„Ekonomia bada, jak społeczeństwa używają
swoich zasobów do wytwarzania
wartościowych produktów oraz rozdzielania
ich pomiędzy poszczególne jednostki”

Co to jest ekonomia?

Mikroekonomia

Makroekonomia

Zajmuje się zachowaniem

jednostek – gospodarstw

domowych i przedsiębiorstw oraz

zachowaniem rynków

Zajmuje się funkcjonowaniem

gospodarki jako całości

Ekonomia

Mikroekonomia i makroekonomia są ze sobą ściśle powiązane
ponieważ zmiany stanu całej gospodarki są efektem decyzji milionów
jednostek.



Co produkować?



Jak produkować?



Dla kogo produkować?

Fundamentalne sposoby
organizacji gospodarki:



Gospodarka nakazowa



Gospodarka rynkowa (laissez-faire)

Podstawowe problemy
organizacji gospodarczej:



Ziemia (zasoby naturalne) – grunty
budowlane i rolne, źródła energii, zasoby
nieenergetyczne np. rudy metali, piasek,
skały itp.



Praca – czas ludzi poświęcony na produkcję.



Kapitał – trwałe dobra gospodarki
wytworzone by produkować inne dobra np.
maszyny, drogi, budynki

Czynniki produkcji

Produkt: koperta

Określanie czynników produkcji

ziemia

kapitał

praca

drewno

budynek - tartak

drwale

gleba

budynek - papiernia

pracownicy papierni

woda

pieniądze

pracownicy tartaku

powietrze

maszyny

kierowcy

światło słoneczne

ciężarówki

sprzedawcy

Wybierz jeden z przedmiotów i sporządź listę
zasobów wykorzystanych do jego produkcji, z
podziałem na ziemię, kapitał i pracę.

1.

Młotek

2.

Rower

3.

Gazeta

4.

Chleb

Określanie czynników produkcji

Alternatywne możliwości produkcji

możliwości

masło (mln kg)

armaty (tys.)

A

0

15

B

1

14

C

2

12

D

3

9

E

4

5

F

5

0

Możliwości produkcyjne

0

1

2

3

4

5

6

0

2

4

6

8

10

12

14

1615

14

12

9

5

0

masło (mln kg)

a

rm

a

ty

(

ty

s

.)

Możliwości produkcyjne

0

1

2

3

4

5

6

0

2

4

6

8

10

12

14

1615

14

12

9

5

0

masło (mln kg)

a

rm

a

ty

(

ty

s

.)

N

M

Możliwości produkcyjne

Załóżmy, że Mikrolandia wytwarza tylko usługę strzyżenia psów i wyrabia pontony. W
Mikrolandii mieszka 120 osób, z czego 100 to osoby w wieku produkcyjnym, natomiast
pozostałe osoby to dzieci i staruszkowie.
Przepisy prawa pracy nakazują każdemu obywatelowi tego kraju przepracować dziennie
10 godzin. Zapis w układzie zbiorowym pracy zabrania zatrudniać pracowników na
więcej niż 10 godzin dziennie.
W kraju tym nie występuje bezrobocie.
Strzyżenie wymaga pół godziny pracy, a wyprodukowanie jednego pontonu zajmuje pięć
godzin.

1.

Narysuj wykres możliwości produkcyjnych dziennych dla Mikrolandii.

2.

Załóżmy, że zmieniono przepisy i teraz każdy z pracowników może przepracować
tylko 5 godzin dziennie. Jak zmieni się wykres?

3.

Załóżmy, że Mikrolandia otworzyła swoje rynki pracy i w związku z tym przyjechało do
pracy w tym kraju 50 obcokrajowców. Jak zmieni się wykres?

4.

Załóżmy, że odkryto nowe metody produkcji pontonów dzięki którym produkcja
pontonu zajmuje dwie godziny zamiast dotychczasowych pięciu. Jak zmieni się
wykres?

5.

Załóżmy, że do Mikrolandii sprowadzono rasę wyjątkowo włochatych psów. Wskutek
tego czas strzyżenia jednego psa wzrósł do jednej godziny. Jak zmieni się wykres?

Zadanie

Ilość dobra z którego trzeba zrezygnować by
wyprodukować pewną ilość innego dobra.

Oznacza wszystko to z czego trzeba
zrezygnować by zdobyć cos innego.

Koszty alternatywne

(koszty utraconych możliwości)

Właściciel sklepu i działki może:

1.

Wynająć działkę za 3000 PLN

2.

Wynająć sklep za 2500 PLN

3.

Prowadzić sklep, ponosząc roczne koszty w
wysokości 5000 PLN, przy spodziewanych
dochodach 9000 i wynająć działkę za 3000
PLN

Jakie są koszty alternatywne prowadzenia
sklepu przez właściciela?

Koszty alternatywne -
zadanie

Na planecie Ziemia Bis istniej a dwa państwa: Hipotecja i Ablandia, których
mieszkańcy zajmują się produkcją wyłącznie dwóch dóbr: iksów i igreków.
Produkcja tych dóbr wymaga jedynie nakładów pracy. W obu państwach liczba
mieszkańców jest taka sama i wynosi 18 osób. Każdy Hipotecjanin jest w stanie
w ciągu tygodnia wyprodukować maksymalnie 9 iksów lub 6 igreków,
Ablandczycy zaś – jako naród bardziej powolny – mogą wytworzyć razem
maksymalnie: albo 36 iksów, albo 72 igreki, przy czym wydajność każdego z
nich jest taka sama.

1.

Wykreśl na rysunkach granicę możliwości produkcyjnych Hipotecji i Ablandii

2.

Ile wynosi koszt alternatywny produkcji iksów w Ablandii, a ile w hipotecji?

3.

Jak kształtuje się on w obu krajach w przypadku produkcji igreków?

4.

Jeśli oba państwa będą prowadzić między sobą handel wymienny, to czy
zwiększeniu może ulec poziom potencjalnej konsumpcji ich mieszkańców?
Jeżeli tak to w produkcji jakiego dobra powinna się specjalizować Hipotecja,
a jakiego Ablandia?

5.

Podaj propozycję stosunku wymiany iksów na igreki pomiędzy państwami,
który będzie korzystny dla nich obu.

Zadanie