DZIAŁANIE WYCHOWAWCZE
NAUCZYCIELA W ŚWIETLICY
SZKOLNEJ. DIAGNOZA W PRACY
OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZEJ
Marcelina Nowak
W wychowaniu chodzi właśnie o to,
ażeby człowiek stawał się coraz bardziej
człowiekiem
- o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej
miał,
aby więc poprzez wszystko co ma, co posiada,
umiał bardziej i pełniej być człowiekiem,
to znaczy, ażeby również
umiał bardziej być nie tylko z drugimi,
ale i dla drugich.
Jan Paweł II
PODSTAWA PRAWNA DZIAŁANIA
ŚWIETLICY SZKOLNEJ.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (Dz.U. z 2004 Nr 256 poz. 2572 z
późn. zm.) art. 1.
PODSTAWA PRAWNA DZIAŁANIA
ŚWIETLICY SZKOLNEJ.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (Dz.U. z 2004 Nr 256 poz. 2572 z
późn. zm.) art. 1.
CO TO JEST ŚWIETLICA SZKOLNA ?.
„zespół środków i form organizacyjnych,
prowadzonych w celu racjonalnego
gospodarowania wolnym czasem między
zakończeniem nauki w szkole, a powrotem
ucznia do domu – w aspekcie przedłużonego
oddziaływania dydaktycznego,
wychowawczego
i opiekuńczego szkoły.”
ZADANIA ŚWIETLICY SZKOLNEJ
Zadaniem świetlicy szkolnej jest zapewnienie
dziecku możliwości wzrastania w naturalnych
warunkach rodzinnych, kulturalnych i
społecznych, a jednocześnie nieść pomoc
dziecku
i rodzinie w jego najbliższym środowisku.
ZADANIA ŚWIETLICY SZKOLNEJ
Biorąc pod uwagę różne warunki, w jakich
dzieci żyją, świetlica w pewnym stopniu musi
przyjąć na siebie zadanie wyrównania braków
i zaniedbań w zakresie wiedzy ucznia. Aby
uzupełnić luki przezwyciężyć trudności w
nauce u dzieci klas młodszych można
przeprowadzać różne formy zabawowe –
ugruntowujące i rozszerzające wiedzę.
Bardzo duże znaczenie ma wprowadzenie w
szerokim stopniu gier dydaktycznych.
ZADANIA ŚWIETLICY SZKOLNEJ
1. „Tworzenie optymalnych warunków rozwoju uczniów,
2. Zaspokajanie potrzeb biologicznych, psychicznych
i społecznych,
3. Wzbogacanie potrzeb przez rozwijanie zainteresowań
i zamiłowań,
4. Zapewnienie uczniom możliwości indywidualnego rozwoju
według posiadanych możliwości,
5. Wdrażanie uczniów do pożytecznego organizowania sobie
czasu wolnego, wyrobienie nawyków kulturalnej rozrywki, sportu
i zabawy na wolnym powietrzu,
6. Wspomaganie rozwoju umysłowego, w tym prowadzenie
działalności wyrównawczej,
7. Zapewnienie uczniom możliwości rozwoju społeczno –
moralnego,
8. Prowadzenie współpracy z rodzicami, wychowawcami klas, a
także pedagogiem szkolnym celem rozwiązywania napotkanych
trudności wychowawczych.”
KIM JEST NAUCZYCIEL W ŚWIETLICY ?.
„Nauczycielem świetlicy powinien być dobry
pedagog, rozumiejący zadania opiekuńczo-
wychowawcze szkoły i placówek
wspomagających rozwój i wychowanie dzieci.
Jego osobiste zainteresowania i „hobby”,
cechy osobowości „otwartej”, o
demokratycznym, a nie autokratycznym
sposobie kierowania zespołem
(...), bogate
wnętrze i życzliwy stosunek do dzieci – to
najważniejsze czynniki pomagające w
ogromnym stopniu w osiąganiu rezultatów
wychowawczych.”
ROLA WYCHOWAWCY ŚWIETLICY
Wychowawca świetlicy odpowiada za
powierzoną mu grupę uczestników i
przydzielony zakres pracy. Organizuje on
pracę opiekuńczo-wychowawczą w swojej
grupie w oparciu o plan pracy świetlicy.
Opiekun – wychowawca winien w praktyce
realizować również prawo dziecka do bycia
dzieckiem, do szacunku ,,wykazywać
tolerancję do jego niewiedzy i niepowodzeń.
Szczególnie w przypadkach trudności
wychowawczych nauczyciel powinien
odznaczać się cierpliwością. Wymienione
powyżej pozytywne postawy wychowawcy
według Korczaka były najistotniejsze i między
innymi z tego powodu jego koncepcję
utożsamia się do dziś z „pedagogiką
spolegliwego opiekuna wychowawcy.” T.
Kotarbiński
CECHY WYCHOWAWCY
życzliwości, skłonności do pomagania,
dobrego serca i wrażliwości na potrzeby,
dawania niezawodnego wsparcia,
sprawiedliwego traktowania,
dzielności w sprawowaniu opieki,
odważnego chronienia.
ZADANIA WYCHOWAWCY
Wychowawca świetlicy widzi „swoje” dzieci
podczas różnych zajęć, ma więc możliwość
prowadzenia planowych i ciągłych obserwacji
wychowanków. Obserwacje te pomagają w
doborze metod wychowania dla
poszczególnych zespołów dziecięcych.
Wychowawca rozszerza wiadomości o
dziecku przez poznawanie środowiska, a
szczególnie najbliższej rodziny, w której
dziecko się wychowuje.
Nauczyciel świetlicy powinien przekazać
dzieciom podstawowe wiadomości z zakresu
techniki pracy umysłowej, zaznajomić je
praktycznie z prawidłowym sposobem
uczenia się, korzystania ze słowników,
encyklopedii czy pracy z podręcznikiem.
Każdy wychowawca winien dążyć do tego,
by nie tylko wyposażyć dziecko w minimum
wiedzy objętej programem, ale jednocześnie
kształtować dążenie do pełniejszego,
głębszego
i samodzielnego rozszerzania wiadomości.
Codzienny, uporczywy i mozolny wysiłek
może zaowocować dopiero po długim
okresie, a wtedy można ocenić czy warto
było podjąć takie,
a nie inne działanie.
Wychowawca powinien być inspiratorem
poczynań, które pozwalają rozbudzić,
rozwijać oraz kształtować uzdolnienia i
zainteresowania dziecka.
Bogatym źródłem tematów i problemów,
które powinny być jak najszerzej
wykorzystywane przez nauczyciela, jest
bieżące życie. Dzieci należy nauczyć nie tylko
widzieć to, co im pokazujemy, ale przede
wszystkim ukształtować umiejętność
przeżywania, np. zetknięcia się z pamiątkami
narodowymi czy historycznymi, które znają z
opisów
i opowiadań.