Prawa i obowiązki przedsiębiorcy.
Prowadzenie działalności
gospodarczej
Warunki ogólne
Wyłączenia i ograniczenia działalności
gospodarczej mogą wynikać tylko z
wyraźnego przepisu ustawy.
Domniemanie na rzecz wolności
gospodarczej.
Ważny interes publiczny – ograniczenia go
chronią, muszą jednak pozostawać w
proporcji do ciężarów nakładanych – zasada
proporcjonalności.
Obowiązki przedsiębiorcy
1.
Legalizacja przedsiębiorcy.
2.
Obowiązek uzyskania odpowiedniego pozwolenia (o
ile jest wymagane).
3.
Obowiązek posiadania i posługiwania się NIP w
obrocie prawnym i gospodarczym.
4.
Obowiązek przestrzegania reguł uczciwej
konkurencji.
5.
Obowiązek wykonywania dg w sposób nienaruszający
zdrowia, życia ludzkiego, moralności publicznej oraz
środowiska naturalnego.
6.
Obowiązek posiadania odpowiednich kwalifikacji
zawodowych.
7.
Obowiązek oznaczenia towaru przedsiębiorcy.
8.
Obowiązek odpowiedniego oznaczenia
przedsiębiorcy.
9.
Obowiązek posługiwania się rachunkiem bankowym.
Legalizacja przedsiębiorcy
(art. 14 usdg)
Obowiązek obejmuje legalizację działalności
w podstawowym zakresie poprzez uzyskanie
wpisu w rejestrze przedsiębiorców KRS albo
w CEiDG, a także:
Nabycie nr REGON
Zgłoszenie działalności gospodarczej w US
Zgłoszenie podjęcia działalności w ZUS-ie
Zgłoszenie dla celów ubez. zdrowotnego w
NFZ
Obowiązek uzyskania
odpowiedniego pozwolenia
(o ile jest wymagane).
Art. 14. usdg
Art. 14 ust. 5. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, w
przypadku gdy ustawy uzależniają podejmowanie
i wykonywanie działalności gospodarczej od
obowiązku uzyskania przez przedsiębiorcę
koncesji albo zezwolenia, o którym mowa w art.
75.
Art. 14 ust. 6. W przypadku przedsiębiorców
będących osobami fizycznymi, podejmujących
działalność gospodarczą wiążącą się z
obowiązkiem uzyskania przez przedsiębiorcę
wpisu w rejestrze działalności regulowanej,
stosuje się przepis art. 65 ust. 3.
Obowiązek
posiadania
i
posługiwania się NIP w obrocie
prawnym i gospodarczym. (art.
16 usdg)
Na podstawie numeru NIP następuje
identyfikacja przedsiębiorcy.
Posługiwanie się numerem NIP nie wyłącza
obowiązków odpowiedniego oznaczenia
przedsiębiorcy określonych w ustawach
szczególnych.
Obowiązek przestrzegania
reguł uczciwej
konkurencji (art. 17 usdg)
Konkurencja – nieodzowną,
charakterystyczną i fundamentalną cechą
gospodarki wolnorynkowej.
Przedsiębiorca ma wykonywać działalność na
zasadach uczciwej konkurencji i z
poszanowaniem dobrych obyczajów oraz
słusznych interesów konsumentów.
Obowiązek przestrzegania
reguł uczciwej konkurencji
(art. 17 usdg)
Niedozwolone są zachowania przedsiębiorcy,
które naruszają konkurencję, prawa
konsumentów czy też dobre obyczaje, np.
Stosowanie praktyk naruszających zbiorowe
interesy konsumentów,
Planowanie i realizowanie naruszających
konkurencję koncentracji przedsiębiorców,
Wykonywanie dg z naruszeniem reguł
uczciwej konkurencji.
Ustawy szczególne (ustawa o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji, ustawa o ochronie
konkurencji i konsumentów) określają
konsekwencje zachowań odbiegające od
wzorca
Obowiązek wykonywania dg w sposób
nienaruszający zdrowia, życia
ludzkiego, moralności publicznej oraz
środowiska naturalnego (art. 18 usdg).
Wzorzec powinnego zachowania
przedsiębiorcy.
Wykonywanie działalności gospodarczej nie
może zagrażać życiu i zdrowiu ludzkiemu,
środowisku naturalnemu czy też godzić w
moralność publiczną.
Działalność przedsiębiorcy nie może
prowokować zagrożeń ważnego interesu
publicznego.
Obowiązek posiadania
odpowiednich kwalifikacji
zawodowych (art. 19
usdg).
Kwalifikacje zawodowe – zespół wiedzy
teoretycznej i umiejętności praktycznych,
potwierdzonych przez uprawniony organ w
formie odpowiedniego dokumentu (dyplom,
świadectwo) – na podstawie którego możliwe
jest
wykonywanie zawodu, zajęć, prac lub
działalności
gospodarczej, w sytuacji gdy prawo tego
wymaga.
Obowiązek posiadania
odpowiednich kwalifikacji
zawodowych (art. 19
usdg).
Powody wymagania kwalifikacji zawodowych
– jakoś towaru i usług, względy
bezpieczeństwa, ochrona życia oraz zdrowia,
ochrona przed nieuczciwą konkurencją.
Aktywności związane z kwalifikacjami
zawodowymi – zawody medyczne, zawody
związane z kierowaniem pojazdami
silnikowymi, samolotami, statkami morskimi,
zawody w zakresie kultury i sztuki, oświaty i
wychowania, nauki, turystyki, w sferze
finansów i ubezpieczeń, zawody w zakresie
ochrony osób i mienia.
Obowiązek posiadania
odpowiednich kwalifikacji
zawodowych (art. 19
usdg).
Kontrola dokumentów poświadczających
kwalifikacje zawodowe – ma miejsce zarówno
przed podjęciem działalności (np. przy
udzielaniu koncesji lub zezwolenia), jak
również w toku jej wykonywania.
Organy uprawnione do kontroli uprawnień –
organy reglamentacyjne, organy
specjalistyczne (m.in. Inspekcja pracy,
nadzór budowlany, inspekcja sanitarna),
organy samorządu zawodowego (m.in.
aptekarskiego, lotniczego, lekarskiego)
Obowiązek
odpowiedniego
oznaczenia towaru
przedsiębiorcy (art. 20
usdg)
Przedsiębiorca obowiązany jest do
zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu,
etykiecie instrukcji lub dostarczeniu w inny
zwyczajowo przyjęty sposób pisemnych
informacji w języku polskim:
Zawierających firmę przedsiębiorcy i jego
adres,
Umożliwiających identyfikację towaru
(precyzują przepisy innych ustaw – powinna
obejmować m.in. Oznaczenie ceny, jakości,
terminu ważności, szkodliwości dla życia i
zdrowia, niebezpieczeństwo dla dzieci, sposób
użycia, znaki skarbowe akcyzy).
Obowiązek odpowiedniego
oznaczenia przedsiębiorcy (art. 21
usdg)
Obowiązek ten odnosi się do przedsiębiorcy, który
oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej
lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem
środków masowego przekazu, sieci
teleinformatycznych lub druków bezadresowych – do
każdego przedsiębiorcy bez względu na postać i
sposoby prowadzenia działalności.
Przedsiębiorca jest obowiązany do podania co
najemniej:
Firmy
Numeru NIP
Siedziby i adresu przedsiębiorcy
Art. 21 usdg nie wyłącza obowiązków określonych na
mocy innych przepisów.
Obowiązek posługiwania się rachunkiem
bankowym (art. 21 usdg)
Przedsiębiorca w zakresie wykonywanej dg
ma obowiązek posługiwania się rachunkiem
bankowym.
Przesłanki:
Stroną transakcji, z której wynika płatność jest
inny przedsiębiorca,
Jednorazowa wartość transakcji, bez względu
na liczbę wynikających z niej płatności,
przekracza równowartość 15 000 euro
przeliczonych na złote według średniego
kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP
ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego
miesiąc, w którym dokonano transakcji,
Płatność pozostaje w związku z działalnością
gospodarczą.
Obowiązki państwa wobec
przedsiębiorców
1.
Zakaz ustanawiania dodatkowych warunków
koniecznych do podjęcia, wykonywania lub
zakończenia dg.
2.
Nakaz poszanowania zasad równości i
konkurencji przy udzielaniu pomocy publicznej.
3.
Nakaz wspierania rozwoju przedsiębiorczości.
4.
Nakaz poszanowania uzasadnionych interesów
przedsiębiorców.
5.
Nakaz wydawania wiążących interpretacji
przepisów podatkowych.
6.
Nakaz załatwiania spraw przedsiębiorców bez
zbędnej zwłoki.
7.
Nakaz współdziałania organów adm. publ. z
organizacjami pracodawców, pracowników,
przedsiębiorców oraz samorządami zawodowymi
i gospodarczymi.
Zakaz ustanawiania dodatkowych
warunków koniecznych do podjęcia,
wykonywania lub zakończenia dg (art. 6
usdg).
Organy adm. publ. nie mogą żądać
ani uzależniać swojej decyzji z zakresu
dg od spełnienia przez przedsiębiorcę
warunków nieokreślonych przepisami
prawa.
Zakaz ustanawiania dodatkowych
warunków koniecznych do podjęcia,
wykonywania lub zakończenia dg (art. 6
usdg).
Eliminacja uznania administracyjnego w
zakresie korzystania z wolności gospodarczej.
Zakaz żądania od przedsiębiorców
przedstawienia dokumentów, które nie są
niezbędne do wydania przez organ decyzji.
Niezbędne – to dokumenty określone
przepisami prawa dla wydania konkretnego
rozstrzygnięcia.
Zakaz ustanawiania dodatkowych
warunków koniecznych do podjęcia,
wykonywania lub zakończenia dg
(art. 6 usdg).
Organ nie może uzależniać swojej decyzji w
sprawie z zakresu dg od przedłożenia
dokumentów w formie oryginału,
poświadczonej kopii lub poświadczonego
tłumaczenia, chyba, że obowiązek taki
wynika z ustaw szczególnych.
Nakaz żądania od wszystkich takich samych
przedsiębiorców identycznych dokumentów
koniecznych do wydania decyzji w
identycznej sytuacji.
Nakaz poszanowania zasad
równości i konkurencji przy
udzielaniu pomocy publicznej.
(art. 7 usdg)
Konstytucyjna zasada równości wobec
prawa.
Udzielenie pomocy publicznej wiąże się z
określeniem dopuszczalnych wyjątków od
generalnego zakazu.
Konieczność unormowania trybu
postępowania przy udzielaniu pomocy
publicznej, form monitorowania i kontroli
udzielanej pomocy oraz sankcji związanych z
naruszeniem tych regulacji.
Nakaz poszanowania zasad równości
i konkurencji przy udzielaniu pomocy
publicznej. (art. 7 usdg)
Pomoc publiczna:
- pochodzi od Państwa lub jst
- polega na przekazaniu: środków
rzeczowych, pieniężnych bądź na
pozostawieniu w dyspozycji przedsiębiorstwa
środków, które powinny się stać dochodem
budżetowym.
- formy: ulgi podatkowe, odroczenie lub
rozłożenia płatności na raty, udzielenie
kredytów preferencyjnych przez banki
państwowe itp.
Nakaz wspierania rozwoju
przedsiębiorczości (art. 8
usdg)
Organy adm. publ. mają tworzyć korzystne
warunki do podejmowania i wykonywania
dg., w szczególności wobec mikro-, małych
oraz średnich przedsiębiorców.
Nakaz poszanowania
uzasadnionych interesów
przedsiębiorców (art. 9 usdg)
Konstytucyjna zasada demokratycznego
państwa prawa (art. 2 Konstytucji RP).
Zastosowanie do wszelkich relacji między
państwem a przedsiębiorcami.
Państwo wykonując swoje zadania w
zakresie gospodarki, nie powinno naruszać
uzasadnionych interesów przedsiębiorców.
Państwo może ingerować w wolność
gospodarczą wyłącznie w uzasadnionych
przypadkach, a ingerencja powinna być jak
najmniej dotkliwa.
Nakaz wydawania wiążących
interpretacji przepisów
podatkowych (art. 10 usdg)
Nakaz skierowany do organów adm. publ., w
szczególności do organów adm. Podatkowej
Zobowiązanie do wydania wiążącej
interpretacji przepisów, z których wynika
obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę
daniny publicznej w jego indywidualnej
sprawie.
Przedsiębiorca nie może zostać obciążony
daninami publicznej, sankcjami finansowymi
czy innymi karami, jeśli zastosował się do
uzyskanej interpretacji.
Nakaz wydawania wiążących
interpretacji przepisów
podatkowych (art. 10 usdg)
Interpretację wydaje właściwy organ na wniosek
zainteresowanego w drodze decyzji administracyjnej.
We wniosku: stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz
własne stanowisko w sprawie.
Termin – niezwłocznie, ale art. 35 kpa. -W razie nie
wydania w terminie – art. 10a ust. 1 usdg
Interpretacja wiążąca dla organów, nie dla przedsiębiorcy,
jednakże przedsiębiorca nie może być obciążony w
zakresie, w jakim zastosował się do interpretacji.
Interpretacja może zostać zmieniona tylko w drodze
wznowienia postępowania.
Nie zmienia się interpretacji, w wyniku której nastąpiły
nieodwracalne skutki prawne.
Nakaz załatwiania spraw
bez zbędnej zwłoki (art.
11 usdg)
Organ przyjmując wniosek, potwierdza jego
przyjęcie. Potwierdzenie powinno zawierać:
- wskazanie daty wpływu oraz
terminu rozpatrzenia wniosku,
- pouczenie o przysługujących
środkach odwoławczych,
- informację o tym, że jeśli organ nie
rozpatrzy w terminie, uznaje się, że
wydał rozstrzygnięcie zgodne z
wnioskiem przedsiębiorcy (chyba, że
przepisy ustaw odrębnych wskazują
inaczej)
Nakaz załatwiania spraw
bez zbędnej zwłoki (art.
11 usdg)
Organ może przedłużyć tylko raz
rozpatrzenie wniosku.
Przedłużenie nie może przekroczyć dwóch
miesięcy.
O przedłużeniu terminu organ ma obowiązek
poinformować przedsiębiorcę przed upływem
terminu rozpatrzenia wniosku określonym w
potwierdzeniu przyjęcia wniosku.
Art. 11 ust. 9 usdg
Nakaz współdziałania
(art. 12 usdg)
Opiera się na konstytucyjnej zasadzie
solidarności (art. 20 Konstytucji RP)
Wolność zrzeszania się i tworzenia
organizacji i stowarzyszeń, czy istnienie
samorządów zawodowych i gospodarczych.
Państwo nie tylko zezwala na zrzeszanie się
podmiotów, ale obowiązane jest również do
współpracy.
Zawieszenie wykonywania
dg
(art. 14a usdg)
Prawo przedsiębiorcy.
Uzależnione od spełnienia odpowiednich
obowiązków formalnych.
Zakres podmiotowy: osoby fizyczne, osoby
prawne, jednostki nieposiadające osobowości
prawnej – o ile niezatrudniają pracowników.
Zawieszenie wykonywania
dg
(art. 14a usdg)
Zakres czasowy zawieszenia dg: nie krótszy
niż miesiąc nie dłuższy niż 24 miesiące.
Po wznowieniu działalności można ponownie
zawiesić.
Okres zawieszenia: od dnia wskazanego we
wniosku o wpis informacji w odpowiednim
rejestrze nie wcześniej niż w dniu złożenia
wniosku.
Skutki prawne – od dnia, w którym
rozpoczyna się zawieszenie wykonywania dg
do dnia poprzedzającego dzień wznowienia.
Postępowanie w sprawie wznowienia
i zawieszenia dg (art. 7ba usdg)
Na wniosek przedsiębiorcy złożony do
odpowiedniego rejestru.
Obowiązek zawiadomienia naczelnika
odpowiedniego urzędu skarbowego (w ciągu
7 dni od dnia złożenia wniosku).
Skutki zawieszenia dg
(art. 14a usdg)
W okresie zawieszenia dg przedsiębiorca
nie może wykonywać dg i osiągać bieżących
przychodów z pozarolniczej dg, dlatego też w
okresie wstrzymania dg przedsiębiorca nie
ponosi obciążeń publicznoprawnych
wynikających z faktycznego jej wykonywania.
Skutki zawieszenia dg
(art. 14a usdg)
Przedsiębiorca ma prawo:
Wykonywania wszelkich czynności
niezbędnych do zachowania lub
zabezpieczenia źródeł przychodów,
Przyjmowania należności powstałych przed
datą zawieszenia wykonywania dg,
Zbywania własnych środków trwałych i
wyposażenia,
Uczestnictwa w postępowaniach sądowych,
postępowaniach podatkowych i
administracyjnych związanych z dg
wykonywaną przez zawieszeniem,
Osiągania przychodów finansowych, także z
dg prowadzonej przed zawieszeniem .
Skutki zawieszenia dg
(art. 14a usdg)
Przedsiębiorca jest zobowiązany:
regulować zobowiązania powstałe przed datą
zawieszenia wykonywania dg;
Uczestniczyć w postępowaniach sądowych,
postępowaniach podatkowych i
administracyjnych związanych z dg
wykonywaną przed zawieszeniem;
Wykonywać wszelkie obowiązki nakazane
przepisami prawa a także
Może zostać poddany kontroli na zasadach
przewidzianych dla przedsiębiorców
wykonujących dg.
Dziękuję za uwagę