PRZEKAZYWANIE INFORMACJI

W LUDZKIM MÓZGU

Mózg człowieka bardzo

często określany jest

terminem

"biokomputer". Nazwa

ta bierze się stąd, że

organ ten jest

równocześnie częścią

żywej materii jak i

magazynem

informacji. Ale dane

nie tylko są zbierane, a

także przetwarzane i

porządkowane.

Mózg jest głównym centrum, które zarządza

całym organizmem człowieka. Jego pojemność i
możliwości przewyższają zdolności jakiejkolwiek
sztucznej maszyny. Z naukowego i medycznego
punktu widzenia mózg to ponad 10 miliardów
mikroskopijnej wielkości neuronów. Każdy z nich
składa się z ciała neuronu zawierającego jądro. Z
tego ciała wychodzą cienkie i długie wypustki.
Ciała komórek nerwowych, w zależności od
spełnianej funkcji, są odpowiednio pogrupowane.
Funkcjonowanie mózgu polega zarówno na
procesach chemicznych jak i elektrycznych.

Mózg jest głównym centrum, które zarządza

całym organizmem człowieka. Jego pojemność i
możliwości przewyższają zdolności jakiejkolwiek
sztucznej maszyny. Z naukowego i medycznego
punktu widzenia mózg to ponad 10 miliardów
mikroskopijnej wielkości neuronów. Każdy z nich
składa się z ciała neuronu zawierającego jądro. Z
tego ciała wychodzą cienkie i długie wypustki.
Ciała komórek nerwowych, w zależności od
spełnianej funkcji, są odpowiednio pogrupowane.
Funkcjonowanie mózgu polega zarówno na
procesach chemicznych jak i elektrycznych.

dendryt
y

a

akson

Jądro
komórki

Informacje są przekazywane do mózgu za

pośrednictwem swoistych "urządzeń wejścia", czyli
narządów zmysłu. W dalszej kolejności przekazywane
są one do specjalnych obszarów półkul mózgowych.
Do mózgu w każdej chwili dociera bardzo dużo
różnorodnych informacji. Impulsy nerwowe
przemieszczają się z wręcz niewyobrażalną
prędkością 400 km/ h. Co sekundę przez tylko jeden
neuron może przejść aż 200 impulsów. Mózg jest
przy tym cały czas aktywny, nawet podczas snu
odbierane są informacje. Dzięki temu w sytuacji
zagrożenia mózg może podjąć odpowiednie działania
i wywołać określoną reakcję.

Narządy

zmysłów

Neurony, z których składa się mózg skupiają się w

grupach - ośrodkach, z których każdy pełni
wyspecjalizowaną funkcję, taką jak wzrok, czy mowa.
Ludzki mózg funkcjonuje poprzez zmiany elektryczne
i chemiczne zachodzące w neuronach. W zależności
od źródła nadchodzących informacji, każdy ośrodek
nerwowy albo na nie reaguje, albo przekazuje dalej
do następnej części mózgu w celu ich przetworzenia.
Procesy elektrochemiczne można zmierzyć
otrzymując tym samym częstotliwość drgań fal
mózgowych. Ich wzmożoność zależy od stanu
umysłu, w którym się obecnie znajduje. Poniższa
ilustracja przedstawia zmiany aktywności mózgu

Mózg człowieka jest złożony z 3 podstawowych

części: tyłomózgowia, przodomózgowia i

śródmózgowia. Najważniejszą funkcją

przodomózgowia jest przetwarzanie informacji

płynących z narządów zmysłów. Stanowi 80%

całkowitej objętości mózgu. Budowa śródmózgowia

pozwala na połączenie dwóch pozostałych części

mózgu. Tyłomózgowie natomiast odpowiedzialne

jest za koordynację pracy mięśni. Znajdują się w

nim również nerwy przekazujące informacje od

głównych narządów organizmu.

Wyróżniamy 3 zasadnicze jednostki

funkcjonalne ludzkiego mózgu. Pierwsza z
nich składa się z formacji siateczkowej,
pnia mózgu, śródmózgowia, wzgórza oraz
podwzgórza.

Formacja siateczkowa jest źródłem mocy mózgu. Nieustannie otrzymuje strumień

informacji od narządów i zmysłów. Sama natomiast wysyła impulsy elektryczne przez
korę mózgową. Dzięki temu utrzymuje naszą świadomość. W przypadku gdy
zmniejszymy aktywność formacji siateczkowej, człowiek zaczyna czuć senność i
narażony jest na różnego rodzaju halucynacje. Jest to tzw. deprywacja sensoryczna,
czyli odcięcie bodźców z otoczenia. Zjawisko to powstaje w momencie umieszczenia
ochotnika na wiele godzin w pustym i ciemnym pomieszczeniu. Efektem tego jest
wpadanie w trans, lub nawet śpiączkę. Pień mózgu jest łącznikiem między półkulami
mózgu. Odpowiedzialny jest za kontrolowanie zautomatyzowanych czynności
organizmu. Wzgórze mózgowe porządkuje informacje pochodzące z bodźców
zmysłów i tworzy świadomość różnych odczuć, takich jak ból, dotyk, ciepło i zimno.
Podwzgórze związane jest z długotrwałymi czynnościami, takimi jak wzrost, ze
względu na sprawowanie kontroli nad gruczołem przysadki, który zajmuje się
produkcją hormonu wzrostu w organizmie. Podwzgórze aktywuje również
autonomiczny układ nerwowy, który zarządza niezbędnymi dla życia funkcjami, nad
którymi jest niska świadoma kontrola. Są to np. skurcze mięśni w żołądku, pęcherzu
moczowym, czy wydzielanie śliny i łez. Autonomiczny układ nerwowy zapobiega np.
zbyt długiemu wstrzymywaniu oddechu. Jest to pewnego rodzaju system ochronny
organizmu. Podwzgórze jest również źródłem naszych uczuć i podstawowych
pragnień, takich jak zaspokojenie głodu, czy potrzeby seksu.

Drugi element funkcjonalny mózgu składa się z tylnych części

półkul mózgowych. Znajdują się w nich ośrodki odbierania,
przetwarzania i magazynowania informacji z zewnątrz,
otrzymywanych przez narządy zmysłów. Obszary wtórne mózgu
służą jako system pamięci wizualnej. Wyróżniamy pamięć
długotrwałą i krótkotrwałą. Każdy fakt, który zapamiętujemy,
magazynowany jest w postaci impulsu elektrycznego. Jego moc
może wpływać na zmiany w związkach chemicznych neuronów
lub w ich połączeniach. Dzięki temu możemy zachować dany
fakt na dłuższy okres

.

Trzecia jednostka stanowi przednią część półkul mózgowych.

Odpowiedzialna jest za kierowanie naszymi mięśniami, wysyłając
odpowiednie impulsy z ośrodków motorycznych kory mózgowej,
pobudzając tym samym wykonywanie ruchów przez całe ciało.
Obydwie półkule pomimo identycznego wyglądu, wykonują różne
zadania. Są połączone tkanką nerwową zwaną spoidłem wielkim
mózgu. Gdyby doszło do jego uszkodzenia, prawa i lewa półkula
działałyby częściowo niezależnie i mogłyby mieć różne myśli i
odczucia.

Mózg nasz odbiera i przetwarza informacje na trzech różnych poziomach. Poziom,

na którym odbierane są informacje ściśle wpływa na stan umysłu, w którym się
znajdujemy. wyróżniamy poziom/stan świadomy, poziom/stan podświadomy i
poziom/stan nieświadomy. Jeżeli odbieramy informacje w stanie świadomym
jesteśmy pobudzeni, ożywieni i skoncentrowani. Na tym poziomie najłatwiej i
bezkrytycznie przyswajamy informacje. Jeżeli jesteśmy w stanie podświadomym,
odbierane przez na informacje wzbudzają pewien chaos, niepokój. W tym stanie
pojawiają się emocje i uczucia. Na tym poziomie dokonujemy oceny wartości
informacji. Jeżeli jesteśmy w stanie nieświadomym, można powiedzieć, że jesteśmy
"wyłączeni". Nie uświadamiamy sobie informacji, które odbieramy. Nie słyszymy i
nie widzimy, co się dookoła nas dzieje

     Mózg nasz odbiera informacje na trzech poziomach (świadomym (S),

podświadomym (P) i nieświadomym (N)), trzema kanałami sensorycznymi (słuch
(S), wzrok (W) i ruch (R)). Na każdym poziomie świadomości odbiór informacji
dokonuje się tylko przez jeden kanał sensoryczny. Każdy kanał sensoryczny odbiera
informacje na innym poziomie świadomości. Kolejność rozmieszczenia kanałów
sensorycznych na poszczególnych poziomach świadomości jest schematem
odbierania i przetwarzania informacji przez nasz mózg. Schemat ten jest
indywidualnym

wzorcem

myślenia.

Mamy

sześć

możliwych

kombinacji

rozmieszczenia kanałów na poszczególnych poziomach. Daje nam to sześć różnych
sposobów organizacji pracy mózgu, czyli sześć wzorców myślenia.

CIEKAWOSTKI

   

Mózg nasz jest ślepy, głuchy i nieczuły. Aby mógł odbierać informacje,

potrzebuje naszego oka, ucha, ręki ...itd. Tak więc informacje docierają do

naszego mózgu tylko poprzez kanały sensoryczne (kanały zmysłowe).

Wzrok (W) - jest to wszystko, co widzę i czemu się przyglądam. Z tym

kanałem związane są : pisanie, czytanie, rysowanie, projektowanie. Wzrok

to również wizje wewnętrzne. Jest to wyobraźnia. Słuch (S) - wszystko, co

słyszę i czemu się przysłuchuję. Kanał ten związany jest z mową, ze

śpiewem, słuchaniem muzyki oraz grą na instrumencie. Słuch to również

wewnętrzne głosy. Jest to proces myślenia. Ruch (R) - pod tym pojęciem

kryje się wszystko, co związane jest ze zmysłami czuciowymi. Ruch

oznacza dotyk, smak, węch. Z ruchem związany jest : sport, prace ręczne,

praca z ciałem. Ruch to także działanie.

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ



Prezentację przygotowały:



Ismena Rejnat



Małgorzata Świerc



Patrycja Stochaj



Pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna, semestr II, rok I, studia niestacjonarne