliwiającej im powrót
do środowiska zamieszkania i w miarę
możliwości samodzielne funkcjonowanie,



osobom przewlekle chorym, które ze względu
na stan zdrowia wymagają stacjonarnej
pielęgnacji i rehabilitacji

 ZOL I ZOP CD:

Źródła finansowania zakładu opiekuńczo-leczniczego
i opiekuńczo-pielęgnacyjnego:

Narodowy Fundusz Zdrowia, w zakładach opiekuńczo-
leczniczych finansuje jedynie świadczenia zdrowotne, nie
ponosi natomiast kosztów wyżywienia i zakwaterowania,
których finansowanie określa Rozporządzenie Ministra
Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 grudnia 1998 r.
w sprawie sposobu i trybu kierowania do zakładów
opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz
szczegółowych zasad ustalania odpłatności za pobyt w tych
zakładach (Dz. U. Nr 166 z 1998 r., poz. 1265).

 ZOL I ZOP CD:

Od 2003 roku finansowane są jedynie
pobyty pacjentów, którzy sklasyfikowani
zostali w skali Barthel na poziomie od 0
do 40 punktów. W przypadku uzyskania
większej wartości punktowej
zakwalifikowanie pacjenta do opieki
w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym
wymaga indywidualnej zgody NFZ.

SKALA BARTHEL:

WYNIKI SKALI BARTHEL:

0 – 20 punktów – osoba niezdolna do

samoopieki

21 – 85 punktów – osoba wymagająca

częściowej pomocy

86 – 100 punktów – osoba samodzielna

 ZOL I ZOP CD:

Zakłady opieki
zapewniają osobom w nim
przebywającym:



środki farmaceutyczne,



środki i materiały medyczne,



sprzęt ortopedyczny,



środki pomocnicze,



lecznicze środki techniczne.



konsultacje specjalistyczne,



zlecone badania,



transport chorych.

 ZOL I ZOP CD:

Pacjenci mają ustawowo zagwarantowane:



pomieszczenie,



wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia,



uczestnictwo w organizowanych zajęciach
kulturalno-rekreacyjnych,



zajęcia z zakresu terapii zajęciowej,



zakłady zajmują się promocją zdrowia,



prowadzą edukację zdrowotną osób
przebywających w zakładzie oraz członków ich
rodzin i innych osób odwiedzających swoich
bliskich.

 ZOL I ZOP CD:

Minimalna stawka dla zakładu
pielęgnacyjno-opiekuńczego
i opiekuńczo-leczniczego nie powinna być
niższa niż 80 zł za osobodzień. Obecnie
na terenie kraju stawki te wahają się
od 25 do 60 złotych.

 ZOL I ZOP CD:

Obowiązkowy zespół w zakładach:



Pielęgniarka



Lekarz



Rehabilitant/fizjoterapeuta



Logopeda



Psycholog



Terapeuta zajęciowy



Pracownik socjalny/pielęgniarka społeczna



Dietetyk

 ZOL I ZOP CD:

Tryb kierowania chorego do

stacjonarnych zakładów opiek:

Wniosek o skierowanie do zakładu
opiekuńczo-leczniczego wystawia lekarz
podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarz
prowadzący pacjenta z oddziału
szpitalnego w ciągu 1 miesiąca po
zakończonym procesie leczenia
w warunkach szpitalnych.

 ZOL I ZOP CD.

W niepublicznych zakładach
opiekuńczo-leczniczych decyzję
o przyjęciu do zakładu wydaje dyrektor
zakładu po zasięgnięciu opinii lekarza
zakładu w oparciu o dokumentację
określoną w rozporządzeniu.
Przyjęcie w takim przypadku
wymaga potwierdzenia płatnika.

 ZOL I ZOP CD:

Okres pobytu
W zakładzie opiekuńczo-leczniczym

chory

może przebywać czasowo (średni czas
pobytu pacjenta wynosi 3-6 miesięcy),

lub

w uzasadnionych przypadkach na stałe,
po uzyskaniu zgody płatnika.

 ZOL I ZOP CD :

‼‼ Po podjęciu decyzji o umieszczeniu
pacjenta w zakładzie opiekuńczo-leczniczym
na stałe, zakład zobowiązany jest
powiadomić o tym fakcie płatnika
oraz lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
w terminie 7 dni od dnia objęcia opieką,
który wykreśla go ze swojej ewidencji.

 PORADNIE GERIATRYCZNE:

W poradni geriatrycznej (ambulatoryjna
opieka geriatryczna) w ramach lekarskich
procedur diagnostyczno-terapeutycznych
wyróżnia się następujące typy wizyt:



pierwszorazowa porada lekarska z
przeprowadzeniem całościowej oceny
geriatrycznej, w tym wykonanie przynajmniej
trzech testów;



kontrolna porada lekarska z
przeprowadzeniem przynajmniej dwóch
testów;



kontrolna porada lekarska.

PORADNIE GERIATRYCZNE CD:

Wizyta w poradni obejmuje:



rozpoznanie i leczenie schorzeń u osób

w podeszłym wieku,



poradę lekarską,



konsultacje geriatryczne



konsultacje dotyczące profilaktyki
patologii starości



zlecanie konsultacji specjalistycznych

PORADNIE GERIATRYCZNE CD:



ocenę funkcji poznawczych, zburzeń
pamięci i nastroju



ocenę sprawności funkcjonalnej
chorych



kwalifikację do leczenia stacjonarnego



edukację rodziny/opiekunów



zlecanie badań diagnostycznych

 HOSPICJA

Hospicjum jest miejscem, w którym

starsza osoba lub ciężko chora dostanie
kompleksową opiekę.

Otacza się nią pacjentów cierpiących na

nieuleczalne, postępujące choroby.

 HOSPICJA CD:

Podstawowe cele leczenia:



łagodzenie bólu fizycznego i psychicznego,
pielęgnacja,



pomoc duchowa,



wszystkie inne działania, które mają

zapewnić choremu jak najlepszy komfort życia,



w ramach opieki paliatywnej mieści się również

psychiczne i organizacyjne wspomaganie bliskich
chorego, także w okresie żałoby.

HOSPICJA CD:

Obecnie w Polsce działa ok. 350 zakładów
świadczących opiekę hospicyjną.
To ośrodki:



publiczne (państwowe lub samorządowe),



niepubliczne (np. prowadzone przez
fundacje, stowarzyszenia czy Caritas),



zakłady prywatne (komercyjne).

 ODDZIAŁ GERIATRYCZNY

Geriatria zajmuje się diagnostyką

i procesem leczenia osób, które

ukończyły

60 rok życia.
Opiekę nad pacjentem sprawuje zespół
doświadczonych lekarzy, pielęgniarek,
psychologa i rehabilitanta koordynowany
przez specjalistę geriatrii.

 ODDZIAŁ GERIATRYCZNY CD :

Pacjenci hospitalizowani w Oddziale
Geriatrycznym leczą się z powodu wielu
współistniejących chorób, które przebiegają
odmiennie i nietypowo dla procesu starzenia
się, jak również schorzeń typowych dla
okresu starości (otępienie, choroba
zwyrodnieniowa stawów, upadki, odleżyny).

 ODDZIAŁ GERIATRYCZNY CD:

Zadania oddziału geriatrycznego to:



całościowa diagnostyka i leczenie
chorób wpływających na pogorszenie
stanu funkcjonalnego pacjenta
geriatrycznego, w sytuacji gdy
procedury te są trudne lub niemożliwe
do przeprowadzenia w
warunkach ambulatoryjnych;

 ODDZIAŁ GERIATRYCZNY CD:



planowanie dalszego leczenia,
pielęgnacji, postępowania
fizjoterapeutycznego i opieki
środowiskowej we współpracy
z placówką lekarza rodzinnego;



kwalifikacja i przygotowanie pacjenta
geriatrycznego do zabiegu
operacyjnego w trybie planowym;

 ODDZIAŁ GERIATRYCZNY CD :



poprawa komfortu życia w przypadkach
schorzeń nieuleczalnych, postępujących;



edukacja pacjenta geriatrycznego, jego
rodziny lub opiekunów odnośnie
postępowania wobec choroby i sposobu
prowadzenia leczenia;



funkcja konsultacyjna dla innych
oddziałów szpitalnych oraz jednostek
lecznictwa otwartego.

 ODDZIAŁ DLA PRZEWLEKLE CHORYCH:

Oddziały dla przewlekle chorych tworzone
w szpitalach (obok typowych oddziałów
szpitalnych realizujących opiekę w ostrych
przypadkach) zapewniają całodobową
opiekę lekarską i pielęgniarską nad
pacjentami, którzy nie wymagają już
intensywnego leczenia, natomiast ich stan
zdrowia nie pozwala na wypis do domu.



MEDYCYNA PALIATYWNA

Oddział sprawuje wielodyscyplinarną opiekę:



medyczną,



psychologiczną,



duchową,



Społeczną

nad chorymi z zaawansowanymi, nie poddającymi
się leczeniu przyczynowemu, postępującymi
schorzeniami. Zazwyczaj są to pacjenci z chorobą
nowotworową, znajdujący się z reguły
w terminalnym okresie choroby.

 MEDYCYNA PALIATYWNA CD :

Oddział paliatywny sprawuje opiekę
również nad rodzinami chorych poprzez
wsparcie psychosocjalne, duchowe
podczas choroby osoby bliskiej, a także
przez edukację w zakresie praktycznego
sprawowania opieki, profilaktyki
odleżynowej i leczenia odleżyn, podawania
leków, żywienia i pielęgnowania osoby
chorej.

 MEDYCYNA PALIATYWNA CD:

Do Oddziału Medycyny Paliatywnej przyjmowani są:



chorzy z silnym i trudnym do kontroli bólem,



dusznością,



splątaniem,



pobudzeniem oraz innymi niemożliwymi do opanowania w
warunkach domowych objawami.



chorzy wymagający doraźnych zabiegów instrumentalnych (np.
nakłucie jamy otrzewnej, opłucnej, konieczność wykonania np.
gastrostomii odżywczej, unieruchomienie złamań).



chorzy z progresją choroby nowotworowej oraz rozsiewem
nowotworowym ze szczególnym uwzględnieniem: nieoperacyjnej
niedrożności jelit, przerzutami do mózgu, patologicznymi złamaniami
oraz z hiperkalcemią,



pacjenci po konsylium onkologicznym z udokumentowanym
zakończonym leczeniem przyczynowym, kierowani do Poradni lub
Oddziału Medycyny Paliatywnej.

 MEDYCYNA PALIATYWNA CD:

Celem wielokierunkowych działań jest: poprawa
jakości życia chorych i ich rodzin.
Oddział zapewnia możliwość kontroli objawów
trudnych do opanowania w warunkach domowych
(np. silny ból, duszność, splątanie, pobudzenie,
wymioty i inne dokuczliwe objawy somatyczne )
oraz wykonanie doraźnych zabiegów
instrumentalnych.

 MEDYCYNA PALIATYWNA CD:

Oddział medycyny paliatywnej ściśle
Współpracuje z Poradnią Opieki Paliatywnej
oraz Hospicjum
Domowym,
świadczącym
pomoc w domu
chorego.

 MEDYCYNA PALIATYWNA CD:

Cele:



wykonywane procedury:



diagnostyka;



ocena nasilenia objawów schorzeń nie
poddających się leczeniu przyczynowego np.
ból, duszność, wymioty, zaparcia, pobudzenie
psychomotoryczne;



zabiegi rehabilitacyjne (prowadzenie
rehabilitacji ruchowej i oddechowej);



zabiegi pielęgnacyjno-higieniczne;

 MEDYCYNA PALIATYWNA CD :



edukacja i instruktaż rodzin;



świadczenia wykonywane przez
psychologa (psychoterapia bezpośrednia /
odreagowująca, racjonalna, relaksacja, wizualizacja,
podtrzymująca /, psychoterapia pośrednia / rodziny w
czasie trwania choroby pacjenta /;



świadczenia wykonywane przez duchownego (gotowość
niesienia posługi sakramentalnej w każdym czasie,
sprawowanie Eucharystii w kaplicy hospicyjnej,
gotowość rozmowy z chorym - w miarę możliwości na
każdą prośbę pacjenta);



udzielanie konsultacji i porad na oddziałach
szpitalnych;

 MEDYCYNA PALIATYWNA CD :



leczenie zachowawcze w trybie stacjonarnym; pielęgnacja

chorego nieprzytomnego; postępowanie: z chorym z porażeniem
kończyn, z chorym ze złamaniami w obrębie układu kostno-
stawowego, z chorym z niedrożnością nieoperacyjną, z chorym
pobudzonym psychomotorycznie, z chorym z bólem trudnym do
uśmierzenia, z chorym u którego występuje trudna do opanowania
duszność, z chorym z nudnościami i wymiotami; z chorym, u którego
występują zaparcia stolca, biegunki, zaburzenia w oddawaniu moczu,
z chorym z anoreksją i kacheksją, uczuciem szybko pojawiającego się
zmęczenia, z chorym u którego występują zmiany w obrębie jamy ustnej,
z chorym u którego występują owrzodzenia odleżynowe, z chorym
u którego występują guzy grzybiaste, krwawiące, przetoki, przykre zapachy,
z chorym z krwotokiem, z chorym ze świądem, z chorym z lękiem
i niepokojem, okresową paniką, z chorym z bólem duchowym,
egzystencjalnym, postępowanie z chorym w agonii oraz wspieranie
członków rodziny, towarzyszących choremu z bólem duchowym,
egzystencjalnym, postępowanie z chorym w agonii oraz wspieranie
członków rodziny, towarzyszących choremu w umieraniu, agonii i po
zgonie;

 PSYCHOGERIATRIATRIA

Oddział zabezpieczający leczenie
pacjentów po 60-tym roku życia
z rozpoznaniem organicznych zaburzeń
lękowych, schizofrenii, zaburzeń
urojeniowych, zespołów otępiennych,
psychoz organicznych, zaburzeń
nastroju oraz zaburzeń afektywnych.

 PSYCHOGERIATRIA CD :

Pacjenci przebywają na oddziale nie

dłużej

niż 12 tygodni. Oddział zapewnia
całodobową opiekę lekarską,
pielęgniarską, oraz opiekę psychologa,
terapeuty zajęciowego, fizjoterapeuty.

B. OPIEKA DOMOWA Z SYSTEMIE

OPIEKI ZDROWOTNEJ:

Od niedawna funkcjonują nowe formy świadczeń
opieki domowej określone przez Narodowy
Fundusz Zdrowia jako pielęgniarska opieka
długoterminowa i pielęgniarska opieka domowa
w podstawowej opiece zdrowotnej.

Odrębnie dla każdego typu kontraktu opracowano
zasady kwalifikacji pacjentów i organizacji pracy
pielęgniarek uprawnionych do udzielania opieki
domowej.

PIELĘGNIARSKA OPIEKA DŁUGOTERMINOWA W DOMU

PACJENTA

Pielęgniarska opieka długoterminowa domowa
obejmuje pacjentów:



przewlekle chorych,



niepełnosprawnych,



nie kwalifikujących się do leczenia szpitalnego, a
wymagają wzmożonej opieki pielęgniarskiej i
wykonywania co najmniej jednego z następujących
świadczeń: opatrywania ran, odleżyn, owrzodzeń,
karmienia przez zgłębnik lub przetokę, założenia i
usunięcia cewnika, kroplowego wlewu dożylnego,
pielęgnacji rurki tracheotomijnej.



którzy w skali Bartel otrzymali od 0–40 punktów.

 PIELĘGNIARSKA OPIEKA

DŁUGOTERMINOWA W DOMU PACJENTA :

Cel pielęgniarskiej opieki długoterminowej:



zapewnienie świadczeń pielęgniarskich
w środowisku domowym pacjentom
obłożnie chorym,



przygotowanie chorego (i jego rodziny)
do samoopieki i samopielęgnacji, w tym
kształtowanie umiejętności w zakresie
radzenia sobie z niepełnosprawnością.

 PIELĘGNIARSKA OPIEKA

DŁUGOTERMINOWA W DOMU PACJENTA

Zadania pielęgniarskiej opieki długoterminowej:



świadczenia pielęgniarskie we współpracy z
lekarzem rodzinnym,



pomoc w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych
związanych z samodzielnym funkcjonowaniem w
środowisku domowym,



edukacja zdrowotna osób objętych opieką, członków
ich rodzin,



pomoc w pozyskiwaniu sprzętu medycznego i
rehabilitacyjnego niezbędnego do właściwej
pielęgnacji i rehabilitacji chorego w domu.

 PIELĘGNIARSKA OPIEKA

DŁUGOTERMINOWA W DOMU PACJENTA:

Finansowanie pielęgniarskiej opieki

długoterminowej

Jednostką kalkulacyjną za świadczenia
zdrowotne zrealizowane przez
pielęgniarkę jest osobodzień.
Minimalna stawka nie powinna być niższa
niż 30 zł za osobodzień.
Obecnie około 23.

 PIELĘGNIARSKA OPIEKA

DŁUGOTERMINOWA W DOMU PACJENTA:

Warunkiem objęcia chorego opieką przez pielęgniarską opiekę

długoterminową jest:



zgoda pacjenta wyrażona na piśmie,



wniosek lekarza rodzinnego



kwalifikacja pielęgniarska do objęcia opieką przez pielęgniarkę
opieki długoterminowej i konieczność wykonania przynajmniej
jednego z wymienionych świadczeń pielęgniarskich:



kroplowych wlewów dożylnych wynikających ze stałego zlecenia
lekarskiego związanych z prowadzonym procesem leczenia



wykonywania opatrunków (rany, odleżyny i owrzodzenia troficzne podudzi)



karmienia przez zgłębnik



karmienia przez przetokę



pielęgnacji przetoki



założenia i usunięcia cewnika (stałe zlecenie lekarskie)



płukania pęcherza moczowego



pielęgnacji rurki tracheostomijnej.

 PIELĘGNIARSKA OPIEKA

DŁUGOTERMINOWA W DOMU PACJENTA

Pielęgniarską opieką długoterminową nie
mogą być objęci pacjenci w ostrej fazie
choroby psychicznej i w terminalnej fazie
choroby nowotworowej. Czas objęcia chorego
pielęgniarską opieką długoterminową jest
warunkowany stanem zdrowia pacjenta, ale nie
może przekraczać 3-6 miesięcy. W uzasadnionych
przypadkach, na wniosek świadczeniodawcy
termin ten może być przedłużony za zgodą
płatnika.

 OPIEKA NAD PACJENTEM WENTYLOWANYM

MECHANICZNIE:

Opieka przeznaczona dla pacjentów
niewymagającym hospitalizacji, lecz
stałego nadzoru i profesjonalnej pomocy
i pielęgnacji. Dotyczy osób ciężko chorych
na niewydolność oddechową, które
wymagają okresowej lub ciągłej terapii
oddechowej (inwazyjnej przy pomocy
respiratora bądź nieinwazyjnej tj. maski,
ustniki).

 OPIEKA NAD PACJENTEM

WENTYLOWANYM MECHANICZNIE CD:

Warunkiem objęcia tego rodzaju opieką
jest skierowanie od lekarza z oddziału
szpitalnego oraz odpowiednie warunki
domowe wraz z przeszkolonym na temat
obsługi aparatury medycznej i udzielania
pierwszej pomocy opiekunem.

 OPIEKA NAD PACJENTEM

WENTYLOWANYM MECHANICZNIE CD:

Rodzina rzadko kiedy jest w stanie sama
zająć się chorym, dlatego bardzo przydatna
staje się pomoc wykwalifikowanego opiekuna
osoby starszej. Może być to pomoc udzielana
na godziny, pomoc całodobowa lub nawet
z zamieszkaniem opiekuna (jeżeli jest taka
potrzeba). Warto wtedy zwrócić się do
profesjonalnej firmy oferującej tego typu
usługi opiekuńcze, np. Jesień Wieku.

 OPIEKA NAD PACJENTEM

WENTYLOWANYM MECHANICZNIE CD:

Często zmiana miejsca zamieszkania seniora
wiąże się z dużym stresem i niechęcią.
W skrajnych przypadkach nawet z utratą
chęci do życia. Dlatego zdecydowanie
największą i najcenniejszą zaletą opieki nad osobą
starszą w domu jest poczucie bezpieczeństwa,
komfort, pozytywne samopoczucie, a co za tym
idzie szybszy powrót do zdrowia lub opóźnienie
progresu choroby.

2) OPIEKA SPRAWOWANA W

SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ:

Jednym z punktów pomocy dla osób
starszych są miejskie ośrodki pomocy
społecznej. Organizują one i świadczą
usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne,
w miejscu zamieszkania, w ośrodkach
wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy
z wyłączeniem specjalistycznych usług
opiekuńczych dla osób z zaburzeniami
psychicznymi.

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ

REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ

Dom pomocy społecznej

– instytucja

świadcząca na poziomie obowiązującego
standardu, osobom wymagającym całodobowej
opieki z powodu wieku,
choroby lub niepełnosprawności usługi:



bytowe,



opiekuńcze,



wspomagające,



edukacyjne w formach i zakresie wynikających

z indywidualnych potrzeb.

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ

REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ

Rodzaje Domów Pomocy Społecznej:

Domy, w zależności od tego, dla kogo są
przeznaczone
dzielą się na domy dla



Osób w podeszłym wieku



Osób przewlekle somatycznie chorych



Osób przewlekle psychicznie chorych



Dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie



Dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie



Osób niepełnosprawnych fizycznie

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY

SPOŁECZNEJ REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ

Mogą też być prowadzone łącznie dla:



Osób w podeszłym wieku i chorych przewlekle

somatycznie



Osób chorych przewlekle somatycznie oraz

niepełnosprawnych fizycznie



Osób w podeszłym wieku i niepełnosprawnych

fizycznie



Osób dorosłych oraz dzieci i młodzieży

niepełnosprawnych intelektualnie

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ

REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ

(PUBLICZNYCH I NIEPUBLICZNYCH).

Zakres wykonywanych usług w DPS:



potrzeb bytowych:

a) miejsce zamieszkania,
b) wyżywienie,
c) odzież i obuwie,
d) utrzymanie czystości;



potrzeby opiekuńcze:

a) udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach
życiowych,
b) pielęgnacji,
c) niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw osobistych;

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ

REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ



wspomagające:



umożliwieniu udziału w terapii zajęciowej,



podnoszeniu sprawności i aktywizowaniu
mieszkańców domu,



umożliwieniu zaspokojenia potrzeb religijnych
i kulturalnych,



zapewnieniu warunków do rozwoju
samorządności mieszkańców domu,

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ

REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ



stymulowaniu nawiązywania, utrzymywania i
rozwijania kontaktu z rodziną i
społecznością lokalną,



działaniu zmierzającym do usamodzielnienia
mieszkańca domu, w miarę jego
możliwości,



pomocy usamodzielniającemu się mieszkańcowi
domu w podjęciu pracy, szczególnie mającej
charakter terapeutyczny, jeżeli mieszkaniec
spełnia warunki do takiego usamodzielnienia,

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ

REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ



zapewnieniu bezpiecznego

przechowywania środków pieniężnych
i przedmiotów wartościowych,



finansowaniu mieszkańcowi domu

nieposiadającemu własnego dochodu
wydatków na niezbędne przedmioty
osobistego użytku,

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ

REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ



zapewnieniu przestrzegania praw

mieszkańców domu oraz zapewnieniu
mieszkańcom dostępności do informacji
o tych prawach,



sprawnym wnoszeniu i załatwianiu

skarg i wniosków mieszkańców
domu.

A. OPIEKA INSTYTUCJONALNA W SYSTEMIE POMOCY

SPOŁECZNEJ REALIZOWANA

W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ

Procedura przyjęcia do DPS:
1. Rozeznanie w istniejących możliwościach
i wyborze placówek
2. Pisemny wniosek o skierowanie do DPS
3. Wywiad środowiskowy, przeprowadzony przez
terenowego pracownika socjalnego
4. Wydanie opinii ośrodka pomocy społecznej
5. Decyzja ZUS lub oświadczenie o wysokości dochodów
6. Opinia Powiatowego Zespołu ds. orzekania
o stopniu niepełnosprawności.

B. OPIEKA PÓŁSTACJONARNA W SYSTEMIE

POMOCY SPOŁECZNEJ REALIZOWANA W

DZIENNYM DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ ORAZ

OŚRODKACH WSPARCIA DLA OSÓB

STARSZYCH.

Dzienne Domy Pomocy Społecznej są
ośrodkami wsparcia przeznaczonymi dla
osób samotnych lub osób w rodzinach,
które z powodu wieku, choroby lub innych
przyczyn wymagają pomocy, a są jej
pozbawione lub rodzina takiej pomocy nie
może zapewnić.

B. OPIEKA PÓŁSTACJONARNA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ

REALIZOWANA W DZIENNYM DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ ORAZ

OŚRODKACH WSPARCIA DLA OSÓB STARSZYCH

Dzienne Domy Pomocy Społecznej zapewniają swoim
pensjonariuszom następujące rodzaje usług:



pobyt w godz. 8.00 do 16.00 od poniedziałku do piątku,



wyżywienie (śniadanie i obiad),



posiłki na wynos,



usługi higieniczne (natrysk, usługi pralnicze),



udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych,
załatwianiu spraw osobistych i urzędowych,



podnoszenie sprawności i aktywizowanie,



pomoc w zaspokojeniu potrzeb zdrowotnych (pomoc w
kontaktach z placówkami służby zdrowia, pomoc w zakupie
leków),



działania wspomagające (pomoc psychologiczna, rekreacja,
rozwijanie kontaktów ze środowiskiem i rodziną).

B. OPIEKA PÓŁSTACJONARNA W SYSTEMIE

POMOCY SPOŁECZNEJ REALIZOWANA W DZIENNYM

DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ ORAZ OŚRODKACH

WSPARCIA DLA OSÓB STARSZYCH

Osoba kwalifikowana do Dziennego Domu Pomocy
Społecznej powinna spełniać co najmniej jedno
z poniższych kryteriów:



wiek emerytalny,



orzeczony znaczny lub umiarkowany stopień
niepełnosprawności albo całkowita niezdolność do
pracy lub całkowita niezdolność do pracy i
samodzielnej egzystencji,



długotrwała choroba udokumentowana stosownym
zaświadczeniem lekarskim, określającym rodzaj
wymaganej opieki i okres w jakim ta opieka jest
niezbędna.

C. OPIEKA DOMOWA W SYSTEMIE POMOCY SPOŁECZNEJ – USŁUGI OPIEKUŃCZE
I SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE

Pomoc w formie usług opiekuńczych lub
specjalistycznych usług opiekuńczych
przysługuje osobom samotnym, które z powodu
wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają
pomocy innych osób, a są jej pozbawione. Mogą
być one przyznane również osobom, które
wymagają pomocy innych osób, a rodzina nie
może takiej pomocy zapewnić.

C. OPIEKA DOMOWA W SYSTEMIE POMOCY

SPOŁECZNEJ – USŁUGI OPIEKUŃCZE

I SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE

Usługi opiekuńcze – obejmują:



pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych,



opiekę higieniczną,



zaleconą przez lekarza pielęgnację,



w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Specjalistyczne usługi opiekuńcze - oznaczają
usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających
z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności i są świadczone
przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem
zawodowym.

C. OPIEKA DOMOWA W SYSTEMIE POMOCY

SPOŁECZNEJ – USŁUGI OPIEKUŃCZE

I SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE

Kto przyznaje usługi opiekuńcze?

Należy się zgłosić do ośrodka pomocy społecznej, który ma
prawo ich przyznawania oraz ustala ich zakres, okres
i miejsce świadczenia. Natomiast szczegółowe warunki
przyznawania i odpłatności za te usługi w drodze uchwały
określa każda Rada Gminy. Ponadto Rada Gminy ustala
szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia
od opłat, jak również tryb ich pobierania. Dlatego też warunki
przyznania pomocy mogą być zróżnicowane
w poszczególnych gminach.

C. OPIEKA DOMOWA W SYSTEMIE POMOCY

SPOŁECZNEJ – USŁUGI OPIEKUŃCZE

I SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE

Takie formy pomocy (usługi opiekuńcze
i specjalistyczne usługi opiekuńcze)
świadczą ośrodki wsparcia pomocy
społecznej dziennego pobytu. Udzielają one
świadczeń osobom, które ze względu na
wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają
częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu
niezbędnych potrzeb życiowych.

C. OPIEKA DOMOWA W SYSTEMIE POMOCY

SPOŁECZNEJ – USŁUGI OPIEKUŃCZE

I SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE

Dodatkowym świadczeniem tych ośrodków jest
wydawanie posiłków. W ośrodku wsparcia mogą
znajdować się miejsca całodobowe okresowego
pobytu. Ośrodki wsparcia są prowadzone w formie
środowiskowych domów samopomocy, dziennych
domów pomocy, domów dla matek z małoletnimi
dziećmi i kobiet w ciąży, schronisk i domów dla
bezdomnych oraz klubów samopomocy.

C. OPIEKA DOMOWA W SYSTEMIE POMOCY

SPOŁECZNEJ – USŁUGI OPIEKUŃCZE

I SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE

W przypadku braku możliwości zapewnienia
usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania,
osoba wymagająca takiej opieki może
korzystać z usług opiekuńczych i bytowych
w formie rodzinnego domu pomocy. Może
w nim mieszkać nie mniej niż trzy i nie więcej
niż osiem osób wymagających wsparcia
z powodu wieku.

POMOC FINANSOWA DLA

SENIORÓW:

Emerytury czy renty nie są wysokie i

wielu

starszym osobą ciężko jest się utrzymać
i poopłacać wszystkie rachunki. Istnieje
kilka form wsparcia finansowego:



Dodatek pielęgnacyjny,



Zasiłek pielęgnacyjny,



Dodatek mieszkaniowy

DODATEK PIELĘGNACYJNY:

Wsparcie finansowe wypłacane osobie,
która jest niezdolna do pracy oraz
samodzielnej egzystencji. Jest on również
przyznawany każdemu, kto ukończył
75 rok życia. Zasiłki pielęgnacyjne dla
osób w podeszłym wieku są natomiast
przyznawane z Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych z urzędu.

DODATEK PIELEGNACYJNY :

Dodatku pielęgnacyjnego nie otrzyma
emeryt który przebywa w zakładzie
opiekuńczo leczniczym lub w zakładzie
pielęgnacyjno-opiekuńczym. Jest jednak
jeden wyjątek emerytowi, który przebywa
poza zakładem opiekuńczo leczniczym lub
zakładem pielęgnacyjno-opiekuńczym przez
okres dłuższy niż dwa tygodnie w miesiącu
otrzyma dodatek pielęgnacyjny.

DODATEK PIELĘGNACYJNY :

Obecnie wysokość dodatku pielęgnacyjnego
wynosi 208 zł 17 gr na miesiąc (od 1 marca
2015 r.). Dodatek ten ulega co roku
podwyższeniu w związku z waloryzacją
świadczeń emerytalnych i dodatków
przysługujących do nich. Zmiana wysokości
dodatku ma miejsce zawsze 1 marca
każdego roku.

ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY:

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w

celu

częściowego pokrycia wydatków
wynikających z konieczności zapewnienia
opieki i pomocy innej osoby w związku
z niezdolnością do samodzielnej
egzystencji.

ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY:

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:



niepełnosprawnemu dziecku;



osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16
roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem
o znacznym stopniu niepełnosprawności;



osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16
roku życia legitymującej się orzeczeniem
o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do
ukończenia 21 roku życia;



osobie, która ukończyła 75 lat.

ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY :

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:



osobie uprawnionej do dodatku
pielęgnacyjnego;



osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej
nieodpłatnie całodobowe utrzymanie;



jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą
świadczenie na pokrycie wydatków związanych
z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy
o koordynacji systemów zabezpieczenia
społecznego lub dwustronne umowy
o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY:

Wysokość
zasiłku
pielęgnacyjnego
wynosi
153,00 zł
miesięcznie.

DODATEK MIESZKANIOWY:

Dodatek mieszkaniowy jest

świadczeniem

pieniężnym wypłacanym przez gminę,
mającym na celu dofinansowanie do
wydatków mieszkaniowych ponoszonych
w związku z zajmowaniem lokalu
mieszkalnego.

DODATEK MIESZKANIOWY:

Przysługuje osobom posiadającym tytuł
prawny do lokalu mieszkalnego i osobom
zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu
prawnego, oczekującym na przysługujący
im lokal zamienny albo socjalny.

DODATEK MIESZKANIOWY:

Powinny być spełnione łącznie dwa
kryteria:



kryterium dochodowe,



kryterium powierzchniowe.

DODATEK MIESZKANIOWY:

Kryterium dochodowe przyznania dodatku
mieszkaniowego: dochód na jednego
członka gospodarstwa domowego
w okresie 3 miesięcy poprzedzających
datę złożenia wniosku:



w przypadku gospodarstwa
jednoosobowego: 1477,78 zł,



w przypadku gospodarstwa
wieloosobowego: 1055,56 zł.

DODATEK MIESZKANIOWY:

Kryterium powierzchniowe: normatywna
powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego lub
budynku mieszkalnego w przeliczeniu na liczbę
członków gospodarstwa domowego nie może
przekraczać:



35 m kw dla 1 osoby,



40 m kw dla 2 osób,



45 m kw dla 3 osób,



55 m kw dla 4 osób,



65 m kw dla 5 osób,



70 m kw dla 6 osób.

DODATEK MIESZKANIOWY:

Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest
na 6 miesięcy i w tym okresie nie mogą
wystąpić zaległości w opłatach
uzupełniających (do pełniej należności
miesięcznej).

PODSUMOWANIE:

Obecnie funkcjonuje coraz więcej ośrodków
zajmujących się uaktywnianiem starszego
pokolenia. Coraz bardziej popularne stają się
również „uniwersytety trzeciego wieku”

oraz kluby

sportowe dla seniorów. Specjaliści twierdzą, że
kluczem do zmiany postaw i wizerunku seniorów
jest pozytywne nastawienie i odwaga, która
pozwoli im oderwać się od telewizora, wyjść
z domu i spróbować aktywnie i z uśmiechem
przeżywać czas na emeryturze. Istotne jest
również wsparcie najbliższych, zachęcanie
i mobilizowanie starszych członków rodziny do
aktywności i dalszego rozwoju.

Jednak aż 72% Polaków myśli o starości –
wynika z badania CBOS. Okazuje się, że
większość z nas postrzega ten okres życia
w czarnych barwach, widząc tylko jego
negatywne aspekty. Obawiamy się chorób,
utraty autonomii i konieczności zdania się
na pomoc innych ludzi. Dlaczego myśli
Polaków zostały zdominowane przez
obawy związane ze starością? Czy życie
seniora musi być smutne i nudne?

„Młodość jest przesycona

przyszłością, wiek dojrzały

teraźniejszością, a starość

przeszłością.”

Antoni Kępiński

BIBLIOGRAFIA:

1) Klimczak A., Niechwiadowicz-Czapka T., „Wybrane zagadnienia
z pielęgniarstwa geriatrycznego” wyd. Continuo 2010;
2)

http://www.poradnikzdrowie.pl/psychologia/emocje/starosc-czym-jest-proces-starzenia-i-o
d-czego-zalezy_34123.html

- 23.02.2016

http://hospicjum-palium.pl/nowy/public/wydarzenia10/czytelnia2.pdf - 23.02.2016

Szwałkiewicz E., „Warunki funkcjonowania opieki długoterminowej w Polsce”, Medi 4/2003;

5) Biuro ds. Ochrony Zdrowia, „ Opieka długoterminowa nad człowiekiem w wieku podeszłym i

przewlekle chorym”, Programu Ochrony Zdrowia 2013-2015;

6) Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego opracowane przez ekspertów Zespołu

ds. Gerontologii przy Ministrze Zdrowia „ Standardy postępowania w opiece geriatrycznej”

7) Biercewicz M., Szewczyk M., Ślusarz R. Pielęgniarstwo w geriatrii. Wybrane zagadnienia
z zakresu pielęgniarstwa specjalistycznego. Borgis, Warszawa 2006; Viamedica, Warszawa

2013;

8) Kostka T., „Choroby wieku podeszłego”, PZWL, 2009
9)

https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/swiadczenia-rodzinne/rodzaje-i-wy
sokosc-swiadczen-rodzinnych-kryteria-uzyskania-/test-swiadczenia-pielegnacyjne/swiadczen
ie-pielegnacyjne/

- 28.02.2016

10)

http://www.infor.pl/prawo/emerytury/dodatki-do-emerytury/263149,Dodatek-pielegnacyjny
-do-emerytury.html

– 28.02.2016