ELEKTRYCZNE

URZĄDZENIA STERUJĄCE

ELEKTRYCZNY UKŁAD

NAPĘDOWY

ŁĄCZNIKI ELEKTRYCZNE

Łącznikami nazywamy aparaty

służące do

zamykania, otwierania lub

przełączania

obwodów elektrycznych,

uruchamianych

ręcznie lub zdalnie.

PODZIAŁ ŁĄCZNIKÓW

• Łącznikami niskiego napięcia nazywa się łączniki o napięciu

znamionowym do 1 kV.

• Łącznik bezstykowy służy do załączania i wyłączania prądu
w obwodzie poprzez sterowanie przewodnością elementu

półprzewodnikowego.

• Łącznik zestykowy służy do zamykania, otwierania i przełączania

obwodów za pomocą zestyków.

• Łączniki izolacyjne mają bardzo małą zdolność wyłączania (prąd

wyłączalny znacznie mniejszy od prądu znamionowego) i służą

do łączenia w stanie bezprądowym. Zalicza się do nich odłączniki.
• Łączniki robocze (rozłączniki, styczniki, łączniki krzywkowe), mają

zdolność wyłączania prądów roboczych i przeciążeniowych (do 10 IN).

• Łączniki zwarciowe.
• Łączniki główne.

PODZIAŁ ŁĄCZNIKÓW

ELEMENTY SKŁADOWE

ŁĄCZNIKA

• części izolacyjne,
• układ napędowy,
• komora gaszeniowa
• części przewodzące - jeden lub kilka

zestyków.

ZESTYKI

Zestyk tworzy zespół dwóch styków, z których jeden jest
ruchomy (napędzany), a drugi nieruchomy.
Styk ruchomy może być napędzany przez użycie siły

fizycznej

człowieka lub siły mechanicznej.
Wyróżniamy dwa rodzaje zestyków:
• zestyk normalnie otwarty (zwierny) „no” (normal open),
który pod wpływem działania siły zewnętrznej zamyka
obwód elektryczny,
• zestyk normalnie zamknięty (rozwierny) „nc” lub „nz”
(normal closed), który pod wpływem działania siły
zewnętrznej otwiera obwód elektryczny.

ZESTYKI – SYMBOLE

GRAFICZNE

PRĄDY OBCIĄŻENIA

ZESTYKÓW

• robocze (prąd w obwodzie nie

przekracza prądu znamionowego
styku),

• przeciążeniowe (prąd w obwodzie

jest nieznacznie większy od prądu
znamionowego styku),

• zwarciowe (prąd w obwodzie jest

wielokrotnie większy od prądu
znamionowego styku).

GASZENIE ŁUKU

ELEKTRYCZNEGO

PARAMETRY ŁĄCZNIKÓW

• znamionowe napięcie izolacji – określa wytrzymałość izolacji łącznika na

przebicie,

• znamionowy prąd ciągły – największa dopuszczalna wartość prądu, który w

określonych warunkach może płynąć przez główne tory prądowe łącznika,
dowolnie długo bez przekroczenia w każdej części łącznika dopuszczalnej dla tej
części temperatury,

• znamionowy prąd szczytowy – określający wytrzymałość elektrodynamiczną –

największa wartość udarowa prądu zwarciowego nie powodująca przy
zamkniętych stykach głównych uszkodzenia łącznika,

• znamionowy prąd n-sekundowy – określający wytrzymałość cieplną – największa

wartość skuteczna prądu zwarciowego, który nie spowoduje nadmiernego
nagrzania się dowolnej części przyrządu, w czasie n sekund,

• trwałość mechaniczna – największa liczba cykli łączeniowych, którą nie obciążony

prądem łącznik może wykonać bez uszkodzeń, zachowując pełną przydatność do
dalszej pracy,

• znamionowa częstość łączeń – największa liczba cykli łączeniowych w ciągu

godziny, na którą łącznik został zbudowany.

SYMBOLE GRAFICZNE

ŁĄCZNIKÓW

ŁĄCZNIKI STEROWNICZE

Przyciski sterownicze służą do załączania bądź rozłączania prądów o
natężeniu do 2,5 A, sygnalizacji świetlnej oraz dźwiękowej w pulpitach
maszyn, szafach sterowniczych.
Przyciski sterownicze i lampki sygnalizacyjne mają budowę członową.
Budowa członowa przycisków i lampek ułatwia tworzenie potrzebnych
wariantów funkcjonalnych przycisków, a także wprowadzenie zmian w
istniejących obwodach sterowniczych.
Przyciski sterownicze przewidziane są do wbudowania w
znormalizowane otwory o średnicy 22.3 mmm , wykonane w pulpitach
(tablicach) sterowniczo-sygnalizacyjnych lub bezpośrednio w korpusach
maszyn i urządzeń. Część nad pulpitowa przycisków wykonana jest w
kolorze czarnym lub pokryta niklem satynowym.

PRZYCISKI STEROWNICZE