Nurty
pedagogiki
społecznej

W zachodnich nurtach
wychowawczych

1. J.H. Pestalozzi

,, Miłość wybiera małe miejsca, które rozjaśnia; wszystko
pozostałe jest w jej cieniu.”

Nauczanie wychowujące



Zajmował się dziećmi ludu



Główny cel nauczania to rozwijanie
moralności i umysłu dziecka.



Punkt ciężkości pracy wychowawczej
znajduje się w samym dziecku, w jego
naturalnych skłonnościach, zdolnościach
i siłach.

Według niego najważniejszym zadaniem szkoły
jest przygotowanie do życia w szerszym
rozumieniu – rozumowanie rzeczywistości i
znalezienie w niej swego miejsca. Owe zadanie
należy spełniać przez rozwój trzech sił ludzkich :

Moralnej – na której wspiera się szacunek do
ludzi i świata
Intelektualnej - zapewniającej umiejętność
poruszania się w świecie ludzkim i w świecie
przyrody, dzięki właściwemu rozwinięciu
zdolności poznawczych;
Fizycznej - będącej podstawą zdolności do
pracy

Cztery momenty
nauczania



spostrzeganie przedmiotów;



kształcenie

jasnych

wyobrażeń

postrzeganych przedmiotów;



porównywanie przedmiotów, rozwijanie
pojęć;



nazywanie

przedmiotów,

rozwijanie

mowy.

System pedagogiczny



Podstawy psychologiczne



Zasady pedagogiczne



Zasady metodyczne

Główne prace



 Wieczór samotnika (1780)



Lenart i Gertruda (1781)



Jak Gertruda uczy swoje dzieci (1801)



Łabędzi śpiew (1826)

Fridrich Diesterwag

,,Nauczanie powinno
być dostosowane do
ludzkiej natury i jej
praw rozwojowych.”

Reguły dotyczące ucznia



Nauczaj zgodnie z naturą



Nauczanie powinno być dostosowane do
człowieka



W nauczaniu uwzględniaj stopień
naturalnego rozwoju człowieka



Rozpoznaj

poziom

ucznia

przed

rozpoczęciem nauki



W pełni wykorzystaj zasadę unikania luk



Nauczaj gruntownie



Ucz możliwie mało. Zajmuj ucznia tylko
tym,

co

istotne,

tylko

tym

co

najważniejsze.



Do rzeczy ważnych często wracaj



Uczenie się wszystkiego nie jest
potrzebne do kroczenia na przód.



Ucz poglądowo



Wychodź od oglądu i zamierzaj do pojęć;
od tego co szczegółowe, do tego, co
ogólne;

od

konkretnego

do

abstrakcyjnego, a nie odwrotnie.

Reguły nauczania



Przechodź od bliskiego do dalekiego



Przechodź od prostego do złożonego



Przechodź od łatwiejszego do
trudniejszego



Przechodź od znanego do nieznanego.

Reguły nauczania dotyczące
nauczyciela



Staraj się uczynić nauczanie
interesującym : dzięki urozmaiceniu,
dzięki żywotności nauczyciela, dzięki
całej jego osobowości.



Nauczaj z energią



Spraw, aby uczeń poprawnie się
wypowiadał na temat materiału
nauczania

Twierdzenia (prawdy) nie do
obalenia



Uczeń to tylko wie dobrze, co umie porządnie
wypowiedzieć



Uczy się on dokładnie tylko tego, na temat czego
ma się wypowiedzieć



Tak jak najlepszymi wychowawcami – zwłaszcza
tam, gdzie mowa o właściwym postępowaniu
ucznia – są jednostki małomówne, tak samo
najlepszymi

nauczycielami,

jeżeli

nie

małomówni, to na pewno mniej gadatliwi i
rozmowni. Ci, którzy cierpią na manię mówienia
są najgorsi.

Robert Owen

,,Osiem
godzin pracy,
osiem godzin
odpoczynku,
osiem godzin
snu.”

Poglądy:



Robert Owen rozumiał ludzi, jako twory
warunków swojego życia



Twierdził, że człowiek jest produktem
społecznym,

a

źle

zorganizowane

społeczeństwo kształtuje ludzi złych, którzy
popełniają przestępstwa. Złe społeczeństwo
to złe instytucje polityczne.



Uważał, że żaden człowiek nie jest lepszy
od swojego otoczenia



,,byt decyduje o tym jacy ludzie są”



Twierdził, że jeśli poprawi się ludziom
warunki bytowe, to zmieni się samych ludzi.

Główne prace



,, Nowy pogląd na społeczeństwo, czy
rozprawy o kształceniu charakteru”



Rewolucja w umysłach i postępowaniu
ludzkości”

Mary Richmond

Apeluje aby:



Uwzględnić zasadę indywidualizacji
pracy z jednostką, nie traktować jej jak
książkowego modelu, ale analizować jej
problem w sposób indywidualny.



Pomagać z rozmysłem, nie pochopnie,
nie przemyślawszy wpierw
indywidualnych cech jednostki i jej
środowiska.



Oprócz zadatków indywidualnych
pracownik socjalny kształcił się i rozwijał
swe kompetencje wiedzą
specjalistyczną.

Paul Natorp