UKŁAD

MOCZOWO - PŁCIOWY

Sylwia Olszewska i Izabela Płosa,

Kl. I TW

Narządy moczowe mają do spełnienia następujące zadania: wydalanie z ustroju zbędnych

produktów przemiany białkowej, tj. mocznika, kwasu moczowego, kreatyniny oraz substancji
szkodliwych np. leków, utrzymanie stałości składu płynów ustrojowych, tj. ciśnienia osmotycznego,
równowagi kwasowo- zasadowej oraz ilości wody we krwi, a także wytwarzanie reniny – substancji
regulującej ciśnienie tętnicze krwi i erytropoetyny – czynnika stymulującego wytwarzanie krwinek
czerwonych. Do narządów moczowych należą dwie nerki – lewa i prawa, wytwarzające mocz, dwa
moczowody odprowadzające mocz z nerek do pęcherza moczowego, pęcherz moczowy oraz cewka
moczowa męska i żeńska.

DO NARZĄDU MOCZOWEGO ZALICZAMY:



Nerki,



Moczowód,



Tętniczki nerkowe, aortę



Pęcherz moczowy,



Cewkę moczową (męską i żeńską),

Narządy moczowe

Nerka

Nerka jest narządem parzystym (prawa i lewa). Z reguły ma kształt fasolowaty. Wyjątek

stanowi nerka prawa u konia, ma ona kształt sercowaty, oraz nerki bydła, o kształcie nieregularnego
owalu. Narządy te leżą poza otrzewnowo w okolicy lędźwiowej na prawo lub lewo od płaszczyzny
pośrodkowej ciała. Nerka prawa sąsiaduje z żyłą główną doogonową, natomiast lewa z tętnicą
główną- aortą. U konia i świni obie nerki leżą na tej samej wysokości. Pies i koń mają nerkę prawą
bardziej wysuniętą do przodu. U psa nerka lewa jest bardziej ruchoma i przesuwalna niż nerka
prawa. U przeżuwaczy rozrośnięty żwacz spycha nerkę lewą na stronę prawą. Układa się ona tylnie
w stosunku do nerki prawej. Nerka lewa przeżuwaczy objęta jest krezką i nosi nazwę nerki
wędrującej.

Nerki dzielimy na:



Gładkie



Pobrużdżone

Nerki gładkie- występują w dwóch postaciach: jednobrodawkowe i wielobrodawkowe. W nerce

wielobrodawkowej płaty są całkowicie zlane w warstwie korowej, natomiast głęboka- rdzeniowa
brodawki nerkowe zachowują swoją samodzielność. Każdą brodawkę obejmują zachyłek miedniczki
nerkowej, czyli kielich nerkowy. Ten typ występuję u świni i człowieka. W nerce jednobrodawkowej
następuje zlanie się warstw rdzeniowej i korowej, i pojedynczą dużą brodawkę obejmuje również
miedniczka nerkowa. Ten typ występuje u konia, owcy, kozy i mięsożernych.

Nerki pobrużdżone- występują u bydła, cechuje je obecność na powierzchni głębokich bruzd,

rowków; widoczne są, ponieważ płaty zrosły się wyłącznie w głębszej warstwie korowej.
Poszczególne brodawki zachowały samodzielność, każdą z nich obejmuje kielich nerkowy. Wszystkie
kielichy uchodzą do wspólnego moczowodu.

NARZĄDY PŁCIOWE