BULIMIA;
ANOREKSJA
;
OTYŁOŚĆ.
OTYŁOŚĆ
• - Patologiczne nagromadzenie tkanki
tłuszczowej w organizmie,
przekraczające jego fizjologiczne
potrzeby i możliwości adaptacyjne,
mogące prowadzić do niekorzystnych
skutków dla zdrowia.
• - Za otyłość uważa się stan, w którym
tkanka tłuszczowa stanowi więcej niż
20% całkowitej masy ciała u mężczyzn
oraz 25% u kobiet.
Choroby i objawy związane z otyłością:
• -cukrzyca typu 2
• -choroby układu ruchu
• -nadciśnienie tętnicze
• -zawał serca i mózgu
• -wylew
• -zatorowość
• -zwyrodnienia kręgosłupa
• -choroby nerek
• -kamica żółciowa
• -większe tendencje do nowotworów
• -rozstępy.
• - zapalenie kostno – stawowe , szczególnie stawów biodrowych,
kolan i kręgosłupa jest częstsze u osób otyłych.
• -trudności w oddychaniu, zadyszka
TYPY OTYŁOŚCI:
• - Otyłość typu
"GRUSZKA"
- (udowo-
pośladkowa) częściej występuje u kobiet.
• - Otyłość typu
"JABŁKO"
- (inne określenia:
otyłość brzuszna, wisceralna - tkanka tłuszczowa
zlokalizowana jest głównie wewnątrz jamy
brzusznej) częściej dotyczy mężczyzn.
Najczęstszą przyczyną
powstawania otyłości jest
przekarmianie :
• -Czynniki genetyczne –Istnieją genetycznie
uwarunkowane zespoły chorobowe, w których
dochodzi do nadmiernego gromadzenia się tkanki
tłuszczowej w organizmie.
• -Czynniki biologiczne –Uszkodzenie podwzgórza
i jąder brzuszno-przyśrodkowych podwzgórza
mogą powodować rozwój otyłości. Dochodzi wtedy
do nadmiernego przyjmowania pokarmów oraz
zaburzeń układu autonomicznego.
• -Czynniki farmakologiczne – od leków, których
przyjmowanie może prowadzić do zwiększenia
masy.
• -Czynniki środowiskowe –Na skutek postępu
technologicznego możliwe stało się znaczące
zmniejszenie wydatku energetycznego związanego
z codzienną aktywnością. Równocześnie zwiększył
się dostęp do żywności i jej konsumpcja.
• -Czynniki psychologiczne – takie jak zaburzenia
nastroju mogą być przyczyną powstawania
nadwagi.
LECZENIE:
• odchudzanie nie jest łatwe, i osobom,
które na nie się decydują można
pomóc stosując dwa
komplementarne podejścia.
• NIEFARMAKOLOGICZNE:
• - dieta
• - wysiłek fizyczny
• - psychoterapia
• FARMAKOLOGICZNE:
• - Nie stosuje się go standardowo i nie należy
szukać „łatwych rozwiązań”, gdyż nawet leki w
tym przypadku działają najskuteczniej jako
uzupełnienie diety i ćwiczeń.
• Leczenie operacyjne.
• - Leczeni operacyjne dotyczy tylko otyłości 3
stopnia lub otyłości 2 stopnia z co najmniej
jednym poważnym powikłaniem. Najczęściej
wykonuje się operacje restrykcyjne polegające
na zmniejszeniu pojemności żołądka.
Skuteczność zabiegu jest bardzo duża, a
powikłania znikome. Pacjenci otyli skarżą się
jedynie początkowo na dyskomfort odczuwany
podczas jedzenia.
JAK OBLICZYĆ BMI?
• BMI = masa ciała [kg]/wzrost [m] x wzrost [m]
• < 18,5 - niedowaga,
• 19,5 – 24,9 - norma,
• 25 – 29,9 - otyłość I stopnia (mogą pojawiać się
problemy zdrowotne związane z przekarmieniem),
• 30 – 39,9 - otyłość II stopnia (widoczne konsekwencje
zdrowotne związane z nadmierną masą ciała),
• > 40 - otyłość III stopnia (poważne konsekwencje
zdrowotne związane z otyłością najwyższego stopnia).
BULIMIA
BULIMIA
Zaburzenia odżywania charakteryzujące się napadami
objadania się, po których występują zachowania
kompensacyjne.
Do najczęstszych zachowań należą:
-
wywoływanie wymiotów,
-
głodówki,
-
użycie środków przeczyszczających,
-
wykonywanie lewatyw,
-
nadmierne ćwiczenia fizyczne.
DIAGNOZA
Pięć kryteriów diagnostycznych:
1.
Powtarzające się przypadki objadania się; zjadanie wielkiej ilości pożywienia w krótkim czasie.
2.
Poczucie braku kontroli podczas objadania się.
3.
Przeczyszczanie.
4.
Co najmniej dwie sesje objadania się i przeczyszczania na tydzień przez trzy miesiące.
5.
Trwała, przesadna troska o wagę i wymiary ciała.
POWIKŁANIA MEDYCZNE I SYMPTOMY ANOREKSJI
Podczas badania lekarz może dostrzec następujące symptomy wskazujące na częste, regularne
wymiotowanie:
- Arytmia w pracy serca,
- Powiększone gruczoły szyjne,
- Rany na przełyku,
- Przepuklina,
- Zakażenie gruczołów ślinowych,
- Blizny na grzbiecie dłoni od częstego wkładania dłoni do gardła w celu wywołania wymiotów.
Dentysta może zauważyć inne
oznaki, takie jak:
- Częste wymioty powodują, że kwasy żołądkowe
niszczą szkliwo,
- Mogą występować liczne dziury w zębach, ubytki
zębów, poważne schorzenia dziąseł.
Rodzina i przyjaciele mogą dostrzec:
-
Zawroty głowy,
- Omdlenia,
- Skargi na zmęczenie, bóle mięśni i gardła.
POWIKŁANIA BULIMII
1. Odwodnienie i brak
równowagi elektrolitycznej.
2. Postępujące uszkodzenie
nerek.
3. Hipoglikemia albo niski
poziom cukru.
4. Odwrócona perystaltyka
układu pokarmowego.
5. Powikłania na skutek
używania środków
przeczyszczających.
SKUTKI PSYCHOLOGICZNE:
1.
Poczucie podporządkowania się jedzeniu.
2.
Poczucie samotności w tłumie.
3.
Zamęt feministyczny.
4.
Cechy uzależnienia.
5.
Utrata panowania nad sobą.
6.
Zmienność nastrojów.
7.
Nałogi.
LECZENIE:
1.
Pomoc psychologiczna i psychoterapeutyczna.
2.
Opieka medyczna (endokrynologiczna, ginekologiczna,
psychiatryczna).
3.
Terapia i poradnictwo rodzinne.
4.
Farmakoterapia.
5.
Leczenie zamknięte.
Rozmiar zjawiska i rokowania
- Ponieważ bulimia przebiega w ukryciu, trudno ocenić precyzyjnie
częstość zachorowań,
-Bulimia bardzo często zyskuje cechy trwałych zaburzeń dopiero u kobiet
około 20 roku życia,
- Rokowania w wypadku bulimii są tym lepsze, im wcześniej rozpocznie
się leczenie,
- Jeżeli bulimia trwa od 3 do 5 lat, to trudno ją przerwać bez silnego
zaangażowania chorego w proces terapeutyczny,
- Według niektórych badań leczenie jest skuteczne w 22 do 25 %
wypadków, kiedy to symptomy choroby ustają i nigdy nie powracają,
- U pozostałych osób bulimia, leczona czy nie, potrafi ciągnąć się latami.
ANOREKSJA
DIAGNOZOWANIE ANOREKSJI
1. Spadek masy ciała,
2. Silny lęk przed przybraniem
na wadze,
3. Zakłócenia wizerunku
własnego ciała, wymiarów,
sylwetki,
4. Brak trzech kolejnych
miesiączek
5. Nie istnieje inna choroba
POWIKŁANIA
MEDYCZNE
1.
Niskie nieregularne tętno i niskie ciśnienie krwi
2.
Hipoglikemia
3.
Hipotermia
4.
Amenorrhoea
5.
Niedobór estrogenu
6.
Zaburzenia pracy nerek
7.
Zaburzenia w pracy układu pokarmowego
8.
Skórę pokrywa meszek
9.
"Twarz wiewiórki"
WPŁYW NA ROZWÓJ FIZYCZNY I
DOJRZEWANIE SEKSUALNE
- U dziewcząt rozmiary zmian zależą od
wieku rozpoczęcia miesiączki i głodówki
(zaburzenia wzrostu, sylwetka
przypominająca bardziej dziecięcą niż
kobiecą),
- u chłopców zachorowanie na anoreksję
przed 13 rokiem życia wzmaga istotnie
niebezpieczeństwo upośledzenia wzrostu.
WPŁYW NA PSYCHIKĘ
Głodowanie ma wielki wpływ na psychikę. Niedożywienie powoduje zmiany
biochemiczne, które oddziałują na myśli, uczucia i zachowania.
EUFORIA: w końcu coś ode mnie zależy…
poczucie panowania nad rzeczywistością…
POCZUCIE WYŻSZOŚCI MORALNEJ - ostry reżim
nałożony na jedzenie i wagę daje im poczucie bezpieczeństwa i
własnej wartości.
Jednak pod powierzchnią euforii kryje się strach.
Od czasu do czasu osoba cierpiąca na anoreksję
urządza sobie wielką ucztę.
LEKCEWAŻENIE SYGNAŁÓW PŁYNĄCYCH Z ORGANIZMU:
-wypieranie się apetytu,
-sygnały chłodu dochodzące z organizmu,
A to wszystko prowadzi do DEPRESJI.
ROZMIAR ZJAWISKA I ROKOWANIA
Jak często występuje anoreksja ?
- od 1/800, nawet do 1/100 dziewcząt między 12 a 18 rokiem
życia,
- przewaga wśród przedstawicielek płci żeńskiej – 95% kobiet,
- u 15 do 20 % chorych na anoreksję powoduje ona trwałe
uszkodzenia,
- śmierć na skutek powikłań zdrowotnych albo samobójstwo –
od 2 do 5% osób z chroniczną anoreksją popełnia samobójstwo.
Pomimo tych ponurych statystyk musimy wiedzieć, że
wcześnie rozpoczęte intensywne leczenie, połączone z
psychoterapią, może przynieść dobre rockowania.
BIBLIOGRAFIA
1. Martha M. Jablow, Na bakier z jedzeniem. Anoreksja,
Bulimia, Otyłość. Przewodnik dla rodziców, GWP,
Gdańsk 1993.
2. Suzanne Abraham, Derek Llewellyn-Jones, Anoreksja,
Bulimia, Otyłość, PWN, Warszawa 1995.