Koncepcja

behawiorystyczna

czyli człowiek

zewnątrzsterowany

ŚRODOWISKO A

ZACHWANIE

Wg Skinnera jeśli

psychologia chce poznać

zachowanie jednostki,

musi ona porzucić mit

autonomicznego człowieka

i przyjąć zasady

determinizmu.

Wg behawioryzmu zachowanie

człowieka, jego osiągnięcia w

uczeniu się i pracy twórczej,

jego kontakty interpersonalne i

działalność organizacyjna są

zależne od wyposażenia

genetycznego oraz od

środowiska fizycznego i

społecznego .

Behawiorystyczni uczeni w

nowy sposób spojrzeli na

środowisko. Według nich jest

ono konfiguracją czy mozaiką

bodźców, a bodźce te sterują

reakcjami człowieka. W tym

ujęciu jednostka jest

całkowicie kontrolowana

przez zewnętrzne zdarzenia.

Działanie człowieka wpływa

na zmianę środowiska.
Zachowanie ludzki jest

sprawcze, ponieważ

kształtuje otoczenie

jednostki.

Podsumowując:

Między środowiskiem a

zachowaniem istnieje

sprzężenie zwrotne.

STEROWANIE

POZYTYWNE:

WZMOCNIENIE

Sterownie pozytywne

polega na pobudzaniu,

utrwalaniu i modyfikacji

zachowania za pomocą

wzmocnień pozytywnych.

Procedura stosowania

nagród:

-

procedura stałych odstępów

czasowych

-procedura stałych proporcji
-Procedura zmiennych odstępów

czasowych

-procedura zmiennych proporcji

Opóźnienie wzmocnienia -

odroczenie nagrody

zmniejsza jej znaczenie i

obniża poziom ludzkiego

wysiłku.

STEROWANIE

NEGATYWNE. KARY

Sterowanie negatywne polega na

stosowaniu wzmocnień

ujemnych. Kara jest

niepożądanym skutkiem

działania, który został celowo

wprowadzony przez ludzi po to,

aby wyeliminować zachowanie

aspołeczne.

Skuteczność sterowania

negatywnego jest znacznie

mniejsza niż efektywność

sterowania pozytywnego.

Łatwiej jest modyfikować

zachowanie za pomocą

nagrody niż kary.

Stosownie wzmocnień

negatywnych z reguły

wiąże się z dużym

ryzykiem. Bardzo często

kary fizyczne i społeczne

wywołują „uboczne

skutki”.

Zjawiska wywołane przez

wzmocnienie negatywne:

- generalizacja hamowania
- zaburzenia emocjonalne
- unikanie źródła karania
- negatywne wzorce zachowania

Behawiorystyczna koncepcja

wolności

Zgodnie z nią wolność zależy od

tego czy w otoczeniu człowieka

znajdują się awersyjne* i

niepożądane* bodźce zewnętrzne.

Wolność wiąże się przede

wszystkim z brakiem w otoczeniu

wzmocnień negatywnych.

Godność wiąże się z

istnieniem w środowisku

zewnętrznym pewnej

kategorii wzmocnień

pozytywnych takich jak

uznanie i szacunek.

INŻYNIERIA SPOŁECZNA

Terapia behawiorystyczna

celem jej jest oduczenie

reakcji patologicznych i

dewiacyjnych.

Desensibilizacja

opiera się ona

na przekonaniu, że skoro

niepożądane reakcje powstały w

wyniku uczenia się, to nic nie stoi

na przeszkodzie, aby ich oduczyć

i wyeliminować. (wg. Wolpego)

Terapia awersyjna

polega ona

na jednoczesnym podawaniu

wzmocnienia pozytywnego (czyli

alkoholu) i wzmocnienia

negatywnego, jakim są pewne środki

farmakologiczne (takie jak

apomorfina), które wywołują reakcję

wymiotną i mdłości.

Aparaty terapeutyczne

wytwarzają one bodźce

awersyjne takie jak „szok

elektryczny”