Ekofilozofia

albo filozofia ekologiczna

EKOLOGIA –



od gr. Słowa „oikos” – dom, środowisko

i „logos” – słowo, nauka

nauka biologiczna zajmująca się badaniem

wzajemnych relacji pomiędzy organizmami a

otaczającym je środowiskiem

FILOZOFIA -



z gr. filos – miłośnik,

sofia – mądrość, poszukiwanie mądrości

Pozostaniemy przy jednym rozumieniu

filozofii,

jednej interpretacji tego pojęcia,

które pojmuje filozofię zasadniczo
jako

racjonalne poznanie, poszukiwanie zrozumienia

EKOFILOZOFIA



tłumacząc to słowne złożenie

powiedzielibyśmy,

że chodzi tu o racjonalne poznanie, o

poszukiwanie zrozumienia wzajemnych relacji
pomiędzy organizmami a otaczającym je
środowiskiem

o ukazanie filozoficznego kontekstu relacji i

związków zachodzących między człowiekiem a
otaczającym go środowiskiem

Renē Dubos
„Tyle człowieka,
co zwierzęcia”

Nauczyliśmy się lubić

stres zamiast spokoju,

podniecenie

zamiastwypoczynku

i z zamętu

codziennego życia

wyławiać całe porcje

wesołych przeżyć

Spędzam swoje życie wśród

hałasu, brudu, brzydoty i

absurdu po to, aby mieć

łatwiejszy dostęp do dobrze

wyposażonych laboratoriów,

bibliotek, muzeów i do kilku

kulturalnych kolegów,

których materialna

egzystencja jest równie

absurdalna jak moja własna

Cywilizacja
Zachodnia oparta
na koncepcji Fausta
głosi, iż dla potęgi
człowieka nie ma
żadnych granic

Co zrobić, by

doprowadzić człowieka

do takiego stanu

świadomości i

towarzyszącej jej

wrażliwości, aby stał się

on

współodpowiedzialnym

za środowisko naturalne

jego elementem?

Henryk Skolimowski zwraca uwagę na cztery liczące się
w psychice człowieka elementy, których pobudzenie i
rozwinięcie może uczynić go lepszym, wrażliwszym:

WIZJA

WOLA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

ODWAGA

NADZIEJA

Te pięć pojęć tworzy pewną głęboką
strukturę - „ukrytą matrycę ludzkiego
działania”. Matryca ta składa się na
swoistą kołową mandalę, w której
każde pojęcie współdefiniuje
pozostałe trzy.

WIZJA



Życie ludzkie bez wizji jest „Pustą powłoką

rozbrzmiewającą zgiełkiem wszechświata”.

Brak wizji czyni życie ludzkie pustą,

pozbawioną sensu wegetacją.

Dla oczu człowieka Wyobraźni

Natura jest samą wyobraźnią

Jakim człowiek jest, tak widzi

Wiliam Blake

WIZJA

Poglądy Deepaka
Chopry

Poglądy Normana
Peale’a



…

obniżenie poziomu energii

w zaawansowanym wieku to
– generalnie rzecz biorąc –
skutek naszego przekonania,
że jest to nieuniknione.



Pogodne podejście do tej
kwestii pozwala
wyeliminować

wiele

psychicznych i fizycznych
niedomagań związanych z
podeszłym wiekiem (Życie
bez starości)



Poprzez właściwie
uformowaną świadomość
możemy czerpać z zasobów
nieograniczonej mocy; w
ogóle nie musi nas dotykać
utrata energii.



Odkryciem naszych czasów
jest to, że ludzie mogą
zmieniać swoje życie
zmieniając nastawienie
swojego umysłu.

Jak myślisz taki będziesz

(Moc pozytywnego myślenia)

WOLA



Wola w rozumieniu psychologicznym
prezentowanym przez J. Kozieleckiego
nie jest jakimś układem
substancjonalnym znajdującym się np.
w głowie. Rozumiemy ją tutaj jako
system funkcjonalny pełniący –
podobnie jak umysł – ważna rolę w
działaniu celowym. Człowiek
pozbawiony tego systemu czy układu)
przestaje być podmiotem telicznym i
zostaje sprowadzony do poziomu
robota.

Wola pełni zasadnicze funkcje

w działaniu człowieka. Współdecyduje
ona w procesach telicznych,
decyzyjnych i wykonawczych. Nie
wyklucza się też jej roli w integracji
osobowości i kształtowaniu poczucia
tożsamości. (Kozielecki, Koncepcja
transgresyjna człowieka 1987)

Jak twierdzi Skolimowski chodzi

o taką wolę, która nie narzuca
się innym; nie łamie drugiego
człowieka, nie nagina go do
naszego wyobrażenia.

Chodzi o taką wolę, która nas

uszlachetnia pozwalając nam
żyć godnie.

Chodzi też o wyrobienie woli

inspirującej innych do
wytrwania, do pełnego,
twórczego życia

(H. Skolimowski, Nadzieja matką

mądrych, 1989)

Nadzieja to tlen dla naszych serc

Poczucie nadziei,
utrzymywanie się w stanie nadziei,
to forma mądrości,
natomiast rezygnacja z nadziei
– pisze H. Skolimowski –
to forma głupoty

Nadzieja dodaje skrzydeł odwadze,
a odwaga żywi nadzieję,
czyli odwaga niejako bazuje na
nadziei
H. Skolimowski

Istotą bytu ludzkiego nie jest to
czym ktoś jest,
ale czym może się stać

Paul Tillich

Traktując człowieka takim
jakim jest
Poniżamy go
Traktując człowieka takim
jakim powinien być
Uwznioślamy go

J. W. Goethe

ODWAGA

Odwaga nie jest domeną umysłu,
bądź racjonalnego myślenia,
ale też nie pochodzi z „gorącego
serca”
czyli z emocji.

Ażeby być,
mieć świadomość pełni naszego życia
musimy żyć w odwadze,
która jest warunkiem koniecznym
człowieczeństwa.

Istotą człowieczeństwa jest odwaga.
Odwagi wymaga bowiem chęć bycia
sobą, bycia autentycznym

Życie w naszych trudnych czasach
wymaga odwagi, która jest
warunkiem koniecznym wiary w sens
życia.

Odwaga pozwala nam dokonywać
trudnych a niekiedy bolesnych
wyborów.

PODSUMOWANIE

1.Życie w swym najgłębszym sensie

ma cechy świętości.

2. Zarysowane modele odwagi i wizji

prezentują filozofię afirmacji, która
stoi w opozycji do sceptycyzmu,
cynizmu, czy nihilizmu.

3. Sceptycyzm, cynizm, nihilizm są

przejawami filozofii rezygnacji,
zwątpienia, bezsilności.

4. Jeżeli człowiek w swojej aktywności

jest prawdziwie innowacyjny, to
działa w oparciu o te głębokie
struktury, które ucieleśniają
nieuchwytne, lecz najistotniejsze
ludzkie właściwości. Z jednej strony
wizję i wolę, z drugiej zaś nadzieję i
odwagę.

Bez

nadziei

nie ma życia,

Bez

odwagi

nie ma znaczących

horyzontów

Bez

wizji

nie ma piękna

Bez

woli

nie ma napędu życiowego

(H. Skolimowski)

Blake, Schopenhauer, Tillich,

Bloch

Te cztery siły, które tworzą potężną
strukturę, łączy

odpowiedzialność

jako swoisty zwornik.
Zatem gdy szukamy źródeł
filozoficznego myślenia o związkach
zachodzących pomiędzy organizmami
a środowiskiem,
w szczególności zaś o relacjach
pomiędzy człowiekiem a
środowiskiem,
to odnajdywalibyśmy je zarówno
w historycznie potwierdzonym
zainteresowaniu człowieka
problemami swojego środowiska, jak i
w procesie gwałtownej degradacji
tego środowiska,
jaki odnotowujemy w XX wieku.