Zautomatyzowanie i zrobotyzowanie
fabryki XXI wieku,a bezrobocie
Damian Ryżewski
ZIP 1
Automatyka przemysłowa
Dział automatyki zajmujacy się automatyzacją procesów wytwarzania i procesów
technologicznych. W chwili obecnej najszybciej rozwijający się dział inżynierii
elektrycznej.
Automatyzację produkcji i procesów przemysłowych realizują układy urządzeń tworzących system
automatyki przemysłowej. Elementami systemów automatyki przemysłowej są:
urządzenia i maszyny realizujące produkcję lub procesy przemysłowe: urządzenia do montażu i
linie montażowe, urządzenia do transportu bliskiego, systemy paletyzujące, linie pakujące, prasy,
roboty;
urządzenia kontrolno-pomiarowe zainstalowane na tych maszynach i urządzeniach (aparatura
pomiarowa, czujniki, przetworniki, mierniki, wskaźniki, rejestratory), systemy wizyjne;
urządzenia wykonawcze: zawory, silniki, napędy, przepustnice, pompy dozujące i procesowe;
urządzenia sterujące: sterowniki, komputery przemysłowe, panele operatorskie;
oprogramowanie do kontroli i wizualizacji procesów produkcyjnych i przemysłowych:
oprogramowanie sterowników, HMI/SCADA, DCS;
systemy łączności: sieci przemysłowe, radiowo-modemowe, GPRS.
Pojęcia podstawowe
automatyki:
Sterowanie-celowe oddziaływanie na różnorodne
procesy,np.fizyczne,techniczne,ekonomiczne,społeczne, biologiczne i inne
Sterowanie procesem technologicznym polega na oddziaływaniu na strumień energii i
materiałó w taki sposób ,aby zapewnić zamierzony przebieg procesu
Obiekt sterowania-zespół urządzeń,w których odbywa się proces podlegający
sterowaniu.Przykładami takich obiektów są:silnik,pojazd kosmiczny,okręt,zakład
produkcyjny itp.
Urządzenie sterujące stanowi zespół środków technicznych za pomocą,których realizuje
się sterowanie
Obiekt sterowania i urządzenie sterujące powiązanie ze sobą funkcjonalnie tworzą układ
sterowania
Sygnał w automatyce-wielkość fizyczna będąca funkcją czasu występująca w układzie
sterowania służąca do opisu właściwości układu
Przykłady sygnałów-zmiany w czasie
ciśnienia,przepływu,temperatury,prędkości,napięcia,prądu itp..
Korzyści jakie niesie za sobą
automatyzacja procesu produkcyjnego
stabilizacja jakości na wysokim poziomie,
oszczędność materiałów,
poprawa warunków pracy,
planowanie i udokumentowanie
przebiegu produkcji,
niezawodność,
wysoka,trwała wydajność
Robotyka
Jest stosunkowo nową dziedziną nauki, która łączy różne
tradycyjne gałęzie nauk technicznych. Zrozumienie zawiłości
budowy robotów i ich zastosowań wymaga znajomości
zagadnień
elektrycznych,
mechanicznych,
inżynierii
przemysłowej, nauk komputerowych, ekonomii i matematyki.
Nowe działy inżynierii, takie jak inżynieria wytwarzania,
inżynieria zastosowań i inżynieria wiedzy, w znacznym stopniu
dotyczą problemów z obszaru robotyki i szeroko pojętej
automatyki przemysłowej
.
Roboty to maszyny, które są:
wielofunkcyjne z możliwością programowania,
mają możliwość poruszania materiałem, narzędziami lub
specjalistycznymi urządzeniami, w celu wykonania
różnorodnych zadań.
Dzięki robotyzacji zyskujemy:
lepsze wykorzystanie zasobów - roboty zwiększają wydajność
kosztownych linii produkcyjnych poprzez zachowanie ściśle
zdefiniowanych i szybkich ruchów prowadzące do minimalnych
czasów przestojów maszyn,
redukcję kosztów pracy - roboty bezpośrednio redukują ilość pracy
oraz usprawniają realizację trudnych zadań,
zwiększenie ergonomii i bezpieczeństwa pracowników - roboty
minimalizują wypadki spowodowane powtarzaniem tych samych
czynności oraz kontaktem z niebezpiecznymi maszynami,
lepszą jakość wyrobów przy mniejszej ilości odpadów - dzięki
powtarzalności, przewidywalności i lepszej kontroli nad spójnością
procesu.
Klasyfikacja robotów:
A)Roboty programowalne-wykonują zawsze jeden i ten
sam program wiele razy,
B)Roboty adaptacyjne-wyposażone są w czujniki,
informujące czy określony detal znajduje się na miejscu w
razie gdy detalu brakuje robot może sam go poszukać,
C)Roboty inteligentne-nie programuje się im faz
wykonania zadania , tylko zadaje się określoną
czynność(zdolne do samoprogramowania).
Rodzaje robotów:
Przemysłowe
Militarne
Medyczne
Mobilne
Nanoroboty
Rozrywkowe
Klasyfikacja robotów ze względu
na obszar zastosowań :
Roboty przemysłowe
Roboty spawalnicze
Roboty malarskie
Roboty montażowe
Roboty do przenoszenia materiałów i załadunku
palet
Roboty stosowane do obróbki materiałów
Roboty Przemysłowe
Są to roboty wykorzystywane przy szeroko pojętych
zadaniach przemysłowych. Początkowo były tylko
stosowane przy przenoszeniu materiałów i spawaniu.
Obecnie zastosowanie robotów w przemyśle stale wzrasta
i przedstawiony poniżej podział może nie obejmować
wszystkich dziedzin ich zastosowania.
Roboty spawalnicze
Jest to jedno z najpowszechniejszych zastosowań robotów
w przemyśle. Pod pojęciem robotów spawalniczych należy
rozumieć szereg różnych robotów wykorzystywanych do
spawania, zgrzewania, lutowania, wykorzystywanych
najczęściej w przemyśle samochodowym i elektronicznym.
Roboty malarskie
Innym polem zastosowania robotów w przemyśle jest
natryskowe malowanie wyrobów. Powtarzalność i szybkość
pracy robotów pozwala uzyskać prawie doskonałe
pokrycie malowanego materiału. Dodatkowym powodem
stosowania robotów przy malowaniu natryskowym jest
eliminacja szkodliwości stosowanych substancji dla
człowieka.
Roboty montażowe
Z analizy rozwoju robotyki wynika, iż w przyszłości
największym obszarem zastosowań robotów będą prace
montażowe. Prace te ze względu na dokładność i
powtarzalność czynności są idealne do robotyzacji i
dlatego też większość obecnie produkowanych urządzeń
jest montowana automatycznie lub półautomatycznie.
Roboty do przenoszenia
materiałów i załadunku palet
Zastosowanie robotów do przenoszenia materiałów
pozwala nie tylko zredukować koszty związane z
zatrudnianiem wykwalifikowanych pracowników do
obsługi urządzeń transportowych, ale także poprawić
bezpieczeństwo pracy
Roboty stosowane do obróbki materiałów
Obecnie można spotkać roboty wykorzystywane do
operacji obróbki materiałów, może to być obróbka
skrawaniem jednak wraz z rozwojem nowych gałęzi
przemysłu i rozwojem nowych metod wytwarzania
doskonałym przykładem może być zastosowanie robotów
do cięcia przy pomocy wody pod wysokim ciśnieniem.
Pionierem tej metody obróbki był dr Norman C.Franc w
roku 1960.
Wpływ zautomatyzowania i
zrobotyzowania na bezrobocie
Zagrożeniem wynikającym z wszechobecnej robotyzacji i
faktu, że maszyny będą w stanie zastąpić człowieka w
prawie każdej dziedzinie życia, może być duży wzrost
bezrobocia technologicznego , czyli wynikające z postępu
technicznego . Specjaliści są jednak przekonani, że z
czasem powstaną nowe miejsca pracy, związane z szeroko
pojętą automatyką i robotyką, takie jak projektowanie,
programowanie czy serwisowanie robotów.