Dr Natalia Marska-Dzioba

Podstawy Finansów

wykład I I I

Kontakt:
Katedra Finansów, WNEiZ, p. 310
Tel [phone]
Mail: [e-mail]

zarobkowa działalność wytwórcza,

budowlana, handlowa, usługowa oraz
poszukiwanie, rozpoznawanie i
wydobywanie kopalin ze złóż, a także
działalność zawodowa, wykonywana w
sposób zorganizowany i ciągły



forma aktywności przedsiębiorców
działających na rynku

Działalność gospodarcza:

Ustawa o swobodzie działalności

gospodarczej z 2 lipca 2004 (Dz.U. z 2004 nr
173 poz. 1807)

Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks

spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037
z późn. zm.)

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks

cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)

Finanse przedsiębiorstwa

– zjawiska

ekonomiczne związane z gromadzeniem i
wydatkowaniem środków pieniężnych na cele
działalności gospodarczej firmy

Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa

–

pozyskiwanie źródeł finansowania działalności
firmy oraz lokowanie ich w składniki majątkowe
w sposób pozwalający na realizację celu
strategicznego, jakim jest maksymalizowanie
korzyści udziałowców.

Płynność

– zdolność do regulowania zobowiązań

Finansowanie działalności
przedsiębiorstwa

DECYZJE FINANSOWE

WYKORZYSTANIE

MAJATKU

POZYSKANIE

KAPITAŁU

INWESTOWANIE

FINANSOWANIE

ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTWA

DYWIDENDA

ZYSK

AKTYWA

PASYWA

FINANSOWANIE

WEWNĘTRZNE

FINANSOWANIE ZEWNĘTRZNE

FINANSOWANIE WŁASNE

FINANSOWANIE OBCE

FINANSOWANIE DŁUGOTERMINOWE

FINANSOWANI

E

KRÓTKOTER-

MINOWE

Rodzaje finansowania

środki pieniężne przekazane przedsiębiorstwu do

czasowej dyspozycji służące realizacji

zaakceptowanego przez bank celu gospodarczego.

Umowa o kredyt bankowy:



Wielkość kredytu,



Termin spłaty kredytu i odsetek,



Sposób wykorzystania kredytu,



Określenie podstawowych obowiązków stron,



Cena kredytu (WIBOR, LIBOR)



Zakres uprawnień banku związanych z zabezpieczeniem

kredytu,



Warunki korzystania przez kredytobiorcę z udzielonego

kredytu,

Kredyt

Wniosek kredytowy - podstawa oceny zdolności

kredytowej

Rodzaje kredytów:



Krótko- i długoterminowe



Obrotowe i inwestycyjne



Wekslowe, lombardowe i hipoteczne;



Na rachunku bieżącym i na rachunku

kredytowym



Zabezpieczenie osobiste: weksel, poręczenie,

gwarancja bankowa i Zabezpieczenie rzeczowe:

zastaw, hipoteka, kaucja

Kredyt

papier wartościowy emitowany w serii, który

zawiera zobowiązania emitenta wobec jej

właściciela (obligatariusza) do spełnienia

określonego świadczenia (pieniężnego lub

niepieniężnego).

Obligacje zabezpieczone

Rodzaje:



O stałym oprocentowaniu,



O zmiennym oprocentowaniu



Indeksowane



Zero-kuponowe (bez odsetek)

Obligacja

umowa o charakterze cywilnoprawnym, w której

dający pożyczkę zobowiązuje się przekazać

przedmiot pożyczki na własność biorącego zaś

pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić ów

przedmiot w tej samej jakości i ilości.

Pożyczka dłużna

umowa o charakterze cywilnoprawnym, zawarta na

czas określony, na mocy której leasingodawca

zobowiązuje się oddać określony obiekt do

dyspozycji leasingobiorcy w zamian za płatności

dokonywane w ratach.



Leasing operacyjny



Leasing finansowy



Bezpośredni i pośredni

Zalety: łatwość pozyskania

Wady: koszty

Leasing

umowa, na mocy której franchisingobiorca

(franczyzant) w zamian za odpowiednia opłatę
uzyskuje prawo do utworzenia i prowadzenia
przedsiębiorstwa zgodnie z pomysłem,
sposobem zarządzania, w oparciu o
doświadczenie i sprzęt oraz pod znakiem
firmowym franchisingodawcy (franczyzera).

Franchising

forma finansowania kontraktów krótko- i

długoterminowych polegającą na refinansowaniu
udzielonych przez przedsiębiorstwo kredytów
kupieckich przez wyspecjalizowana instytucje
zwaną factorem lub instytucja factoringową.

Na mocy umowy factor zobowiązuje się na bieżąco

odkupywać od przedsiębiorstwa wierzytelności.

Factoring

Funkcje ubezpieczeń

a. Funkcja ochrony ubezpieczeniowej

Gwarancja realności ochrony
Gwarancja pełności ochrony
Gwarancja powszechności ochrony

b. Funkcja prewencyjna

c. Funkcja finansowa

Rynek ubezpieczeń

UBEZPIECZENIA

GOSPODARCZE

SPOŁECZNE

ZUS

OFE

MAJĄTKOWE

OSOBOWE

RZECZOWE –

AUTO CASCO

FINANSOWE

- OC

NNW

NA
ŻYCIE

Przyczyny reform:



Nasilające się kryzysy finansów
publicznych,



Wzrost wskaźnika obciążenia
demograficznego i systemowego

Reforma systemu ubezpieczeń społecznych

Metoda repartycji (pay-as-you-go - PAYG)
– finansowanie zabezpieczenia
emerytalnego z bieżących składek ludności
czynnej zawodowo

Metoda kapitalizacji gromadzenie i
inwestowaniu składki w różne aktywa
finansowe,

z

których

dochód

jest

zapisywany na koncie członków systemu.

Metody finansowania zabezpieczenia
emerytalnego

Trójfilarowa koncepcja Banku

Światowego

Filar I

Filar II

Filar III

Obowiązkowy

Obowiązkowy

Dobrowolny

Agencja publiczna Fundusz

publiczny/prywatny

Instytucje prywatne

PAYG

PAYG/kapitalizacja

Kapitalizacja

Ochrona przed
ubóstwem

Obowiązkowe
oszczędności

Indywidualne
oszczędności

Określone
świadczenie

Określone
świadczenie/składka

Określone
świadczenie/składka

Ubezpieczenie/
zaopatrzenie

Ubezpieczenie

Ubezpieczenie

F i l a r I

F i l ar II

C h i l e

Brak

Autonomiczny fundusz

emerytalny

H o l a n d i a

Państwowy system

repartycyjny (bazowy)

Emerytalny fundusz zakładowy

W i e l k a B r y t a n i a

Państwowy system

repartycyjny (rozbudowany)

Emerytalny fundusz zakładowy

lub autonomiczny

A u s t r a l i a

Państwowy system

repartycyjny (bazowy)

Emerytalne fundusze zakładowe

lub autonomiczne

S z w e c j a

Państwowy system

repartycyjny (rozbudowany)

Autonomiczne fundusze

emerytalne

P o l s k a

Nowy państwowy system

repartycyjny

Autonomiczny fundusz

emerytalny

Pracownik

Pracodawca

ZUS

OFE

Zakład

Emerytaln

y

FUS

Emeryt

Łączna składka na ubezpieczenie społeczne – 32,59 proc.

W tym: 19,52 proc. składka emerytalna

12,22 proc. - Indywidualne konto niefinansowe w ZUS
7,3 proc. – Indywidualne konto w OFE

Zjawiska niekorzystne:



Wydzielenie autonomicznych funduszy emerytalnych,



Nieprzygotowanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do
zmian organizacyjnych,



Pozostawienie wyboru osobom z przedziału wiekowego 30-
50 lat,

Obserwowane następstwa:



Wzrost obaw społecznych,



Konieczność uelastycznienia i wyrównania wieku
emerytalnego,



Spadek kosztów funkcjonowania funduszy emerytalnych



Dominacja skarbowych papierów wartościowych w
portfelach inwestycyjnych,

Teoretyczna wartość stopy zastąpienia dla

systemu polskiego

IO

UO

IS

US

M

50,96

47,37

64,79

60,22

K

33,21

34,74

38,79

40,58

K- Kobieta, M – Mężczyzna,
I – tablice różne dla płci, U – tablice unisex,
O- w stosunku do ostatniej płacy, S-w stosunku do
średniej płacy,
wiek emerytalny 60/65