Europejski Fundusz

Społeczny

W 1951 roku Francja, Niemcy Zachodnie,
Włochy, Belgia, Holandia i Luksemburg
podpisały traktat paryski ustanawiający
Europejską Wspólnotę Węgla i Stali
(EWWiS). Jednym ze skutków podpisania
traktatu
o EWWiS było powstanie Funduszu na rzecz
przekwalifikowania

i

przesiedlenia

robotników

EWWiS,

prekursora

Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).

Lata 50.: narodziny Europejskiego
Funduszu Społecznego

W

1957

roku

Traktatem

Rzymskim

ustanowiono

Europejską

Wspólnotę

Gospodarczą (EWG), a wraz z nią EFS w celu
rozwijania

możliwości

zawodowych

we

Wspólnocie

poprzez

promocję

zatrudnienia oraz zwiększanie geograficznej
i zawodowej mobilności pracowników.

Lata 50.: narodziny Europejskiego
Funduszu Społecznego

Na wczesnych etapach EFS wykorzystywano jako
sposób na „rekompensatę” w związku z utratą
miejsc pracy. Fundusz pomagał pracownikom z
sektorów

podlegających

restrukturyzacji,

przyznając zasiłki na przekwalifikowanie się.
Udzielał też wsparcia przy zmianie miejsca
zamieszkania

osobom

bezrobotnym,

które

opuściły

swój

region,

aby

poszukiwać

zatrudnienia

gdzie

indziej.

EFS

mógł

być wykorzystywany na szerszą skalę niż Fundusz
EWWiS, ponieważ obejmował wszystkie sektory z
wyjątkiem rolnictwa.

Lata 50.: narodziny Europejskiego
Funduszu Społecznego

Europejski Fundusz Społeczny (EFS) jest
jednym z funduszy strukturalnych UE.
Został stworzony, by redukować różnice
w zamożności i jakości życia we wszystkich
państwach członkowskich i regionach UE.
Tak

więc

fundusz

promuje

spójność

gospodarczą i społeczną.

EFS zajmuje się promocją zatrudnienia w UE. Pomaga
państwom członkowskim, sprawiając że siła robocza i firmy
są lepiej przygotowane do stawienia czoła nowym,
globalnym wyzwaniom. Innymi słowy:

•

Środki

finansowe

są

dzielone

pomiędzy

państwa

członkowskie i regiony, w szczególności te, gdzie rozwój
gospodarczy jest mniej zaawansowany.

•

Fundusz jest kluczowym elementem strategii UE 2020 na
rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, która ma
poprawić jakość życia obywateli UE, zapewniając im lepsze
kwalifikacje i większe szanse na rynku pracy.

•

W okresie 2007-2013 około 75 miliardów euro trafi do
państw członkowskich i regionów w ramach realizowania
ustalonych zamierzeń.

We

wczesnych

latach,

przy

braku

przewodniej

strategii

unijnej,

EFS

wykorzystywano
do rozwiązywania problemów na szczeblu
krajowym.

Lata 60.: bezrobocie i
migracja

W latach 50. i 60. gospodarka europejska kwitła,
a bezrobocie uznawano za zjawisko wyjątkowe.
Jednak we Włoszech mieszkało prawie dwie trzecie
bezrobotnych w EWG, czyli niemal 1,7 miliona osób
bez pracy. W latach 1955–1971 aż 9 milionów
pracowników z południowych Włoch przeniosło
się w poszukiwaniu zatrudnienia na uprzemysłowioną
północ lub w dalsze strony. A zatem Włosi stali się
głównymi beneficjentami EFS w zakresie dotacji na
przekwalifikowanie i przesiedlanie pracowników. Z
drugiej strony Niemcy Zachodnie korzystały z EFS w
celu

przekwalifikowywania

osób,

które

uległy

wypadkowiw miejscu pracy.

Lata 60.: bezrobocie i
migracja

Już w owym czasie finansowaniu z EFS
musiało towarzyszyć finansowanie krajowe
kierowane na projekty realizowane przez
sektor publiczny. Przedsiębiorstwa prywatne
nie uczestniczyły w działaniach EFS.

Lata 60.: bezrobocie i
migracja

EFS

zreformowano

w

1971

roku:

finansowanie ukierunkowano na konkretne
grupy

i

kategorie

osób,

a

budżet

zwiększono. Rolnicy i robotnicy rolni
odchodzący z rolnictwa zaczęli kwalifikować
się do uzyskania wsparcia w 1972 roku. W
1975 roku EFS otworzył się dla przemysłu
odzieżowego.

Lata 70.: zaspokajanie potrzeb
konkretnych grup

•

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) utworzono
w 1975 roku: skupiał się on na tworzeniu infrastruktury w regionach
opóźnionych w rozwoju, natomiast EFS koncentrował się na pomocy
ludziom z całej Europy w zdobywaniu nowych umiejętności.
Oba fundusze określono wspólną nazwą „fundusze strukturalne”.

•

Do końca lat 70. bezrobocie wśród ludzi młodych znacząco wzrosło,
a rozwiązanie tego problemu stało się priorytetem dla EFS.
W reakcji na rosnącą rolę kobiet w miejscu pracy EFS zaczął
udzielać większego wsparcia kobietom, które utraciły pracę,
wchodziły
po raz pierwszy na rynek pracy lub wracały do pracy
po

przerwie

w

zatrudnieniu.

Fundusz zaczął się też zajmować innymi grupami, takimi jak osoby
niepełnosprawne i pracownicy w starszym wieku (powyżej 50. roku
życia).

Lata 70.: zaspokajanie potrzeb
konkretnych grup

EFS skoncentrował swoje działania na konkretnych
grupach i nie mógł już współpracować wyłącznie
z

organizacjami

publicznymi:

zaangażowano

pracodawców

i

związki

zawodowe,

a także

indywidualne przedsiębiorstwa.
Doprowadziło

to

do

zasadniczej

zmiany

w funkcjonowaniu EFS: do tego czasu państwa
członkowskie realizowały projekty, a następnie
otrzymywały refundację. Teraz wprowadzono system
uprzedniego zatwierdzania wniosków. W ten sposób
zainicjowano proces, w ramach którego Komisja
i państwa członkowskie miały określać wspólne
priorytety dla całej UE i przydzielać na nie fundusze.

Lata 70.: zaspokajanie potrzeb
konkretnych grup

Upadek tradycyjnych gałęzi przemysłu,
takich jak przemysł stalowy, wytwórczy
i stoczniowy, w połączeniu z pojawianiem
się nowych technologii, szczególnie w
sektorze

usług,

spowodował

rosnące

zapotrzebowanie
na

wykwalifikowanych

pracowników.

Priorytetami EFS stały się szkolenia
zawodowe oraz szkolenia z zakresu
wykorzystania nowych technologii.

Lata 80.: przejście z gospodarki
przemysłowej na gospodarkę usługową

Finansowanie z EFS ukierunkowano
na młodych ludzi z niewielkimi szansami
na znalezienie pracy ze względu na brak
kwalifikacji

zawodowych

lub

nieodpowiednie przeszkolenie, jak również
na

osoby

długotrwale

bezrobotne.

Rozszerzono także jego zasięg o osoby,
które nie ukończyły szkoły. EFS pomagał też
kobietom w wejściu na rynek pracy.

Lata 80.: przejście z gospodarki
przemysłowej na gospodarkę usługową

Ważną zmianą wprowadzoną w okresie
finansowania 1983–1988 było zlikwidowanie
wymogu

mówiącego

o

tym,

że

po

zakończeniu szkolenia osoba ponownie
przeszkolona musi przepracować co najmniej
sześć

miesięcy

w miejscu pracy związanym z jego tematem.
Odzwierciedlało to realia stale zmieniającego
się rynku pracy i stworzyło dla EFS
możliwość

zapewniania

szkoleń

we

wszystkich dziedzinach gospodarki.

Lata 80.: przejście z gospodarki
przemysłowej na gospodarkę usługową

W Grecji, Portugalii i Hiszpanii rolnictwo nadal
stanowiło sektor dominujący, a dochód per capita 
był

znacznie

niższy

od

średniej

unijnej.

W 1983 roku postanowiono, że finansowanie EFS
będzie

skierowane

do

regionów

szczególnie

potrzebujących. EFS zreformowano w 1988 roku
tak, aby lepiej wspomagać regiony najbardziej
opóźnione w rozwoju. Do końca lat 80. ponad połowa
środków EFS została przekazana do biedniejszych
regionów i krajów, takich jak Andaluzja, Wyspy
Kanaryjskie,

Grecja,

francuskie

departamenty

zamorskie, Irlandia, Mezzogiorno w południowych
Włoszech, Irlandia Północna i Portugalia.

Lata 80.: przejście z gospodarki
przemysłowej na gospodarkę usługową

W 1988 roku zainicjowano nową reformę EFS.
Do

tego

czasu

Europejski

Fundusz

Społeczny

przyczyniał

się

do

realizacji

polityk,

które

w znacznym stopniu były definiowane w kontekście
krajowym państw członkowskich. W odniesieniu
do każdego projektu EFS państwa członkowskie musiały
jednak składać wniosek do Komisji, a ta z kolei oceniała
poszczególne wnioski i zatwierdzała najlepsze.
Z tego względu obsługa EFS stawała się coraz bardziej
kłopotliwa, zarówno dla państw członkowskich, jak i dla
Komisji.

Lata 80.: przejście z gospodarki
przemysłowej na gospodarkę usługową

Reforma

stanowiła

krok

na

drodze

od (indywidualnych) projektów realizowanych
w kontekście krajowym do zaprogramowanych
działań

wieloletnich

podejmowanych

na podstawie partnerstwa między państwami
członkowskimi a Komisją.
W 1988 roku UE przeszła z rocznego budżetowania
na średniookresową perspektywę budżetową
(1988/1989–93). Państwa członkowskie zaczęły
wymieniać się danymi i strategiami zatrudnienia,
tak aby EFS mógł zostać lepiej zintegrowany
z ich politykami rynku pracy.

Lata 80.: przejście z gospodarki
przemysłowej na gospodarkę usługową

Po reformie EFS miał w większym stopniu
skoncentrować swoje wysiłki na najbardziej
potrzebujących bez względu na to, czy
odnosiło się to do regionów, czy też grup
ludności, przy czym wzmocniono zasadę
głoszącą,

że

fundusze

wspólnotowe

uzupełniają działania krajowe.
Zwiększono też środki EFS. Ponad 2 miliony
osób

rocznie

zdobywało

kwalifikacje

zawodowe lub pracę przy pomocy EFS.

Lata 80.: przejście z gospodarki
przemysłowej na gospodarkę usługową

W odpowiedzi na rosnące bezrobocie UE
uzgodniła w 1994 r. strategię zatrudnienia,
a

traktat

amsterdamski

doprowadził

do opracowania w 1997 roku ram dla wytycznych
oraz wspólnej strategii zatrudnienia. EFS
przeniósł nacisk z bezrobocia na zatrudnienie, a
w szczególności na osoby mające pracę,
pomagając im pozostać i rozwijać się w swoich
miejscach pracy. Wśród kluczowych zadań
funduszu znalazły się szkolenia, tworzenie miejsc
pracy, wytyczne i doradztwo w zakresie
zatrudnienia.

Lata 90.: globalizacja i
społeczeństwo informacyjne

W ramach EFS nadal szkolono jednak osoby
młode, bezrobotne i wykluczone z rynku pracy.
Ponieważ

Europa

zaczęła

borykać

się z problemem starzenia się populacji, EFS
przydzielił też więcej funduszy na szkolenie
osób starszych w miejscu pracy, umożliwiając
im wydłużenie okresu zatrudnienia albo
powrót na rynek pracy. Wspierał też inicjatywy
zapewniające opiekę osobom starszym,
tak aby członkom ich rodzin dać szansę
pozostania w pracy lub powrotu do niej.

Lata 90.: globalizacja i
społeczeństwo informacyjne

EFS przeznaczył też 5% swojego budżetu na finansowanie
programów innowacyjnych, zbadanie efektywności projektów
finansowanych z EFS oraz na pomoc w wymianie doświadczeń
między państwami członkowskimi w celu rozpowszechniania
innowacji w całej Europie. Inicjatywy te doprowadziły
do ustanowienia trzech głównych programów wspólnotowych:

•

EUROFORM, który testował nowe metody kształcenia
zawodowego i zatrudnienia;

•

HORIZON,

który

zapewniał

szkolenia

dla

osób

niepełnosprawnych; oraz

•

NOW (New Opportunities for Women – Nowe szanse dla kobiet),
który poszukiwał sposobów na łatwe wprowadzanie
lub przywracanie kobiet na rynek pracy.

Lata 90.: globalizacja i
społeczeństwo informacyjne

Ustanowiono nowe programy, aby podjąć konkretne
kwestie

związane

z

rynkiem

pracy

i promować

transnarodową wymianę pomysłów i podejść:

•

YOUTHSTART,

pomagający

młodym

ludziom

bez

kwalifikacji w zdobyciu pierwszej pracy;

•

INTEGRA, pomagający takim grupom, jak samotni rodzice,
osoby bezdomne, uchodźcy, więźniowie i byli więźniowie
w znalezieniu stałej pracy i zwalczający dyskryminację
ze względu na rasę czy inne przesłanki w sytuacjach
kształcenia i zatrudnienia; oraz

•

ADAPT, wspomagający ludzi w dostosowywaniu
się do zmian w biznesie i przemyśle, na przykład poprzez
szkolenia z zakresu technologii informatycznych.

Lata 90.: globalizacja i
społeczeństwo informacyjne

W latach 1994–1999 środki funduszy
strukturalnych zostały niemal podwojone
w porównaniu z okresem 1988–1993.
Prawie

70%

tej

pomocy

przyznano

regionom najbardziej potrzebującym.
W

1994

roku

oprócz

funduszy

strukturalnych

wprowadzono

Fundusz

Spójności, aby pomóc biedniejszym krajom
UE

przy

realizacji

przedsięwzięć

w

dziedzinie środowiska i infrastruktury
transportowej.

Lata 90.: globalizacja i
społeczeństwo informacyjne

W 2000 roku Unia Europejska przyjęła
strategię

lizbońską

zmierzającą

do

uczynienia z UE najbardziej zaawansowanej
gospodarki opartej na wiedzy do roku 2010.

Wśród zamierzeń tego programu znalazło
się osiągnięcie stopy zatrudnienia na
poziomie 70% dla całej Unii oraz ponad
60% dla kobiet. Następnie dodano jeszcze
jeden cel: zwiększenie do 2010 roku stopy
zatrudnienia starszych pracowników do
50%.

Po roku 2000: wspieranie strategii lizbońskiej
oraz europejskiej strategii zatrudnienia

W celu wspierania strategii lizbońskiej EFS przyjął
następujące priorytety na lata 2000–2006:

•

aktywne polityki rynku pracy ukierunkowane na
zwalczanie i zapobieganie bezrobociu;

•

równe szanse dla wszystkich w dostępie do rynku pracy;

•

lepsza jakość szkolenia i kształcenia jako część polityki
uczenia się przez całe życie, tak aby poprawić dostęp
do rynku pracy, podtrzymać zdolność do bycia
zatrudnionym i promować mobilność zawodową;

•

wykwalifikowani, przeszkoleni i elastyczni pracownicy
oraz nowe formy organizacji pracy;

•

przedsiębiorczość i warunki ułatwiające tworzenie miejsc
pracy.

Po roku 2000: wspieranie
strategii lizbońskiej oraz
europejskiej strategii
zatrudnienia

Oprócz pozytywnych działań na rzecz uczestnictwa
kobiet w rynku pracy EFS wprowadził także podejście
polegające na włączaniu kwestii płci do głównego
nurtu życia społecznego. W 2000 roku rozpoczęto
realizację inicjatywy

EQUAL  jako

laboratorium

rozwijającego nowe sposoby zwalczania dyskryminacji

i nierówności na rynku pracy. Miała też ona promować
bardziej zintegrowane życie zawodowe poprzez walkę
z dyskryminacją i wykluczeniem ze względu na płeć,
pochodzenie rasowe czy etniczne, religię lub
wyznanie, niepełnosprawność, wiek bądź orientację
seksualną.

Po roku 2000: wspieranie strategii lizbońskiej
oraz europejskiej strategii zatrudnienia

W obecnym okresie 2007–2013 priorytetem
jest zwiększanie zdolności adaptacyjnych
pracowników,

przedsiębiorstw

i

przedsiębiorców

poprzez

lepsze

przewidywanie i pozytywne zarządzanie
zmianami

gospodarczymi.

W ramach tego priorytetu EFS wspiera
modernizację i wzmacnianie instytucji rynku
pracy, aktywne działania na rynku pracy
oraz akcje promujące kształcenie przez całe
życie także wewnątrz firm.

Po roku 2000: wspieranie strategii lizbońskiej
oraz europejskiej strategii zatrudnienia

EFS

nadal

zajmuje

się

kwestiami

dotyczącymi

zatrudnienia,

zapewniając

dostęp do rynku pracy i promując udział w
nim.
Ponadto fundusz wciąż działa na rzecz
zapobiegania wykluczeniu społecznemu
i

zwalczania

dyskryminacji

poprzez

zapewnienie

dostępu

i integracji

„pracowników w niekorzystnym położeniu”.

Po roku 2000: wspieranie strategii lizbońskiej
oraz europejskiej strategii zatrudnienia

Od 2007 roku EFS wzmacnia też zdolności
instytucji

publicznych

w

zakresie

opracowywania i wdrażania polityk i usług.
Promuje

również

partnerstwo

między

pracodawcami,

związkami

zawodowymi,

organizacjami pozarządowymi i administracją
publiczną,

aby

ułatwić

przeprowadzanie

reform w dziedzinie zatrudnienia i integracji.
Współpraca transnarodowa i innowacyjność są
częścią składową wszystkich działań EFS.

Po roku 2000: wspieranie strategii lizbońskiej
oraz europejskiej strategii zatrudnienia

Środki EFS są dostępne za pośrednictwem państw
członkowskich i regionów. EFS nie finansuje
projektów bezpośrednio z Brukseli.
Każde państwo członkowskie, wraz z Komisją
Europejską, ustala co najmniej jeden Program
Operacyjny finansowania z EFS dla okresu
2007-2013.

Podobnie

jest

w

przypadku

tych regionów, które posiadają własne Programy
Operacyjne (nie wszystkie regiony je mają).
Programy Operacyjne ustalają priorytety
dla działań EFS i cele do zrealizowania.

Jak uczestniczyć w działaniach
EFS

Programy Operacyjne wdrażane są poprzez projekty
prowadzone

przez uczestniczące

w

nich

organizacje, (określane jako „beneficjenci”).
Beneficjent tworzy plan projektu, wnioskuje
o dofinansowanie i, jeśli je otrzyma, wprowadza
projekt w życie.
Beneficjentami projektów EFS mogą być podmioty
różnego typu, takie jak organa administracji
publicznej, organizacje pozarządowe i partnerzy
społeczni działający w dziedzinie zatrudnienia oraz
integracji społecznej.

Jak uczestniczyć w działaniach
EFS

Potencjalni beneficjenci działań EFS powinni
skontaktować się z Instytucją Zarządzającą
EFS we własnym państwie członkowskim lub
regionie.
Właściwe informacje kontaktowe EFS dla
danego państwa są dostępne w dziale EFS
w państwach członkowskich.

Jak uczestniczyć w działaniach
EFS

Uczestnicy projektów EFS to osoby biorące
udział w projektach i czerpiące z tego korzyści,
na przykład uczestnicząc w szkoleniach w
zakresie nowych umiejętności lub otrzymując
porady dotyczące znalezienia zatrudnienia.
Organizacje i przedsiębiorstwa także mogą
uczestniczyć w projektach EFS, na przykład
poprzez doskonalenie zawodowe pracowników
lub szkolenia dla kadry kierowniczej z zakresu
nowych procedur roboczych.

Jak uczestniczyć w działaniach
EFS

•

Europejski Fundusz Społeczny oparty jest na zasadach
współfinansowania i współzarządzania.

•

Współfinansowanie oznacza, że pomocy finansowej UE
zawsze muszą towarzyszyć fundusze krajowe, publiczne lub
prywatne. Oczywiście stopień interwencji UE zależy
od sytuacji na miejscu. W zależności od wielu czynników
społeczno-gospodarczych

współfinansowanie

może wynosić od 50% do 80% całkowitych kosztów projektu.

•

Współzarządzanie oznacza, że wytyczne dla działań EFS
są określanie na szczeblu europejskim, podczas gdy
wdrażaniemna miejscu zajmują się odpowiednie władze
krajowe lub regionalne w poszczególnych państwach
członkowskich.

Władze

te

przygotowują

Programy

Operacyjne oraz wybierają i kontrolują projekty.

Więcej informacji o zarządzaniu EFS

Finansowanie

EFS

jest

zorganizowane

według dwóch szerokich celów:
Cel konwergencji:



Obejmuje wszystkie regiony UE z Produktem
Krajowym Brutto (PKB) na mieszkańca
poniżej 75% średniej Wspólnoty. Państwa i
regiony

kwalifikujące

się

do

celu

konwergencji

otrzymują

ponad

80%

finansowania z UE.

Zakres EFS: szerokie ram

Cele w dziedzinie konkurencyjności i zatrudnienia w regionach:

•

Obejmuje wszystkie regiony UE nie kwalifikujące się do celu
konwergencji.

•

W

całej

Unii,

zarówno

w

ramach

celów

konwergencji

jak i konkurencyjności i zatrudnienia w regionach, EFS zapewnia pomoc

w podziale na pięć kluczowych dziedzin działania:

•

Zwiększanie zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw;

•

Zwiększanie dostępu do zatrudnienia i uczestnictwa w rynku pracy;

•

Zwiększanie integracji społecznej przez zwalczanie dyskryminacji
i ułatwianie dostępu do rynku pracy dla osób w niekorzystnej sytuacji;

•

Wspieranie partnerstw na rzecz reform w obszarze zatrudnienia
i integracji;

•

Zwiększanie i poprawa inwestycji w kapitał ludzki, w szczególności
poprzez poprawę systemów edukacyjnych i szkoleniowych.

Zakres EFS: szerokie ram

•

W najmniej zamożnych regionach, które
kwalifikują się do celu konwergencji, EFS
wspiera także:

•

Wzmożone inicjatywy w celu zwiększania i
poprawy inwestycji w kapitał ludzki, w
szczególności poprzez poprawę systemów
edukacyjnych i szkoleniowych;

•

Działania zmierzające do wzmacniania
zdolności instytucjonalnej i skuteczności
administracji publicznej na szczeblu
krajowym, regionalnym i lokalnym.

Zakres EFS: szerokie ram

Poziom finansowanie z EFS jest różny
w poszczególnych regionach w zależności
od ich względnego bogactwa. Regiony UE
dzieli się na cztery kategorie na podstawie
PKB

na

mieszkańca

w

regionie

w

porównaniu ze średnią dla UE (UE z 25 lub
15 państwami członkowskimi)

Regiony kwalifikujące się

Cele konwergencji obejmują:



Regiony konwergencji: z PKB na mieszkańca
poniżej 75% średniej dla UE-25 (w okresie
2007-2013)



Regiony pomocy przejściowej „phasing out”:
z PKB na mieszkańca powyżej 75% średniej
dla UE-25 lecz poniżej 75% średniej dla UE-
15 (w okresie 2007-2013)

Regiony kwalifikujące się

Cele w dziedzinie konkurencyjności
i zatrudnienia w regionach obejmują:



Regiony pomocy przejściowej „phasing in”:
z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej
dla UE-15 (w okresie 2000-2006) lecz
powyżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie
2007-2013)



Konkurencyjność

i

zatrudnienie

w

regionach: obejmuje wszystkie regiony UE

Regiony kwalifikujące się

Dzięki bazie priorytetów w państwach
członkowskich można

dowiedzieć

się,

jakie
są priorytety krajów Unii Europejskiej
pod względem wykorzystania środków EFS.
Priorytety

te

zostały

opisane

w

poszczególnych programach operacyjnych
przyjętych na lata 2007-2013.

=> Dostęp do bazy priorytetów

http://ec.europa.eu/social/esf_projects
_117/search.cfm

Jakie są priorytety w
państwach członkowskich?

Można uzyskać fragmenty tekstów dotyczące priorytetów w
ramach programów operacyjnych, łącząc kryterium geograficzne z
obszarem priorytetowym:

•

kryteria geograficzne: użytkownik może wybrać jeden lub
wszystkie kraje, a także jeden lub wszystkie programy operacyjne
(w wybranym kraju);

•

obszary priorytetowe: użytkownik może wybrać jeden lub
wszystkie priorytety uzyskujące wsparcie w ramach EFS;

•

wyniki: efektem wyszukiwania jest lista rekordów obejmujących
wybrany priorytet, nazwę kraju, nazwę programu operacyjnego
oraz powiązane priorytety podrzędne. W wyniku wyszukiwania
dla każdego rekordu wyodrębniany jest fragment powiązanego
tekstu z programu operacyjnego.

•

Narzędzie wyszukiwania zaawansowanego pozwala na dokonanie
dodatkowego wyboru w ramach kryteriów geograficznych.

Jakie są priorytety w
państwach członkowskich?

Lista

wszystkich

bezpośrednich

beneficjentów

powinna

być

opublikowana

przez

państwa

członkowskie.

Musi

ona

zawierać

nazwę

beneficjenta, nazwę działań i kwoty przydzielane
z finansów publicznych na dane działania.
Strona

główna beneficjentów

EFS prowadzi

do list odbiorców wsparcia w ramach EFS dostępnych
na stronach poszczególnych krajów.

=> Dostęp do strony głównej beneficjentów EFS
http://ec.europa.eu/esf/main.jsp?catId=31&langId=pl

Kto otrzymuje
dofinansowanie?

W październiku 2011 r. Komisja Europejska
zaproponowała nowe priorytety i zasady
funkcjonowania Europejskiego Funduszu
Społecznego

na

następny

okres

programowania obejmujący lata 2014–2020.
Dzięki temu EFS będzie mógł nadal wspierać
osoby, które poszukują pracy lub chcą
zwiększyć swoje kwalifikacje zawodowe.
Propozycja Komisji jest elementem ogólnego
pakietu legislacyjnego dotyczącego przyszłej
unijnej polityki spójności.

Przyszłość EFS: lata 2014–
2020

Celem Europejskiego Funduszu Społecznego
jest poprawienie sytuacji na rynku pracy,
promowanie edukacji i uczenia się przez
całe

życie,

zwiększanie

włączenia

społecznego, wspieranie walki z ubóstwem i
rozwój zdolności administracji publicznej w
celu świadczenia lepszych usług na rzecz
obywateli i osób poszukujących pracy.

Jakie zmiany proponuje się wprowadzić w EFS?

Nowa propozycja wzmacnia rolę EFS:

•

Każdej kategorii regionów przyznany zostanie minimalny udział 
w budżecie. Udział będzie wyższy niż obecnie (co najmniej 25%
w przypadku regionów słabiej rozwiniętych, 40% dla regionów w okresie
przejściowym i 52% w przypadku regionów lepiej rozwiniętych).
Udział w Funduszu Spójności odpowiada co najmniej 84 mld euro
w porównaniu do obecnych 75 mld w budżecie EFS.

•

Państwa członkowskie będą musiały skoncentrować środki z EFS
na ograniczonej liczbie celów i priorytetów inwestycyjnych zgodnie
ze strategią Europa 2020, aby poprawić skuteczność i osiągnąć masę
krytyczną.

•

Co najmniej 20% środków EFS powinno zostać przeznaczone na działania
związane z włączeniem społecznym.

•

Większy nacisk kładzie się na zwalczanie bezrobocia wśród ludzi
młodych, wspieranie „aktywnego starzenia się” oraz tworzenie szans dla
osób i grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, takich jak
Romowie.

Jakie zmiany proponuje się wprowadzić w EFS?

•

Udzielone zostanie większe wsparcie na rzecz innowacji społecznych,
czyli testowania i zwiększania zasięgu innowacyjnych rozwiązań
będących odpowiedzią na potrzeby społeczne, na przykład te związane z
poprawą integracji społecznej.

•

Nadal będzie udzielane wsparcie partnerom społecznym i społeczeństwu
obywatelskiemu, w szczególności organizacjom pozarządowym (NGO),
na rzecz zwiększenia ich uczestnictwa w realizacji założeń EFS poprzez
zwiększenie ich kompetencji, promowanie strategii rozwoju kierowanego
przez lokalne społeczności oraz uproszczenie systemu realizacji
(zob. również Europejski kodeks postępowania w dziedzinie partnerstwa).
Zasady dotyczące zwracania kosztów projektów ze środków EFS zostaną
uproszczone, zwłaszcza dla „małych” beneficjentów stanowiących
co najmniej 50% odbiorców funduszy — NGO, małych i średnich
przedsiębiorstw oraz innych podmiotów.

•

Będzie można uzyskać wsparcie z EFS na sprzęt związany z inwestycjami

w kapitał ludzki i społeczny, na przykład na komputery dla szkół.

Jakie zmiany proponuje się wprowadzić w EFS?



EFS

mógłby

również

odgrywać

rolę

gwaranta pożyczek zaciąganych przez
organy państw członkowskich w celu
finansowania działań wchodzących w zakres
jego interwencji.

Jakie zmiany proponuje się
wprowadzić w EFS?

Wszystkie regiony UE nadal będą otrzymywać wsparcie
w ramach trzech zdefiniowanych kategorii:

•

Regiony słabiej rozwinięte, których PKB na mieszkańca wynosi
poniżej 75% średniej unijnej, pozostaną priorytetowe dla polityki
spójności.

•

Regiony w okresie przejściowym, których PKB na mieszkańca
wynosi od 75% do 90% średniej UE 27.

•

Regiony lepiej rozwinięte, których PKB na mieszkańca wynosi
powyżej 90% średniej.

•

Druga z kategorii — obejmująca 51 regionów i ponad 72 mln ludzi
— ułatwia wspieranie regionów, które zwiększyły swoją
konkurencyjność w ostatnich latach, ale które nadal potrzebują
ukierunkowanej pomocy. Prognozuje się, że do 2014 r. 20 regionów
osiągnie aktualny cel „konwergencji” (regiony słabiej rozwinięte),
co potwierdzi skuteczność polityki spójności.

Główne zmiany w zakresie unijnych funduszy
polityki spójności

•

Umowy o partnerstwie zawierane między Komisją i państwami
członkowskimi będą określały krajowe zobowiązania dotyczące
realizacji

celów

strategii

Europa

2020.

Inwestycje

ze środków EFS będą w pełni zgodne z celami strategii Europa 2020
oraz celami w zakresie zatrudnienia, edukacji i walki z ubóstwem.

•

Wspólne ramy strategiczne zawierające główne priorytety UE będą
dotyczyły wszystkich funduszy, w tym funduszy rozwoju obszarów
wiejskich i rybołówstwa. Państwa członkowskie będą mogły łączyć
środki z EFRR, EFS i Funduszu Spójności w ramach programów
„wielofunduszowych” w celu usprawnienia koordynacji działań
na miejscu.

•

Wprowadzone

zostaną

nowe

warunki,

gwarantujące skuteczną realizację celów strategii Europa 2020
przez fundusze UE. Przed wypłatą środków będą musiały zostać
spełnione określone warunki wstępne (na przykład zapewnienie
prawidłowego funkcjonowania systemów zamówień publicznych).

Główne zmiany w zakresie unijnych funduszy
polityki spójności

Europejski Fundusz Społeczny jest głównym europejskim instrumentem
wspierania rozwoju miejsc pracy. Istnieją jednak inne instytucje oraz
inicjatywy UE, które przyczyniają się do realizacji celów związanych z
zatrudnieniem:
Na poziomie europejskim

•

Zatrudnienie, sprawy społeczne i włączenie społeczne

Polityki i programy UE

w dziedzinach zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego

•

Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji

Wsparcie dla pracowników

zagrożonych utratą zatrudnienia z powodu rozwoju światowego handlu

•

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Finansowanie inicjatyw

związanych z infrastrukturą i rozwojem w regionach UE

•

Fundusz Spójności

Wspieranie poprawy standardów życiowych w najmniej

zamożnych regionach UE

•

Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (ang. IPA)

Pomoc dla krajów

przygotowujących się do przystąpienia do UE

•

Europejski instrument mikrofinansowy Progress

Pożyczki dla małych firm

zarządzane przez Europejski Bank Inwestycyjny

Inne fundusze UE wspierające zatrudnienie

Na czym polega polityka spójności Unii Europejskiej?

Polityka spójności ma na celu wspieranie działań
prowadzących

do

wyrównania

warunków

ekonomicznych i społecznych we wszystkich
regionach Unii Europejskiej. W szczególności Unia
Europejska zmierza do zmniejszenia różnic w
poziomie rozwoju regionów oraz likwidacji zacofania
najmniej uprzywilejowanych regionów i wysp, w tym
obszarów wiejskich. Podstawowymi instrumentami
realizacji polityki spójności są programy operacyjne,
opisane punkcie 9 niniejszego poradnika.

Cele polityki spójności

Polityka regionalna/spójności Unii Europejskiej to przede wszystkim pomoc
w

formie

dotacji

dla

regionów

w

Unii

Europejskiej.

Polityka regionalna/spójności polega na realizacji trzech najważniejszych
celów:

•

konwergencji – czyli spójności – Unia Europejska wspiera rozwój
infrastruktury oraz potencjału gospodarczego i ludzkiego najbiedniejszych
regionów (prawie 82 proc. wszystkich wydatków w ramach funduszy
strukturalnych),

•

podniesienia konkurencyjności regionów i zatrudnienia – czyli Unia
Europejska wpiera innowacje i badania naukowe, zrównoważony rozwój
oraz szkolenia zawodowego w mniej rozwiniętych regionach (prawie 16
proc. wszystkich wydatków w ramach funduszy strukturalnych),

•

europejskiej współpracy terytorialnej – czyli wspieranie, promocja i
realizacja wspólnych projektów o charakterze międzynarodowym na
terytorium całej Unii Europejskiej Polityka spójności polega zatem na
wspieraniu wzrostu gospodarczego, społecznego (np. walka z bezrobociem)
i przestrzennego (m.in. poprawa komunikacji szynowej, drogowej
i lotniczej).

Unia Europejska określa, który region powinien
uzyskać unijne fundusze, na podstawie
jego poziomu PKB. Jeśli PKB na jednego
mieszkańca w danym regionie jest mniejsze niż
75 % średniej w Unii Europejskiej, wówczas taki
region może liczyć na wsparcie z dotacji unijnych.
Jeśli więc wszystkie regiony danego kraju mają
niskie PKB, wówczas cały kraj może liczyć na
wsparcie finansowe (tak jest w przypadku Polski).
Są jednak takie kraje, w których tylko niektóre
regiony są objęte pomocą unijną (np. część
wschodnia Niemiec).

Które kraje otrzymują wsparcie i
dlaczego?

Obszar Unii Europejskiej podzielony jest na tzw. NUTS-y,
czyli obszary, których wytypowanie i nazwanie ułatwia wybór regionów,
które

potrzebują

wsparcia.

NUTS,

czyli

Nomenclature

of Units for Territorial Statistics, to po polsku Nomenklatura Jednostek
Statystyki Terytorialnej. W Unii Europejskiej istnieje pięć poziomów tej
klasyfikacji i obejmują one całe terytorium Unii Europejskiej. Jednostki
typu NUTS były także wyznaczane w krajach starających się o wejście do
Unii Europejskiej. Poniżej możesz zapoznać się ze znaczeniami
poszczególnych jednostek NUTS na przykładzie Polski (w nawiasach
podana jest liczba poszczególnych jednostek każdego z wyżej
wymienionych rodzajów w Polsce):

NUTS 1 - regiony - grupujące województwa (6), 
NUTS 2 - województwa (16), (makroregiony)
NUTS 3 - podregiony - zgrupowanie kilku powiatów (45), 
NUTS 4 - powiaty i miasta na prawach powiatu (379), 
NUTS 5 - gminy (2489)

Pojęcie i znaczenie NUTS

•

Ten podział jest bardzo ważny, gdyż dzięki
niemu możliwe jest porównywanie różnych
danych statystycznych w różnych krajach
(np. bezrobocia, poziomu życia, itp.). Poza
tym, to właśnie NUTS wykorzystywane są
do określenia obszarów problemowych,
czyli tych, które mogą otrzymać wsparcie
finansowe Unii.
- mapa regionów kwalifikujących się –
zmiany po przyjęciu 12 nowych krajów

•

Europejski Fundusz Społeczny najczęściej kojarzy się z
możliwością finansowania szkoleń, warsztatów, wspieraniem
zatrudnienia itp. W istocie EFS został stworzony po to, aby
poprawić jakość i dostępność miejsc pracy i możliwości
zatrudnienia w Unii Europejskiej. EFS zajmuje się
następującymi dziedzinami:

•

promocją aktywnej polityki rynku pracy mającą na celu
przeciwdziałanie 
i zapobieganie bezrobociu,

•

przeciwdziałaniem zjawisku wykluczenia społecznego, 

•

kształceniem ustawicznym, 

•

doskonaleniem kadr gospodarki,

•

rozwojem przedsiębiorczości,

•

zwiększeniem dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku pracy.



Trzy cele



W okresie 2007-13 polityka spójności
skupia się na trzech głównych celach:



Konwergencja – solidarność regionów



Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie



Europejska współpraca terytorialna



Które fundusze wspierają konkretne cele?

Dokumenty unijne:

•

Strategiczne Wytyczne Wspólnoty (SWW) stanowią bardzo ważny
dokument unijny określający obszary, dla których – według Unii
Europejskiej – powinny zostać przeznaczone dotacje unijne. Na
podstawie tych Wytycznych opracowywane są Narodowe Strategiczne
Ramy Odniesienia.
Dokumenty polskie:

•

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO), znane również
jako Narodowa Strategia Spójności (NSS), to najważniejszy polski
dokument dotyczący dotacji unijnych. Określa, na co powinny zostać
wydane pieniądze otrzymane przez Polskę z EFRR, EFS oraz FS.
Narodowa Strategia Spójności na lata 2007-2013 stawia sobie za cel
tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej
opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost
zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i
przestrzennej.

Ważne dokumenty związane z
funduszami unijnymi w Polsce

Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) 
jest jednym z programów operacyjnych, które będą
wdrażane w latach 2007-2013. Środki finansowe na
jego realizację pochodzą głównie z Europejskiego
Funduszu

Społecznego

(EFS).

EFS wspiera politykę społeczną i finansuje
działania państw członkowskich na dwóch
płaszczyznach:

•

przeciwdziałania bezrobociu

•

rozwoju zasobów ludzkich.

PO KL

Kształt i zasady funkcjonowania EFS w każdym państwie
zależą od ich potencjału społecznego i gospodarczego, jednak
działania w ramach EFS służą celom ponadnarodowym, co do
których zgadzają się wszystkie państwa członkowskie. Każde
działanie finansowane z EFS opiera się na czterech filarach
polityki

zatrudnienia:

•

Zatrudnienie – działania na rzecz zwiększenia szans wszystkich
obywateli do znalezienia oraz utrzymania pracy

•

Przedsiębiorczość – działania na rzecz powstawania i rozwoju
nowych firm,

•

Adaptacyjność – zdolności przystosowawcze do nowych warunków
na rynku pracy, zarówno po stronie pracowników, jak i pracodawców

•

Równość szans – działania zmierzające do zapewnienia równego
dostępu obywateli do rynku pracy, w tym równego dostępu do pracy
kobiet i mężczyzn.

PO KL

•

Program

Operacyjny

Kapitał

Ludzki finansowany będzie w 85 proc.
ze środków Unii Europejskiej (EFS) 
oraz w 15 proc. ze środków krajowych.

Całość kwoty na realizację Programu,
wynosi prawie 11,5 mld euro. Wkład
finansowy EFS to ponad 9,7 mld euro.
Resztę stanowić będą środki krajowe.

PO KL

Instytucją Zarządzającą PO KL jest Minister Rozwoju Regionalnego, który
wykonuje swoje funkcje poprzez Departament Zarządzania Europejskim
Funduszem Społecznym w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego. Instytucja
Zarządzająca przekazała realizację części swych zadań Instytucjom
Pośredniczącym (IP):

Priorytet I, II – Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej

Priorytet III - Ministrowi Edukacji Narodowej

Priorytet IV – Ministrowi Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Priorytet V - Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji

Priorytety VI - IX zadania są delegowane do samorządów województw. W
Województwie Lubelskim:

Priorytet VI, VII – będą realizowane przez Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie

Priorytet VIII, IX – Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie

•

Harmonogram konkursów na dany rok zawiera Plan Działania
przygotowywany dla każdego priorytetu i publikowany na
stronie internetowej każdej IP.

•

W miarę ogłaszania kolejnych konkursów, sukcesywnie
będziemy kierować ofertę do potencjalnych projektodawców
z naszego regionu, zamieszczać ją w prasie regionalnej i
lokalnej oraz portalu internetowym

www.efs.lubelskie.pl

.

Informacje nt. dofinansowanych projektów wraz z danymi
teleadresowymi projektodawców zamieszczane będą również
na powyższym portalu. Pomoże to osobom poszukującym np.
kursów, szkoleń, czy innych możliwości rozwojowych w
znalezieniu odpowiedniego dla ich potrzeb rozwiązania.

•

Projekty złożone w odpowiedzi na ogłaszane przez
IP konkursy ocenią → Komisje Oceny Projektów
powoływane przez → Instytucję Organizującą
Konkurs (IOK), dla poszczególnych Działań PO KL.

Z

projektodawcami,

których

wnioski

zakwalifikowały się do dofinansowania zgodnie z
→ Zasadami dokonywania wyboru projektów,
zawierane będą umowy o dofinansowanie.

Płatności w ramach umowy dokonywane będą „z
góry” w częściach zwanych transzami.

•

Wysokość

wkładu

własnego

po

stronie

projektodawcy uzależniona będzie od jego statusu
(podmiot publiczny lub nie zaliczany do sektora
finansów publicznych), Działania oraz konkursu, do
którego aplikuje.

•

Poziom dofinansowania w ramach PO KL może
wynosić 100%, co oznacza, że wymagany wkład
krajowy zapewni budżet państwa.

•

Szczegółowe zasady dotyczące przygotowania
wniosków o dofinansowanie oraz budżetu będą
zamieszczone w Dokumentacji konkursowej do
każdego Działania.

Głównym celem Programu PO KL jest:



wzrost poziomu zatrudnienia i
spójności społecznej.

Cele PO KL

•

Działania ukierunkowane na realizację tego celu będą
koncentrowały się na obszarach dotyczących m.in.:

•

zatrudnienia,

•

edukacji,

•

integracji społecznej,

•

ułatwienia w dostosowaniu się pracowników i
przedsiębiorstw do zmian zachodzących w
gospodarce,

•

zagadnieniach związanych z rozwojem zasobów
ludzkich na terenach wiejskich,

•

budowy sprawnej  i skutecznej administracji
publicznej wszystkich szczebli.

Cele PO KL

Program składa się z 10 Priorytetów, realizowanych zarówno
na poziomie centralnym, jak i regionalnym. W ramach
komponentu centralnego środki zostaną przeznaczone przede
wszystkim na wsparcie funkcjonowania struktur i systemów
instytucjonalnych, natomiast środki komponentu regionalnego
będą wspierać przede wszystkim osoby i grupy społeczne.

Za zarządzanie i wdrażanie Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki odpowiedzialna jest Instytucja Zarządzająca (IZ),
której rolę pełni Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
Instytucja Zarządzająca deleguje zarządzanie poszczególnymi
priorytetami do Instytucji Pośredniczących (IP), które za
realizację tych zadań bezpośrednio odpowiadają przed
Instytucją Zarządzającą PO KL.

Cele PO KL

Fianansowanie

•

Program Operacyjny Kapitał Ludzki finansowany
będzie w 85% ze środków Unii Europejskiej
(EFS) oraz w 15% ze środków krajowych.

•

Całość kwoty, jaką przewidziano na realizację
Programu w latach 2007–2013, wynosi prawie
11,5 mld euro, w tym wkład finansowy EFS
stanowi ponad 9,7 mld euro. Kwota przyznana
dla województwa lubelskiego wynosi ponad
511 mln euro.

Cele PO KL

REALIZOWANE NA POZIOMIE CENTRALNYM

I. Zatrudnienie i integracja społeczna
    Cele:

•

Modernizacja Publicznych Służb Zatrudnienia (PSZ).

•

Zwiększenie zasięgu oddziaływania Aktywnej Polityki Rynku Pracy.

•

Wzmocnienie instytucji pomocy społecznej i budowa partnerstwa na rzecz
integracji społecznej.

•

II. Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw
oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących
    Cele:

•

Rozwój i poprawa funkcjonowania systemowego wsparcia adaptacyjności
pracowników i przedsiębiorstw.

•

Rozwój wykwalifikowanej i zdolnej do adaptacji siły roboczej.

•

Poprawa funkcjonowania systemu przewidywania i zarządzania zmianą
gospodarczą.

•

Poprawa stanu zdrowia osób pracujących poprzez opracowywanie programów
profilaktycznych oraz programów wspierających powrót do pracy.

•

Podnoszenie kwalifikacji i umiejętności personelu medycznego.

•

Podniesienie jakości w jednostkach służby zdrowia.

Priorytety PO KL

III. Wysoka jakość systemu oświaty

    Cele:

•

Wzmocnienie zdolności systemu edukacji w zakresie monitoringu, ewaluacji i
badań edukacyjnych oraz ich wykorzystanie w polityce edukacyjnej i
zarządzaniu oświatą.

•

Podniesienie jakości systemu kształcenia i doskonalenia nauczycieli.

•

Poprawa stopnia powiązania oferty w zakresie kształcenia i szkolenia z
potrzebami rynku pracy, w szczególności poprzez dostosowywanie programów
nauczania i materiałów dydaktycznych (w tym podręczników) oraz
wprowadzenie nowych form doskonalenia nauczycieli w przedsiębiorstwach.

•

Opracowanie i wdrożenie Krajowych Ram Kwalifikacji i Krajowego Systemu
Kwalifikacji oraz upowszechnienie uczenia się przez całe życie.
IV. Szkolnictwo wyższe i nauka
    Cele:

•

Dostosowanie kształcenia na poziomie wyższym do potrzeb gospodarki i rynku
pracy.

•

Poprawa jakości oferty edukacyjnej szkół wyższych.

•

Podniesienie atrakcyjności kształcenia w obszarze nauk matematyczno
-przyrodniczych i technicznych na poziomie wyższym.

•

Podniesienie kwalifikacji kadr systemu B+R w zakresie zarządzania badaniami
naukowymi i komercjalizacji wyników prac badawczo – rozwojowych.

Priorytety PO KL

V. Dobre rządzenie

    Cele:

•

Poprawa zdolności regulacyjnych administracji publicznej.

•

Poprawa jakości usług oraz polityk związanych z rejestracją działalności
gospodarczej i funkcjonowaniem przedsiębiorstw.

•

Modernizacja procesów zarządzania w administracji publicznej i wymiarze
sprawiedliwości.

•

Budowa potencjału partnerów społecznych i organizacji pozarządowych
ukierunkowana na wzmocnienie ich aktywnego uczestnictwa w procesie
realizacji Strategii Lizbońskiej.

Priorytety PO KL

REALIZOWANE NA POZIOMIE REGIONALNYM

VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich

    Cele:

•

Zwiększenie zasięgu oddziaływania Aktywnej Polityki Rynku Pracy.

•

Zwiększenie poziomu zatrudnienia wśród osób młodych.

•

Zmniejszanie bezrobocia wśród osób znajdujących się w szczególnie trudnej
sytuacji na rynku pracy (kobiet, osób długotrwale bezrobotnych, osób
niepełnosprawnych, osób bezrobotnych zamieszkujących na obszarach wiejskich).

•

Zwiększenie poziomu zatrudnienia wśród osób starszych.

VII. Promocja integracji społecznej

    Cele:

•

Poprawa dostępu do rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

•

Wzmocnienie i poszerzenie zakresu działań sektora ekonomii społecznej.

Priorytety PO KL

VIII. Regionalne kadry gospodarki

    Cele:

•

Rozwój wykwalifikowanej i zdolnej do adaptacji siły roboczej.

•

Poprawa funkcjonowania systemu przewidywania i zarządzania zmianą
gospodarczą.

IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach

    Cele:

•

Zmniejszenie nierówności w upowszechnieniu edukacji, szczególnie
pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi.

•

Zmniejszenie nierówności w jakości usług edukacyjnych, szczególnie
pomiędzy obszarach wiejskimi i miejskimi (w zakresie kształcenia
ogólnego).

•

Podniesienie atrakcyjności i jakości kształcenia zawodowego.

•

Wzmocnienie rozwoju zawodowego i podnoszenia kwalifikacji nauczycieli,
szczególnie na obszarach wiejskich.

Priorytety PO KL

X. Pomoc techniczna

    Cele:

•

Zapewnienie organizacyjnego, administracyjnego i
finansowego wsparcia procesu zarządzania, wdrażania,
monitorowania, kontroli oraz prac Komitetu Monitorującego
PO KL, służącego sprawnemu wdrażaniu PO KL oraz
efektywnemu wykorzystaniu środków EFS.

•

Zapewnienie organizacyjnego, administracyjnego i
finansowego wsparcia procesu ewaluacji, informacji i
promocji EFS, służącego sprawnemu wdrażaniu PO KL oraz
efektywnemu wykorzystaniu środków EFS.

Priorytety PO KL

W ramach PO KL istnieje możliwość realizacji projektów w
dwóch głównych trybach: systemowym i konkursowym.
W trybie systemowym projekty mogą realizować beneficjenci
imiennie wskazani w Szczegółowym Opisie Priorytetów PO KL.
W trybie konkursowym projekty będą mogły
realizować wszystkie podmioty, w tym:

•

instytucje rynku pracy, 

•

instytucje szkoleniowe, 

•

jednostki administracji rządowej i samorządowej, 

•

przedsiębiorcy, 

•

instytucje otoczenia biznesu, 

•

organizacje pozarządowe, 

•

instytucje systemu oświaty i szkolnictwa wyższego, 

•

inne podmioty.

Projekty realizowane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki muszą być odpowiednio oznakowane.
Obowiązek informowana o współfinansowaniu projektu ze
środków Europejskiego Funduszu Społecznego dotyczy
wszystkich projektów realizowanych w ramach Programu Kapitał
Ludzki, niezależnie
od trybu wyboru projektów, tj. projektów konkursowych,
systemowych i indywidualnych, a także wszelkich działań
realizowanych w ramach Pomocy Technicznej Programu.

Zachęcam do zapoznania się z oficjalnym dokumentem pt:

"Wytyczne

dotyczące oznaczania projektów współfinansowanych z Europej
skiego Funduszu Społecznego"

 stworzonym przez Departament Zarządzania Europejskim
Funduszem Społecznym (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego).

Promocja i informacja POKL

Środki Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS)
przekazywane przez Komisję Europejską (KE) jako zaliczki,
płatności okresowe oraz płatność salda końcowego będą
wpływać

na

wyodrębniony

rachunek

bankowy

prowadzony przez Ministra Finansów w euro, a następnie –
po ich przewalutowaniu na PLN – przekazywane będą
na podstawie dyspozycji Ministra Finansów na rachunek
dochodów budżetu środków europejskich i stanowić będą
dochód

budżetu

środków

europejskich.

Instytucją

właściwą dla otrzymywania płatności dokonywanych przez
Komisję Europejską jest Ministerstwo Finansów.
Następnie środki przekazywane są z budżetu środków
europejskich na finansowanie programu.

Środki otrzymywane z Komisji
Europejskiej

Środki na finansowanie projektów PO KL pochodzą
ze źródeł krajowych, tj. budżetu środków europejskich,
budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych środków publicznych tj.
funduszy

celowych.

Środki

przeznaczone

na

finansowanie PO KL ujmowane są w ustawie
budżetowej na dany rok.
Ponadto Instytucja Zarządzająca współpracuje
z dysponentami poszczególnych części budżetowych
zaangażowanych

w

finansowanie

Priorytetu/Działania/projektu w zakresie planowania
środków na kolejny rok budżetowy zgodnie z notą
budżetową Ministra Finansów.

Środki na finansowanie
Programu

Środki planowane są w ramach:

•

budżetu środków europejskich, w części odpowiadającej
finansowaniu EFS oraz budżetu krajowego w ramach limitów
wydatków

poszczególnych

dysponentów,

w

części

odpowiadającej współfinansowaniu krajowemu oraz na wydatki w
ramach projektów pomocy technicznej.

•

Budżet środków europejskich to roczny plan dochodów
i podlegających refundacji wydatków przeznaczonych na
realizację programów finansowanych z udziałem środków
europejskich,
z wyłączeniem wydatków na finansowanie projektów pomocy
technicznej. W budżecie środków europejskich będą ujmowane
dochody z tytułu realizacji programów finansowanych z udziałem
środków europejskich oraz wydatki na realizację tych programów
w części podlegającej refundacji.

Środki na finansowanie
Programu

W budżecie środków krajowych planowane są
wydatki na współfinansowanie projektów PO KL w
ramach

komponentu

regionalnego

oraz

komponentu centralnego jak również całość
środków

na

projekty

pomocy

technicznej

Instytucji

Pośredniczących

oraz

Instytucji

Wdrażających

(Instytucji

Pośredniczących II stopnia).
Materiały do ustawy budżetowej w zakresie
środków (dochodów i wydatków) z funduszy
strukturalnych przedstawia Ministrowi Finansów
Minister Rozwoju Regionalnego.

Środki na realizację PO KL przeznacza się zgodnie

z art. 186 UFP na:

1) realizację projektów przez jednostki budżetowe

(w szczególności na zadania pomocy technicznej
państwowych

jednostek

budżetowych

oraz

współfinansowanie

krajowe

projektów

państwowych jednostek budżetowych);

2) płatności w ramach programów finansowanych

z udziałem środków europejskich;

3) dotacje celowe dla beneficjentów.

Z punktu widzenia przekazywania środków w ramach PO KL wyróżniamy:
1) komponent centralny, w którym co do zasady Instytucje Pośredniczące
(IP) / Instytucje Wdrażające (Instytucje Pośredniczące II stopnia) (IW/IP2)
zabezpieczają środki na realizacjęPriorytetu/Działań w ramach:



budżetu środków europejskich w zakresie finansowania EFS oraz limitów
wydatków budżetu państwa ujętych w częściach budżetowych
6 poszczególnych dysponentów w zakresie współfinansowania
krajowego;
2) komponent regionalny,

w

którym wydatki

dla Instytucji

Pośredniczących na realizację Priorytetów są planowane w:

•

budżecie środków europejskich w zakresie finansowania EFS oraz części
budżetowej Ministra Rozwoju Regionalnego i przekazywane w formie
dotacji celowej w zakresie współfinansowania krajowego (z wyłączeniem
wydatków ponoszonych przez beneficjentów konkursowych będących
państwowymi jednostkami budżetowymi).
3) pomoc techniczną, w ramach której wydatki planowane są w części
budżetowej poszczególnych dysponentów.

Zasady zabezpieczania środków oraz/lub ich przekazywania
(w przypadku komponentu regionalnego) w ramach PO KL
określone są w Porozumieniu zawieranym pomiędzy IZ a IP,
które wskazuje m.in. informację o środkach finansowych
przeznaczonych

na

realizację

komponentu

regionalnego/Priorytetu (w zależności od IP), ramy czasowe
realizacji komponentu regionalnego/Priorytetu oraz zadania
IP. Dodatkowo, w przypadku komponentu regionalnego
wysokość

środków

przeznaczonych

dla

samorządu

województwa

na

dofinansowanie

zadań

PO

KL

realizowanych przez samorząd województwa jest określana
w kontrakcie wojewódzkim a zasady jej przekazywania – w
odrębnej umowie zawieranej corocznie pomiędzy IZ a
samorządem województwa.



Źródło: 

Europejski Fundusz Społeczny – 50 lat inwesty
cji w kapitał ludzki

 – ISBN 92-79-03368-9

