ANOREKSJA
B

ULIMIA

A

NOREKSJA

Anoreksja (jadłowstręt psychiczny) jest to zaburzenie, dotykające

zwykle młode kobiety, polegające na tym, że osoba chora

odbiera siebie jako osobą otyłą, gdy w rzeczywistości może być

bardzo szczupła. Anoreksja powoduje wyniszczenie organizmu,

pozostawiające często nieodwracalne zmiany.

Do głównych objawów należą:



odmowa utrzymania ciężaru ciała równego lub wyższego od
wagi minimalnej dla danego wieku i wzrostu



paraliżujący lęk przed przybraniem na wadze lub otyłością mimo
niedowagi



nienormalny sposób postrzegania własnego ciała- jego wagi i

kształtów; to wpływa przede wszystkim na samoocenę; chory nie

bierze pod uwagi faktu, że jego waga może być zbyt niska



u kobiet dojrzałych następuje zatrzymanie miesiączki(tzn. brak
co najmniej trzech cykli menstruacyjnych)

Bulimia

Je

st chorobą o

podłożu psychicznym

. Chod

osoby chore na bulimię zdają sobie sprawę z
utraty kontroli nad własnym odżywianiem,
często się przejadają, a następnie stosują
sposoby kontrolowania wagi, które mogą byd niebezpieczne dla zdrowia.
Najczęściej są to: radykalne ograniczenie pokarmu, powodowanie wymiotów
i stosowanie środków przeczyszczających.
Kryteria diagnostyczne:
• powtarzające się przypadki objadania się, zjadanie wielkiej ilości pożywienia w

krótkim czasie,

• poczucie braku kontroli podczas objadania się,
• używanie środków przeczyszczających,
• występowanie, co najmniej dwa razy w tygodniu przez trzy miesiące sesji

objadania się z następującym po nich przeczyszczaniem,

• trwała, przesadna troska o wagę i wymiary ciała.

ANOREKSJA



Choroba cywilizacyjna, występująca głównie u

dziewcząt w wieku dojrzewania, charakteryzująca się

zachowaniami, które mają na celu obniżenie masy

ciała, co doprowadza do skrajnego wyniszczenia.



Anorektyczka, widząc swoje ciało w „krzywym

zwierciadle” odczuwa lęk, ponieważ nie spełnia

wymogów współczesnego świata co do własnego

wyglądu oraz w sposób zaburzony spostrzega własne

ciało.



Lęk przybiera postać uporczywej idei

nadwartościowej, w związku z czym pacjent

wyznacza sobie niski limit wagi. Dotyczy przeważnie

dziewcząt i kobiet w wieku 10-13 lat oraz 16-21.

ANOREKSJA



Główne cechy:



występowanie głównie u dziewcząt w wieku
dojrzewania,



samoocenianie

siebie jako osoby otyłej,



chorobliwy lęk przed otyłością,



perfekcjonizm,



niska samoocena, niezadowolenie,



trudności w okazywaniu uczuć,



zaburzenia lękowe przed dorosłością,



szczupła figura – klucz do sukcesu.

POSTACIE JADŁOWSTRĘTU

PSYCHICZNEGO

 Typ restrykcyjny - redukcja masy ciała
wyłącznie w wyniku stosowania coraz
bardziej nasilonej diety.

 Typ bulimiczno - przeczyszczający - oprócz
diety chorzy wymiotują, stosują środki
przeczyszczające.

ETIOPATOGENEZA

Czynniki predysponujące:



Podatność konstytucjonalna i fizyczna
(skłonność do otyłości).



Czynniki psychologiczne:



Cechy osobowości: perfekcjonizm, uległość,
trudności separacyjne, niska samoocena



Deficyt w sferze emocjonalnej

– rozpoznawanie,

okazywanie i nazywanie uczuć



Deficyt w sferze poznawczej



Częste epizody depresji i zaburzenia lękowe

ETIOPATOGENEZA

Czynniki wywołujące:



Czynniki stresowe (dojrzewanie, zmiana szkoły,
dramatyczne wydarzenia losowe, zmiana sytuacji
rodzinnej, doświadczenia seksualne, urodzenie dziecka)

Czynniki podtrzymujące:



Indywidualne

– potrzeba poczucia autonomii i kontroli,

podwyższenia samooceny



Biologiczne

– zaburzenia mechanizmu sytości i głodu,

zaburzenia wydzielania enzymów jelitowych, zaburzenia
perystaltyki jelit



Rodzinne

– próba utrzymania homeostazy w rodzinie

PRZEBIEG CHOROBY



Jadłowstręt może występować jako jeden

rzut choroby, może przebiegać przewlekle
z remisjami i nawrotami.



Współczynnik umieralności wynosi od 4
do 22%



Chore nie zgłaszają dolegliwości

somatycznych bądź też im zaprzeczają,

są długo aktywne, utrzymują sprawność

fizyczną, co może uśpić czujność
opiekuna

ZMIANY W BADANIU FIZYKALNYM



wyniszczenie,



zwolnienie czynności serca i tętna,



niskie ciśnienie krwi,



wzdęcia,



zaparcia,



obrzęki dłoni i stóp,



sucha, łuszcząca się skóra



zanik tkanki tłuszczowej



nadmierne owłosienie ciała

OBJAWY



meszek na twarzy i ciele,



znaczna utrata włosów,



zimne dłonie,



nadmierne pocenie się stóp,



niedokrwistość (anemia),



brak miesiączki lub bardzo

wydłużone okresy między
menstruacjami



częste bóle głowy

OBJAWY



Stałe rozmyślanie i sny o jedzeniu



Bardzo powolne jedzenie



Brak zdecydowania



Zaburzenia koncentracji



Drażliwość, lęk



Zaburzenia snu



Wycofanie się z kontaktów społecznych



Zawężenie zainteresowań



Obniżenie libido



Brak poczucia choroby i motywacji do leczenia



Tendencje do manipulowania otoczeniem

OBJAWY



dezorientacja/zakłopotanie,



nastroje depresyjne (poczucie
beznadziejności, niska samoocena),



zachowania obsesyjne,

zwłaszcza w odniesieniu do jedzenia,

ROKOWANIE



Zawsze musi być ostrożne



Jest to zespół chorobowy wymagający
wielokrotnych hospitalizacji



W 40 do 60% pomyślne wyniki leczenia



W przypadkach zaniedbanych śmiertelność
wynosi 5 do 25%

LECZENIE



Motywacja pacjenta i rodziny do leczenia



Leczenie powikłań spowodowanych
wyniszczeniem



Przywrócenie stanu prawidłowego odżywiania

przez zachęcenie chorej do normalnej,

zrównoważonej diety



Nagrody za zwiększenie masy ciała



Wyraźne instruowanie o znaczeniu

prawidłowego odżywiania



Modyfikacja zaburzeń związanych z

nieprawidłowym odżywianiem się i koncentracji

na kształcie i masie swojego ciała

LECZENIE



Karty samoobserwacji



Wzorzec prawidłowego odżywiania



Zapewnienie wsparcia ze strony rodziny



Psychoterapia rodziny



Wzmacnianie poczucia autonomii, poprawa
samooceny



Leczenie farmakologiczne (środki
przeciwdepresyjne, przeciwwymiotne,
hormonalne)

ANOREKSJA

od lewej Aneta Kręglicka, Calista Flockhart, Keira Knightley

ANOREKSJA

ŻARŁOCZNOŚĆ PSYCHICZNA

BULIMIA

Nawracające epizody przejadania
się dużymi ilościami pokarmu co
najmniej 2 razy w tygodniu w
przeciągu 3 miesięcy, uporczywa
koncentracja na jedzeniu i silne
pragnienie lub poczucie przymusu
jedzenia

(głód).

ŻARŁOCZNOŚĆ PSYCHICZNA

BULIMIA



Przeciwdziałanie efektom tycia za

pomocą prowokowania wymiotów,
stolca, okresów głodowania,
stosowania leków obniżających
łaknienie, moczopędnych



Ocenianie siebie jako osoby otyłej oraz

zaburzający strach przed przytyciem

METODY KOMPENSUJĄCE OBŻARSTWO



85% -

prowokowanie wymiotów



15% -

środki przeczyszczające



30% -

środki moczopędne



60% -

ćwiczenia fizyczne

EPIDEMIOLOGIA



Częstość występowania żarłoczności
psychicznej 4-19%



Chłopcy stanowią 2-20% chorych



Żarłoczność występuje u 50% osób
wcześniej chorych na jadłowstręt



Okresy żarłoczności szczególnie w
godzinach nocnych, w tajemnicy przed
rodziną kończą się prowokowaniem
wymiotów

POWIKŁANIA



Bóle i zawroty głowy



Uczucie stałego zmęczenia



Bóle mięśni



Omdlenia



Arytmie, skurcze dodatkowe
serca



Stany zapalne dziąseł



Próchnica zębów



Rozstępy skórne



Poczucie choroby



Szukanie pomocy lekarskiej



Niska samoocena



Tendencje samobójcze



Poczucie osamotnienia



Zmienność nastrojów

POWIKŁANIA

ROKOWANIA



Dobre, gdy wcześnie podjęte

leczenie



Złe, gdy późno zaczęte leczenie

lub częste nawroty objadania się
przy nieoczekiwanych zmianach
nastroju