ZABURZENIA

PRAWIDŁOWEJ MASY CIAŁA

JAK OKREŚLIĆ
PRAWIDŁOWĄ MASĘ
CIAŁA?



BMI (Body Mass Index)

czyli Wskaźnik Masy
Ciała charakteryzuje
relację pomiędzy masą
ciała a wzrostem.



Obliczając BMI możemy

określić ilość tkanki
tłuszczowej w
organizmie.



Liczne badania

epidemiologiczne
wykazały, że BMI dobrze
koreluje z masą tej
tkanki oraz umożliwia
ocenę zagrożenia
śmiertelnością i
chorobowością.

…

BMI
CD.

Im wyższy wskaźnik BMI - tym większa zapadalność
na różne schorzenia.



nadciśnienie tętnicze,



choroba niedokrwienna serca,



hiperlipidemia,



cukrzyca typu II,



zespół zaburzeń oddychania w czasie snu,



niektóre nowotwory złośliwe (rak jelita grubego, rak piersi, rak trzonu macicy).

OBWÓD
PASA

Obwód pasa stanowi także cenny
wskaźnik stanu zdrowia.

wysokie ciśnienie tętnicze, zaburzenia
oddychania, wysoki poziom cholesterolu
i cukrzyca występują częściej u
mężczyzn z obwodem pasa powyżej
102 cm i u kobiet z obwodem pasa
powyżej 88 cm, w porównaniu do
grupy osób szczupłych.

Mężczyźni z obwodem talii powyżej 102
cm są 4,5 raza bardziej narażeni na
występowanie cukrzycy insulinozależnej
niż mężczyźni z obwodem pasa poniżej
94 cm. Podobnie kobiety z obwodem
pasa powyżej 88 cm są 3,8 raza bardziej
narażone na wystąpienie cukrzycy typu
II niż kobiety z obwodem poniżej 80 cm.

JAK OCENIĆ PRAWIDŁOWĄ
MASE CIAŁA U DZIECI ?



Rozróżnienia można dokonać na podstawie oceny MASY CIAŁA [kg,
ciężar, waga],



parametru ogólnie i łatwo dostępnego,         



 określić wzrost dziecka i porównać do norm (określić tzw. wiek wzrostowy),
a następnie dopiero odnieść masę ciała do wzrostu – ocena zalecana jako
najwłaściwszy sposób określenia relacji wagowo-wzrostowych dziecka



obliczyć wskaźnik masy ciała (BMI, kg

2

/m),

porównać z normami populacyjnymi



ocena „stanu odżywienia” pacjenta może być dokładniej przedstawiona za
pomocą oceny tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej np. metodą MRI



dodatkowych informacji dostarcza zmierzenie obwodu talii i bioder
(normy)



pomocniczych informacji może dostarczy ocena fałdów skórno-
tłuszczowych, MAMA/MAFA, składu ciała (LBM v. FM)

ZABURZENIA MASY CIAŁA
POWODOWANE SĄ ZWYKLE
ZABURZENIAMI ODŻYWIANIA.

Według częstości występowania
1.  otyłość i nadwaga
2.  niedożywienie
3.  wyniszczenie



jadłowstręt psychiczny



wyniszczenie przez chorobę

przewlekłą
4.  żarłoczność psychiczna 

CHOROBY – OTYŁOŚĆ I
NADWAGA

Otyłość jest przewlekłą chorobą
spowodowana nadmierną podażą energii
zawartej w pokarmach w stosunku do
zapotrzebowania organizmu, skutkiem czego
jest magazynowanie nadmiaru w postaci
tkanki tłuszczowej.

Otyłości towarzyszą liczne powikłania ze
strony układu sercowo-naczyniowego i
innych narządów.

PRZYCZY
NY
OTYŁOŚC
I



Czynniki

dziedziczne



Czynniki

fizjologiczne



Czynniki

psychologiczne



Styl życia

CHOROBY ZWIĄZANE Z
OTYŁOŚCIĄ



Cukrzyca typu II



Nadciśnienie tętnicze –



Hiperlipidemia –



Udar mózgowy –



Niewydolność serca



Choroba niedokrwienna serca (choroba

wieńcowa)



Kamica pęcherzyka żółciowego –



Zmiany zwyrodnieniowe stawów –



Nowotwory



Zaburzenia oddychania w czasie snu –



Żylaki kończyn dolnych –



Zaburzenia hormonalne i powikłania ciąży.



Zespół X (obecnie nazywany zespołem

polimetabolicznym) -

OTYŁOŚĆ A
NADCIŚNIENIE

SPOSOBY LECZENIA
OTYŁOŚCI



Dieta



Ruch



Leki



Leczenie chirurgiczne



Wsparcie psychologiczne



Unikanie ponownego wzrostu wagi

WYNISZCZENIE 

Jadłowstręt psychiczny [anorexia nervosa], do
niedawna chętnie umieszczana wśród zaburzeń
hormonalnych, co jest nieuzasadnione!
Wyniszczenie przez choroby przewlekłe, np. wady
serca, porażenia w obrębie OUN, dystrofie mięśniowe,
guzy                         i nowotwory 

JADŁOWSTRĘT

•

Wprowadzenie świadomie dobrowolnych ograniczeń w

jakości i ilości przyjmowanych pokarmów w celu
osiągnięcia szczupłej sylwetki

•

Uwaga – osiągnięcia, a nie utrzymania, co oznacza na

ogół proces ciągły, polegający na stałym dążeniu do
jeszcze szczuplejszej sylwetki!  

•

uczucie głodu występuje, jednak jest tłumione albo

negowane 

•

Dla „chudnięcia”, poza ograniczeniami dietetycznymi

chorzy:

•

wprowadzają nadmierną aktywność fizyczną

•

prowokują wymioty albo/i nadużywają środków

przeczyszczających, odwadniających, czasami wychładzają
organizm

•

epidemiologia   // 5 – 10% u M 

•

szacunkowo 0,5 – 2% nastolatków

•

roczna zapadalność 1 : 5000

•

choroba przewlekła w okresie rozwojowym po otyłości i

astmie oskrzelowej

•

klasycznie początek choroby przypada na 13 – 14 rok

życia, a następnie na 17 – 25 lat,         

ŻARŁOCZNOŚĆ PSYCHICZNA 
BULIMIA NERVOSA



K > M, mężczyźni stanowią mały odsetek



kobiety - 1 do 5% jest dotknięta bulimią



do 50% wcześniej chorowało na

jadłowstręt psychiczny



odchudzanie  uporczywe myśli o

jedzeniu i napady głodu  objadanie się 
prowokowanie wymiotów



Jadłowstręt versus Żarłoczność

psychiczna 



Chorzy na bulimię kwalifikują swój stan

jako nieprawidłowy i szukają pomocy
terapeuty



Objawy JP (AN), pomimo ewidentnego

„szczuplenia”, są zazwyczaj dłużej
ukrywane przed otoczeniem

…

…

ZABURZENIA MASY CIAŁA W
EUROPIE I STANACH
ZJEDNOCZONYCH.

W USA aż 66% dorosłych cierpi na
nadmiar tkanki tłuszczowej.
U 30% stwierdzano ponad
trzydziestokilogramową otyłość,
natomiast 5% ma otyłość
patologiczną.

Lepiej niż w Polsce i Wielkiej
Brytanii jest w Danii, Szwecji i
Francji. Dane z ubiegłego roku
dotyczące Danii wykazują, że 40%
mężczyzn i 27% kobiet ma nadwagę,
a prawie 12% przedstawicieli obu
płci cierpi na otyłość.

Podobnie jest we Francji i Szwecji,
Finlandii i nieco gorzej we Włoszech.

PERSPEKTYWY…



„WHO ocenia, że w ostatnich 20 latach liczba ludzi
otyłych potroiła się i że jeśli nie będzie się
przeciwdziałać takiej tendencji, do 2010 roku w
Europie i Azji Środkowej co dziesiąte dziecko i co
piąty dorosły będą otyli. Doktor Meera Shekar,
specjalistka Banku Światowego ds. odżywiania,
mówi, że niedożywienie w najbardziej dotkniętych
nim krajach powoduje zmniejszenie o 2-3 procent ich
PKB i że koszt otyłości jest analogiczny." ...

..."Wraz ze wzrostem gospodarczym w krajach
rozwijających się zmienia się rozkład społeczny
otyłości, która zaczyna trapić już nie bogatych, lecz
biednych. Tak stało się w krajach zamożnych: we
Francji otyłość jest pięciokrotnie częstsza wśród
ludności o niskich dochodach niż dobrze
zarabiającej" ...

BIBLIOGRAFIA:

www.zdrowie.med.pl

www.obcasy.pl/

www.pulsmedycyny.com.pl/index/a
rchiwum/1242/1.html

www.almamedia.com.pl/pliki/PW/2
005/3/PW_2005_3_211.

pl.wikipedia.org/wiki/

www.kardiolo.pl/t,masy_ciala.htm

dooktor.pl/symptomy-
choroby/w/wzrost_masy_ciala.ht
ml