Wielostronna aktywizacja
uczniów w klasach I-III
szkoły podstawowej
Głównym podmiotem oddziaływań
aktywizujących są sami nauczyciele. Należy
wiedzieć, że aktywność ucznia zawsze wiąże
się z jego potrzebami i dążeniami, a te
wynikają z motywów jakie uczeń posiada.
Zdaniem W. Okonia(słownik pedagogiczny) aktywność jest
właściwością indywidualną jednostki, polegającą na
większej niż u innych częstości i intensywności jakiegoś
rodzaju działań. Uważa on, że szczególną cechą
aktywności ludzkiej jest jej udział w zmienianiu otoczenia
przyrodniczego i społeczno –kulturalnego, stosownie do
ludzkich potrzeb, celów i ideałów. Aktywność człowieka
ma określony kierunek wyznaczony przez cel, któremu
podporządkowany zostaje jej przebieg. Im bardziej cal jest
atrakcyjny i ciekawy, tym większą wywołuje motywację i
zainteresowanie uczniów. Zatem podstawowym zadaniem
nauczyciela jest uświadomienie uczniom celi ich działań
wraz z umotywowaniem jego osiągnięcia.
Aktywność
Cel dla niego jest bliski, wyraźny,
Uwzględnia się jego potrzeby i zainteresowania,
Ma poczucie bezpieczeństwa,
Działaniom towarzyszą odczucia i emocje,
Bierze udział w planowaniu i podejmowaniu
decyzji,
Odczuwa satysfakcję,
Ma poczucie własnej wartości,
Dostrzega się jego wkład pracy, a nie tylko efekt,
Kiedy ma możliwość zrealizowania własnych
pomysłów.
K.Rau i E. Ziętkiewicz stwierdzają,
że uczeń będzie aktywny gdy:
Źródłem aktywności ucznia są odczuwane
przez niego potrzeby. Poprzez aktywność
własną uczeń zaspokaja potrzeby:
bezpieczeństwa, działania, uczucia,
komunikowania się i realizuje wynikające z
nich cele.
Społeczną,
Intelektualną,
Emocjonalną,
Artystyczną,
Twórczą.
Dążąc do zaspokojenia potrzeb
uczeń podejmuje aktywność:
Aktywizacja jest też określana jako ogół
poczynań nauczyciela i uczniów
zapewniających dzieciom odgrywanie
czynnej roli w realizacji zadania.
Aktywizacja uczniów – najogólniej rzecz
biorąc to ogół poczynań dydaktycznych i
wychowawczych mających na celu aktywny
udział w zdobywaniu wiedzy, umiejętności i
kształtowaniu postaw.
Aktywizacja
Formą aktywizowania jest nauczanie
programowane, którego istotnym składnikiem jest
program, rozumiany jako ciąg dawek informacji
( treści ) na dany temat. Są one powiązane ze sobą
logicznie i merytorycznie, uwzględniają cel
dydaktyczny oraz poziom rozwoju uczniów.
W koncepcji tej przewidywany jest tok pracy ucznia,
który w określonej kolejności zdobywa informacje
oraz utrwala je i dokonuje samokontroli. Po każdej
dawce informacji uczeń udziela odpowiedzi
na podane pytanie, samodzielnie ( wypełnia luki w
tekście ) lub dokonuje wyboru spośród propozycji.
Forma aktywizowania
Prawidłowy dobór metod i środków
kształcenia wpływa niewątpliwie na jakość i
wartość całego procesu nauczania-uczenia
się. Są to również niewątpliwie czynniki
aktywizujące działalność uczniów zarówno
w sferze intelektualnej, emocjonalnej jak i
praktycznej, co z kolei wpływa na
efektywność całego procesu.
Metody aktywizujące pracę uczniów w
procesie dydaktycznym są uznawane przez
współczesnych dydaktyków za naczelną
zasadę nauczania – uczenia się. Aktywność
uczniów jest ważna w procesie zdobywania
wiedzy. Bierne przyswajanie wiadomości
utrudnia uczniom ich zrozumienie i
wykorzystanie w praktyce, a wiedza
przekazywana w postaci gotowej jest
powierzchowna, nietrwała i nieoperatywna.
Metody aktywizujące
1. aktywny wykład
2. pracę z tekstem podręcznikowym
3. pokaz, prace laboratoryjne, zajęcia praktyczne
4. pytania i odpowiedzi
5. dyskusję
6. burzę mózgów
7. metody aktywności kreatywnej
8. analizę przypadku
9. odgrywanie ról
10. dramę
11. symulacje
12. karty dydaktyczne
13. mapy mentalne
14. linie czasu
15. wizualizację
16. pracę w grupach.
Do metod aktywizujących zaliczamy:
Nauczyciel powinien uczyć tak, aby każde
pojęcie, uogólnienie, umiejętność czy nawyk
uczniów stały się " instrumentem" dalszej
aktywności.
W miarę podwyższania u uczniów
aktywności, zmianie ulega rola nauczyciela
w klasie.
Przestaje on być osoba, która podaje
wiadomości, a staje się tym, który kieruje
samodzielnym zdobywaniem wiedzy przez
uczniów.
Rola Nauczyciela